Τρίτη 6 Ιουλίου 2010

Ενα δώρο στον πρωθυπουργό


Άργησα τρεις εβδομάδες, αλλά βρήκα το τέλειο δώρο για τα γενέθλια του πρωθυπουργού (ήταν στις 16 Ιουνίου). 
Θα το πακετάρω και θα του το στείλω, και νομίζω ότι πολύ θα το εκτιμήσει. 
Είναι το βιβλίο του Simon Anholt με τίτλο Places: Identity, Image and Reputation. 
O Anholt είναι ένας σαραντάρης Άγγλος, τενόρος στο επάγγελμα και παντρεμένος με Ιταλίδα, ο οποίος κάποια στιγμή πριν από μερικά χρόνια αποφάσισε να το «γυρίσει» και να αλλάξει καριέρα. Από τότε ασχολείται με την φήμη των χωρών, ή αλλιώς το nation branding, δηλαδή την εικόνα που δίνουν τα έθνη στο εξωτερικό και πώς αυτή επηρεάζει την ευημερία τους. 
Όταν πρωτοάκουσα την ειδικότητά του, μ' έπιασε φοβερή βαρεμάρα. 
Σκεφτόμουν όλους αυτούς τους πληκτικούς τίτλους σπουδών του στυλ «Μάρκετινγκ και Δημόσιες Σχέσεις» που ποτέ δεν με τράβηξαν, και εταιρείες που μαϊμουδίζουν αμερικανικά πρότυπα για να...
αυξήσουν τεχνητά το κύρος των πελατών τους. 
Όταν όμως τον διάβασα, έκανα στροφή 180 μοιρών. 
Ο τύπος είναι πανέξυπνος κι αυτά που έχει να πει, για να γυρίσουμε στον πρωθυπουργό, πρέπει να τα μάθει απ' έξω και ανακατωτά όποιος έχει τη φιλοδοξία να ασχοληθεί με τα κοινά στη χώρα του, πόσω μάλλον την ώρα που περνάει κρίση.
«Τι είναι αυτό που κάνει τη χώρα σας ξεχωριστή; 
Τι κάνουν καλά οι άνθρωποί σας, ποιές είναι οι ιδιαίτερες ικανότητές τους; 
Αν ο Θεός πατούσε αύριο το delete στο πληκτρολόγιό του και έσβηνε την Ελλάδα από τον χάρτη, πώς θα άλλαζε ο κόσμος;» ήταν οι πρώτες του κουβέντες στη συνέντευξη που έδωσε στους «Νέους Φακέλους» πριν από κανένα μήνα. 
Σύμφωνα με τον Άνχολτ, αν βρούμε την απάντηση στα παραπάνω, θα έχει ανοίξει ο δρόμος για την ευημερία μας, καθώς θα εξάγουμε περισσότερα προϊόντα αλλά και υπηρεσίες, θα έχουμε περισσότερους τουρίστες, φοιτητές που θέλουν να σπουδάσουν εδώ, ταλαντούχους επαγγελματίες που θέλουν να εργαστούν εδώ, διεθνείς τράπεζες που θέλουν να χρηματοδοτήσουν ελληνικές πρωτοβουλίες και επιρροή, κυρίως επιρροή.

Είτε μας αρέσει είτε όχι ζούμε σε κόσμο αλληλοεξαρτώμενο, και οι πληροφορίες είναι τόσο πολλές, που όλα εξαρτώνται από το όνομά μας, αυτόν τον αναγκαίο σύντομο δρόμο για να "πουλήσουμε" τον εαυτό μας. 
Ως εδώ λίγο πολύ τα ξέρουμε, αλλά από δω και κάτω ο Άνχολτ παίρνει διαζύγιο από τις κλασικές τεχνικές του μάρκετινγκ. 
Σύμφωνα με αυτόν, το τελευταίο που πρέπει να κάνει μια χώρα για να φτιάξει όνομα είναι να χρησιμοποιήσει διαφημιστικά τρικ και σλόγκαν, να χρυσοπληρώσει καμπάνιες προώθησης και να προσπαθήσει με τεχνητά μέσα να πείσει τον κόσμο ότι αξίζει. 
Μάλιστα ο ιδιοφυής αυτός Άγγλος χρησιμοποιεί πολύ συχνά τα λόγια του Σωκράτη «ο τρόπος να επιτύχει κανείς μια καλή φήμη είναι να προσπαθήσει να γίνει αυτό που επιθυμεί να φαίνεται πως είναι.»

Αφού λοιπόν μια χώρα βρει σε τι είναι καλή, πρέπει σύμφωνα με τον Άνχολτ να συνεργαστούν κυβέρνηση, δημόσια διοίκηση, επιχειρήσεις και κοινωνία των πολιτών για να χτίσουν τις απαραίτητες υποδομές.
 
Να αλλάξει η νομοθεσία, να διευκολυνθούν οι επενδύσεις, να γίνουν μεταρρυθμίσεις που να σπρώχνουν προς την κατεύθυνση που έχει επιλεγεί, να μπουν δομές και θεσμοί που ενθαρρύνουν τις δημόσιες και ιδιωτικές πρωτοβουλίες προς τον πολυπόθητο στόχο. 
Φυσικά το εγχείρημα δεν είναι απλό, γιατί μια χώρα δεν είναι η Κόκα Κόλα. 
Δεν ελέγχεις εκατομμύρια πολίτες, επιχειρηματίες και δημοσίους υπαλλήλους με την ίδια ευκολία που ελέγχεις τους υπαλλήλους μιας πολυεθνικής. 
Έχει πολύ δρόμο η μέθοδος του Άνχολτ, και είναι ανηφόρα.

Η Ελλάδα όμως, δεν έχει καταφέρει ούτε να ανέβει στο πρώτο σκαλοπάτι. 
Τόσα χρόνια, οι κυβερνήσεις μιλούν για ανταγωνιστικότητα και δεν έχουν κατορθώσει ακόμα να συμφωνήσουν σε τι θέλουμε να είμαστε ανταγωνιστικοί, σε τι μπορούμε να ξεπεράσουμε τους άλλους. Πόσω μάλλον να το επικοινωνήσουν προς τα έξω, για να αρχίσουν να μαζεύονται οι... πελάτες.  
Δύο παραδείγματα μου έρχονται στο μυαλό: τόσα χρόνια λέμε και ακούμε - διάσπαρτα, από δω κι από κει - ότι είμαστε ιδανική χώρα για να επενδύσουμε στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. 
Έχουμε αέρα και ήλιο, οπότε θα μπορούσαμε να είμαστε πρωτοπόροι στα αιολικά πάρκα και τα φωτοβολταϊκά (και στην ανάπτυξη της τεχνολογία τους, όχι μόνο στην αγορά από άλλους.) Εγώ προσωπικά έχω δύο -τρεις φίλους που προσπαθούν εδώ και χρόνια να πάρουν άδεια για να βάλουν φωτοβολταϊκά σε κάποια χωράφια που έχουν άδεια, και μέχρι τώρα έχει σταθεί αδύνατο. 
Το ίδιο συμβαίνει με τα αιολικά πάρκα και την παταγώδη αποτυχία τους. Είμαστε όλο εμπόδια, όπου και να γυρίσεις βρίσκεις μπροστά σου τη νομοθεσία, τη γραφειοκρατία, τα ίδια τα μυαλά του κόσμου που δεν «στρίβουν». 
Άλλο τρανταχτό παράδειγμα είναι τα βιολογικά προϊόντα. Όσοι ασχολούνται με τη γεωργία ξέρουν ότι το ανάγλυφο της χώρας, σε συνδυασμό με τα παραδοσιακά μικρά χωράφια, είναι ιδανικό για την καλλιέργεια βιολογικών. 
Αυτό επειδή όταν ο κλήρος είναι μικρός και απομονωμένος, δεν υπάρχει κίνδυνος να επιμολυνθεί με φυτοφάρμακα από το χωράφι του διπλανού. 
Αντίθετα στην Αμερική, για παράδειγμα, όπου οι εκτάσεις είναι αχανείς και τα χωράφια κολλημένα το ένα δίπλα στο άλλο, δεν είναι εύκολο να διατηρήσεις το μέρος σου «καθαρό».

Κι όμως, παρά το γεγονός ότι κάποιες προσπάθειες έχουν γίνει, διάβαζα πριν από τρεις μήνες ότι η χώρα μας δεν είχε επίσημη παρουσία στην έκθεση της Νυρεμβέργης, τη μεγαλύτερη διεθνή έκθεση για τα βιολογικά προϊόντα! 
Εκεί λοιπόν μένεις με την απορία, γιατί να μην υπάρχει ένα πλάνο, ένα σχέδιο βάσει του οποίου κινούνται κάποια στοιχειώδη πράγματα; 
Εδώ είναι Ελλάδα θα μου πείτε, κι ένας βασικός λόγος είναι αυτό που μου έλεγε πεφωτισμένο στέλεχος δημόσιου οργανισμού: «Πώς περιμένετε να υπάρχει συνέχεια στις πρωτοβουλίες μας; Αφού ο κάθε ένας που γίνεται πρόεδρος ανοίγει τον χάρτη, διαλέγει έναν προορισμό που δεν έχει ξαναπάει, ας πούμε την Βραζιλία, βρίσκει το συνέδριο που γίνεται εκεί και μαζεύει όλη την υπηρεσία και πάνε. Του χρόνου έχει ο Θεός, θα πάνε αλλού...Γίνεται προκοπή έτσι;»

Αν υπάρχει κάτι που έχουμε ανάγκη αυτή τη στιγμή για να πάρουμε θάρρος και δύναμη να αντεπεξέλθουμε στις δυσκολίες που μας περιμένουν όλους, είναι να ακούσουμε από τον πρωθυπουργό προς τα πού πάμε. 
Ποιός είναι ο στόχος, και υπάρχει σχέδιο για να τον φτάσουμε; 
Είναι απλά παιδαγωγικά, για να μάθει το παιδάκι να κάνει κάτι πρέπει να ξέρει ότι θα ανταμειφθεί, αλλιώς δεν κουνάει από τη θέση του. 
Γι' αυτό σας λέω, αύριο στέλνω το βιβλίο, και παραμένω αμετανόητα αισιόδοξη ότι μπορούμε να γίνουμε καλύτεροι.

Δεν υπάρχουν σχόλια: