Αξίζει να τις
ανακαλύψουμε ξανά, να τις γνωρίσουμε καλύτερα και να τις καταναλώνουμε
τακτικότερα.
Ποια είναι η πιο συχνή παρότρυνση των διατροφολόγων;
Ποια είναι η πιο συχνή παρότρυνση των διατροφολόγων;
«Υιοθέτηση της μεσογειακού τύπου δίαιτας και επιστροφή σε πιο
παραδοσιακές συνήθειες διατροφής».
Γίνεται όμως αυτό χωρίς να
επανεντάξουμε στο διαιτολόγιό μας όσπρια, τραχανά, άγρια χόρτα,
χορτόπιτες, τσάι του βουνού και δεκάδες ακόμα «λησμονημένα» τρόφιμα;
Σαφώς και όχι! Βεβαίως και δεν είναι...
εύκολο να τα επαναφέρουμε στην κουζίνα μας, βεβαίως και θα υπάρξουν δυσκολίες. Αλλά αξίζει να το προσπαθήσουμε. Κι αν το καταφέρουμε, έστω κι ως ένα μικρό ποσοστό επί του συνόλου των διατροφικών μας επιλογών, μόνο ωφελημένοι θα βγούμε…
Θρεπτικοί θησαυροί του τόπου μας
Τρόφιμα με μοναδική διατροφική αξία και πραγματικά ιδιαίτερη γεύση. Επειδή όμως είναι αδύνατον να αναφερθούμε σε όλα, υποσχόμαστε ότι θα επανέλθουμε στο μέλλον με όσα παραλείψαμε…
Αντράκλα (γλιστρίδα)
Όχι, δεν θα μιλάτε πολύ!
Ανά 100 g ωμής, Θερμίδες (Kcal) 13, Πρωτεΐνες (g) 0,7. Υδατάνθρακες (g) 1,1, Λιπαρά (g) 0,7, Εκ των οποίων ω-3 (g) 0,4
Ήπιας μορφής ζιζάνιο που φυτρώνει σχεδόν παντού, σε αγρούς, κήπους, γλάστρες. Διαθέτει υψηλή περιεκτικότητα σε ω-3 λιπαρά οξέα, τα οποία έχουν ευεργετική δράση στο κυκλοφορικό σύστημα, στον εγκέφαλο, στις πνευματικές λειτουργίες και στην ψυχική διάθεση. Περιέχει επίσης αρκετές βιταμίνες, ανόργανα συστατικά και γλουταθειόνη, ένα πολύ ισχυρό αντιοξειδωτικό.
Προσθέστε ωμή, ψιλοκομμένη γλιστρίδα μέσα σε σαλάτες λαχανικών καθώς και σε σάλτσες με γιαούρτι.
Γογγύλια (ρέβες)
Απορροφούν τις λιπαρές ουσίες!
Ανά 100 g ωμών, Θερμίδες (Kcal) 23, Πρωτεΐνες (g) 0,7, Υδατάνθρακες (g) 4,9, Λιπαρά (g) 0,1
Σαρκώδεις ρίζες πλούσιες σε βιταμίνη C και ιχνοστοιχεία. Τρώγονται ωμές (π.χ. τριμμένες μέσα σε σαλάτες λαχανικών με ελαιόλαδο), μαγειρεμένες όπως τα καρότα (π.χ. ως πουρές) ή ψητές, οπότε γίνονται πιο γλυκές. Επειδή απορροφούν τις λιπαρές ουσίες, συνήθως συνοδεύουν παχιά πουλερικά και κόκκινα κρέατα. Για να μη μαυρίσουν κατά το βρασμό, πρέπει να ξεφλουδίζονται και να ξεπλένονται.
Τα χειμωνιάτικα γογγύλια, επειδή είναι πιο καυτερά στη γεύση, καλό είναι να παραμένουν για δέκα λεπτά σε κρύο νερό.
Κουκιά
Μουλιάστε τα αρκετά
Ανά 100 g ξηρών, ωμών, Θερμίδες (Kcal) 332, Πρωτεΐνες (g) 26, Υδατάνθρακες (g) 53, Λιπαρά (g) 1,8
Όσπριο με πολλές πρωτεΐνες, φολικό οξύ, κάλιο, μαγνήσιο και σίδηρο. Έχουν γλυκιά γεύση που θυμίζει φασόλι, είναι όμως αρκετά δύσπεπτα και χρειάζονται αρκετές ώρες μούλιασμα στο νερό. Τρώγονται μαγειρεμένα ως λαδερά, πλακί, γιαχνί, ψητά αλλά και ωμά, όταν είναι φρέσκα, αφού βραχούν καλά. Ταιριάζουν με αγκινάρες, αρακά, μαρούλι, σκόρδο, κρεμμύδι, σάλτσα ντομάτας και σχεδόν όλα τα μυρωδικά. Τα φύλλα τους χρησιμοποιούνται σε σαλάτες λαχανικών και ζυμαρικών.
Άτομα με έλλειψη του ενζύμου 6GPD δεν πρέπει να καταναλώνουν κουκιά, γιατί κινδυνεύουν από κυάμωση.
Γάλα κατσικίσιο
Εύπεπτο και… καθαρό!
Ανά ποτήρι 250 ml*: Θερμίδες (Kcal) 115, Πρωτεΐνες (g) 9,3, Υδατάνθρακες (g) 11,0, Λιπαρά (g) 3,8, Ασβέστιο (mg) 305, *Με 1,5% λιπαρά
Σε σύγκριση με το αγελαδινό γάλα, το κατσικίσιο είναι πιο καθαρό από υπολείμματα φαρμάκων και ορμονών, περισσότερο εύπεπτο και με λιγότερη λακτόζη, κάτι που το καθιστά καλύτερα ανεκτό σε άτομα με δυσανεξία. Οι πρωτεΐνες του σπανίως επιβαρύνουν ήδη υπάρχουσες αλλεργίες ή αναπνευστικά προβλήματα, τα λιπαρά του επηρεάζουν λιγότερο τη χοληστερίνη στο αίμα, ενώ τα ένζυμα που περιέχει συμβάλλουν στην πληρέστερη αφομοίωση του ασβεστίου από τον ανθρώπινο οργανισμό. Προτιμάτε κατσικίσιο γάλα βιολογικής προέλευσης.
Θρεψίνη
Τη δοκιμάσατε σε κρέπες;
Ανά μερίδα 10 g, Θερμίδες (Kcal) 42, Πρωτεΐνες (g) 0,4, Υδατάνθρακες (g) 6,4, Λιπαρά (g) 1,8
Ελαφρώς γλυκόξινη κρέμα από σταφύλια, πρόγονος των σύγχρονων προϊόντων επάλειψης ψωμιού. Το βασικό της συστατικό είναι ο χυμός σταφυλιού, στον οποίο προστίθενται φυτικό λίπος, αμυλοσιρόπιο και, αρκετές φορές, γάλα σκόνη, λεκιθίνη και αλεύρι σόγιας. Τρώγεται με το κουταλάκι, επαλείφεται σε ψωμί, φρυγανιές και αρτοσκευάσματα, μπορεί να γίνει γέμιση σε κρέπες, χρησιμοποιείται ως γλυκαντικό σε γλυκίσματα και παγωτά.
Καταναλώστε τη θρεψίνη αντί άλλων προϊόντων επάλειψης και όχι επιπλέον αυτών.
Κεχρί
Ιδανικό για το γαστρεντερικό
Ανά 100 g ωμό, Θερμίδες (Kcal) 364, Πρωτεΐνες (g) 11,1, Υδατάνθρακες (g) 70,9, Λιπαρά (g) 4,0, Φυτικές ίνες (g) 14,8
Δημητριακό υψηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες, φυτικές ίνες και βιταμίνες Β, εξαιρετικά ωφέλιμο για το γαστρεντερικό σύστημα. Επειδή δεν περιέχει καθόλου γλουτένη, τα βρώσιμα προϊόντα κεχριού (σπόροι, νιφάδες, αλεύρι, ψωμί, γκοφρέτες κ.ά.), μπορούν να καταναλωθούν από άτομα με κοιλιοκάκη ή/και ευαισθησία στο έντερο.
Οι αποξηραμένοι σπόροι μαγειρεύονται όπως το ρύζι, ενώ οι νιφάδες χρησιμοποιούνται όπως και οι υπόλοιπες νιφάδες δημητριακών.
Κουσκούσι
Το λατρεύουν τα παιδιά
Ανά 100 g ωμό, Θερμίδες (Kcal) 376, Πρωτεΐνες (g) 12,8, Υδατάνθρακες (g) 77,4, Λιπαρά (g) 0,6
Ζυμαρικό με βασικά συστατικά αλεύρι μαλακό και σκληρό, αβγά, αγελαδινό γάλα και αλάτι. Το συναντάμε συνήθως σε στρογγυλές μικρές μπαλίτσες, οι οποίες βρέχονται με κρύο νερό και κατόπιν βράζονται σε νερό, ζωμό ή στον ατμό, ώστε να αποκτήσουν μεγαλύτερο όγκο και να γίνουν αφράτες. Χρησιμοποιείται επίσης αντί για ρύζι σε μαγειρευτά πιλάφια (με μύδια, μοσχάρι, αρνί, κοτόπουλο κ.ά.), σε σούπες, μαζί με όσπρια και σε σαλάτες με λαχανικά.
Το στιγμιαίο κουσκούσι γίνεται εύκολα και γρήγορα σε λιγότερο από 5 λεπτά.
Κράνμπερυ
Το «αντίδοτο» στις ουρολοιμώξεις
Ανά 100 g ωμά, Θερμίδες (Kcal) 43, Πρωτεΐνες (g) 1,4, Υδατάνθρακες (g) 9,8, Λιπαρά (g) 0,4
Ο μικρός, κόκκινος και ξινός καρπός της κρανιάς είναι πλούσιος σε διάφορα αντιοξειδωτικά (πολυφαινόλες, βιταμίνη C κ.ά.), πηκτίνη, τανίνες και σίδηρο. Τα κράνα καταναλώνονται αυτούσια (νωπά, κατεψυγμένα ή αποξηραμένα) ή χρησιμοποιούνται για την παρασκευή εκχυλίσματος, ποτών, γλυκισμάτων και μαρμελάδας. Ο συμπυκνωμένος χυμός τους πίνεται κυρίως ως αναψυκτικό, αφού αραιωθεί πρώτα με αρκετό νερό, ή προστίθεται ως γλυκαντικό σε τσάι, γιαούρτι, ταχίνι, παγωτά, κέικ και φρουτοσαλάτες.
Αν πάσχετε από υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις, ο χυμός από κράνα βοηθάει στην αντιμετώπισή τους.
Κριθάρι
Ρίχνει τη χοληστερίνη
Ανά 100 g νερόβραστο, Θερμίδες (Kcal) 97, Πρωτεΐνες (g) 2,0, Υδατάνθρακες (g) 22,0, Λιπαρά (g) 0,5, Φυτικές ίνες (g) 7,5
Καλή πηγή βιταμινών Β, ανόργανων στοιχείων και φυτικών ινών, ιδίως δε β-γλυκάνης. Η β-γλυκάνη μπορεί να μειώσει την υψηλή χοληστερίνη, ιδιότητα επισήμως αναγνωρισμένη από την Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA). Το κριθάρι βοηθάει επίσης στη λειτουργία του εντέρου και του ήπατος, στη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα και στη μείωση της κυτταρίτιδας. Οι σπόροι του μαγειρεύονται όπως το καστανό ρύζι, οι νιφάδες τρώγονται ωμές ή χυλωμένες, ενώ το κριθάλευρο χρησιμοποιείται για την παρασκευή ψωμιού, παξιμαδιών και αρτοσκευασμάτων, σε σούπες και σε βραστά.
Αν έχετε κάπως αυξημένη χοληστερίνη, προσθέστε στη διατροφή σας πτισάνη, δηλαδή κριθάρι ξεφλουδισμένο και αλεσμένο χοντρά.
Λιναρόσποροι
Θρεπτικότατοι!
Ανά κουταλάκι 5 g, Θερμίδες (Kcal) 20, Πρωτεΐνες (g) 0,8, Υδατάνθρακες (g) 0,5, Λιπαρά (g) 1,6, Φυτικές ίνες (g) 1,5
Η πλουσιότερη φυτική πηγή ω-3 λιπαρών οξέων. Έχουν επίσης μεγάλη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες, βιταμίνη Ε, φυτικές ίνες και λιγνάνες. Οι λιναρόσποροι είναι ευεργετικοί για τη λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος, του ανοσοποιητικού και του κυκλοφορικού. Μπορείτε να τους καταναλώσετε σκέτους με λίγο μέλι, να τους προσθέστε σε νιφάδες δημητριακών, γιαούρτι, σαλάτες λαχανικών και σούπες, να τους μαγειρέψετε μαζί με λαχανικά ή να φτιάξετε με αυτούς αφέψημα.
Προτιμήστε αναποφλοίωτους λιναρόσπορους σκούρου χρώματος.
Πριν τους χρησιμοποιήσετε, θρυμματίστε τους ή μουλιάστε τους για αρκετές ώρες.
Μουστοκούλουρο
Λιώνει στο στόμα
Ανά τεμάχιο 35 g, Θερμίδες (Kcal) 139, Πρωτεΐνες (g) 2,1, Υδατάνθρακες (g) 21,5, Λιπαρά (g) 5,0
Το παραδοσιακό μας γλυκό κουλουράκι. Παρότι η συνταγή παρασκευής του διαφέρει από περιοχή σε περιοχή, τα βασικά υλικά παραμένουν ίδια: μούστος (πετιμέζι), αλεύρι και ζάχαρη. Η υφή του μπορεί να είναι σκληρή, τραγανή ή μαλακή, ενώ το σχήμα του πλεξούδα («κοτσιδάκι»), μακρόστενο ή κυκλικό, με τρύπα στη μέση ή χωρίς.
Προτιμάτε να φτιάχνετε τα δικά σας σπιτικά μουστοκούλουρα παρά να τα αγοράζετε έτοιμα.
Μπομπότα
Από την Κατοχή… στο πιάτο μας
Ανά φέτα 30 g, Θερμίδες (Kcal) 92, Πρωτεΐνες (g) 0,2, Υδατάνθρακες (g) 22,5, Λιπαρά (g) 0,7
Ψωμί από αλεύρι καλαμποκιού. Φτιάχνεται είτε με προζύμι είτε χωρίς, σε αλμυρή εκδοχή ή γλυκιά με σταφίδες. Έχει υψηλή περιεκτικότητα σε άμυλο, φυτικές ίνες, καροτενοειδή και βιταμίνες Β. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί όπως και οι υπόλοιποι τύποι ψωμιού, ως μέρος γεύματος ή ως κολατσιό, π.χ. με τυρί, είναι ιδιαίτερα χορταστικό και δεν ανεβάζει απότομα το σάκχαρο στο αίμα.
Η μπομπότα σερβίρεται ελαφρά ζεστή. Αν σας περισσέψει, διατηρήστε την στην κατάψυξη, κλεισμένη σε σακούλα κατάλληλη για τρόφιμα.
Ξινόχοντρος
Στην Κρήτη τον λατρεύουν
Ανά 100 g μαγειρεμένος, Θερμίδες (Kcal) 80, Πρωτεΐνες (g) 3,3, Υδατάνθρακες (g) 15,2, Λιπαρά (g) 0,7
Χαρακτηριστικό προϊόν της Κρήτης, συγγενές με ορισμένους τύπους τραχανά. Παρασκευάζεται από αλεσμένο στάρι και «ξινισμένο» κατσικίσιο γάλα, επομένως περιέχει τα θρεπτικά συστατικά και των δύο. Τρώγεται είτε φρέσκος είτε αποξηραμένος. Δίνει επιπρόσθετη νοστιμιά στα περισσότερα φαγητά, μπορεί να μαγειρευτεί με φασόλια φρέσκα ή ξερά, με ρεβίθια, μπάμιες, κοτόπουλο ή χοιρινό, να μπει σε σούπες, γεμιστά, ντολμάδες κ.ά.
Εναλλακτικά, δοκιμάστε τον κρητικό χόντρο και χρησιμοποιήστε τον όπως το πλιγούρι, γιατί ουσιαστικά περί αυτού πρόκειται.
Ξινόγαλα
Το καλύτερο για τη δυσανεξία
Ανά ποτήρι 250 ml, Θερμίδες (Kcal) 102, Πρωτεΐνες (g) 8,3, Υδατάνθρακες (g) 9,3,
Λιπαρά (g) 3,8, Ασβέστιο (mg) 325
Γνωστό και ως «ελληνικό οξύγαλα» ή «αριάνη». Παράγεται από τη φυσική ζύμωση γάλακτος ή βουτυρογάλακτος με φιλικά για τον οργανισμό οξυγαλακτικά βακτηρίδια (προβιοτικά). Είναι προϊόν εύγευστο, εύπεπτο και πολύ θρεπτικό, αφού προσφέρει ό,τι και το γάλα από το οποίο προέρχεται συν τα επιπρόσθετα προβιοτικά, τα οποία εμπλουτίζουν την εντερική μας χλωρίδα.
Το ξινόγαλα αποτελεί καλή εναλλακτική λύση πρόσληψης ασβεστίου για άτομα που έχουν δυσανεξία στη λακτόζη.
Παστέλι
Μην παρασυρθείτε από τη γλύκα του!
Ανά τεμάχιο 50 g, Θερμίδες (Kcal) 211, Πρωτεΐνες (g) 4,0, Υδατάνθρακες (g) 24,0, Λιπαρά (g) 11,0, Φυτικές ίνες (g) 2,6
Το γνήσιο παραδοσιακό παστέλι, όπως αυτό της Σίφνου, το οποίο είναι χειροποίητο και πολύ τραγανό, φτιάχνεται αποκλειστικά από σουσάμι και μέλι. Στις πιο βιομηχανοποιημένες μορφές του, το παστέλι εμπλουτίζεται με διάφορους ξηρούς καρπούς (αμύγδαλα, καρύδια, φιστίκια, σταφίδες κ.ά.) και περιέχει επιπρόσθετη γλυκόζη ή ζάχαρη. Σε κάθε όμως περίπτωση, είναι ένα εξαιρετικό σνακ για μικρούς και μεγάλους.
Προσοχή στην ποσότητα: το λίγο παστέλι γλυκαίνει, το πολύ παχαίνει.
Πετιμέζι
Χίλιες δυο χρήσεις
Ανά κουταλιά 10 g, Θερμίδες (Kcal) 42, Πρωτεΐνες (g) 0,2, Υδατάνθρακες (g) 7,8, Λιπαρά (g) 0,1
Προέρχεται από συμπύκνωση μούστου ώριμων φρέσκων σταφυλιών. Μπορεί να γίνει μούστος (2-3 μέρη νερό – 1 μέρος πετιμέζι) για μουσταλευριά και μουστοκούλουρα, να αντικαταστήσει τη ζάχαρη σε γλυκίσματα και ροφήματα, να χρησιμοποιηθεί ως σπιτικό αναψυκτικό (1 μέρος πετιμέζι – 3 μέρη παγωμένο νερό) ή γρανίτα (1 μέρος πετιμέζι – 2 μέρη πάγος) ή να προστεθεί ως αρωματικό σιρόπι σε γιαούρτι και παγωτά.
Προτιμήστε πετιμέζι που παράγεται με ήπιες μεθόδους, χωρίς επεξεργασία σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες.
Περέκ
Ποντιακές, μοναδικές πίτες
Ανά 100 g, Θερμίδες (Kcal) 273, Πρωτεΐνες (g) 8,5, Υδατάνθρακες (g) 56,5, Λιπαρά (g) 1,4
Προψημένα πολύ λεπτά και μεγάλα φύλλα που παρασκευάζονται μόνο με αλεύρι, νερό και αλάτι, χωρίς την προσθήκη κανενός συντηρητικού. Ψήνονται στο τζάκι ή στην πυροστιά και διατηρούνται φυλαγμένα σε σκιερό μέρος για τουλάχιστον ένα χρόνο.
Χρησιμοποιήστε τα περέκ για να φτιάξετε γρήγορες πίτες με λεπτό φύλλο (χορτόπιτα, τυρόπιτα, παστουρμαδόπιτα κ.ά.) ή ως βάση για πίτσα. Μπορείτε επίσης να τα γεμίσετε όπως τις κρέπες με διάφορα υλικά, αλμυρά ή γλυκά.
Σταμναγκάθι
Το τέλειο αποτοξινωτικό!
Ανά 100 g ωμό, Θερμίδες (Kcal) 15, Πρωτεΐνες (g) 0,7, Υδατάνθρακες (g) 3,1, Λιπαρά (g) 0,1
Πρόκειται ουσιαστικά για μια άγρια ποικιλία ραδικιού («γιαλοράδικο») με χαρακτηριστική πικρή γεύση, το οποίο χαίρει μεγάλης εκτίμησης στην Κρήτη. Είναι εξαιρετικά τονωτικό και διουρητικό, βοηθάει στην αποτοξίνωση του ήπατος, έχει ελαφρώς καθαρτικές ιδιότητες. Τρώγεται ωμό με λεμόνι ή ξίδι και ελαιόλαδο, βρασμένο μόνο του, μαγειρεμένο με αρνάκι ή κατσικάκι, γίνεται τουρσί, αφού πρώτα ζεματιστεί σε κρασί και ξίδι.
Το σταμναγκάθι συντηρείται για 2-4 μέρες στο ψυγείο. Αν όμως το ζεματίσετε και το φυλάξετε στην κατάψυξη, διατηρείται για αρκετό καιρό.
Τσάι του βουνού
Βάλσαμο για το κρυολόγημα
Με 1 κουταλάκι μέλι και χυμό λεμονιού, Θερμίδες (Kcal) 21, Υδατάνθρακες (g) 5,8
Προέρχεται από αυτοφυείς μικρούς θάμνους του γένους Sideritis L. και όχι από το φυτό Camellia sinensis. Το αφέψημά του είναι αρωματικό και έχει πολλές ευεργετικές ιδιότητες, αντιοξειδωτικές, αντιφλεγμονώδεις και αντιμικροβιακές, οι οποίες οφείλονται στα συστατικά του αιθέριου ελαίου του. Βοηθάει στην καταπολέμηση του κοινού κρυολογήματος, ανακουφίζει από ιώσεις και φλεγμονές του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος.
Πίνεται ζεστό ή κρύο, προτιμότερο με την προσθήκη μελιού και λεμονιού.
Τραχανάς
Η καλύτερη σουπίτσα!
Ανά 100 g ωμός, ξινός, Θερμίδες (Kcal) 371, Πρωτεΐνες (g) 12,7, Υδατάνθρακες (g) 72,3, Λιπαρά (g) 3,5
Κάποτε αποτελούσε το βασικό πρωινό των χειρωνακτικά εργαζομένων. Ο ξινός τραχανάς παρασκευάζεται από ζύμη αλευριού και γάλακτος ή γιαουρτιού, η οποία μένει για μια μέρα ώστε να «ξινίσει». Ο γλυκός φτιάχνεται από σκληρό στάρι, γάλα, βούτυρο γάλακτος και αλάτι. Ο τραχανάς γίνεται σούπα αραιή ή πιο πηκτή, μαγειρεύεται μαζί με όσπρια ή λαχανικά, συνοδεύει κοτόπουλο και χοιρινό, προστίθεται ως γέμιση σε πίτες, χρησιμοποιείται σε γεμιστά και ντολμάδες αντί για ρύζι αλλά και σε κεφτέδες αντί για ψωμί.
Η ζεστή τραχανόσουπα είναι ιδανικό γεύμα για τις κρύες μέρες του χειμώνα.
Χαρούπι
Θυμίζει κακάο
Χαρουπολάτα τεμάχιο 45 g, Θερμίδες (Kcal) 199, Πρωτεΐνες (g) 3,6, Υδατάνθρακες (g) 25,6, Λιπαρά (g) 11,9, Φυτικές ίνες (g) 6,4
Ο καρπός της χαρουπιάς (ξυλοκέρατο) έχει υψηλή περιεκτικότητα σε σάκχαρα, φυτικές ίνες (κυρίως γαλακτομανάνες), ασβέστιο και βιταμίνες Β. Επειδή όταν ψηθεί και αλεστεί («χαρουπόσκονη») η γεύση του θυμίζει το κακάο, χρησιμοποιείται αντί αυτού σε διάφορα ροφήματα, προϊόντα επάλειψης και γλυκίσματα, με γνωστότερο το υποκατάστατο σοκολάτας («χαρουπολάτα»). Το σιρόπι που εξάγεται από τον καρπό («χαρουπόμελο») χρησιμοποιείται ως γλυκαντική ουσία.
Το χαρούπι βοηθά στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας: οι φυτικές του ίνες προσροφούν πολύ νερό στο έντερο και αυξάνουν την κινητικότητά του.
Τσουκνίδα
Άλλη γεύση στις πίτες!
Τσουκνιδόπιτα (145 g), Θερμίδες (Kcal) 311, Πρωτεΐνες (g) 5,2. Υδατάνθρακες (g) 31,6,
Λιπαρά (g) 18,1
Αυτοφυές ζιζάνιο, γνωστό περισσότερο για τη φαγούρα που προκαλεί όταν έρθει σε επαφή με το δέρμα. Ως τρόφιμο είναι καλή πηγή βιταμίνης C, β-καροτένιου, σιδήρου και καλίου, ενώ έχει τονωτική, διουρητική και αποτοξινωτική δράση. Αφού πρώτα ζεματιστεί, μπαίνει ως γέμιση σε πίτες μαζί με άλλα αγριόχορτα. Γίνεται επίσης σούπα, γιαχνί, τηγανιά, χρησιμοποιείται σε ομελέτες, ζυμαρικά και σαλάτες λαχανικών, πίνεται ως θεραπευτικό έγχυμα και ως ζωμός με μπόλικο λεμόνι.
Τσουκνίδες θα βρείτε στις αγορές από το φθινόπωρο μέχρι και την άνοιξη.
Μην ξεχνάτε: Κύριο χαρακτηριστικό της παραδοσιακής ελληνικής διατροφής είναι η μεγάλη ποικιλία διαφορετικών τροφίμων, που συνδυάζονται με διάφορους τρόπους ανάλογα με την εποχή, μαγειρεύονται απλά και καταναλώνονται σε μικρές ποσότητες, χωρίς υπερβολές.
ΣΤΑΥΡΟΣ ΔΕΔΟΥΚΟΣ
εύκολο να τα επαναφέρουμε στην κουζίνα μας, βεβαίως και θα υπάρξουν δυσκολίες. Αλλά αξίζει να το προσπαθήσουμε. Κι αν το καταφέρουμε, έστω κι ως ένα μικρό ποσοστό επί του συνόλου των διατροφικών μας επιλογών, μόνο ωφελημένοι θα βγούμε…
Θρεπτικοί θησαυροί του τόπου μας
Τρόφιμα με μοναδική διατροφική αξία και πραγματικά ιδιαίτερη γεύση. Επειδή όμως είναι αδύνατον να αναφερθούμε σε όλα, υποσχόμαστε ότι θα επανέλθουμε στο μέλλον με όσα παραλείψαμε…
Αντράκλα (γλιστρίδα)
Όχι, δεν θα μιλάτε πολύ!
Ανά 100 g ωμής, Θερμίδες (Kcal) 13, Πρωτεΐνες (g) 0,7. Υδατάνθρακες (g) 1,1, Λιπαρά (g) 0,7, Εκ των οποίων ω-3 (g) 0,4
Ήπιας μορφής ζιζάνιο που φυτρώνει σχεδόν παντού, σε αγρούς, κήπους, γλάστρες. Διαθέτει υψηλή περιεκτικότητα σε ω-3 λιπαρά οξέα, τα οποία έχουν ευεργετική δράση στο κυκλοφορικό σύστημα, στον εγκέφαλο, στις πνευματικές λειτουργίες και στην ψυχική διάθεση. Περιέχει επίσης αρκετές βιταμίνες, ανόργανα συστατικά και γλουταθειόνη, ένα πολύ ισχυρό αντιοξειδωτικό.
Προσθέστε ωμή, ψιλοκομμένη γλιστρίδα μέσα σε σαλάτες λαχανικών καθώς και σε σάλτσες με γιαούρτι.
Γογγύλια (ρέβες)
Απορροφούν τις λιπαρές ουσίες!
Ανά 100 g ωμών, Θερμίδες (Kcal) 23, Πρωτεΐνες (g) 0,7, Υδατάνθρακες (g) 4,9, Λιπαρά (g) 0,1
Σαρκώδεις ρίζες πλούσιες σε βιταμίνη C και ιχνοστοιχεία. Τρώγονται ωμές (π.χ. τριμμένες μέσα σε σαλάτες λαχανικών με ελαιόλαδο), μαγειρεμένες όπως τα καρότα (π.χ. ως πουρές) ή ψητές, οπότε γίνονται πιο γλυκές. Επειδή απορροφούν τις λιπαρές ουσίες, συνήθως συνοδεύουν παχιά πουλερικά και κόκκινα κρέατα. Για να μη μαυρίσουν κατά το βρασμό, πρέπει να ξεφλουδίζονται και να ξεπλένονται.
Τα χειμωνιάτικα γογγύλια, επειδή είναι πιο καυτερά στη γεύση, καλό είναι να παραμένουν για δέκα λεπτά σε κρύο νερό.
Κουκιά
Μουλιάστε τα αρκετά
Ανά 100 g ξηρών, ωμών, Θερμίδες (Kcal) 332, Πρωτεΐνες (g) 26, Υδατάνθρακες (g) 53, Λιπαρά (g) 1,8
Όσπριο με πολλές πρωτεΐνες, φολικό οξύ, κάλιο, μαγνήσιο και σίδηρο. Έχουν γλυκιά γεύση που θυμίζει φασόλι, είναι όμως αρκετά δύσπεπτα και χρειάζονται αρκετές ώρες μούλιασμα στο νερό. Τρώγονται μαγειρεμένα ως λαδερά, πλακί, γιαχνί, ψητά αλλά και ωμά, όταν είναι φρέσκα, αφού βραχούν καλά. Ταιριάζουν με αγκινάρες, αρακά, μαρούλι, σκόρδο, κρεμμύδι, σάλτσα ντομάτας και σχεδόν όλα τα μυρωδικά. Τα φύλλα τους χρησιμοποιούνται σε σαλάτες λαχανικών και ζυμαρικών.
Άτομα με έλλειψη του ενζύμου 6GPD δεν πρέπει να καταναλώνουν κουκιά, γιατί κινδυνεύουν από κυάμωση.
Γάλα κατσικίσιο
Εύπεπτο και… καθαρό!
Ανά ποτήρι 250 ml*: Θερμίδες (Kcal) 115, Πρωτεΐνες (g) 9,3, Υδατάνθρακες (g) 11,0, Λιπαρά (g) 3,8, Ασβέστιο (mg) 305, *Με 1,5% λιπαρά
Σε σύγκριση με το αγελαδινό γάλα, το κατσικίσιο είναι πιο καθαρό από υπολείμματα φαρμάκων και ορμονών, περισσότερο εύπεπτο και με λιγότερη λακτόζη, κάτι που το καθιστά καλύτερα ανεκτό σε άτομα με δυσανεξία. Οι πρωτεΐνες του σπανίως επιβαρύνουν ήδη υπάρχουσες αλλεργίες ή αναπνευστικά προβλήματα, τα λιπαρά του επηρεάζουν λιγότερο τη χοληστερίνη στο αίμα, ενώ τα ένζυμα που περιέχει συμβάλλουν στην πληρέστερη αφομοίωση του ασβεστίου από τον ανθρώπινο οργανισμό. Προτιμάτε κατσικίσιο γάλα βιολογικής προέλευσης.
Θρεψίνη
Τη δοκιμάσατε σε κρέπες;
Ανά μερίδα 10 g, Θερμίδες (Kcal) 42, Πρωτεΐνες (g) 0,4, Υδατάνθρακες (g) 6,4, Λιπαρά (g) 1,8
Ελαφρώς γλυκόξινη κρέμα από σταφύλια, πρόγονος των σύγχρονων προϊόντων επάλειψης ψωμιού. Το βασικό της συστατικό είναι ο χυμός σταφυλιού, στον οποίο προστίθενται φυτικό λίπος, αμυλοσιρόπιο και, αρκετές φορές, γάλα σκόνη, λεκιθίνη και αλεύρι σόγιας. Τρώγεται με το κουταλάκι, επαλείφεται σε ψωμί, φρυγανιές και αρτοσκευάσματα, μπορεί να γίνει γέμιση σε κρέπες, χρησιμοποιείται ως γλυκαντικό σε γλυκίσματα και παγωτά.
Καταναλώστε τη θρεψίνη αντί άλλων προϊόντων επάλειψης και όχι επιπλέον αυτών.
Κεχρί
Ιδανικό για το γαστρεντερικό
Ανά 100 g ωμό, Θερμίδες (Kcal) 364, Πρωτεΐνες (g) 11,1, Υδατάνθρακες (g) 70,9, Λιπαρά (g) 4,0, Φυτικές ίνες (g) 14,8
Δημητριακό υψηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες, φυτικές ίνες και βιταμίνες Β, εξαιρετικά ωφέλιμο για το γαστρεντερικό σύστημα. Επειδή δεν περιέχει καθόλου γλουτένη, τα βρώσιμα προϊόντα κεχριού (σπόροι, νιφάδες, αλεύρι, ψωμί, γκοφρέτες κ.ά.), μπορούν να καταναλωθούν από άτομα με κοιλιοκάκη ή/και ευαισθησία στο έντερο.
Οι αποξηραμένοι σπόροι μαγειρεύονται όπως το ρύζι, ενώ οι νιφάδες χρησιμοποιούνται όπως και οι υπόλοιπες νιφάδες δημητριακών.
Κουσκούσι
Το λατρεύουν τα παιδιά
Ανά 100 g ωμό, Θερμίδες (Kcal) 376, Πρωτεΐνες (g) 12,8, Υδατάνθρακες (g) 77,4, Λιπαρά (g) 0,6
Ζυμαρικό με βασικά συστατικά αλεύρι μαλακό και σκληρό, αβγά, αγελαδινό γάλα και αλάτι. Το συναντάμε συνήθως σε στρογγυλές μικρές μπαλίτσες, οι οποίες βρέχονται με κρύο νερό και κατόπιν βράζονται σε νερό, ζωμό ή στον ατμό, ώστε να αποκτήσουν μεγαλύτερο όγκο και να γίνουν αφράτες. Χρησιμοποιείται επίσης αντί για ρύζι σε μαγειρευτά πιλάφια (με μύδια, μοσχάρι, αρνί, κοτόπουλο κ.ά.), σε σούπες, μαζί με όσπρια και σε σαλάτες με λαχανικά.
Το στιγμιαίο κουσκούσι γίνεται εύκολα και γρήγορα σε λιγότερο από 5 λεπτά.
Κράνμπερυ
Το «αντίδοτο» στις ουρολοιμώξεις
Ανά 100 g ωμά, Θερμίδες (Kcal) 43, Πρωτεΐνες (g) 1,4, Υδατάνθρακες (g) 9,8, Λιπαρά (g) 0,4
Ο μικρός, κόκκινος και ξινός καρπός της κρανιάς είναι πλούσιος σε διάφορα αντιοξειδωτικά (πολυφαινόλες, βιταμίνη C κ.ά.), πηκτίνη, τανίνες και σίδηρο. Τα κράνα καταναλώνονται αυτούσια (νωπά, κατεψυγμένα ή αποξηραμένα) ή χρησιμοποιούνται για την παρασκευή εκχυλίσματος, ποτών, γλυκισμάτων και μαρμελάδας. Ο συμπυκνωμένος χυμός τους πίνεται κυρίως ως αναψυκτικό, αφού αραιωθεί πρώτα με αρκετό νερό, ή προστίθεται ως γλυκαντικό σε τσάι, γιαούρτι, ταχίνι, παγωτά, κέικ και φρουτοσαλάτες.
Αν πάσχετε από υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις, ο χυμός από κράνα βοηθάει στην αντιμετώπισή τους.
Κριθάρι
Ρίχνει τη χοληστερίνη
Ανά 100 g νερόβραστο, Θερμίδες (Kcal) 97, Πρωτεΐνες (g) 2,0, Υδατάνθρακες (g) 22,0, Λιπαρά (g) 0,5, Φυτικές ίνες (g) 7,5
Καλή πηγή βιταμινών Β, ανόργανων στοιχείων και φυτικών ινών, ιδίως δε β-γλυκάνης. Η β-γλυκάνη μπορεί να μειώσει την υψηλή χοληστερίνη, ιδιότητα επισήμως αναγνωρισμένη από την Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA). Το κριθάρι βοηθάει επίσης στη λειτουργία του εντέρου και του ήπατος, στη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα και στη μείωση της κυτταρίτιδας. Οι σπόροι του μαγειρεύονται όπως το καστανό ρύζι, οι νιφάδες τρώγονται ωμές ή χυλωμένες, ενώ το κριθάλευρο χρησιμοποιείται για την παρασκευή ψωμιού, παξιμαδιών και αρτοσκευασμάτων, σε σούπες και σε βραστά.
Αν έχετε κάπως αυξημένη χοληστερίνη, προσθέστε στη διατροφή σας πτισάνη, δηλαδή κριθάρι ξεφλουδισμένο και αλεσμένο χοντρά.
Λιναρόσποροι
Θρεπτικότατοι!
Ανά κουταλάκι 5 g, Θερμίδες (Kcal) 20, Πρωτεΐνες (g) 0,8, Υδατάνθρακες (g) 0,5, Λιπαρά (g) 1,6, Φυτικές ίνες (g) 1,5
Η πλουσιότερη φυτική πηγή ω-3 λιπαρών οξέων. Έχουν επίσης μεγάλη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες, βιταμίνη Ε, φυτικές ίνες και λιγνάνες. Οι λιναρόσποροι είναι ευεργετικοί για τη λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος, του ανοσοποιητικού και του κυκλοφορικού. Μπορείτε να τους καταναλώσετε σκέτους με λίγο μέλι, να τους προσθέστε σε νιφάδες δημητριακών, γιαούρτι, σαλάτες λαχανικών και σούπες, να τους μαγειρέψετε μαζί με λαχανικά ή να φτιάξετε με αυτούς αφέψημα.
Προτιμήστε αναποφλοίωτους λιναρόσπορους σκούρου χρώματος.
Πριν τους χρησιμοποιήσετε, θρυμματίστε τους ή μουλιάστε τους για αρκετές ώρες.
Μουστοκούλουρο
Λιώνει στο στόμα
Ανά τεμάχιο 35 g, Θερμίδες (Kcal) 139, Πρωτεΐνες (g) 2,1, Υδατάνθρακες (g) 21,5, Λιπαρά (g) 5,0
Το παραδοσιακό μας γλυκό κουλουράκι. Παρότι η συνταγή παρασκευής του διαφέρει από περιοχή σε περιοχή, τα βασικά υλικά παραμένουν ίδια: μούστος (πετιμέζι), αλεύρι και ζάχαρη. Η υφή του μπορεί να είναι σκληρή, τραγανή ή μαλακή, ενώ το σχήμα του πλεξούδα («κοτσιδάκι»), μακρόστενο ή κυκλικό, με τρύπα στη μέση ή χωρίς.
Προτιμάτε να φτιάχνετε τα δικά σας σπιτικά μουστοκούλουρα παρά να τα αγοράζετε έτοιμα.
Μπομπότα
Από την Κατοχή… στο πιάτο μας
Ανά φέτα 30 g, Θερμίδες (Kcal) 92, Πρωτεΐνες (g) 0,2, Υδατάνθρακες (g) 22,5, Λιπαρά (g) 0,7
Ψωμί από αλεύρι καλαμποκιού. Φτιάχνεται είτε με προζύμι είτε χωρίς, σε αλμυρή εκδοχή ή γλυκιά με σταφίδες. Έχει υψηλή περιεκτικότητα σε άμυλο, φυτικές ίνες, καροτενοειδή και βιταμίνες Β. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί όπως και οι υπόλοιποι τύποι ψωμιού, ως μέρος γεύματος ή ως κολατσιό, π.χ. με τυρί, είναι ιδιαίτερα χορταστικό και δεν ανεβάζει απότομα το σάκχαρο στο αίμα.
Η μπομπότα σερβίρεται ελαφρά ζεστή. Αν σας περισσέψει, διατηρήστε την στην κατάψυξη, κλεισμένη σε σακούλα κατάλληλη για τρόφιμα.
Ξινόχοντρος
Στην Κρήτη τον λατρεύουν
Ανά 100 g μαγειρεμένος, Θερμίδες (Kcal) 80, Πρωτεΐνες (g) 3,3, Υδατάνθρακες (g) 15,2, Λιπαρά (g) 0,7
Χαρακτηριστικό προϊόν της Κρήτης, συγγενές με ορισμένους τύπους τραχανά. Παρασκευάζεται από αλεσμένο στάρι και «ξινισμένο» κατσικίσιο γάλα, επομένως περιέχει τα θρεπτικά συστατικά και των δύο. Τρώγεται είτε φρέσκος είτε αποξηραμένος. Δίνει επιπρόσθετη νοστιμιά στα περισσότερα φαγητά, μπορεί να μαγειρευτεί με φασόλια φρέσκα ή ξερά, με ρεβίθια, μπάμιες, κοτόπουλο ή χοιρινό, να μπει σε σούπες, γεμιστά, ντολμάδες κ.ά.
Εναλλακτικά, δοκιμάστε τον κρητικό χόντρο και χρησιμοποιήστε τον όπως το πλιγούρι, γιατί ουσιαστικά περί αυτού πρόκειται.
Ξινόγαλα
Το καλύτερο για τη δυσανεξία
Ανά ποτήρι 250 ml, Θερμίδες (Kcal) 102, Πρωτεΐνες (g) 8,3, Υδατάνθρακες (g) 9,3,
Λιπαρά (g) 3,8, Ασβέστιο (mg) 325
Γνωστό και ως «ελληνικό οξύγαλα» ή «αριάνη». Παράγεται από τη φυσική ζύμωση γάλακτος ή βουτυρογάλακτος με φιλικά για τον οργανισμό οξυγαλακτικά βακτηρίδια (προβιοτικά). Είναι προϊόν εύγευστο, εύπεπτο και πολύ θρεπτικό, αφού προσφέρει ό,τι και το γάλα από το οποίο προέρχεται συν τα επιπρόσθετα προβιοτικά, τα οποία εμπλουτίζουν την εντερική μας χλωρίδα.
Το ξινόγαλα αποτελεί καλή εναλλακτική λύση πρόσληψης ασβεστίου για άτομα που έχουν δυσανεξία στη λακτόζη.
Παστέλι
Μην παρασυρθείτε από τη γλύκα του!
Ανά τεμάχιο 50 g, Θερμίδες (Kcal) 211, Πρωτεΐνες (g) 4,0, Υδατάνθρακες (g) 24,0, Λιπαρά (g) 11,0, Φυτικές ίνες (g) 2,6
Το γνήσιο παραδοσιακό παστέλι, όπως αυτό της Σίφνου, το οποίο είναι χειροποίητο και πολύ τραγανό, φτιάχνεται αποκλειστικά από σουσάμι και μέλι. Στις πιο βιομηχανοποιημένες μορφές του, το παστέλι εμπλουτίζεται με διάφορους ξηρούς καρπούς (αμύγδαλα, καρύδια, φιστίκια, σταφίδες κ.ά.) και περιέχει επιπρόσθετη γλυκόζη ή ζάχαρη. Σε κάθε όμως περίπτωση, είναι ένα εξαιρετικό σνακ για μικρούς και μεγάλους.
Προσοχή στην ποσότητα: το λίγο παστέλι γλυκαίνει, το πολύ παχαίνει.
Πετιμέζι
Χίλιες δυο χρήσεις
Ανά κουταλιά 10 g, Θερμίδες (Kcal) 42, Πρωτεΐνες (g) 0,2, Υδατάνθρακες (g) 7,8, Λιπαρά (g) 0,1
Προέρχεται από συμπύκνωση μούστου ώριμων φρέσκων σταφυλιών. Μπορεί να γίνει μούστος (2-3 μέρη νερό – 1 μέρος πετιμέζι) για μουσταλευριά και μουστοκούλουρα, να αντικαταστήσει τη ζάχαρη σε γλυκίσματα και ροφήματα, να χρησιμοποιηθεί ως σπιτικό αναψυκτικό (1 μέρος πετιμέζι – 3 μέρη παγωμένο νερό) ή γρανίτα (1 μέρος πετιμέζι – 2 μέρη πάγος) ή να προστεθεί ως αρωματικό σιρόπι σε γιαούρτι και παγωτά.
Προτιμήστε πετιμέζι που παράγεται με ήπιες μεθόδους, χωρίς επεξεργασία σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες.
Περέκ
Ποντιακές, μοναδικές πίτες
Ανά 100 g, Θερμίδες (Kcal) 273, Πρωτεΐνες (g) 8,5, Υδατάνθρακες (g) 56,5, Λιπαρά (g) 1,4
Προψημένα πολύ λεπτά και μεγάλα φύλλα που παρασκευάζονται μόνο με αλεύρι, νερό και αλάτι, χωρίς την προσθήκη κανενός συντηρητικού. Ψήνονται στο τζάκι ή στην πυροστιά και διατηρούνται φυλαγμένα σε σκιερό μέρος για τουλάχιστον ένα χρόνο.
Χρησιμοποιήστε τα περέκ για να φτιάξετε γρήγορες πίτες με λεπτό φύλλο (χορτόπιτα, τυρόπιτα, παστουρμαδόπιτα κ.ά.) ή ως βάση για πίτσα. Μπορείτε επίσης να τα γεμίσετε όπως τις κρέπες με διάφορα υλικά, αλμυρά ή γλυκά.
Σταμναγκάθι
Το τέλειο αποτοξινωτικό!
Ανά 100 g ωμό, Θερμίδες (Kcal) 15, Πρωτεΐνες (g) 0,7, Υδατάνθρακες (g) 3,1, Λιπαρά (g) 0,1
Πρόκειται ουσιαστικά για μια άγρια ποικιλία ραδικιού («γιαλοράδικο») με χαρακτηριστική πικρή γεύση, το οποίο χαίρει μεγάλης εκτίμησης στην Κρήτη. Είναι εξαιρετικά τονωτικό και διουρητικό, βοηθάει στην αποτοξίνωση του ήπατος, έχει ελαφρώς καθαρτικές ιδιότητες. Τρώγεται ωμό με λεμόνι ή ξίδι και ελαιόλαδο, βρασμένο μόνο του, μαγειρεμένο με αρνάκι ή κατσικάκι, γίνεται τουρσί, αφού πρώτα ζεματιστεί σε κρασί και ξίδι.
Το σταμναγκάθι συντηρείται για 2-4 μέρες στο ψυγείο. Αν όμως το ζεματίσετε και το φυλάξετε στην κατάψυξη, διατηρείται για αρκετό καιρό.
Τσάι του βουνού
Βάλσαμο για το κρυολόγημα
Με 1 κουταλάκι μέλι και χυμό λεμονιού, Θερμίδες (Kcal) 21, Υδατάνθρακες (g) 5,8
Προέρχεται από αυτοφυείς μικρούς θάμνους του γένους Sideritis L. και όχι από το φυτό Camellia sinensis. Το αφέψημά του είναι αρωματικό και έχει πολλές ευεργετικές ιδιότητες, αντιοξειδωτικές, αντιφλεγμονώδεις και αντιμικροβιακές, οι οποίες οφείλονται στα συστατικά του αιθέριου ελαίου του. Βοηθάει στην καταπολέμηση του κοινού κρυολογήματος, ανακουφίζει από ιώσεις και φλεγμονές του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος.
Πίνεται ζεστό ή κρύο, προτιμότερο με την προσθήκη μελιού και λεμονιού.
Τραχανάς
Η καλύτερη σουπίτσα!
Ανά 100 g ωμός, ξινός, Θερμίδες (Kcal) 371, Πρωτεΐνες (g) 12,7, Υδατάνθρακες (g) 72,3, Λιπαρά (g) 3,5
Κάποτε αποτελούσε το βασικό πρωινό των χειρωνακτικά εργαζομένων. Ο ξινός τραχανάς παρασκευάζεται από ζύμη αλευριού και γάλακτος ή γιαουρτιού, η οποία μένει για μια μέρα ώστε να «ξινίσει». Ο γλυκός φτιάχνεται από σκληρό στάρι, γάλα, βούτυρο γάλακτος και αλάτι. Ο τραχανάς γίνεται σούπα αραιή ή πιο πηκτή, μαγειρεύεται μαζί με όσπρια ή λαχανικά, συνοδεύει κοτόπουλο και χοιρινό, προστίθεται ως γέμιση σε πίτες, χρησιμοποιείται σε γεμιστά και ντολμάδες αντί για ρύζι αλλά και σε κεφτέδες αντί για ψωμί.
Η ζεστή τραχανόσουπα είναι ιδανικό γεύμα για τις κρύες μέρες του χειμώνα.
Χαρούπι
Θυμίζει κακάο
Χαρουπολάτα τεμάχιο 45 g, Θερμίδες (Kcal) 199, Πρωτεΐνες (g) 3,6, Υδατάνθρακες (g) 25,6, Λιπαρά (g) 11,9, Φυτικές ίνες (g) 6,4
Ο καρπός της χαρουπιάς (ξυλοκέρατο) έχει υψηλή περιεκτικότητα σε σάκχαρα, φυτικές ίνες (κυρίως γαλακτομανάνες), ασβέστιο και βιταμίνες Β. Επειδή όταν ψηθεί και αλεστεί («χαρουπόσκονη») η γεύση του θυμίζει το κακάο, χρησιμοποιείται αντί αυτού σε διάφορα ροφήματα, προϊόντα επάλειψης και γλυκίσματα, με γνωστότερο το υποκατάστατο σοκολάτας («χαρουπολάτα»). Το σιρόπι που εξάγεται από τον καρπό («χαρουπόμελο») χρησιμοποιείται ως γλυκαντική ουσία.
Το χαρούπι βοηθά στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας: οι φυτικές του ίνες προσροφούν πολύ νερό στο έντερο και αυξάνουν την κινητικότητά του.
Τσουκνίδα
Άλλη γεύση στις πίτες!
Τσουκνιδόπιτα (145 g), Θερμίδες (Kcal) 311, Πρωτεΐνες (g) 5,2. Υδατάνθρακες (g) 31,6,
Λιπαρά (g) 18,1
Αυτοφυές ζιζάνιο, γνωστό περισσότερο για τη φαγούρα που προκαλεί όταν έρθει σε επαφή με το δέρμα. Ως τρόφιμο είναι καλή πηγή βιταμίνης C, β-καροτένιου, σιδήρου και καλίου, ενώ έχει τονωτική, διουρητική και αποτοξινωτική δράση. Αφού πρώτα ζεματιστεί, μπαίνει ως γέμιση σε πίτες μαζί με άλλα αγριόχορτα. Γίνεται επίσης σούπα, γιαχνί, τηγανιά, χρησιμοποιείται σε ομελέτες, ζυμαρικά και σαλάτες λαχανικών, πίνεται ως θεραπευτικό έγχυμα και ως ζωμός με μπόλικο λεμόνι.
Τσουκνίδες θα βρείτε στις αγορές από το φθινόπωρο μέχρι και την άνοιξη.
Μην ξεχνάτε: Κύριο χαρακτηριστικό της παραδοσιακής ελληνικής διατροφής είναι η μεγάλη ποικιλία διαφορετικών τροφίμων, που συνδυάζονται με διάφορους τρόπους ανάλογα με την εποχή, μαγειρεύονται απλά και καταναλώνονται σε μικρές ποσότητες, χωρίς υπερβολές.
ΣΤΑΥΡΟΣ ΔΕΔΟΥΚΟΣ
Hellas-now
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου