Τρίτη 22 Νοεμβρίου 2011

Να τυπώσει κανείς ή να μην τυπώσει;

Τι επιλογές έχει κανείς αν υπάρχουν χρέη που δε μπορούν να αποπληρωθούν, αλλά δε θέλει να "πάρει τα όπλα", ανατρέποντας το καπιταλιστικό σύστημα;
Μπορεί να κάνει στάση πληρωμών, να τυπώσει χρήμα ή να επιβάλλει "λιτότητα".

Η άρχουσα τάξη έχει δαιμονοποιήσει την πρώτη επιλογή, παρότι τα χρέη έχουν "φαγωθεί" με εντελώς άνισο τρόπο, και άρα εμπίπτουν άνετα στην κατηγορία των "απεχθών χρεών", τα οποία είναι νόμιμο να ΜΗΝ αποπληρωθούν. Ο λόγος που η άρχουσα τάξη δε θέλει τη στάση πληρωμών, είναι διότι ουσιαστικά θα ρίξει τα βάρη της κρίσης... στην άρχουσα τάξη, και θα αναγκάσουν τις τράπεζες να δεχτούν μεγάλες απώλειες.
Αντίθετα, η... άρχουσα τάξη έχει επιλέξει, με διάφορες παραλλαγές, να εφαρμόσει ένα μείγμα "λιτότητας" και εκτύπωσης πληθωριστικού χρηματος. Αυτή η πολιτική θα συνεχιστεί όσο οι λαοί δεν ανατρέπουν την άρχουσα τάξη και το σύστημα της, διότι:

* Οι βιομήχανοι επενδύουν τα κεφάλαια τους όπου υπάρχει το μεγαλύτερο ποσοστό κέρδους για αυτούς. Στη σημερινή εποχή, επενδύουν στην Ασία, και δεν πρόκειται να επενδύσουν στη Δύση έως ότου οι εκεί εργάτες "κινεζοποιηθούν" όσο το δυνατόν περισσότερο. Μοναδική εξαίρεση σε ολόκληρη τη Δύση είναι η Γερμανία, που ισοσκελίζει τους "υψηλούς" μισθους της με ανώτερη τεχνογνωσία, καλύτερη ποιότητα παραγωγής, κτλ. Σε όλες τις υπόλοιπες Δυτικές χώρες, αλλού πολύ και αλλού λίγο, επιβάλλονται πολιτικές "λιτότητας" που ναι μεν βραχυπρόθεσμα διογκώνουν την ύφεση, αλλά μακροπρόθεσμα θα δημιουργήσουν στρατιές ανέργων, που λόγω απελπισίας θα δέχονται να εργάζονται για ψίχουλα. Το ότι πολλοί θα πεθάνουν από την πείνα, πολλοί θα ξεσπιτωθούν, και πολλοί άλλοι θα επιβιώσουν ζώντας την υπόλοιπη ζωή τους μέσα στη φτώχεια και τη μιζέρια όχι απλά δεν αποτελεί πρόβλημα, αλλά αντίθετα είναι για τους κεφαλαιοκράτες η ΛΥΣΗ στο δικό τους πρόβλημα (το πρόβλημα του κεφαλαιοκράτη είναι το πως θα αυξήσει τα κέρδη του. Από τη στιγμή που αυτό επιτυγχάνεται μέσω της μείωσης των μισθών του εργάτη, τη χειροτέρευση των ωραρίων, κτλ, ΑΥΤΟ είναι που "πρέπει" να γίνει).

* Οι τραπεζίτες χρειάζονται επειγόντως χρήμα, για να καλύψουν τις τρύπες των ισολογισμών τους. Εδώ και δεκαετίες οι τράπεζες δάνειζαν σαν τρελές, ώστε ο καπιταλισμός να καλύψει τη φυγή των βιομηχάνων προς την Κίνα, την Ινδία και άλλα τέτοια κάτεργα άλλους τέτοιους "ανταγωνιστικούς" προορισμούς. Από τη στιγμή που τα δάνεια αυτά δε μπορούν να αποπληρωθούν, το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα είναι χρεωκοπημένο. Το μοναδικό πράγμα που τις κρατάει στη ζωή είναι τα κρατικά "πακέτα διάσωσης" - αλλιώς όλες οι τράπεζες θα είχαν καταρρεύσει α λα Λέμαν Μπρόδερς. Έτσι, άρπαξαν ένα σωρό τρισεκατομμύρια, και συνεχίζουν να αρπάζουν, μην αφήνοντας αρκετούς πόρους για αμέτρητους εργάτες που απλά αφήνονται να ψοφήσουν.

Από τη στιγμή που ο τράπεζες χρειάζονται τρισεκατομμύρια επί τρισεκατομμυρίων, τα κράτη τυπώνουν αυτά τα τεράστια ποσά από το πουθενά - εκτός από τη Γερμανία που ναι μεν τυπωνει, αλλά με μια -σχετική- φειδώ. Αυτό συμβαίνει διότι

1) Η Γερμανία αφήνει τους υπόλοιπους "εταίρους" της να "φτάσουν στο αμήν", ώστε να δεχτούν να προτεκτορατοποιηθούν από τη Γερμανία. Μετά όντως θα τυπώσει όπως εχουμε ξαναπεί, προκειμένου να σώσει και τις δικές της τράπεζες (δεν είναι τυχαίο που και η Deutche Bank ζητάει να τυπωθούν ευρώ, μιας και είναι και αυτή προβληματική, όπως άλλωστε και όλες οι υπόλοιπες τράπεζες σε όλο τον κοσμο).

2) H Γερμανία έχει περάσει μια περίοδο υπερπληθωρισμού του μάρκου στο διάστημα μεταξύ του Α' και του Β' Παγκόσμιου Πολέμου. Η Γερμανία είχε χάσει τον Α' Παγκόσμιο, και οι νικητές την υποχρέωσαν να τους καταβάλλει τεράστια ποσά ως αποζημιώσεις - ποσά που δε μπορούσε να καταβάλλει η Γερμανία χωρίς να τυπώσει πολύ χρήμα.

Σήμερα η Δύση βρίσκεται σε μια ανάλογη κατάσταση: Δεν έγινε βέβαια μια μεγάλη στρατιωτική σύρραξη όπως ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος. Ωστόσο, ο πόλεμος δεν είναι απαραίτητα στρατιωτικός: Η Δύση έχασε τον "πόλεμο της ανταγωνιστικότητας", καθώς πλέον το κεφάλαιο προτιμά ξεκάθαρα την Ασία και τις συνθήκες μεσαίωνα για να αναπτυχθεί. Η Δύση έχει μείνει με μια αποσαθρωμένη παραγωγική βάση, και με τεράστια χρέη που δε μπορούν να αποπληρωθούν.

Όλοι λοιπόν οι υπέρμαχοι του καπιταλισμού που θέλουν να συνεχιστεί το σύστημα φωνάζουν με ένα στόμα-μια φωνή: "Τυπώστε χρήμα".

Πώς αλλιώς θα σωθούν οι τράπεζες;

Άσε που αν τυπωθεί χρήμα, και υποτιμηθεί έτσι το νόμισμα, τότε θα μειωθεί εμμέσως πλην σαφώς και ο μισθός των εργατών που πληρώνονται σε αυτό το νόμισμα. Χαράς ευαγγέλια για την εργοδοσία δηλαδή.


Noμισματικός πόλεμος - για τον κεφαλαιοκράτη, νικητής είναι αυτός που θα υποτιμήσει το νόμισμα του περισσότερο από τους άλλους

Οι ΗΠΑ τυπώνουν χρήμα και υποτιμούν συνεχώς το δολάριο.
Η Κίνα έχει συνδέσει το γουάν με το δολάριο και έτσι υποτιμάται και αυτό.
Η Ιαπωνία πουλάει συστηματικά γεν στις διεθνείς αγορές για να ρίξει την ισοτιμία του.
Η Αγγλία ανακοίνωσε ότι θα χαλαρώσει τη συναλλαγματική της πολιτική τυπώνοντας χρήμα.
Η Ελβετία πουλάει ελβετικά φράγκα για να περιορίσει την ανατίμηση του νομίσματός της (Η Ελβετία έχει μεγάλα αποθέματα χρυσού, και είναι η "Μέκκα" των τραπεζιτών, οπότε όλοι εμπιστεύονται το ελβετικό φράγκο - οπότε αυτό δεν πέφτει τόσο πολύ όσο τα υπόλοιπα νομίσματα, και γι' αυτό οι Ελβετοί βιομήχανοι έφτασαν στο σημείο να ζητάνε να πληρώνουν τους εργάτες τους σε ευρώ αντί για ελβετικά φράγκα, ώστε να πληρώνουν τους εργάτες σε ένα ακόμα πιο πληθωριζόμενο νόμισμα, και να κλέψουν έτσι παραπάνω τους εργάτες).

Εδώ και τα σχετικά διαγράμματα με την εκτύπωση χρήματος παγκοσμίως:


ΗΠΑ


Αγγλία


Κίνα


Ινδία


Ιαπωνία

Και τώρα, η ευρωζώνη:


Ναι, καλά βλέπετε, και η ευρωζώνη τυπώνει. Απλά όχι τόσο πολύ όσο οι άλλοι, ή όχι τόσο πολύ όσο θα ήθελαν τα περισσότερα κράτη-μέλη της. Τελικά βέβαια θα τυπώσει και αυτή - και θα τυπώσει ωκεανούς πληθωριστικών ευρώ, όπως και οι άλλοι. Όλα τα νομίσματα "πρέπει" να πληθωριστούν όπως ήδη εξηγήσαμε. Το μοναδικό πράγμα που θα μείνει όρθιο (σταθερό) είναι ο χρυσός, όπως επίσης έχουμε εξηγήσει σε παλιότερα άρθρα.

Επειδή όλοι τυπώνουν μέχρι τέλους (τα τρισεκατομμύρια που απαιτούνται ξεπερνούν κατά πολύ το παγκόσμιο ΑΕΠ), τα νομίσματα θα χάσουν την αξία τους, καθώς κανένας δε θα θέλει διαρκώς πληθωριζόμενα νομίσματα. Μάλιστα, ο βασικός λόγος που τα νομίσματα έχουν πέσει σχετικά λίγο είναι ότι ακόμα υπάρχουν πολλοί που τα εμπιστεύονται (για παράδειγμα, πολλοί λένε "το δολάριο αξίζει", "το ευρώ αξίζει", κτλ).

Όσο όμως τυπώνουν χρήμα για να καλύψουν τις μαύρες τρύπες των τραπεζών, που όλο ρουφάνε αλλά ποτέ δε χορταίνουν, τόσο ο κόσμος θα χάνει την εμπιστοσύνη του σε αυτά τα νομίσματα. Σας φαίνεται απίστευτο; Στην πραγματικότητα, είναι τόσο απίστευτο όσο ήταν το 2008 ότι θα ξεσπάσει μια μεγάλη παγκόσμια καπιταλιστική κρίση.

Ο κόσμος ζητά να συνεχιστεί ο καπιταλισμός - αλλά λίγοι καταλαβαίνουν το τίμημα. Έχουν ξεχάσει ακόμα και το Μεγάλο Κραχ, των 10 ετών ύφεσης, που δεν τελείωσε έως ότου έγινε ο Β' Παγκόσμιος. Μερικοί που [νομίζουν ότι] έχουν μια δουλίτσα και θα τα "κουτσοβολέψουν" δε σκέφτονται καν το ενδεχόμενο μιας νομισμαρικής κατάρρευσης. Δεν είναι τυχαίο που πολλοί υποστηρίζουν στην Ελλαδα το ευρώ, και λένε ότι"αν η Ελλάδα βγει από το ευρώ, η δραχμή θα υπερπληθωριστεί", χωρίς να καταλαβαίνουν ότι το ίδιο θα συμβεί και στο ευρώ. Έτσι, αυτοί οι άνθρωποι δέχονται τη δολοφονία πολλών εργατών, τον ξεσπιτωμό πολλών άλλων, νομίζοντας ότι έτσι οι ίδιοι θα τη γλιτώσουν.

Η άρχουσα τάξη έχει άλλα σχέδια όμως [και] για πολλούς εξ αυτών. Προς το παρόν τους τάζει ότι οι ίδιοι θα σωθούν, ώστε να τη στηρίξουν στη δολοφονία κάποιων εργατών και στην εξαθλίωση των υπόλοιπων, αλλά μετά θα τους εξοντώσει και αυτούς, υπερπληθωρίζοντας το νόμισμα. Και πολλοί θα την υποστηρίξουν (!), διότι είτε είναι άφραγκοι/άνεργοι που δε νοιάζονται για την αξία του νομίσματος, είτε είναι υπερχρεωμένοι δανειολήπτες που δε μπορούν να αποπληρώσουν αυτά που χρωστάνε + τους τόκους, με αποτέλεσμα να έχουν συμφέρον από τον υπερπληθωρισμό του νομίσματος, έστω και αν αυτός γίνεται από την άρχουσα τάξη για να διασωθούν οι τράπεζες ("κοντά στο βασιλικό ποτίζεται και η γλάστρα").

Το οικονομικό πρόβλημα είναι πολύ βαθύτερο από αυτά που μας λένε, και θα πρέπει να τυπωθούν τεράστια ποσά. Δε μιλάμε για 1 ή 2 τρις ευρώ, μιλάμε για 100 ή 200 τρις ευρώ, ίσως και παραπάνω.

Εδώ είναι ένα διάγραμμα από τη Γερμανία του Μεσοπολέμου, που απικονίζει την ισοτιμία του μάρκου σε σχέση με το χρυσό μάρκο (το μάρκο υπερπληθωρίστηκε, το χρυσό μάρκο έμεινε σταθερό):


Το ενδιαφέρον πράγμα που πρέπει να προσέξετε, πέρα από τον υπερπληθωρισμό του μάρκου, είναι οι δηλώσεις διάφορων αξιωματούχων, οικονομολόγων και αναλυτών της άρχουσας τάξης λίγο πριν το μάρκο χάσει πλήρως την αξία του. Παρότι διαρκώς τύπωναν μάρκα, χρειάζονταν ολοένα και περισσότερα. Και έτσι ζητούσαν να τυπώσουν κι άλλα, κι άλλα, κι άλλα. Όπως φαίνεται και στο διάγραμμα, ο Karl Eister είχε φτάσει στο σημείο να μας λέει το 1923 ότι τάχα "παρά το ότι έχουμε τυπώσει χρήμα, στην πραγματικότητα η ποσότητα του χρήματος έχει πέσει"!

Η ανθρώπινη φαντασία είναι τελικά "χωρίς όρια" - και όταν ψάχνουμε για δικαιολογίες μπορούμε να βρούμε πολλές. Έτσι και σήμερα, παρά τη συνεχή εκτύπωση χρήματος, όλοι συμφωνούν ότι τάχα "το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχουν αρκετά χρήματα και πρέπει να τυπώσουμε". Και εννοείται ότι η άρχουσα τάξη δεν πρόκειται να φήσει τις τράπεζες να καταγράψουν στους ισολογισμούς τους τις ζημιές που έχουν από ανεξόφλητα χρέη, διότι αν το κάνουν αυτό θα χρεωκοπήσουν. Έτσι, το νόμισμα θα θυσιαστεί ώστε οι τράπεζες να ζήσουν.

Άλλος ένας υπερπληθωρισμός, παγκόσμιας κλίμακας αυτή τη φορά. Δυστυχώς δεν υπάρχουν πολλές "εναλλακτικές λύσεις". Είτε θα πρέπει να τελειώνουμε με τον καπιταλισμό, ή ο καπιταλισμός θα τελειώσει τους περισσότερους από εμάς.

Ο πλούτος της ανθρωπότητας έχει μαζευτεί σε υπερβολικά λίγα χέρια. Αυτά τα χέρια πρέπει να κοπούν, και ο πλούτος να ανήκει σε όλους εκείνους που τον παρήγαγαν και τον παράγουν με την εργασία τους. Δηλαδή σε εμάς. ΑΝ όχι, αν δηλαδή δεν είστε έτοιμοι για κάτι τέτοιο, τότε η άρχουσα τάξη είναι έτοιμοι να μας οδηγήσει σε υπερπληθωρισμό, ώστε να σωθούν οι τράπεζες, να γίνουν "ανταγωνιστικοί" οι εργάτες, και γενικώς να εφαρμόσει μια τεράστια "δημιουργική καταστροφή", με έναν νέο εργασιακό -και όχι μόνο- μεσαίωνα να ξεπηδά πάνω από τις στάχτες.

Φτάνοντας στο τέλος της ανάρτησης, αξίζει να δούμε κάτι ακόμα: Είπαμε πριν ότι για να σωθούν οι τράπεζες θα πρέπει η άρχουσα τάξη να τυπώσει πολύ περισσότερα νομίσματα απ' ότι έως τώρα συζητάμε. Θεωρώ ότι αυτό είναι κάτι που το ξέρουν και οι ίδιες οι τράπεζες, απλά δεν το λένε δημόσια (προτιμώντας μια όσο το δυνατόν "ελεγχόμενη" νομισματική κατάρρευση, όπως ακριβώς προτιμούν μια "ελεγχόμενη χρεωκοπία" για κράτη όπως η Ελλαδα).

Έτσι, συχνά ακούγαμε για τα στεγαστικά δάνεια των ΗΠΑ, που βρέθηκαν στο επίκεντρο της κρίσης όταν αυτή ξεκίνησε, και συνεχίζουν να "σκάνε", ακούμε σήμερα για τα χρέη των κρατών στην Ευρώπη, και ακούμε ότι χρειάζεται να τυπώσουμε 1, 2 ή 3 τρισεκατομμύρια και μετά "το συστημα θα σταθεροποιηθεί".

Αυτό δεν είναι αλήθεια. Θυμηθείτε τι έγινε το 2008, όταν εκtύπωσαν 1 περίπου τρισεκατομμύριο για τις αμερικανικές -κυρίως- τράπεζες. Τότε οι τράπεζες "ηρέμησαν" για λίγα χρόνια, και τώρα έχουν ξαναρχίσει να ζτούν "τάισμα". Το ίδιο θα γίνει και τώρα - αν τους δωθούν ένα ή δύο τρις, θα "ηρεμήσουν" για λίγο, αλλά μετά θα ζητήσουν κι άλλα.

Αυτό οφείλεται στο ότι και τα "τοξικά δάνεια" αυτά καθεαυτά είναι πολλά ("τοξικά δανεια" = δάνεια που δε μπορούν να αποπληρωθούν), αλλά και στο ότι υπάρχουν τα παράγωγα (derivatives) αυτών των δανείων.

Έχουμε αναφερθεί αρκετές φορές στα παράγωγα, και τώρα βλέπουμε και τους πιο διορατικούς καπιταλιστές να το καταλαβαίνουν; Δείτε πχ ένα άρθρο του Forbes, με δηλώσεις του πολύ πετυχημένου hedge fund επενδυτή Mark Mobius, ο οποίος προβλέπει ότι η κρίση θα "αγριέψει" λόγω των derivatives αυτών.

Για όσους δε γνωρίζουν περί τίνος πρόκειται, οι τράπεζες δεν έχουν στους ισολογισμούς τους μόνο τα δάνερια που έχουν δώσει. Αντίθετα, έχουν πχ "ομαδοποιήσει" αυτά τα δάνεια σε διάφορες κατηγορίες, και έχουν δημιουργήσει με αυτό τον τρόπο νέα χρηματοπιστωτικά προιόντα, τα οποία αγοράζονται και πωλούνται στις χρηματαγορές. Αυτά τα προιόντα είναι παράγωγα των αρχικών προιόντων 9εξ ου και το όνομα "παράγωγα").

Για παράδειγμα, η τράπεζα μπορεί να ομαδοποιήσει όλα τα στεγαστικά δάνεια των δανειοληπτών που πήραν δάνειο έχοντας εισόδημα κάτω από 10.000$/έτος. Αν τα δάνεια αυτά αποπληρωθούν, τότε η τράπεζα έχει κερδίσει τους τόκους από το δάνειο, αλλά έχει κερδίσει και την επένδυση που έκανε στο ομαδοποιημένο παράγωγο αυτών των δανείων. Αντίθετα, αν τα δάνεια αυτά αρχίζουν να μην αποπληρώνονται, τότε η τράπεζα δε χάνει μόνο από το δάνειο, αλλά και από το παράγωγο του. Πολλαπλάσια κέρδη δηλαδή αν "όλα πάνε καλά", αλλά και πολλαπλάσια χασούρα αν "κάτι πάει στραβά".

Το συνολικό ύψος αυτών των παραγώγων υπολογίζεται στα 700 τρις δολάρια από το marketwatch. . Μία μόνο τράπεζα, η JP Morgan, έχει στην κατοχή της περισσότερα παράγωγα από το παγκόσμιο ΑΕΠ:


Πόσα από αυτά τα παράγωγα θα σκάσουν; Επιτρέψτε μου πάντως να πω ότι μάλλον οι τράπεζες θα χρειαστούν ΠΟΛΥ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ από ένα ή δύο τρις ακόμα. Και θα (μας) τα πάρουν, αν δε σταματηθούν. Καλώς ή κακώς, πάρτε το απόφαση και σταθείτε εναντίον τους, αλλιώς η ήττα θα είναι συνθλιπτική.

ΥΓ: Ως "επιδόρπιο", ένα μικρό απόσπασμα από ένα βιβλίο με τίτλο "When money dies", στο οποίο περιγράφονται εικόνες από τον υπερπληθωρισμό στη Γερμανία του Μεσοπολέμου (τότε ο υπόλοιπος κόσμος δεν υπερπληθωρίστηκε):
...Over most of Germany the lead was beginning to disappear overnight from roofs. Petrol was syphoned from the tanks of motor cars. Barter (σ.σ. "barter" = αγοροπωλησίες σε είδος, όχι σε χρήμα) was already a usual form of exchange; but now commodities such as brass and fuel were becoming the currency of ordinary purchase and payment. A cinema seat cost a lump of coal. With a bottle of paraffin one might buy a shirt; with that shirt, the potatoes needed by one's family. Herr von der Osten kept a girl friend in the provincial Capital, for whose room in 1922 he had paid half a pound of butter a month: by the summer of 1923 it was costing him a whole pound. ‘The Middle Ages came back,' Erna von Pustau said.

Communities printed their own money, based on goods, on a certain amount of potatoes, or rye, for instance. Shoe factories paid their workers in bonds for shoes which they could exchange at the bakery for bread or the meat market for meat.

Those with foreign currency, becoming easily the most acceptable paper medium, had the greatest scope for finding bargains. The power of the dollar, in particular, far exceeded its nominal rate of exchange. Finding himself with a single dollar bill early in 1923, von der Osten got hold of six friends and went to Berlin one evening determined to blow the lot; but early the next morning, long after dinner, and many nightclubs later, they still had change in their pockets. There were stories of Americans in the greatest difficulties in Berlin because no-one had enough marks to change a five-dollar bill: of others who ran up accounts (to be paid off later in depreciated currency) on the strength of even bigger foreign notes which, after meals or services had been obtained, could not be changed; and of foreign students who bought up whole rows of houses out of their allowances.

There were stories of shoppers who found that thieves had stolen the baskets and suitcases in which they carried their money, leaving the money itself behind on the ground; and of life supported by selling every day or so a single tiny link from a long gold crucifix chain. There were stories (many of them, as the summer wore on and as exchange rates altered several times a day) of restaurant meals which cost more when the bills came than when they were ordered. A 5,000-mark cup of coffee would cost 8,000 marks by the time it was drunk... 

Δεν υπάρχουν σχόλια: