Να επαναλάβω ότι όταν πτωχεύει ένα κράτος, τη χασούρα την παίρνουν οι ομολογιούχοι και όταν πτωχεύει μια τράπεζα, τη χασούρα την παίρνουν οι μέτοχοι.
Δεν μπορώ να είμαι πιο ξεκάθαρους σε αυτό και δεν έχω τίποτα να προσθέσω.
Επίσης να ξεκαθαρίσω για άλλη μια φορά ότι προσωπικά θα προτιμούσα μια αναδιάρθρωση του χρέους να γίνει σήμερα (να μην πω χτες) και όχι αύριο.
Επίσης να ξεκαθαρίσω για άλλη μια φορά ότι προσωπικά θα προτιμούσα μια αναδιάρθρωση του χρέους να γίνει σήμερα (να μην πω χτες) και όχι αύριο.
Για ποιο λογο;
Διότι όσο γρηγορότερα τελειώσει το θέμα, τόσο γρηγορότερα μπορούμε να προγραμματίσουμε το που πάμε και να κανονίσουμε τα του οίκου μας.
Έχοντας πει αυτό, το θέμα του αν θα χρειαστούμε κούρεμα ή όχι είναι ...ακόμα ανοιχτό. Ναι μεν δεν τίθεται θέμα αυτή τη στιγμή (αν και θα προτιμούσα διαφορετικά), αλλά το αν θα γίνει ή όχι στο μέλλον παραμένει ανοιχτό.
Τούτο διότι δεν μπορείς να αγνοήσεις μια κρίση χρέους. Δεν μπορείς να την κουκουλώσεις, δεν μπορείς να πεις ότι δεν υπαρχει (Aka Γαλλία και λοιπά Ευρωπαϊκά μπουμπούκια), και πάνω από όλα δεν μπορείς να αλλάξεις τους κανόνες στα μαθηματικά λέγοντας ότι 1+1 = 5 ενώ όλοι ξέρουν ότι κάνει 2.
Μπορείς όμως να το αγνοήσεις (για κάποιο διάστημα), να παριστάνεις ότι δεν ξέρεις τίποτα, να προσποιείσαι ότι τα νούμερα βγαίνουν και μπορείς να κάνεις τον τρελό. Στο τέλος όμως το πρόβλημα θα σου σκάσει στα μούτρα ό,τι και να κάνεις.
Για αυτό το λογο οι Αμερικάνοι δεν έχουν κανένα πρόβλημα να παίρνουν χασούρες. Όταν τίθεται θέμα solvency σε οποιοδήποτε επίπεδα, οι χασούρες πάνε σύννεφο. Η βασική διάφορα, όπως έχουμε πει, μεταξύ Αμερικής και Ευρώπης είναι ότι στην Αμερική λειτουργούν περισσότερο με τους μηχανισμούς της αγοράς ενώ στην Ευρώπη προτιμούν τα πάντα να διενεργούνται μέσω του τραπεζικού συστήματος. To χθεσινό σχόλιο του Ethan είναι 100% ακριβές.
Το ερώτημα της ημέρας είναι τι σημαίνει για εμάς να μπούμε στον μηχανισμό EMA μετά το 2013. Το ερώτημα δεν είναι τόσο απλό, καθώς ακόμα δεν έχουν ξεκαθαρίσει πάρα πολλά.
Η απόφαση του Eurogroup στις 28 Νοεμβρίου του 2010 καθορίζει το πλαίσιο για το όλο ζήτημα:
Έχοντας πει αυτό, το θέμα του αν θα χρειαστούμε κούρεμα ή όχι είναι ...ακόμα ανοιχτό. Ναι μεν δεν τίθεται θέμα αυτή τη στιγμή (αν και θα προτιμούσα διαφορετικά), αλλά το αν θα γίνει ή όχι στο μέλλον παραμένει ανοιχτό.
Τούτο διότι δεν μπορείς να αγνοήσεις μια κρίση χρέους. Δεν μπορείς να την κουκουλώσεις, δεν μπορείς να πεις ότι δεν υπαρχει (Aka Γαλλία και λοιπά Ευρωπαϊκά μπουμπούκια), και πάνω από όλα δεν μπορείς να αλλάξεις τους κανόνες στα μαθηματικά λέγοντας ότι 1+1 = 5 ενώ όλοι ξέρουν ότι κάνει 2.
Μπορείς όμως να το αγνοήσεις (για κάποιο διάστημα), να παριστάνεις ότι δεν ξέρεις τίποτα, να προσποιείσαι ότι τα νούμερα βγαίνουν και μπορείς να κάνεις τον τρελό. Στο τέλος όμως το πρόβλημα θα σου σκάσει στα μούτρα ό,τι και να κάνεις.
Για αυτό το λογο οι Αμερικάνοι δεν έχουν κανένα πρόβλημα να παίρνουν χασούρες. Όταν τίθεται θέμα solvency σε οποιοδήποτε επίπεδα, οι χασούρες πάνε σύννεφο. Η βασική διάφορα, όπως έχουμε πει, μεταξύ Αμερικής και Ευρώπης είναι ότι στην Αμερική λειτουργούν περισσότερο με τους μηχανισμούς της αγοράς ενώ στην Ευρώπη προτιμούν τα πάντα να διενεργούνται μέσω του τραπεζικού συστήματος. To χθεσινό σχόλιο του Ethan είναι 100% ακριβές.
Το ερώτημα της ημέρας είναι τι σημαίνει για εμάς να μπούμε στον μηχανισμό EMA μετά το 2013. Το ερώτημα δεν είναι τόσο απλό, καθώς ακόμα δεν έχουν ξεκαθαρίσει πάρα πολλά.
Η απόφαση του Eurogroup στις 28 Νοεμβρίου του 2010 καθορίζει το πλαίσιο για το όλο ζήτημα:
In the unexpected event that a country would appear to be insolvent , the Member State has to negotiate a comprehensive restructuring plan with its private sector creditors, in line with IMF practices with a view to restoring debt sustainability. If debt sustainability can be reached through these measures, the ESM may provide liquidity assistance.
Στην περίπτωση (λέει η μετάφραση) που το κράτος μέλος κριθεί μη βιώσιμο, τότε θα πρέπει να έρθει σε συνεννόηση με τους ιδιώτες πιστωτές του (ομολογιούχους) και να αναδιαρθρώσει το χρέος του βάσει των καθοδηγήσεων του ΔΝΤ με σκοπό να γίνει βιώσιμο. Έπειτα, το σχήμα ESM θα προφέρει ρευστότητα.
Το ερώτημα βεβαία είναι τι εστί βιώσιμο, ποιος είναι ο ορισμός; Απάντηση σε αυτό το ερώτημα δεν έχω, αλλά είναι σαφές ότι το ESM δεν θα δανείσει λεφτά απλόχερα με σκοπό να τα χάσει. Δεν θα δοθούν δηλαδή λεφτά σε κράτη μέλη που δεν έχουν την δυνατότητα να τα πληρώσουν και θεωρούνται μη βιώσιμα. Η εκτίμηση μου είναι ότι είμαστε σε αυτή την κατηγορία.
Το άλλο θέμα είναι ότι μετά το 2013 θα μπουν σε εφαρμογή τα collective action clauses (CACs) σε όλα τα ομόλογα που θα εκδίδονται στην Ευρώπη.
Το σημαντικό στοιχείο εδώ είναι ότι θα μπορούν οι ομολογιούχοι με απλή πλειοψηφία να παίρνουν αποφάσεις που θα δεσμεύουν τους υπολοίπους. Αν για παράδειγμα η απλή πλειοψηφία αποφασίσει να δεχτεί ένα κούρεμα, οι άλλοι αναγκαστικά θα πρέπει να το δεχτούν.
Ένας από τους λόγους που ανησυχώ ότι δεν θα γυρίσουμε ποτέ πίσω στις αγορές είναι διότι κανένας με “σώας τας φρένας” δεν θα αγοράσει χρέος από ένα κράτος που έχει 160% χρέος επί του ΑΕΠ, όταν ξέρει ότι με σχετικά εύκολες διαδικασίες θα μπορεί να έρθει ένα κούρεμα. Το πρόβλημα δεν είναι τα CCS, αλλά το γεγονός ότι έχουμε το χρέος που έχουμε.
Άρα αναγκαστικά θα πρέπει να μας δανείσει το ESM θέλουμε δεν θέλουμε. Ναι αλλά, το ESM θα μας δανείσει μονο αν είμαστε βιώσιμοι. Άρα, η λογική λέει ότι σε κάποια φάση στο μέλλον αναγκαστικά θα πρέπει να γίνει κάποιο κούρεμα, αν υπαρχει περίπτωση να μας δανείσει το ESM, αλλά και η αγορά η ίδια.
Διότι αν υποθέσουμε γίνει ένα κούρεμα και το κούρεμα είναι αρκετά γενναιόδωρο, γιατί να μην μας δανείσουν οι αγορές, αν το ρίσκο έχει μηδενιστεί;
Όπως και να έχει, αυτό που αντιλαμβάνομαι είναι ότι το σενάριο του κουρέματος δεν έχει τελειώσει αλλά είναι ακόμα μπροστά μας.
Στην περίπτωση (λέει η μετάφραση) που το κράτος μέλος κριθεί μη βιώσιμο, τότε θα πρέπει να έρθει σε συνεννόηση με τους ιδιώτες πιστωτές του (ομολογιούχους) και να αναδιαρθρώσει το χρέος του βάσει των καθοδηγήσεων του ΔΝΤ με σκοπό να γίνει βιώσιμο. Έπειτα, το σχήμα ESM θα προφέρει ρευστότητα.
Το ερώτημα βεβαία είναι τι εστί βιώσιμο, ποιος είναι ο ορισμός; Απάντηση σε αυτό το ερώτημα δεν έχω, αλλά είναι σαφές ότι το ESM δεν θα δανείσει λεφτά απλόχερα με σκοπό να τα χάσει. Δεν θα δοθούν δηλαδή λεφτά σε κράτη μέλη που δεν έχουν την δυνατότητα να τα πληρώσουν και θεωρούνται μη βιώσιμα. Η εκτίμηση μου είναι ότι είμαστε σε αυτή την κατηγορία.
Το άλλο θέμα είναι ότι μετά το 2013 θα μπουν σε εφαρμογή τα collective action clauses (CACs) σε όλα τα ομόλογα που θα εκδίδονται στην Ευρώπη.
Το σημαντικό στοιχείο εδώ είναι ότι θα μπορούν οι ομολογιούχοι με απλή πλειοψηφία να παίρνουν αποφάσεις που θα δεσμεύουν τους υπολοίπους. Αν για παράδειγμα η απλή πλειοψηφία αποφασίσει να δεχτεί ένα κούρεμα, οι άλλοι αναγκαστικά θα πρέπει να το δεχτούν.
Ένας από τους λόγους που ανησυχώ ότι δεν θα γυρίσουμε ποτέ πίσω στις αγορές είναι διότι κανένας με “σώας τας φρένας” δεν θα αγοράσει χρέος από ένα κράτος που έχει 160% χρέος επί του ΑΕΠ, όταν ξέρει ότι με σχετικά εύκολες διαδικασίες θα μπορεί να έρθει ένα κούρεμα. Το πρόβλημα δεν είναι τα CCS, αλλά το γεγονός ότι έχουμε το χρέος που έχουμε.
Άρα αναγκαστικά θα πρέπει να μας δανείσει το ESM θέλουμε δεν θέλουμε. Ναι αλλά, το ESM θα μας δανείσει μονο αν είμαστε βιώσιμοι. Άρα, η λογική λέει ότι σε κάποια φάση στο μέλλον αναγκαστικά θα πρέπει να γίνει κάποιο κούρεμα, αν υπαρχει περίπτωση να μας δανείσει το ESM, αλλά και η αγορά η ίδια.
Διότι αν υποθέσουμε γίνει ένα κούρεμα και το κούρεμα είναι αρκετά γενναιόδωρο, γιατί να μην μας δανείσουν οι αγορές, αν το ρίσκο έχει μηδενιστεί;
Όπως και να έχει, αυτό που αντιλαμβάνομαι είναι ότι το σενάριο του κουρέματος δεν έχει τελειώσει αλλά είναι ακόμα μπροστά μας.
Άσχετα αν θα προτιμούσα να γίνει σήμερα και όχι αύριο και άσχετα του τι αποφασίστηκε πριν μερικές μέρες, το θέμα είναι ακόμα ανοιχτό.
Του Γιώργου Καισάριου
george.kesarios@capital.gr
Του Γιώργου Καισάριου
george.kesarios@capital.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου