Η επόμενη ημέρα της συμφωνίας

Σύμφωνα με τους Financial Times η Ελλάδα θα κερδίσει εαν ξεπεράσει γρήγορα το στάδιο της ''ανακούφισης'' και εκμεταλλευτεί τον χρόνο που ''αγόρασε'' ενώ μένει να αποδειχτεί εαν θα ακολουθήσεις και άλλα κουρέματα τόσο για τη χώρα μας όσο και για τις υπόλοιπες στην ευρωζώνη.

Διαβάστε όλο το άρθρο...

''Είναι πολύ περίπλοκη και είναι και πολύ σημαντική. Η ελληνική αναδιοργάνωση χρέους 206 δισ. ευρώ έχει αφήσει τον κόσμο να πνίγεται σε μια θάλασσα από νούμερα, προσπαθώντας να βγάλει νόημα από την συμφωνία.
Ένα απλό γεγονός όμως είναι ότι, ασχέτως της περιπλοκότητας, η Ελλάδα έχει δομήσει αυτή τη συμφωνία έτσι ώστε να έχει αρκετή επιτυχία. Η αναδρομική επιβολή ρητρών συλλογικής ευθύνης, που δίνουν την δυνατότητα στην απόφαση της πλειοψηφίας των ομολογιούχων να επιβληθεί στο συνολο των επενδυτών, ίσως μοιάζει άδικη για τους αντιρρησίες. Όμως πρακτικώς διασφαλίζει ότι η Ελλάδα θα μπορέσει να υποχρεώσει όλους τους ομολογιούχους του ελληνικού δικαίου να συμμετάσχουν.
Το άμεσο ερώτημα της επόμενης μέρας θα είναι να δούμε πόσα ομόλογα του διεθνούς δικαίου, που καλύπτουν το 14% περίπου των 206 δισ. ευρώ, θα προσφερθούν για ανταλλαγή. Είναι δύσκολο να προσφερθούν αρκετά ώστε να επιτευχθεί το όριο του 95% που έχει δηλώσει το ΔΝΤ ότι είναι απαραίτητο για να μειωθεί το ελληνικό χρέος στο 120% του ΑΕΠ το 2020.
Η Ελλάδα έχει απειλήσει να μην πληρώσει καθόλου τους αντιρρησίες ομολογιούχους του διεθνούς δικαίου. Ετσι μπορεί να ανοίξει τον δρόμο για νομική μάχη. Υπάρχει όμως και η προοπτική να αντλήσει περισσότερα η Αθήνα απ’όσα προβλέπεται, απλά και μόνο αν δεν πληρώσει κάποιους ομολογιούχους.
Ολ’αυτά φτάνουν για να προκαλέσουν πονοκέφαλο. Πράγματι, πολλοί επενδυτές έχουν πια «κλείσει διακόπτες», πάσχοντας από μια διετή ασθένεια που ονομάζεται «σύνδρομο ελληνικής κόπωσης». Άλλοι θεωρούν ότι η συμφωνία είναι άσχετη, καθώς πιστεύουν ότι η Αθήνα σύντομα θα υποχρεωθεί να κηρύξει κι άλλη στάση πληρωμών, αν θέλει να έχει μια ελπίδα να μειώσει το χρέος της σε διαχειρίσιμα επίπεδα.
Όμως η συμφωνία έχει μεγάλη σημασία για πολλούς λόγους. 

Πρώτον, πιθανότατα θα λειτουργήσει ως πείραμα σε τυχόν μελλοντικές αναδιοργανώσεις στην ευρωζώνη, παρά τις δηλώσεις των επισήμως περί του αντιθέτου.
Η ανακούφιση από το χρέος που θα αποκομίζει η Ελλάδα, πιθανότατα θα αποδειχθεί τονωτική για τους πολιτικούς σε άλλες χρεωμένες χώρες όπως η Πορτογαλία ή και η Ιταλία ή η Ιρλανδία, στο μέλλον, ειδικά όταν σταθμίζεται μαζί με απαιτήσεις για περισσότερη λιτότητα.
Δεύτερον, η συμφωνία ήδη, από αρκετές απόψεις, καθορίζει την μελλοντική μορφή της αγοράς ομολόγων της ευρωζώνης και μάλιστα με όχι ιδιαίτερα υγιή τρόπο. Το ζήτημα της «προτεραιότητας στην αποπληρωμή» (seniority) είναι μεγάλος φόβος για κάποιους επενδυτές. Η προτεραιότητα που εξασφάλισαν θεσμοί όπως η ΕΚΤ και η European Investment Bank στην εν λόγω συμφωνία, ίσως να μην έχει μεγάλη σημασία στις καλές εποχές. Όμως, μέσα σε ένα περιβάλλον όπου οι διεθνείς επενδυτές έχουν αφήσει τις περιφερειακές αγορές ομολόγων στην τύχη τους, η σκέψη ότι υπάρχουν ομολογιούχοι που μπορεί ξαφνικά να αυτοανακηρυχθούν «ανώτεροι» είναι πολύ ενοχλητική.
Η πιθανή χρήση των ρητρών CACs είναι επίσης κάτι που θα πρέπει οι επενδυτές στα κρατικά ομόλογα της ευρωζώνης να συνηθίσουν για όλα τα νέα χρεόγραφα της ευρωζώνης. Αυτό ίσως δεν είναι κακό, αλλά η χρήση τους στην Αθήνα δείχνει το πώς εισάγεται ένα επιπλέον στοιχείο πιστωτικού κινδύνου για τους επενδυτές ομολόγων.

Αν κοιτάξουμε από μια απόσταση, τα μεγάλα ζητήματα στην κρίση της ευρωζώνης παραμένουν άλυτα. Η συμφωνία ανταλλαγής είναι μόνο ένα ακόμη βήμα στην μακρά στρατηγική της Ευρώπης να προσπαθεί να κερδίσει χρόνο.
Είναι γεγονός ότι το κλείσιμο της ελληνικής συμφωνίας μαζί με την φθηνή ρευστότητα της ΕΚΤ θα επιτρέψουν στους ρυθμιστές να πάρουν μια ανάσα. Όμως, όπως είπε ένας κεντρικός τραπεζίτης εκτός της ευρωζώνης «Το να κερδίζεις χρόνο αποδίδει, μόνο όταν χρησιμοποιείς αυτό το χρόνο με κάποιο σκοπό.»
Από αυτή την άποψη, η στρατηγική δεν μπορεί να ανακηρυχθεί απόλυτη επιτυχία, παρά τις περιχαρείς δηλώσεις των Ευρωπαίων ηγετών στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής. Εξακολουθούν να πρέπει να διασφαλίσουν ότι το οχυρό για την προστασία της Ιταλίας και της Ισπανίας, κυρίως, είναι επαρκές.
Ο κίνδυνος τώρα, ακόμη και την ώρα που η Ελλάδα κλείνει την συμφωνία με τους πιστωτές της, είναι να επαναληφθεί το γνωστό μοτίβο: 

Οι ρυθμιστές να πετύχουν κάτι, οι αγορές να εφησυχάσουν και να χαθεί ο δυναμισμός πριν τελειώσει η δουλειά. 

Οι επενδυτές έχουν δείξει υπομονή μέχρι στιγμής στο έτος. 

Όμως οι βάσεις πάνω στις οποίες στηρίχθηκε το ράλι στις αγορές ομολόγων της Ιταλίας και της Ισπανίας παραμένουν σαθρές, με πολλούς διεθνείς επενδυτές να παραμένουν στο περιθώριο.

Θα υπάρξει ανακούφιση όταν η Ελλάδα κλείσει την συμφωνία ανταλλαγής. Όμως υπάρχει ακόμη σκληρή δουλειά για την υπόλοιπη ευρωζώνη''.

Νίκος Κονιτόπουλος 

Διαβάστε σχετικά: Πέρα από κάθε προσδοκία το "κούρεμα" - Έφτασε το 95,7% μαζί με την ενεργοποίηση των CACs - Σε άπταιστα... αγγλικά η ανακοίνωση του υπουργείου!

Τι σημαίνει PSI, ρήτρες CACs και ο στόχος της απαρτίας