Κόσοβο: Η ιστορία μιας εθνοκάθαρσης

Ο Πρέσβης της Σερβίας στη Λευκωσία Μirko V. Jelie, σε διάλεξη που παραχώρησε στο πλαίσιο της Ακαδημίας του Παγκυπρίου Συνδέσμου Εφέδρων Καταδρομέων, ανέλυσε την πορεία της εθνοκάθαρσης η οποία επιχειρήθηκε στο Κόσοβο, με αποτέλεσμα την αναγνώριση, τελικά, της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου, το οποίο αποτελεί τις Θερμοπύλες για το σερβικό λαό.

Οι νεομάρτυρες των Σέρβων, είπε, έχουν ως αφετηρία τους το έτος 1389, τη μάχη του Κοσσυφοπεδίου! Η μάχη στο Κοσσυφοπέδιο είναι το κεντρικό γεγονός της μεσαιωνικής ιστορίας της Σερβίας. Έτσι την αξιολόγησαν οι Σέρβοι και η ιδέα αυτή επέζησε στη συνείδηση του λαού. Από τότε το Κόσοβο συνιστά το κέντρο της ιδιοσυστασίας κάθε Σέρβου.
Για τους Σέρβους, επεσήμανε ο κ. Μirko V. Jelie, το Κόσοβο αποτελεί τη βάση και την καρδιά του έθνους τους. Είναι σημαντικό κομμάτι της πρώτης εγκατάστασης των Σέρβων στη βαλκανική χερσόνησο. Στα Βαλκάνια εμφανίστηκαν την εποχή του αυτοκράτορα Ηρακλείου (610-641). Οι Σέρβοι εγκαταστάθηκαν οριστικά σ’ ερημωμένες από τις επιδρομές των Αβάρων περιοχές των σημερινών Κοσσυφοπεδίου Σερβίας, Μαυροβουνίου, Ερζεγοβίνης, Βοσνίας, Δαλματίας. Με άλλα λόγια, το Κοσσυφοπέδιο αποτελεί το αρχικό λίκνο των Σέρβων στα Βαλκάνια. Αποτέλεσε για μεγάλο χρονικό διάστημα την έδρα της πρώτης εκκλησιαστικής οργάνωσης των Σέρβων. Στην εκκλησία των Αγίων Αποστόλων (στο Πέκιο) ακόμα και σήμερα ενθρονίζονται οι Πατριάρχες της σερβικής Εκκλησίας, οι οποίοι και στον τίτλο τους κουβαλούν αυτή την ανάμνηση: (Μακαριότατος Αρχιεπίσκοπος Πεκίου, Μητροπολίτης Βελιγραδίου και Καρλοβικίου, και Πατριάρχης των Σέρβων.


Εθνοκάθαρση
Τα όσα ανέφερε στη διάλεξή του ο Σέρβος Πρέσβης παρακολούθησαν με ζωηρό ενδιαφέρον οι παριστάμενοι έφεδροι καταδρομείς, καθώς η ιστορική πορεία του Κοσόβου προσομοιάζει κατά πολύ με την προσπάθεια εθνοκάθαρσης η οποία επιχειρείται στην Κύπρο, έστω κι αν ο κ. Μirko V. Jelie αναφέρει ότι: «Σίγουρα η περίπτωση της Κύπρου είναι διαφορετική από το Κοσσυφοπέδιο.
Η Κύπρος, είπε, είναι μια πολύ ανεπτυγμένη χώρα, μέλος της Ε.Ε. Υπάρχει, όμως, το Κυπριακό. Η φύση αυτού του προβλήματος είναι διαφορετική από αυτήν του Κοσσυφοπεδίου. Εδώ έγινε τουρκική εισβολή και υπάρχει μέχρι σήμερα κατοχή. Ταυτόχρονα, όμως, το Κυπριακό είναι μια ανοικτή πληγή. Εδώ συγκρούονται πολλά συμφέροντα και αντιλήψεις για τον τρόπο επίλυσης αυτού του προβλήματος. Μετά την εξέλιξη στο Κοσσυφοπέδιο, προκαλούν ανησυχία αναφορές περί λύσης δύο κρατών, ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα, περιορισμός της διάρκειας των διαπραγματεύσεων. Έννοιες όπως «τελευταία ευκαιρία» δημιουργούν ίσως μεγάλες προσδοκίες, αλλά αποτελούν και ανεπιθύμητη πίεση στη γνήσια προσπάθεια λύσης του προβλήματος. Χρειάζεται μεγάλη ψυχραιμία και σύνεση, είπε ο Σέρβος Πρέσβης, για να αντιμετωπιστεί με το σωστό τρόπο ένα ζήτημα όπως είναι το Κυπριακό.


Μετακίνηση Αλβανών
Το πρόβλημα του Κοσόβου εμφανίστηκε στα τέλη του 17ου αιώνα, όταν άρχισε η μετακίνηση Αλβανών προς αυτό. Οι Σέρβοι εγκατέλειπαν τα σπίτια τους εξαιτίας της τουρκικής καταδυνάστευσης και οι Αλβανοί καταλάμβαναν μέρα με τη μέρα την περιοχή. Με το πέρασμα του χρόνου, οι νέοι Αλβανοί κάτοικοι έγιναν πολύ βίαιοι και ξεκίνησε ένα είδος αλβανικής τυραννίας, που είχε την υποστήριξη του Σουλτάνου. Το 1912, κατά τη διάρκεια τόσο του 1ου όσου και του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου, οι Αλβανοί συμμάχησαν με τον εχθρό και πολέμησαν εναντίον του Σερβικού λαού, κατασφάζοντας τον άμαχο πληθυσμό, που οι Σέρβοι μάχιμοι άφηναν στα σπίτια τους. Με αυτόν τον τρόπο ολόκληρα χωριά αφανίστηκαν. Οι Σέρβοι του Κοσόβου του 1926 αποτελούσαν το 61% του πληθυσμού. Μεταξύ των ετών 1941-42 απελάθηκαν 420.000 Σέρβοι. Μετά την απελευθέρωση της Γιουγκοσλαβίας το 1945, το κομμουνιστικό καθεστώς απαγόρευσε στους Σέρβους πρόσφυγες να επιστρέψουν και έτσι συνέβη για πρώτη φορά οι Σέρβοι να αποτελέσουν, στο έδαφος αυτό, μειονότητα!
Από το 1970 έως και σήμερα οι Αλβανοί εφάρμοσαν πολιτική πληθυσμιακής έκρηξης στο Κόσοβο. Κάθε οικογένεια είχε τουλάχιστον δέκα παιδιά. Έτσι, μέσα σε δύο δεκαετίες τριπλασίασαν τον αριθμό τους, ώστε σήμερα, σε μια πρωτίστως επαρχιακή περιοχή κατοικούν 2 εκατομμύρια Αλβανοί.

Επιθέσεις
Οι επιθέσεις των Αλβανών άρχισαν το 1980, αλλά το καθεστώς τις κατέστειλε. Μετά από αυτό, οι Αλβανοί ανέπτυξαν ένα παράλληλο σύστημα. Αρνούνται να ενσωματωθούν στη σερβική κοινωνία. Απέκτησαν τα δικά τους ιδιωτικά σχολεία, νοσοκομεία κλπ. Το 1997 οργάνωσαν παραστρατιωτικές δυνάμεις, οι οποίες άρχισαν να σκοτώνουν αστυνομικούς, στρατιώτες και πολίτες. Η αλβανική μαφία αρχίζει να συγκεντρώνει παράλληλους φόρους από τους Αλβανούς και σκοτώνει εκείνους που δεν πληρώνουν. Το εμπόριο ναρκωτικών και όπλων, η πορνεία και άλλα είναι στα χέρια τους. Το σερβικό κράτος προσπάθησε να ελέγξει την κατάσταση, αλλά πολύ σύντομα ξέσπασε πραγματικός πόλεμος.

Τελεσίγραφο
ΗΠΑ και ΝΑΤΟ επέδωσαν ένα προσβλητικό τελεσίγραφο, με το οποίο καλούσαν τη Σερβία να δεχθεί αμέσως τη στρατιωτική κατοχή και να απεμπολήσει την κυριαρχία της, αλλιώς θα αντιμετώπιζε το Νατοϊκό βομβαρδισμό των πόλεων, των χωριών τους και της υποδομής της. Όταν, στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων στο Ραμπουγέ της Γαλλίας, το σερβικό κοινοβούλιο ψήφισε κατά των απαιτήσεων του ΝΑΤΟ, ο βομβαρδισμός άρχισε. Σε 78 ημέρες έριξαν 35.000 βόμβες διασποράς και χρησιμοποίησαν χιλιάδες ραδιενεργά φυσίγγια απεμπλουτισμένου ουρανίου, μαζί με διατρητικές βόμβες και κατευθυνόμενα βλήματα. Ο βομβαρδισμός κατέστρεψε περισσότερα από 480 σχολεία, 33 νοσοκομεία, πολυάριθμες κλινικές υγείας, 60 γέφυρες, καθώς και τις βιομηχανικές και χημικές εγκαταστάσεις, τα συστήματα θέρμανσης, και ηλεκτρικό δίκτυο. Το Κόσοβο, η περιοχή την οποία η Ουάσινγκτον υποτίθεται ότι απελευθέρωνε, υπέστη τη μέγιστη καταστροφή.

Εκτοπισμός
Από το 1999 μέχρι σήμερα, οι Σέρβοι εκτοπίστηκαν από έξι πόλεις και περισσότερα από 300 χωριά. Αυτή τη στιγμή στο Κόσοβο ζουν 146.297 Σέρβοι, ενώ επέστρεψαν μόνο 16.452 ή το 7%. Πριν από το 1999 υπήρχαν στην περιοχή περισσότεροι από 1000 ναοί και μοναστήρια. Οι Αλβανοί κατέστρεψαν περίπου 250 μοναστήρια, εκκλησίες και παρεκκλήσια, κάποια από τα οποία τελούσαν υπό την προστασία της Ουνέσκο. Τα μνημεία ήσαν Σέρβων αυτοκρατόρων του μεσαίωνα και κάποια από αυτά ήσαν βυζαντινοί ναοί. Τα κοιμητήρια είναι κατεστραμμένα, όπως και κάθε στοιχείο ορθόδοξης παρουσίας.
Στις 17 Μαρτίου του 2004 οργανώθηκε μια μαζική επίθεση των Αλβανών εναντίον των λιγοστών εναπομεινάντων Σέρβων. Οι Δυνάμεις του ΝΑΤΟ δεν έπραξαν τίποτε για να την εμποδίσουν. Διώχτηκαν άλλοι 4000 από τους απομείναντες Σέρβους, σαράντα Σέρβοι σκοτώθηκαν, καταστράφηκαν άλλοι 30 ναοί, λεηλατήθηκαν και πυρπολήθηκαν εκατοντάδες σπίτια. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο κ. Μirko V. Jelie, τα προαναφερθέντα στοιχεία δείχνουν τη σχεδιασμένη εθνοκάθαρση των Σέρβων από την επαρχία.

Συνομιλίες για το θεαθήναι
AΠΟ το 2006 άρχισαν οι συνομιλίες μεταξύ Σέρβων και Αλβανών, για την εξεύρεση οριστικής λύσης στο Κοσσυφοπέδιο. Προέδρευε ο Φινλανδός Μάρτι Αχτισάαρι, ως ειδικός εκπρόσωπος του Γ.Γ. του ΟΗΕ. Δυστυχώς, μετά από 14 συναντήσεις, οι οποίες δεν είχαν άλλο σκοπό παρά να περάσει ο απαιτούμενος χρόνος, εξήγγειλε την απόφαση περί ελεγχόμενης ανεξαρτησίας. Οι Αλβανοί ενδιαφέρονταν μόνο για πλήρη ανεξαρτησία, δηλαδή τη δημιουργία ενός δεύτερου αλβανικού κράτους στα Βαλκάνια, και για εκείνους οι διαπραγματεύσεις ήταν μόνο ανάλωση χρόνου.
Το Μάρτιο του 2007, ο Μάρτι Αχτισάαρι κατέθεσε στα Ηνωμένα Έθνη το σχέδιό του για την «υπό επιτήρηση ανεξαρτησία» της επαρχίας. Η Ρωσία, όμως, δήλωσε ότι θα προβάλει βέτο σε ενδεχόμενη απόφαση του Σ.Α. που θα στηρίζει κάτι τέτοιο. Μέσα σε κλίμα απόγνωσης, εγκαινιάστηκε νέος γύρος διαπραγματεύσεων. Στις 10 Δεκεμβρίου, οι μεσολαβητές δήλωσαν πως οι διαπραγματεύσεις απέτυχαν και ότι αυτό ήταν το τέλος του παιχνιδιού. Στις 17 Φεβρουαρίου οι Αλβανοί του Κοσσυφοπεδίου ανακήρυξαν τη μονομερή ανεξαρτησία τους, παρόλο που αυτή η σερβική επαρχία βρισκόταν υπό τη διακυβέρνηση των Ηνωμένων Εθνών από το 1999. Αυτή η παράνομη πράξη, δυστυχώς, αναγνωρίστηκε από την κυβέρνηση Μπους και ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων η Βρετανία, η Γαλλία και η Γερμανία. Άλλες χώρες της Ευρώπης, μεταξύ τους η Κύπρος, η Ελλάδα, η Σλοβακία, η Ρουμανία και η Ισπανία ανέβαλαν την αναγνώριση, όπως και οι περισσότερες από τις επιφανέστερες παγκόσμιες και περιφερειακές δυνάμεις, μεταξύ των οποίων η Βραζιλία, η Κίνα, η Αίγυπτος, η Ινδία, η Ρωσία και η Νότια Αφρική.

Επιβολή λύσεων
ΤΕΛΟΣ ο Σέρβος Πρέσβης αναφέρει ότι η επιχειρηματολογία εναντίον της αναγνώρισης του Κοσσυφοπεδίου δεν βασίζεται μόνο στην απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας 1244 του 1999, που επαναβεβαιώνει την κυριαρχία της Σερβίας στο Κόσοβο, αλλά και στην άποψη ότι το διεθνές σύστημα έχει γίνει, ως αποτέλεσμα αυτής της εχθρικής ενέργειας από μέρους των Αλβανών του Κοσόβου, πιο ασταθές, πιο ανασφαλές και πιο απρόβλεπτο. Και επεξηγεί ο κ. Jelie: Η αναγνώριση της μονομερούς ανακήρυξης της ανεξαρτησίας του Κοσόβου νομιμοποιεί το δόγμα της επιβολής λύσεων σε εθνικές διενέξεις. Νομιμοποιεί την πράξη της μονομερούς απόσχισης ενός επαρχιακού ή άλλου μη κρατικού παράγοντα. Μετατρέπει το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης σε απροκάλυπτο δικαίωμα ανεξαρτησίας. Νομιμοποιεί το βίαιο διαμελισμό διεθνώς αναγνωρισμένων κυρίαρχων κρατών.
ΣΗΜΕΡΙΝΗ