Γιατί έχασε η Ντόρα

Η ήττα της Ντόρας Μπακογιάννη από τον Αντώνη Σαμαρά στις πρόσφατες εκλογές για την ηγεσία της ΝΔ, έχει προφανώς πολλά αίτια τα οποία θα αναλυθούν εξαντλητικά τις επόμενες ημέρες και μήνες. 

Όμως, μια πρώτη διαπίστωση την οποία μπορεί να κάνει κανείς είναι ότι, ίσως η μεγαλύτερη αδυναμία της εκλογικής εκστρατείας της κ. Μπακογιάννη, είναι ότι ταυτίσθηκε με το «κατεστημένο». 

Αυτή η ταύτιση, αφενός της αφαίρεσε κάθε δυναμική, και αφετέρου επέτρεψε στον κ. Σαμαρά να μονοπωλήσει το ρόλο του «επαναστάτη», που έρχεται να κάνει τη μεγάλη ανατροπή.

Από την πρώτη στιγμή -μετά την πρόσφατη ήττα της ΝΔ- η κ. Μπακογιάννη εμφανίσθηκε σίγουρη ότι θα κατακτήσει την ηγεσία, δίνοντας μάλιστα πολλές φορές την εντύπωση, ότι το κόμμα της ανήκει περίπου δικαιωματικά. 

Στην προεκλογική περίοδο φάνηκε να ταυτίζεται με τις προσπάθειες που αποσκοπούσαν να περιορίσουν τη δυνατότητα  της «βάσης» να συμμετάσχει στις εκλογικές διαδικασίες –γεγονός που ενίσχυε την άποψη ότι η κ. Μπακογιάννη αποτελούσε μέρος του κομματικού «κατεστημένου» και των κομματικών «μηχανισμών» 

. 

Η βεβαιότητα του επιτελείου της ότι η υποψήφιά τους είχε τις εκλογές στην τσέπη της, ήταν τόσο μεγάλη ώστε αρνήθηκαν να επιλέξουν τον επίπονο δρόμο της μετωπικής και σε βάθος αντιπαράθεσης με τους άλλους υποψήφιους, αρκούμενοι σε μια ανούσια εκστρατεία δημοσίων σχέσεων.

Όταν επανειλημμένα είχα θέσει το ερώτημα σε επιτελείς της κ. Μπακογιάννη, γιατί δεν ανεβάζουν τους τόνους στην αντιπαράθεση με τους άλλους υποψήφιους, η απάντηση ήταν «διότι η Ντόρα ως αρχηγός, θα πρέπει να συνυπάρξει μαζί τους την επόμενη μέρα».

Ένα άλλο στοιχείο που ενίσχυε την εκτίμηση σχετικά με την ταύτιση της κ. Μπακογιάννη με το «κατεστημένο», ήταν οι -πολλές φορές μέχρι αηδίας- δηλώσεις αφοσίωσής της προς τον Κώστα Καραμανλή. 

Αυτή η ταύτισή της με τον, πιο ίσως αποτυχημένο πολιτικό ηγέτη της ΝΔ των νεότερων χρόνων, δεν είχε απολύτως κανένα πολιτικό αντίκρισμα. 

Aφενός δεν ενίσχυε τη δημοτικότητά της μεταξύ των «καραμανλικών», που θεωρούσαν ότι η πρότασή της για προσφυγή σε πρόωρες εκλογές στοίχισε την εκλογική ήττα στη ΝΔ. 

Αφετέρου, με αυτές τις δηλώσεις έβαζε «πάγο» σε όποια διάθεση δραστηριοποίησης του φιλελεύθερου τμήματος της ΝΔ, που κάτω από διαφορετικές συνθήκες, θα μπορούσε να είχε αποτελέσει τη δυναμική εμπροσθοφυλακή της.

Επιπλέον, η ταύτισή της με τον απερχόμενο ηγέτη και η αδυναμία της να ασκήσει κριτική στην παταγώδη αποτυχία των κυβερνήσεων της ΝΔ (ακόμα και στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής) ενίσχυε την εικόνα της κ. Μπακογιάννη, ως μέρους του παλαιού και ολοκληρωτικά αποτυχημένου «κατεστημένου» και ως του εγγυητή της «συνέχειας» του τραγικού αυτού ιστορικού διαλείμματος, το οποίο κάθε οπαδός της ΝΔ επιθυμεί να αφήσει πίσω του.

Η κ. Μπακογιάννη και οι επιτελείς της παρεξήγησαν τελείως την ψυχολογική διάθεση των οπαδών της ΝΔ. Πίστευαν ότι είχαν μπροστά τους ένα σύνολο ατόμων, που θα αποφάσιζε με καθαρά ορθολογικά κριτήρια ποιός από τους υποψήφιους θα διασφάλιζε την επάνοδο της ΝΔ στην εξουσία. 

Γι’ αυτό, άλλωστε, βάσισαν σε μεγάλο βαθμό την εκστρατεία τους σε ένα «αφήγημα επιστροφής» -ότι δηλαδή η κ. Μπακογιαννη εγγυάτο περισσότερο από κάθε άλλον υποψήφιο, την επιστροφή της ΝΔ στην εξουσία.

Όμως, ο οπαδός της ΝΔ - όπως ακριβώς και οπαδός του κόμματος των Ρεπουμπλικάνων, μετά την πρόσφατη ήττα τους- δεν επιθυμούσε ένα «αφήγημα επιστροφής». 

Ο Νεοδημοκράτης επιθυμούσε ένα «αφήγημα οργής»- για όλες εκείνες τις σκοτεινές και φανερές, ντόπιες και ξένες δυνάμεις που υπονομεύουν τη χώρα, το κόμμα, τον εαυτό του. 

Και όπως ακριβώς οι οπαδοί του Ρεπουμπλικανικού κόμματος, μετά την εκλογική τους ήττα από τους Δημοκρατικούς, γύρισαν την πλάτη τους στους μετριοπαθείς Ρεπουμπλικάνους του «κατεστημένου» και αγκαλιάζουν σήμερα τη Σάρα Πέιλιν, έτσι ακριβώς και οι Νεοδημοκράτες αγκάλιασαν τον κ. Σαμαρά. 

Διότι, τόσο η κ. Πέιλιν όσο και ο κ. Σαμαράς, προσφέρουν το «αφήγημα οργής», που στη σημερινή συγκυρία, δίνει διέξοδο στη συναισθηματική φόρτιση που βιώνει ο μέσος οπαδός της ΝΔ.

Τάκης Μίχας