Πέμπτη 30 Απριλίου 2009

Από τις «πυραμίδες» στον προθάλαμο της Ε.Ε.


Της Ελενας Μπέλλη
Τη μακρά και δύσκολη διαδικασία ένταξης στην Ε.Ε. ξεκίνησε χθες η Αλβανία με την επίσημη κατάθεση της αίτησης από τον πρωθυπουργό Σαλί Μπερίσα στον προεδρεύοντα Τσέχο πρωθυπουργό Μίρεκ Τοπολάνεκ.
«Η Αλβανία έχει πολύ δρόμο μπροστά της, αλλά ελπίζω η προσπάθεια να στεφθεί με επιτυχία», δήλωσε ο Τοπολάνεκ. Πράγματι, για την Αλβανία, η διαδικασία αναμένεται ιδιαίτερα χρονοβόρα για τρεις λόγους, την πολιτική της «ανωριμότητα», την οικονομική της «δυσπραγία» και την αντίθεση των Ευρωπαίων σε νέο κύμα διεύρυνσης.
Δεν είναι τυχαίο που σε έκθεσή της, τον περασμένο Νοέμβριο, η Κομισιόν πρότεινε στα Τίρανα να περιμένουν έως τις βουλευτικές εκλογές της 28ης Ιουνίου πριν προχωρήσουν στην κατάθεση της αίτησης ένταξης. Και αυτό διότι, πρώτον, οι εκλογές στην Αλβανία ουδέποτε υπήρξαν συμβατές με τα ευρωπαϊκά πρότυπα και ουδέποτε έλαβαν τη «σφραγίδα» των διεθνών παρατηρητών ως «ελεύθερες και δίκαιες».

Σε πολιτικό επίπεδο, πάντα, τα Τίρανα παραμένουν εγκλωβισμένα στον «πόλεμο» των ιερών τεράτων της αλβανικής πολιτικής Σαλί Μπερίσα και Φάτος Νάνο, αμφότεροι μέλη του πρώην Κομμουνιστικού Κόμματος αλλά και νυν εμπλεκόμενοι σε σκάνδαλα και «συνωμοσίες».
Δυσλειτουργία
Αυτός ο «πόλεμος», που δεν έληξε με την αποχώρηση του Νάνο από την ηγεσία του Σοσιαλιστικού Κόμματος, λειτούργησε εις βάρος των κρίσιμων πολιτικών μεταρρυθμίσεων, με αποτέλεσμα η Αλβανία να βάλλεται από σοβαρή δυσλειτουργία της δημόσιας διοίκησης, αδυναμία ανεξάρτητης λειτουργίας της Δικαιοσύνης αλλά και από οργανωμένο έγκλημα και διαφθορά.
Σε οικονομικό επίπεδο, η Αλβανία ήταν -επί Χότζα- και παραμένει η φτωχότερη χώρα της Ευρώπης, ενώ μία από τις σημαντικότερες πηγές εσόδων της παραμένουν τα εμβάσματα των Αλβανών του εξωτερικού, που συνιστούν το 15% του ΑΕΠ.
Οι οικονομικές μεταρρυθμίσεις που ξεκίνησαν στα μέσα της δεκαετίας του 1990 -ιδιωτικοποιήσεις, απελευθέρωση των τιμών και της συναλλαγματικής ισοτιμίας, αυστηρή νομισματική πολιτική- «πάγωσαν» μετά την κατάρρευση των πυραμίδων. Πλέον, η Αλβανία βρίσκεται σε διαδικασία ριζικής οικονομικής αναδιάρθρωσης υπό το αυστηρό βλέμμα του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας Ακόμη ένας... επιβραδυντικός παράγοντας για την ευρωπαϊκή προοπτική των Τιράνων είναι βεβαίως η χρονική συγκυρία.
Ο Μπερίσα θέλησε να εκμεταλλευτεί το «ευρωπαϊκό χαρτί» ενόψει των εκλογών του Ιουνίου, ωστόσο, πολλοί Ευρωπαίοι ηγέτες βεβαιώνουν ότι δεν επιθυμούν περαιτέρω διεύρυνση.
Σταθεροποίηση
«Η Ευρώπη πρέπει να σταθεροποιηθεί πριν από την επόμενη διεύρυνση», δήλωσε χαρακτηριστικά η Α. Μέρκελ, λίγους μήνες πριν από τις βουλευτικές εκλογές στη Γερμανία. Και, ατυχώς για τα Τίρανα, η «σταθεροποίηση» δεν αφορά μόνον την οικονομική κρίση αλλά και τη θεσμική «προσαρμογή» της Ε.Ε. Ετσι, και ενώ η ένταξη της Αλβανίας στο ΝΑΤΟ, στις αρχές Απριλίου, ήταν μάλλον εύκολη, η διαδικασία ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ενωση θα απαιτήσει ισχυρή πολιτική βούληση και, πρωτίστως, επίπονες θεσμικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις.
Χρονολογίες σταθμοί
1991: Ο Φάτος Νάνο αναλαμβάνει πρωθυπουργός της μεταβατικής κυβέρνησης.
1992: Οι πρώτες ελεύθερες εκλογές. Ο Μπερίσα πρώτος δημοκρατικά εκλεγμένος πρόεδρος της Αλβανίας.
1993: Ο Φάτος Νάνο φυλακίζεται, κατηγορούμενος για? κλοπή.
Μάιος 1996: Καταγγελίες για βία και νοθεία στις βουλευτικές εκλογές, που το Δημοκρατικό Κόμμα του Μπερίσα κερδίζει με μεγάλη πλειοψηφία.
Δεκέμβριος 1996: Ξεκινά η κατάρρευση των πυραμίδων, σχημάτων παράνομου πλουτισμού στα οποία οι Αλβανοί απώλεσαν ένα δισεκατομμύριο δολάρια.
Μάρτιος 1997: Τα βίαια επεισόδια που ξεκίνησαν με την κατάρρευση των πυραμίδων κορυφώνονται - Απελευθερώνεται ο Φάτος Νάνο.
Ιούνιος 1997: Πρόωρες βουλευτικές εκλογές. Ο Νάνο αναλαμβάνει πρωθυπουργός.
Ιούλιος 1997: Παραίτηση Μπερίσα από την προεδρία, αναλαμβάνει ο Ρ. Μεϊντάνι.
1998: Παραίτηση του Νάνο από την πρωθυπουργία
Ιούνιος 2001: Το Σοσιαλιστικό Κόμμα κερδίζει ξανά τις εκλογές.
Ιούλιος 2002: Ο Νάνο αναλαμβάνει για τρίτη φορά πρωθυπουργός.
Ιούλιος 2005: Ο Μπερίσα κερδίζει τις εκλογές.
Σεπτέμβριος 2005: Ο Μπερίσα αναλαμβάνει πρωθυπουργός.
Ιούνιος 2006: Υπογράφεται η Συμφωνία Σύνδεσης με την Ε.Ε.

Δεν υπάρχουν σχόλια: