Αγριοαγκινάρα όπως... λιγνίτης

Του Χάρη Φλουδόπουλου Προ ημερών ήρθε η είδηση από την Κοζάνη: η ΔΕΗ θα κάνει χρήση στις μονάδες της στην περιοχή, βιομάζας που θα προέρχεται από καλλιέργειες αγριοαγκινάρας, ενός ζιζάνιου που είναι γνωστό στους αγρότες και ως «γκαγκάνι». Προκειμένου μάλιστα να γίνει η αρχή, δίνονται οικονομικά κίνητρα μέσω επιδοτήσεων, ύψους 860 χιλ. ευρώ για τις δαπάνες των καλλιεργητών τα πρώτα δύο χρόνια. Τι είναι όμως η αγριοαγκινάρα; Είναι μια από τις λεγόμενες ενεργειακές καλλιέργειες, που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή βιομάζας η οποία στη συνέχεια μπορεί να λειτουργήσει ως καύσιμο. Η αγριοαγκινάρα είναι φυτό πολυετές, με υψηλές αποδόσεις της τάξεως των 2,5-3 τόνων/στρέμμα. Είναι φυτό προσαρμοσμένο στις κλιματικές συνθήκες της χώρας μας και το κυριότερο πλεονέκτημά της είναι ότι αναπτύσσεται από τον Οκτώβριο έως τον Ιούνιο και συνεπώς, αναπτύσσεται με το νερό των βροχοπτώσεων (δηλαδή δεν απαιτεί άρδευση). Η αποξηραμένη ύλη της αγριαγκινάρας μπορεί να γίνει εύκολα τυποποιημένο βιοκαύσιμο (τα λεγόμενα pellets) και να χρησιμοποιηθεί στην ηλεκτροπαραγωγή. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, οι συμβατικοί σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής παρουσιάζουν στην καύση βιομάζας βαθμό απόδοσης 15-40%, ενώ στα συστήματα συμπαραγωγής ο βαθμός απόδοσης φθάνει μέχρι και 75-85%. Ένα από τα σημαντικά πλεονεκτήματα της χρήσης της αγριοαγκινάρας είναι ότι η καλλιέργειά της απορροφά τα αέρια του θερμοκηπίου που εκπέμπονται κατά την καύση της, δηλαδή επί της ουσίας επιτυγχάνεται ο λεγόμενος κλειστός κύκλος μηδενικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Επίσης στην καύση της δεν παράγεται διοξείδιο του θείου, Βεβαίως ως αντικίνητρο για τη χρήση της, θεωρείται το υψηλότερο κόστος, το οποίο όμως μπορεί να ισοσκελιστεί είτε σε περίπτωση που επαναληφθούν οι υψηλές τιμές των καυσίμων είτε εάν υπάρξει καλύτερη οργάνωση σε επίπεδο συλλογής και μεταφοράς της βιομάζας. Ενδεικτική της προοπτικής που παρουσιάζει η χρήση βιομάζας στην ηλεκτροπαραγωγή είναι η σχετική αναφορά στην έκθεση World Energy Outlook του International Energy Agency. Σύμφωνα με την έκθεση η βιομάζα είναι η ανανεώσιμη πηγή ενέργειας με τη μεγαλύτερη συνεισφορά στην παγκόσμια πρωτογενή ενεργειακή ζήτηση. Από τα 1186Mtoe (εκατ. τόνοι ισοδύναμου πετρελαίου) βιομάζας που χρησιμοποιήθηκαν ανά την υφήλιο το 2006, περίπου το 7% χρησιμοποιήθηκε για την παραγωγή 239TWh ηλεκτρισμού. Περίπου το 44% της ηλεκτρικής ενέργειας αυτής παράχθηκε από μονάδες παραγωγής ηλεκτρισμού, με αποδοτικότητα μετατροπής περίπου 20%. Η υπόλοιπη ενέργεια παράχθηκε από μονάδες συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας, όπου η θερμότητα χρησιμοποιήθηκε επιτόπου (σε βιομηχανικές μονάδες) είτε διανεμήθηκε για τηλεθέρμανση κτιρίων σε γειτονικές πόλεις. Με βάση τις εκτιμήσεις της IEA η χρήση βιομάζας στην ηλεκτροπαραγωγή και την παραγωγή θερμότητας αναμένεται να παρουσιάσει ετήσια αύξηση της τάξης του 5%. Εάν μάλιστα στα επόμενα χρόνια βελτιωθούν οι τεχνολογίες απόδοσης τότε εκτιμάται ότι πάνω από 860TWh ηλεκτρικής ενέργειας θα παράγονται από βιομάζα, της οποίας το μερίδιο στην ηλεκτροπαραγωγή θα φτάσει το 2,6%, ποσοστό μεγαλύτερο από τα off shore αιολικά πάρκα, τα φωτοβολταϊκά, τη γεωθερμία και την κυματική ενέργεια. Σύμφωνα με την IEA η μεγαλύτερη αύξηση στη χρήση βιομάζας στην ηλεκτροπαραγωγή θα εμφανιστεί στις ΗΠΑ, την Ε.Ε. και την Κίνα.