…το 2015 προβλέπεται να είναι μια δύσκολη χρονιά.
Σε αντίθεση με το 2012 και το 2010, το 2015 η Ελλάδα δεν αποτελεί συστημικό κίνδυνο για την ευρωπαϊκή και τη διεθνή οικονομία.
Το πιθανότερο σενάριο είναι πως στο πρώτο εξάμηνο θα βιώσουμε ως χώρα, περισσότερες ανάλογα συγκινήσεις απ’ όσες βιώσαμε στα 5 χρόνια της χρεοκοπίας και ενδεχομένως ακόμη πιο έντονες.
Είτε με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, είτε με κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ η Ελλάδα θα πιεστεί να θέσει τα δάκτυλα επί των τύπων των ήλων των μεταρρυθμίσεων που απέφυγε να υλοποιήσει τα τελευταία χρόνια με τη χάραξη κόκκινων γραμμών η κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ ή διακήρυττε πως δεν θα υλοποιήσει μέσω των δημαγωγικών αλαλαγμών του ο ΣΥΡΙΖΑ…Σε αντίθεση με το 2012 και το 2010, το 2015 η Ελλάδα δεν αποτελεί συστημικό κίνδυνο για την ευρωπαϊκή και τη διεθνή οικονομία.
Τα δυο τρίτα και πλέον του ελληνικού χρέους βρίσκονται σε χέρια θεσμικών εταίρων και όχι των αγορών.
Άρα, οποιαδήποτε απειλή ή πράξη στάσης πληρωμής θα έχει επιπτώσεις στην Ελλάδα και όχι στις διεθνείς αγορές με τη μορφή ενός ντόμινο με απροσδιόριστες συνέπειες.
Αν αθροίσει κάποιος τα κλάσματα των δηλώσεων όλων των εμπλεκομένων στην ελληνική υπόθεση των τελευταίων εβδομάδων ο κοινός παρονομαστής είναι ο ίδιος: Η Ελλάδα πρέπει να τιμήσει τις δεσμεύσεις της.
Όπως έχουμε ξαναγράψει προ εβδομάδων στη στήλη, η Ελλάδα αποτελεί το ιδανικό μέγεθος στην Ευρωζώνη προκειμένου με παραδειγματικό τρόπο να πειστούν οι Ευρωσκεπτικιστές και οι αποσχιστές της άκρας δεξιάς και αριστεράς για το κόστος της διάλυσης του ευρώ.
Αν δεν αποδειχτεί σωστή η εκτίμηση αυτή και συνεχίσουν να δυναμώνουν πολιτικές κινήσεις όπως ο Πέπε Γκρίλο στην Ιταλία, το Εθνικό Μέτωπο με τη Μαρί Λεπέν στη Γαλλία, οι Ποδέμος στην Ισπανία κ.α. το ευρώ θα υποστεί ισχυρούς κλυδωνισμούς με αναταράξεις στην παγκόσμια οικονομία.
Πλησιέστερη εκδοχή των συνθηκών αυτών θα είναι εκείνες που επικράτησαν στην Κύπρο το 2013.
Με τα επιτόκια των ελληνικών ομολόγων περί το 10% η Ελλάδα είναι μια χώρα εκτός αγορών.
Άρα, οποιαδήποτε απειλή ή πράξη στάσης πληρωμής θα έχει επιπτώσεις στην Ελλάδα και όχι στις διεθνείς αγορές με τη μορφή ενός ντόμινο με απροσδιόριστες συνέπειες.
Αν αθροίσει κάποιος τα κλάσματα των δηλώσεων όλων των εμπλεκομένων στην ελληνική υπόθεση των τελευταίων εβδομάδων ο κοινός παρονομαστής είναι ο ίδιος: Η Ελλάδα πρέπει να τιμήσει τις δεσμεύσεις της.
Όπως έχουμε ξαναγράψει προ εβδομάδων στη στήλη, η Ελλάδα αποτελεί το ιδανικό μέγεθος στην Ευρωζώνη προκειμένου με παραδειγματικό τρόπο να πειστούν οι Ευρωσκεπτικιστές και οι αποσχιστές της άκρας δεξιάς και αριστεράς για το κόστος της διάλυσης του ευρώ.
Αν δεν αποδειχτεί σωστή η εκτίμηση αυτή και συνεχίσουν να δυναμώνουν πολιτικές κινήσεις όπως ο Πέπε Γκρίλο στην Ιταλία, το Εθνικό Μέτωπο με τη Μαρί Λεπέν στη Γαλλία, οι Ποδέμος στην Ισπανία κ.α. το ευρώ θα υποστεί ισχυρούς κλυδωνισμούς με αναταράξεις στην παγκόσμια οικονομία.
Πλησιέστερη εκδοχή των συνθηκών αυτών θα είναι εκείνες που επικράτησαν στην Κύπρο το 2013.
Με τα επιτόκια των ελληνικών ομολόγων περί το 10% η Ελλάδα είναι μια χώρα εκτός αγορών.
Κατά συνέπεια οι πηγές χρηματοδότησης του ελληνικού κράτους σε περίπτωση έκτακτων συνθηκών είναι οι εξής:
Α) Η Τρόικα, αν ολοκληρωθεί η συμφωνία και επεκταθεί το πρόγραμμα που λήγει μεθαύριο συμπληρωμένο από μια γραμμή έκτακτης πίστωσης περί τα 10 δισ. ευρώ.
Β) Η ΕΚΤ μέσω της αποδοχής ελληνικών ομολόγων από τις ελληνικές τράπεζες οι οποίες θα μπορέσουν να αγοράσουν έντοκα γραμμάτια του ελληνικού δημοσίου που λήγουν ή για έκτακτες ανάγκες.
Γ) Οι καταθέσεις που βρίσκονται στις ελληνικές τράπεζες.
Πολλοί, από άγνοια ή γιατί έτσι συμφέρει τους πολιτικούς υπολογισμούς τους υπολογίζουν πως μέχρι το Μάρτιο το ελληνικό δημόσιο θα χρειαστεί περί τα 4,5 δισ. ευρώ και θα διαθέτει στα ταμεία περί τα 4 δισ. ευρώ. Τα δύσκολα αρχίζουν μετά το Μάρτιο όταν θα έχουμε λήξεις ομολόγων του ελληνικού χρέους.
Οι αριθμοί αυτοί αποτελούν προβολές των δεδομένων του παρελθόντος.
Η οικονομία όμως δεν αποτελεί λογιστική επανάληψη παγιωμένων δεδομένων.
Η τέχνη της οικονομίας έγκειται στη μελέτη των πιθανών ισορροπιών ή ανισορροπιών που δημιουργούν οι μεταβολές των κινήτρων στη συμπεριφορά των ανθρώπων ως οικονομικών μονάδων ή συνόλων όπως οι επιχειρήσεις.
Η πολιτική αστάθεια και το κλίμα μιας αντιπαράθεσης με την Ευρωζώνη θα μειώσει ή θα αυξήσει το ρυθμό μεταβολής των ανεξόφλητων οφειλών προς δημόσιο, ασφαλιστικά ταμεία και τράπεζες τις επόμενες εβδομάδες και μήνες;
Αν η ΕΚΤ και η Τρόικα δεν ανοίξουν τις «βαλβίδες» τροφοδοσίας με ρευστότητα σε ανάλογες συνθήκες όπως το 2012 τότε τυχαίοι και σποραδικοί κραδασμοί που υπό φυσιολογικές συνθήκες θα περνούσαν απαρατήρητοι, ενδέχεται να προκαλέσουν συστημικά εμφράγματα.
Υποστηρίζουν αρκετοί (μεταξύ άλλων και άνθρωποι που φιλοδοξούν να αναλάβουν τα ηνία της Τράπεζας της Ελλάδος ή του Υπουργείου των Οικονομικών) πως τα 10 δισ. που διαθέτουν ως "μαξιλαράκι" οι τράπεζες στο ΤΧΣ αποτελούν εχέγγυο κάλυψης για όποιες αναλήψεις προκύψουν. Τα 10 δισ. του ΤΧΣ δεν είναι σε χαρτονομίσματα των 50 ή 20 ευρώ, αλλά άυλες ομολογιακές εκδόσεις του ESM. Το ίδιο ισχύει και για την κεφαλαιακή επάρκεια.
Αν όμως ένα ΑΤΜ στο Κάτω Παρτάλι αδειάσει από χαρτονομίσματα των 20 ή 50 ευρώ ασχέτως τις ονομαστικές καταθέσεις που υπάρχουν στο υποκατάστημα και την κεφαλαιακή επάρκεια, η ζημιά που θα μπορούσε να προκαλέσει στο σύστημα είναι μεγαλύτερη από το να μην υπήρχε καθόλου το "μαξιλάρι" των 10 δισ. για τις τράπεζες.
Η οικονομία και ιδίως η τραπεζική είναι ζήτημα εμπιστοσύνης.
Δια τούτο: Το τι είπαν και τι έκαναν οι πολιτικοί και κυρίως τι θα πουν και τι θα κάνουν τις επόμενες εβδομάδες, αν πάμε σε πρόωρες εκλογές, θα δημιουργήσει θετικές ή αρνητικές συνθήκες εμπιστοσύνης.
Οι πολιτικοί αποφασίζουν και οι δημοσιογράφοι καταγράφουν.
Η δουλειά των δημοσιογράφων που σέβονται τους αναγνώστες τους είναι να τους ενημερώνουν ειλικρινά και όσο είναι ανθρωπίνως δυνατόν αντικειμενικά και για τους κινδύνους και για τις ευκαιρίες που δημιουργούνται σε σχέση με αυτά που σχεδιάζουν ή λένε οι πολιτικοί και οικονομικοί παράγοντες, προκειμένου οι αναγνώστες να σταθμίζουν τα δεδομένα και να λαμβάνουν τις σωστές αποφάσεις.
Το τίναγμα των φτερών μιας πεταλούδας στο Κάτω Παρτάλι, υπό προϋποθέσεις, θα μπορούσε να προκαλέσει «τσουνάμι» στην Ελλάδα και ουχί την Ευρωζώνη πλέον. Οι προϋποθέσεις είναι που έχουν μεταβληθεί και θα συνεχίσουν να μεταβάλλονται προσεχώς.
Όλα τα δεδομένα συγκλίνουν λοιπόν πως το 2015 θα είναι «διαβολοχρονιά» για την Ελλάδα.
Ασχέτως κυβέρνησης, η χώρα θα κληθεί να κάνει όλα όσα απέφυγε να υλοποιήσει τα πέντε χρόνια της χρεοκοπίας σε λίγους μήνες.
Ήτοι, απολύσεις στο δημόσιο, άνοιγμα αγορών, δραστικές αλλαγές στα εργασιακά, αλλαγές στο ασφαλιστικό...
Αυτό είναι το καλό σενάριο...
Α) Η Τρόικα, αν ολοκληρωθεί η συμφωνία και επεκταθεί το πρόγραμμα που λήγει μεθαύριο συμπληρωμένο από μια γραμμή έκτακτης πίστωσης περί τα 10 δισ. ευρώ.
Β) Η ΕΚΤ μέσω της αποδοχής ελληνικών ομολόγων από τις ελληνικές τράπεζες οι οποίες θα μπορέσουν να αγοράσουν έντοκα γραμμάτια του ελληνικού δημοσίου που λήγουν ή για έκτακτες ανάγκες.
Γ) Οι καταθέσεις που βρίσκονται στις ελληνικές τράπεζες.
Πολλοί, από άγνοια ή γιατί έτσι συμφέρει τους πολιτικούς υπολογισμούς τους υπολογίζουν πως μέχρι το Μάρτιο το ελληνικό δημόσιο θα χρειαστεί περί τα 4,5 δισ. ευρώ και θα διαθέτει στα ταμεία περί τα 4 δισ. ευρώ. Τα δύσκολα αρχίζουν μετά το Μάρτιο όταν θα έχουμε λήξεις ομολόγων του ελληνικού χρέους.
Οι αριθμοί αυτοί αποτελούν προβολές των δεδομένων του παρελθόντος.
Η οικονομία όμως δεν αποτελεί λογιστική επανάληψη παγιωμένων δεδομένων.
Η τέχνη της οικονομίας έγκειται στη μελέτη των πιθανών ισορροπιών ή ανισορροπιών που δημιουργούν οι μεταβολές των κινήτρων στη συμπεριφορά των ανθρώπων ως οικονομικών μονάδων ή συνόλων όπως οι επιχειρήσεις.
Η πολιτική αστάθεια και το κλίμα μιας αντιπαράθεσης με την Ευρωζώνη θα μειώσει ή θα αυξήσει το ρυθμό μεταβολής των ανεξόφλητων οφειλών προς δημόσιο, ασφαλιστικά ταμεία και τράπεζες τις επόμενες εβδομάδες και μήνες;
Αν η ΕΚΤ και η Τρόικα δεν ανοίξουν τις «βαλβίδες» τροφοδοσίας με ρευστότητα σε ανάλογες συνθήκες όπως το 2012 τότε τυχαίοι και σποραδικοί κραδασμοί που υπό φυσιολογικές συνθήκες θα περνούσαν απαρατήρητοι, ενδέχεται να προκαλέσουν συστημικά εμφράγματα.
Υποστηρίζουν αρκετοί (μεταξύ άλλων και άνθρωποι που φιλοδοξούν να αναλάβουν τα ηνία της Τράπεζας της Ελλάδος ή του Υπουργείου των Οικονομικών) πως τα 10 δισ. που διαθέτουν ως "μαξιλαράκι" οι τράπεζες στο ΤΧΣ αποτελούν εχέγγυο κάλυψης για όποιες αναλήψεις προκύψουν. Τα 10 δισ. του ΤΧΣ δεν είναι σε χαρτονομίσματα των 50 ή 20 ευρώ, αλλά άυλες ομολογιακές εκδόσεις του ESM. Το ίδιο ισχύει και για την κεφαλαιακή επάρκεια.
Αν όμως ένα ΑΤΜ στο Κάτω Παρτάλι αδειάσει από χαρτονομίσματα των 20 ή 50 ευρώ ασχέτως τις ονομαστικές καταθέσεις που υπάρχουν στο υποκατάστημα και την κεφαλαιακή επάρκεια, η ζημιά που θα μπορούσε να προκαλέσει στο σύστημα είναι μεγαλύτερη από το να μην υπήρχε καθόλου το "μαξιλάρι" των 10 δισ. για τις τράπεζες.
Η οικονομία και ιδίως η τραπεζική είναι ζήτημα εμπιστοσύνης.
Δια τούτο: Το τι είπαν και τι έκαναν οι πολιτικοί και κυρίως τι θα πουν και τι θα κάνουν τις επόμενες εβδομάδες, αν πάμε σε πρόωρες εκλογές, θα δημιουργήσει θετικές ή αρνητικές συνθήκες εμπιστοσύνης.
Οι πολιτικοί αποφασίζουν και οι δημοσιογράφοι καταγράφουν.
Η δουλειά των δημοσιογράφων που σέβονται τους αναγνώστες τους είναι να τους ενημερώνουν ειλικρινά και όσο είναι ανθρωπίνως δυνατόν αντικειμενικά και για τους κινδύνους και για τις ευκαιρίες που δημιουργούνται σε σχέση με αυτά που σχεδιάζουν ή λένε οι πολιτικοί και οικονομικοί παράγοντες, προκειμένου οι αναγνώστες να σταθμίζουν τα δεδομένα και να λαμβάνουν τις σωστές αποφάσεις.
Το τίναγμα των φτερών μιας πεταλούδας στο Κάτω Παρτάλι, υπό προϋποθέσεις, θα μπορούσε να προκαλέσει «τσουνάμι» στην Ελλάδα και ουχί την Ευρωζώνη πλέον. Οι προϋποθέσεις είναι που έχουν μεταβληθεί και θα συνεχίσουν να μεταβάλλονται προσεχώς.
Όλα τα δεδομένα συγκλίνουν λοιπόν πως το 2015 θα είναι «διαβολοχρονιά» για την Ελλάδα.
Ασχέτως κυβέρνησης, η χώρα θα κληθεί να κάνει όλα όσα απέφυγε να υλοποιήσει τα πέντε χρόνια της χρεοκοπίας σε λίγους μήνες.
Ήτοι, απολύσεις στο δημόσιο, άνοιγμα αγορών, δραστικές αλλαγές στα εργασιακά, αλλαγές στο ασφαλιστικό...
Αυτό είναι το καλό σενάριο...
Το κακό σενάριο είναι να τα κάνει όλα αυτά το 2016 εκτός ευρώ...Τέλος, ενδιαφέρον για όποιον αντιλαμβάνεται τι διαβάζει έχει το παρακάτω απόσπασμα από τη συνέντευξη του Υπουργού των Οικονομικών Γκίκα Χαρδούβελη στο Βήμα της Κυριακής...
«Οι καταθέσεις στις τράπεζες είναι ασφαλείς. Μάλιστα, εμείς ως υπουργείο φροντίσαμε την τελευταία εβδομάδα και νομοθετήσαμε τη δυνατότητα στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας να δανείζει χρήματα στο Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων σε περίπτωση που χρειαστεί ένα απόθεμα μεγαλύτερο από αυτό που διαθέτει για να στηρίζει τους καταθέτες».
Στην ερώτηση για το ενδεχόμενο εκλογής νέας κυβέρνησης με αντιμνημονιακό προσανατολισμό σημειώνει: «Το κλειδί για την αποφυγή κλυδωνισμών και τη μετέπειτα οικονομική μας πορεία το 2015 το κρατάει η ΕΚΤ».
Και προειδοποιεί: «Το κλειδί αυτό εύκολα και απότομα μπορεί να κλείσει τη χρηματοδότηση προς τις τράπεζες και έτσι να στραγγαλίσει την ελληνική οικονομία σε χρόνο dt».
Η ιεραρχία ευαισθησίας στις διακυμάνσεις των κινητών περιουσιακών στοιχείων ξεκινά από τις μετοχές στην κορυφή, επεκτείνεται στα ομόλογα και ακουμπά τις καταθέσεις σε εξαιρετικές περιόδους σαν αυτή που ζούμε και καταλήγει στην αδυναμία καταβολής συντάξεων και μισθών.
Κώστας Στούπας
Capital.gr
orthografos
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου