Τρίτη 15 Νοεμβρίου 2022

Πόσο κοντά βρίσκονται Ρωσία και Ουκρανία σε ανακωχή;

Η ανάκτηση της Χερσώνας από τις ουκρανικές δυνάμεις συνέπεσε με τις διαρροές από ρωσικά και δυτικά μέσα για αμερικανορωσικές επαφές σχετικά με την παύση του πολέμου και την έναρξη διαπραγματεύσεων. 
Σε αυτό το θολό τοπίο για την επόμενη μέρα της Ουκρανίας, ο πρόεδρος Ζελένσκι επισκέφτηκε τη Χερσώνα, κατά τη συνήθη πρακτική του μετά την ανακατάληψη εδάφους στη χώρα, ώστε να στείλει το δικό του μήνυμα.
Ο Ουκρανός πρόεδρος μετέβη στην κομβική πόλη της... Ουκρανίας, ώστε να συμμετέχει και εκείνος στο πανηγυρικό κλίμα, μετά την απόσυρση των ρωσικών δυνάμεων. Αυτή τη φορά όμως υπήρχε μία σημαντική διαφορά από τις υπόλοιπες περιοχές που ανέκτησε η Ουκρανία. Η οπισθοχώρηση της Ρωσίας υπήρξε συντεταγμένη.

Όταν ρωσικές μονάδες έφευγαν άτακτα από περιοχές νότια του Χαρκόβου, οι ελλείψεις τους και η διοικητική ανεπάρκεια γίνονταν ξεκάθαρες. Μετά τη μεγάλη ήττα στα βόρεια της Ουκρανίας, ήταν εμφανές πως οι δυνάμεις τους είχαν αποδεκατιστεί και το ηθικό ήταν εξαιρετικά χαμηλό. Ωστόσο, στη Χερσώνα, οι Ρώσοι έκαναν μία στρατηγική επιλογή. Η οπισθοχώρηση τους από το αστικό κέντρο, τους έχει μεταφέρει στην αντίπερα όχθη του Δνείπερου, όπου διαθέτουν ακόμα δυνατότητες επιθετικών ενεργειών εναντίον ουκρανικών θέσεων.

Η απώλεια ωστόσο της Χερσώνας, της μεγαλύτερης πόλης που η Ρωσία είχε κατακτήσει μετά την εισβολή στην Ουκρανία, αποτελεί ισχυρό και συμβολικό πλήγμα για το Κρεμλίνο. Αυτό το μομέντουμ θέλει να εκμεταλλευτεί το Κίεβο για να ωθήσει ακόμα πιο πίσω τις ρωσικές δυνάμεις. Χαρακτηριστικές ήταν οι ευχαριστίες του Ζελένσκι προς το ΝΑΤΟ και τους δυτικούς συμμάχους της Ουκρανίας, ώστε να δείξει πόσο βασίζεται στη στήριξη τους.

Ωστόσο, το κλίμα στη Δύση είναι διαφορετικό από ό,τι λίγο καιρό πριν. 
Ενώ τον Οκτώβριο ο Ζελένσκι ζητούσε ενισχύσεις από την αεράμυνα μέχρι και τις επιθετικές δυνατότητες, λίγες μέρες πριν έγινε γνωστό πως εξετάζεται το ενδεχόμενο μείωσης της βοήθειας που προσφέρει η Ουάσινγκτον στην Ουκρανία. Όπως γίνεται σαφές, αυτό μεταφράζεται σε ώθηση προς ειρηνευτικές συνομιλίες.

Οι διαρροές από τη Ρωσία ανέβασαν ένα ακόμα επίπεδο στο ζήτημα, αναφέροντας πως πραγματοποιήθηκε επαφή μεταξύ αμερικανικών και ρωσικών μυστικών υπηρεσιών στην Τουρκία, με σκοπό την έναρξη διαπραγματεύσεων για τη λήξη του πολέμου.

Οι Ευρωπαίοι ουσιαστικά βρίσκονται στη μέση αυτής της διελκυστίνδας, όπως το εξέφρασε ο Ύπατος Αρμοστής της Ευρωπαϊκής Ζοζέπ Μπορέλ δηλώνοντας πως, σχετικά με τη διπλωματική οδό μεταξύ της Ουκρανίας και της Ρωσίας, το καθήκον της Ευρώπης είναι να στηρίξει ότι θέλουν οι Ουκρανοί.

Ενδεχομένως στο μυαλό του Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος μοιάζει να σκέφτεται με όρους Ψυχρού Πολέμου, να υπάρχει ένα μοντέλο Κορέας ως τρόπος για τη λήξη του πολέμου στην Ουκρανίας. Να υπάρξει δηλαδή μία ανακωχή, δίχως διαπραγματεύσεις όπως είχε γίνει πριν από 70 χρόνια στην κορεατική χερσόνησο. Σε αυτό το σενάριο, η παύση των πυραυλικών επιθέσεων στην Ουκρανία συνδέεται με την έλλειψη επιθέσεων από ουκρανική πλευράς, που ισοδυναμεί με ένα άτυπο μορατόριουμ.

Το ζήτημα ωστόσο είναι πως ο χειμώνας που έρχεται ενδεχομένως να μην σημάνει την παύση των πολεμικών επιχειρήσεων στην Ουκρανία, αλλά αντίθετα την ένταση τους. Σε ορισμένες περιπτώσεις η λάσπη του φθινοπώρου στην Ουκρανία είναι χειρότερη από το ψύχος του χειμώνα και μπορεί να εξηγεί εν μέρει τη μείωση των πολεμικών ενεργειών.

Ωστόσο, όσο πλησιάζουμε στον ρωσικό χειμώνα, οι ρωσικές δυνάμεις ενδέχεται να επανακάμψουν. Καθώς οι δυνάμεις που οπισθοχωρούν από τη Χερσώνα, μπορούν να κατευθυνθούν προς το Ντονμπάς και να εντείνουν την πίεση σε αυτή τη γραμμή του μετώπου.

Κανείς όμως δεν μπορεί να προδικάσει τι πρόκειται να συμβεί. Η ουκρανική αντεπίθεση όμως έχει φέρει στην επιφάνεια όλες τις αδυναμίες του ρωσικού στρατού. Επιθέσεις που θα ήταν καταδικασμένες υπό άλλες συνθήκες, οδηγούν σε ήττες στο πεδίο, λόγω, μεταξύ άλλων, της έλλειψης εκπαίδευσης και του πεσμένου ηθικού των ρωσικών δυνάμεων.

Λίγο μετά από περίπου ένα μήνα από όταν το Κρεμλίνο προσαρτούσε τη Χερσώνα, η ουκρανική σημαία κυματίζει πλέον στην πόλη. Αυτό είναι που κάνει πολλούς στο Κίεβο να πιστεύουν πως η φορά του πολέμου έχει μεταβληθεί και η Ρωσία θα είναι εκείνη που θα επωφεληθεί από την έναρξη διαπραγματεύσεων για την επόμενη ημέρα.


Ηλίας Τασόπουλος

Δεν υπάρχουν σχόλια: