Στιβ Χάνκε: «Κάντε το όπως το Ντουμπάι»
«Δεν θα βρεθείτε εκτός ευρωζώνης αν “κουρέψετε” το χρέος» λέει ο αμερικανός οικονομολόγος που χειρίστηκε προ μηνών την κρίση του εμιράτου
«Η Ελλάδα θα χρεοκοπήσει αν δεν επιτύχει την αναδιαπραγμάτευση του χρέους της» δήλωσε πριν από λίγες ημέρες ο Στιβ Χάνκε , καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς των ΗΠΑ, και η άποψή του έκανε τον γύρο του κόσμου μέσω του πρακτορείου Βloomberg.
«Το Βήμα» επικοινώνησε τηλεφωνικά μαζί του στο καθηγητικό του γραφείο στη Βαλτιμόρη και του ζήτησε περισσότερες εξηγήσεις.
- Είπατε ότι «η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε μια θανάσιμη περιδίνηση που θα καταλήξει στη χρεοκοπία αν δεν επιτευχθεί αναδιαπραγμάτευση». Πού βασίζετε αυτή την άποψη;
«Αν εξετάσετε το ύψος του χρέους και τις δυνατότητες ανάπτυξης στην Ελλάδα, θα διαπιστώσετε ότι υπάρχει μεγάλη αναντιστοιχία.
Η δική μου άποψη- και έχω πολλές ανάλογες εμπειρίες (συμπεριλαμβανομένης της Αργεντινής)- είναι ότι δεν θα μπορέσετε να αποπληρώσετε το χρέος και επομένως πιστεύω ότι το ΔΝΤ, η ΕΕ και η ελληνική κυβέρνηση έκαναν...
λάθος εκτίμηση.
Αντί για τη χαοτική εκδοχή της χρεοκοπίας, η δική μου πρόταση είναι η ελάφρυνση του “βάρους” από το χρέος. Δηλαδή, οι πιστωτές που δάνεισαν χρήματα στην Ελλάδα να δεχθούν εθελοντικά μια περικοπή (haircut) ύστερα από διαπραγμάτευση.λάθος εκτίμηση.
Αυτό θα σας ανακουφίσει άμεσα από την πίεση και θα σας επιτρέψει να δείτε έστω και αμυδρό φως στο βάθος του τούνελ.
Για να φτάσετε στην άκρη του βέβαια θα χρειαστείτε μεγάλες οικονομικές μεταρρυθμίσεις για να επαναφέρετε την οικονομία σε τροχιά ανάπτυξης. Γιατί στο οικονομικό σας σύστημα κυριαρχούν σε τέτοιον βαθμό ο κρατισμός, η γραφειοκρατία και η ενδημική διαφθορά ώστε χρειάζεστε “γενική επισκευή”».
- Οι περισσότεροι αναλυτές στην Ελλάδα εκτιμούν ότι υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να βρεθούμε εκτός ευρωζώνης αν προχωρήσουμε σε αναδιάρθρωση του χρέους και ότι κάτι τέτοιο θα ήταν καταστροφικό για την κοινωνία.
«Δεν θα βρεθείτε εκτός ευρωζώνης αν προχωρήσετε σε αναδιάρθρωση του χρέους. Είναι δύο ξεχωριστά πράγματα».
- Πώς το λέτε αυτό όταν η ίδια η Γερμανία τα συνδέει ευθέως; «Εσείς οι Ελληνες τα συνδέετε και εσείς οδηγήσατε τα πράγματα ως εδώ.
Η αλήθεια είναι ότι η νέα κυβέρνηση μπήκε στο παιχνίδι με πολύ “κακό φύλλο”, οι προηγούμενοι της μοίρασαν “απαίσια χαρτιά”, αλλά πήρε με το «καλημέρα» λάθος αποφάσεις.
Θα έπρεπε αμέσως μόλις εκτιμήσουν την κατάσταση να πουν: “Δεν μπορούμε να αποπληρώσουμε το χρέος μας, θα χρειαστεί να προχωρήσουμε σε εθελοντική αναδιάρθρωση. Θα συναντηθούμε και θα συνεννοηθούμε με τους πιστωτές μας”.
Αυτό συνέβη στο Ντουμπάι και το γνωρίζω καλά γιατί έλαβα μέρος στη διαδικασία ως σύμβουλος των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. Τώρα η κατάσταση εκεί αρχίζει να βελτιώνεται γιατί οι πιστωτές συζήτησαν με τους οφειλέτες για την περικοπή, το “κούρεμα” του χρέους. Η διαδικασία είναι σε εξέλιξη και ήδη υπάρχουν συμφωνίες για μεγάλα τμήματα του χρέους. Ο λόγος που προχωράει η υπόθεση στο Ντουμπάι είναι ότι ειδικοί αποφάσισαν εγκαίρως πως δεν μπορούν να πληρώσουν. Αντιθέτως, στην Ελλάδα επιδιώξατε ένα σχέδιο σωτηρίας το οποίο προβλέπει ότι οι πιστωτές σας θα λάβουν το 100% των χρημάτων τους».
- Αν ωστόσο εναλλακτική μας ήταν να βρεθούμε εκτός ευρωζώνης και να επιστρέψουμε στη δραχμή, δεν πιστεύετε ότι πράξαμε ορθά; «Ψευδοδίλημμα είναι αυτό που θέτετε. Δεν συμφωνώ καθόλου».
- Υποστηρίζετε, δηλαδή, ότι θα μας επιτρέψουν να παραμείνουμε στην ευρωζώνη μετά την αναδιάρθρωση του χρέους. «Δεν θα σας διώξουν από την ευρωζώνη. Επιτρέψτε μου να γίνω σαφέστερος.
Τα άλλα μέλη της ομάδας δεν θέλουν να σας διώξουν γιατί θα δημιουργηθεί χάος. Θα αναγκαστούν να το δουν ρεαλιστικά. Ας το σκεφθούμε λοιπόν ξανά: αν υπάρξει εθελοντική αναδιαπραγμάτευση του χρέους και όλοι οι πιστωτές συμφωνήσουν με την Ελλάδα για το “κούρεμα”, τότε θα μπείτε στο σωστό μονοπάτι για να βγείτε από την κρίση.
Αντιθέτως, τώρα σας επιβάλλουν μια εξαιρετικά οδυνηρή διαδικασία, όπως συνέβη και στην Αργεντινή, η οποία απλώς μεταθέτει το αναπόδραστο.
Κάποια στιγμή θα τελειώσουν τα χρήματα του πακέτου και οι πάντες θα συνειδητοποιήσουν το αυτονόητο γιατί η οικονομία δεν θα αναπτύσσεται.
Δεν χρειάζεται να είσαι ιδιοφυΐα για να το καταλάβεις. Συνήθως το ΔΝΤ αντιμετωπίζει σχετικά εύκολα αντίστοιχες κρίσεις, ωστόσο η εμπλοκή της ΕΕ δυσκολεύει τα πράγματα. Βάζουν το ένα χανζαπλάστ πάνω στο άλλο και παρατείνουν το πρόβλημα αντί να το λύσουν».
- Υπάρχει φόβος πως, αν προχωρήσουμε σε αναδιαπραγμάτευση,θα προκληθεί πανικός και θα απειληθούν οι καταθέσεις. «Δεν είναι ρεαλιστικός αυτός ο φόβος. Η διαδικασία του “κουρέματος” του χρέους στο Ντουμπάι δεν οδήγησε στο κλείσιμο καμίας τράπεζας ούτε για μία ημέρα και δεν απειλήθηκαν καταθέσεις».
- Πιστεύετε ότι πρέπει να μειωθούν οι μισθοί στον ιδιωτικό τομέα για να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα, όπως προτείνει το ΔΝΤ; «Οχι. Να μειωθεί ο φόρος επί των μισθών που καταβάλλουν οι μισθωτοί και οι εργοδότες.
Ετσι θα περιορισθεί αμέσως το μισθολογικό κόστος χωρίς να μειωθεί το εισόδημα που βάζουν στην τσέπη τους οι εργαζόμενοι.
Αυτό θα οδηγήσει στην ένταξη πολλών αδήλωτων εργαζομένων σε συνθήκες νόμιμης απασχόλησης και θα στηρίξει την ανταγωνιστικότητα, γιατί η νόμιμη οικονομία στηρίζει την παραγωγικότητα πολύ περισσότερο από ό,τι η μαύρη.
Θα μου πείτε, πώς θα ισοφαρίσει το κράτος την απώλεια εσόδων; Η απάντηση είναι η εναρμόνιση των τριών διαφορετικών συντελεστών ΦΠΑ σε έναν, στο 19% και όχι στο 23%».
- Τι θα γίνει όμως με τα νοικοκυριά που λαμβάνουν ήδη χαμηλότερους μισθούς και θα πληρώνουν ακριβότερα τα προϊόντα;
«Θα υπάρξει όντως αύξηση των τιμών στην αγορά γιατί το μέσο επίπεδο του ΦΠΑ θα αυξηθεί, ωστόσο δεν θα προκληθεί πληθωριστικό κύμα όπως την εποχή που είχατε τη δραχμή. Μετά την αύξηση ο ρυθμός του πληθωρισμού θα επανέλθει σε κανονικά επίπεδα».
AΠΟ ΤΑ 23,5 ΔΙΣ.ΔΟΛΑΡΙΑ ΣΤΑ 14,4 ΔΙΣ.ΔΟΛΑΡΙΑ
Πώς το εμιράτο έκανε αναδιάρθρωση χρέους
2009: Η διεθνής κρίση οδηγεί σε κατάρρευση τιμών ακινήτων και σε σκάσιμο της «φούσκας».
Νοέμβριος 2009: Το εμιράτο αδυνατεί να αποπληρώσει χρέη 26 δισ.δολαρίων και ανακοινώνει εξάμηνο «πάγωμα» των οφειλών.Αναστάτωση στις αγορές.
Δεκέμβριος 2009: Το πλούσιο σε πετρέλαιο γειτονικό Αμπου Ντάμπι στηρίζει το Ντουμπάι με 10 δισ.δολάρια.Μερική ανακούφιση στις αγορές.
21 Μαρτίου 2010: Το Ντουμπάι παρουσιάζει σχέδιο αναδιάρθρωσης του χρέους και ξεκινά διαπραγματεύσεις με εκπροσώπους των πιστωτών για επιμήκυνση ή περικοπή («κούρεμα») χρέους.
20 Μαΐου 2010: Ανακοινώνεται η συμφωνία με την επιτροπή των 90 πιστωτών (ανάμεσά τους οι τράπεζες ΗSΒC, Royal Βank of Scotland,Βank of Tokyo) για «κούρεμα» του χρέους κατά 39%,από τα 23,5 δισ.δολάρια στα 14,4 δισ.δολάρια,και παράλληλη επιμήκυνση της διάρκειας αποπληρωμής: τα 4,4 δισ. δολάρια σε πέντε χρόνια,τα υπόλοιπα 10 δισ.δολάρια σε οκτώ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου