Το ρόδι. Το φρούτο της καλοτυχίας.

Το ρόδι, ένα φρούτο εντυπωσιακό σε σχήμα μήλου, κοκκινόχρυση φλούδα και ένα μεγάλο κάλυκα στην κορυφή που μοιάζει με κορόνα, θεωρείται παραδοσιακά το φρούτο που φέρνει καλοτυχία, ευγονία και αφθονία αγαθών στο σπίτι μας.

Η ροδιά παρουσιάζεται ως το παλαιότερο καλλιεργημένο καρποφόρο δέντρο. 

Πρωτοεμφανίστηκε στην περιοχή μεταξύ του Ιράν και της βόρειας Ινδίας και έχει καλλιεργηθεί από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα σε όλη τη λεκάνη της Μεσογείου μέχρι την Ινδία. 

Η ροδιά είναι ένας φυλλοβόλος θάμνος που μπορεί να αναπτυχθεί μέχρι 3-4 μ. ύψος. Τα φύλλα είναι γυαλιστερά και έχουν μήκος 8 εκατοστά. 

Οι ροδιές έχουν πορτοκαλοκίτρινα λουλούδια σε σχήμα τρομπέτας με ...

...πτυχωτά πέταλα. Τα άνθη έχουν μήκος 5 εκατοστά, είναι συχνά διπλά και ανθίζουν για μεγάλο διάστημα το καλοκαίρι. Τα φρούτα είναι σφαιρικά και γυαλιστερά κοκκινωπά ή κιτρινωπά όταν ωριμάσουν, γεμάτα με τραγανούς σπόρους.  

Για να καταναλώσουμε ένα ρόδι χρειάζεται μια σχετική προσπάθεια, αφού πρέπει να βγάλουμε κάθε σπόρο χωριστά. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος που συνήθως προτιμάται η κατανάλωση του στην μορφή του χυμού.

Από την αρχαιότητα, το ρόδι είχε μια ιδιαίτερη θέση στις αντιλήψεις, στη διατροφή και αντιμετώπιση των ασθενειών. Στην αρχαία Ελλάδα όπως και σήμερα, το ρόδι θεωρείται το φρούτο της γονιμότητας. Στις θεραπευτικές ιδιότητες του ροδιού αναφέρεται άλλωστε και ο Όμηρος, ο Θεόφραστος, ο Διοσκουρίδης και ο Πλίνιος, ο οποίος μάλιστα αναφέρει τα ρόδια της Καρχηδόνας σαν την καλύτερη ποικιλία της εποχής του. Ακόμη και στη μακρινή Κίνα, το ρόδι καταναλώνεται από τους νιόπαντρους, την πρώτη μέρα του γάμου τους για να ευλογηθεί ο γάμος τους. 

Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι έθαβαν τους νεκρούς τους μαζί με ρόδια. Ο προφήτης Μωχάμετ έλεγε στους πιστούς του, να καταναλώνουν ρόδια επειδή αυτά θα μπορούσαν να τους απαλλάσσουν από πολλά κακά της ανθρώπινης φύσης. Στη Μέση Ανατολή, τα ρόδια χρησιμοποιούνταν για πολλές παθήσεις όπως αιμορροΐδες, αμυγδαλίτιδα, επιπεφυκίτιδα, ακόμη και για τη φαλάκρα. Τα παραδείγματα που δείχνουν ότι σε διάφορους πολιτισμούς, τα ρόδια απολάμβαναν ιδιαίτερης εκτίμησης είναι πολλά. Σήμερα η σύγχρονη επιστήμη δείχνει ότι η σοφία των αρχαίων, είχε γερές βάσεις.

Ο καρπός ροδιού είναι ιδιαίτερα χαμηλός θερμιδικά (68 θερμίδες σε 100 γρ. καρπού) και ιδιαίτερα πλούσιος σε υδατάνθρακες και κάλιο. Το κάλιο είναι το πρώτο σε περιεκτικότητα μέταλλο του ενδοκυττάριου χώρου. Είναι ο σημαντικότερος παράγοντας ρύθμισης του όγκου των ενδοκυττάριων υγρών καθώς και της οξεοβασικής ισορροπίας στα κύτταρα ενώ επηρεάζει και την σύσπαση των λείων μυϊκών ινών και έτσι είναι απαραίτητο για την διατήρηση του καρδιακού παλμού.

Χρόνια κλινικών ερευνών, έδειξαν πως υπάρχουν πολλοί λόγοι για να καταναλώνουμε ρόδι και πιο συγκεκριμένα τον χυμό του. 

Το υψηλό επίπεδο των αντιοξειδωτικών στον χυμό ροδιού, και ιδιαίτερα ανθοκυανινών, τανινών και πολυφαινολών, έχει φανεί πως προστατεύει από την δημιουργία αθηρωμάτωσης των αρτηριών και κατ’ επέκταση από καρδιαγγειακά νοσήματα.

Επιπλέον, ο χυμός του ροδιού έχει μεγαλύτερη περιεκτικότητα πολυφαινολών από ότι το κόκκινο κρασί, το πράσινο τσάι ή το χυμό πορτοκαλιού. Τα αποτελέσματα αυτά, φάνηκαν σε κλινική έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2002, σύμφωνα με την οποία οι πολυφαινόλες του ροδιού είχαν ισχυρή δράση στην προστασία των LDL λιποπρωτεϊνών από την οξείδωση τους. Το στοιχείο αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό από την στιγμή που οι οξειδωμένες LDL συντελούν στην  δημιουργία αθηρωμάτωσης των αρτηριών.

Σε πιλοτική έρευνα, η οποία εξέτασε 19 ηλικιωμένα άτομα, στους οποίους είχε διεγνώσθη αθηροσκλήρωση, φάνηκε πως τα άτομα που κατανάλωναν χυμό ροδιού σε σχέση με εκείνους που δεν κατανάλωναν,  είχαν  βελτίωση έως και 30% στο μέγεθος της αθηρωματικής τους πλάκας  στην καρωτίδα.

Σημαντική φαίνεται να είναι και η δράση του ροδιού στην μείωση της υψηλής αρτηριακής πίεσης. Η αυξημένη αρτηριακή πίεση αυξάνει τις πιθανότητες για ένα καρδιακό επεισόδιο. Έτσι, έχει αποδειχτεί πως η καθημερινή κατανάλωση ροδιού μειώνει την διαστολική πίεση έως και 36% ενώ την συστολική μέχρι και 5%. Οι ιδιότητες αυτές, σε συνδυασμό με την χαμηλή περιεκτικότητα του ροδιού σε νάτριο και υψηλή σε κάλλιο είναι ιδιαίτερα ευεργετικές σε υπερτασικούς ασθενείς που λαμβάνουν διουρητικά φάρμακα και έτσι έχουν αυξημένες απώλειες καλίου μέσω των ούρων. Όμως, σε άτομα που έχουν χρόνια νεφρική ανεπάρκεια λόγω αυξημένης περιεκτικότητας σε κάλλιο, το ρόδι θα πρέπει να αποφεύγεται.

Εν κατακλείδι, το ρόδι δεν είναι μόνο για να το σπάμε στο κατώφλι την Πρωτοχρονιά αλλά αποτελεί μια πραγματική τράπεζα αντιοξειδωτικών που μπορεί να μας εξασφαλίσει πρόληψη για πολλές παθήσεις. 

Γράφουν ο Κούτσικας Κων/νος, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Πτυχιούχος Α.ΤΕ.Ι.Θ. - Παπαχρήστος Παρασκευάς, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Πτυχιούχος Α.ΤΕ.Ι.Θ., M.Sc στην Διασφάλιση Ποιότητας