Πέμπτη 26 Μαρτίου 2009

Ο ρόλος της Εκκλησίας στην Εθνεγερσία του 1821


Τον αφορισμό που εξέδωσε ο Πατριάρχης Γρηγόριος ο Ε΄ επικαλούνται οι αρνητές του όποιου θετικού ρόλου της Εκκλησίας κατά την Επανάσταση, για να υποστηρίξουν τις απόψεις τους. Η μισή αλήθεια όμως είναι χειρότερη από το ψέμα.
Όταν επικαλείσαι εκ του ασφαλούς ένα (αναμφισβήτητο) ιστορικό γεγονός, αποκόπτοντάς το από το φυσικό περιβάλλον του και τα μετέπειτα συμβάντα, δεν λειτουργείς ως ιστορικός, αλλά ως στυγνός προπαγανδιστής. Βεβαίως, ο καθένας δικαιούνται να είναι προπαγανδιστής. Όχι όμως να παριστάνει τον ιστορικό.
Ο αφορισμός της Επανάστασης βεβαίως υπήρξε, ουδείς το αμφισβητεί αυτό. Όσοι τον επικαλούνται όμως, ξεχνούν ότι το Πατριαρχείο της
Κωνσταντινούπολης τελούσε από την αρχή της Τουρκοκρατίας υπό ομηρία και ως εκ τούτου ήταν υποχρεωμένο να συντάσσεται πάντοτε με την «γραμμή» της Οθωμανικής Πύλης.
Ο αφορισμός –ο οποίος δεν ήταν ο πρώτος κατά των επαναστατημένων Ελλήνων- εξυπηρετούσε κατ’ ουσίαν την αποφυγή των διώξεων κατά των χριστιανικών πληθυσμών εκ μέρους της τουρκικής εξουσίας.
Ο απαγχονισμός του Γρηγορίου του Ε’ ένα μήνα με το ξέσπασμα της Επανάστασης δηλώνει κατηγορηματικά τον υπόγειο ρόλο τού μαρτυρικού εκείνου Πατριάρχη υπέρ της Εθνεγερσίας, ρόλος που όταν αποκαλύφθηκε από τις τουρκικές αρχές, τον οδήγησαν στον θάνατο.
Πέρα όμως από την ανωτάτη εκκλησιαστική ηγεσία (που δεν αμφιβάλλουμε ότι μέρος αυτής είχε προσκυνήσει τον Δυνάστη), υπάρχει και ο απλός κλήρος, ο οποίος συμμετείχε αποφασιστικά στον Αγώνα. Χιλιάδες παπάδες του λαού, που πριν απ’ όλα και πάνω απ’ όλα ήταν Έλληνες, πήραν κι αυτοί τα καριοφίλια και έβαψαν το ράσο με ελληνικό αίμα, θυσιαζόμενοι για την απελευθέρωση του Γένους.
Θρυλικά ονόματα όπως του Κοσμά του Αιτωλού, του Αθανάσιου Διάκου, του Παπαφλέσσα και πολλών άλλων ιερέων, πριν και κατά την Επανάσταση, απέδειξαν με το ηρωικό παράδειγμά τους, ότι η Ορθοδοξία, όταν δεν μένει αποκομμένη από τους αγώνες του ποιμνίου της, μπορεί πράγματι να αποτελέσει το στήριγμα και το «ομόθρησκον» του λαού μας…

Δεν υπάρχουν σχόλια: