Καταστροφή είναι να απομακρύνεσαι από κάτι που καίγεται ή να παραμένεις σε αυτό;

Είναι κακό στην άμμο να χτίζεις παλάτια, ο βοριάς θα στα κάνει συντρίμμια κομμάτια. 

Κάπως έτσι έχτισαν οι Ευρωπαίοι το ευρώ, πάνω στην άμμο. Μόνο που τώρα ο γερμανικός βοριάς το κάνει συντρίμμια κομμάτια.

Το όλο οικοδόμημα του ευρώ ήταν εξαρχής λάθος καθώς συμπεριέλαβε στους κόλπους του χώρες με εντελώς διαφορετικές οικονομικές δομές, δυνατότητες, νοοτροπίες και προσανατολισμούς.  

Πώς μπορούσαν να χωρέσουν π.χ. στο ευρώ η βιομηχανική Γερμανία της Audi, της Mercedes, της Grundig και της Pioneer με την Ελλάδα των επιδοτήσεων, του βολέματος, του αχανούς δημοσίου τομέα και της μηδενικής παραγωγής που ενώ κάποτε ήταν αυτάρκης π.χ. σε αγροτικά προϊόντα, κατέληξε να εισάγει πατάτες Αιγύπτου και λεμόνια Αργεντινής; ...

Μια Ελλάδα που κάποτε εξήγαγε ψυγεία στη Γερμανία αλλά πλέον εξάγει μόνο κεφάλαια προς την κεντρική Ευρώπη.

Η κάθε οικονομία έχει τους δικούς της προσανατολισμούς και ιδιαιτερότητες. Είναι λοιπόν πολύ δύσκολο έως ακατόρθωτο να συντονιστούν δεκαεπτά οικονομίες με εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά. Επιπλέον φαίνεται πως η Ευρωζώνη ουδέποτε έπεισε ότι πραγματικά επιδιώκει την ενοποίηση των λαών και υπηρετεί το κοινό συμφέρον. Τρανό παράδειγμα η έλλειψη αποφασιστικότητας των πολιτικών ογκόλιθών της όταν ο καθένας εισέρχεται στις συσκέψεις με γνώμωνα τα συμφέροντα της δικής του χώρας ή μάλλον καλύτερα των δικών του τραπεζών. Κάπως έτσι όμως η Ε.Ε. κατόρθωσε να περάσει την εικόνα ενός ασύνδετου συνόλου, μιας α-σχηματοποιημένης μορφής που απλά ήταν ζήτημα συγκυριών ή κατάλληλου timing να δοκιμαστεί και να διαλυθεί.

Και η στιγμή ήρθε όταν τη διακυβέρνηση μιας μικρής γωνιάς της Ευρώπης, του μόλις 2% της κοινής οικονομίας, ανέλαβε ο Γιώργος Παπανδρέου.  
Βάλτος, άπειρος, προσυνεννοημένος, επικίνδυνος (διαλέξτε ή προσθέστε ότι κρίνετε καλύτερο) διέσυρε τη χώρα του μετατρέποντας μια απλή κρίση ελλείματος που μπορούσε να περιοριστεί δραστικά με σωστά μέτρα, σε κρίση δανεισμού και χρέους. 
Το ζήτημα μεγιστοποιήθηκε και η χώρα βρέθηκε στο στόχαστρο των κερδοσκόπων. Ταυτόχρονα, η μικρή Ελλάδα αποτέλεσε τη χαραμάδα μέσω της οποίας θα μπορούσε να μπει στο στόχαστρο η Ευρωζώνη. Και μπήκε διότι η Ευρωζώνη δε φρόντισε εξαρχής με κατάλληλες αποφασιστικές κινήσεις να κλείσει τα κενά.

Το νόσημα μεταδόθηκε έπειτα σε άλλες χώρες. Πορτογαλία, Ισπανία κι Ιταλία μολονότι έλαβαν δραστικά μέτρα δίχως να παίζουν με το χρόνο όπως οι δικοί μας κυβερνώντες, εξακολουθούν να βλέπουν τα επιτόκια του δανεισμού στα ύψη. Αντίστοιχα σημεία παρατηρούνται επίσης στη Γαλλία και πλέον τη Γερμανία.

Άρα;

Μήπως ήταν αλλού το σημείο της κρίσης; Μήπως κάποιοι δοκίμαζαν τα όρια αντοχής της Ευρωζώνης;

Πολύ απλά, το πρόβλημα της Ευρωζώνης δε φαίνεται να είναι τόσο οι παθογένειες των επιμέρους συστημάτων, οι απαιτούμενες διαρθρωτικές αλλαγές σε κάποιες χώρες κτλ, όσο η έλλειψη συνοχής.

Η Ευρωζώνη μοιάζει με ένα ακυβέρνητο καράβι στη μέση του ωκεανού. Καραβοφάναρο όπως λένε οι ναυτικοί. Δε διαθέτει ούτε πλοίαρχο ούτε πυξίδα. Κι αν έφτασε στα μέσα του ωκεανού το οφείλει στα ρεύματα και την καλοκαιρία.

Πριν από αρκετά χρόνια η πάλαι ποτέ Ε.Ο.Κ. διέθετε ηγέτες όπως ο Φρανσουά Μιτεράν, ο Χέλμουτ Κολ κι η Μάργκαρετ Θάτσερ. Μπορεί κάποιος να διαφωνεί με τις πολιτικές τους αλλά όλοι νομίζω συμφωνούμε πως δεν αποτελούσαν φτερά στον άνεμο.

Η Ευρωζώνη των κεντρικών τραπεζών (και όχι των λαών) είχε από γεννήσεώς της ημερομηνία λήξης, μόνο που τώρα αυτό γίνεται ορατό και από άλλους:

Ο Bloomberg κάνει λόγο για επερχόμενο Αρμαγεδδώνα, οι Finacial Times για βυθιζόμενο ευρώ όσο η ΕΚΤ δεν πιέζεται για να παρέμβει στις αγορές και η Wall Street Journal υποστηρίζει πως το μεγαλύτερο ερώτημα δεν είναι αν μόνο αν κάποια από τις 17 κυβερνήσεις της ευρωζώνης θα χρεοκοπήσει αλλά αν η ευρωζώνη στο σύνολό της θα διατηρήσει τη σημερινή μορφή της’.

Κι αν κανείς εκτιμά πως αυτά είναι απόψεις της άλλης όχθης του Ατλαντικού, ας δει και τον ευρωπαϊκό τύπο:

Η γαλλική Monde σχολιάζει με καυστικό ύφος ”Το Βερολίνο, διακεκριμένος τενόρος εδώ και χρόνια της οικονομικής αρετής και πειθαρχίας, δεν βρίσκεται πλέον στο απυρόβλητο των επιπτώσεων από την κρίση της ευρωζώνης” ενώ η Liberation υποστηρίζει σχετικά με τη χθεσινή μίνι Σύνοδο Κορυφής:”στο Στρασβούργο η Ενωση εξελίχθηκε σε φάρσα”.

Η γερμανική Sueddeutsche Zeitung ομολογεί: ”Η Ευρώπη διασώζει και διασώζει και διασώζει, αλλά η αλήθεια είναι ότι τα μέτρα που έχουν υιοθετηθεί μέχρι σήμερα δεν είναι πλέον επαρκή.Η κρίση έχει φτάσει στην καρδιά της Ευρώπης.Εχει πέσει η ζήτηση ακόμα και για τα γερμανικά ομόλογα”.

Επίσης στη Handelsblatt διαβάζουμε :”Οι επενδυτές φοβούνται μια δίνη που θα παρασύρει τους πάντες.Αναρωτιούνται για πόσο καιρό ακόμη η γερμανική οικονομία μπορεί να αντέξει το κακό αυτό περιβάλλον, η κρίση χρέους έχει δημιουργήσει ένα φαύλο κύκλο με αβέβαιη έκβαση για την οικονομία, τις επιχειρήσεις και το Γερμανικό Χρηματιστήριο”.

Την ίδια στιγμή κάποιοι εξακολουθούν να προσπαθούν να μας πείσουν ότι το μέλλον μας βρίσκεται στην Ευρωζώνη, πως οτιδήποτε άλλο είναι καταστροφή και ότι όσοι υπεραμύνονται μιας άλλης λύσης είναι επικίνδυνοι και αρτηριοσκληρωτικοί.

Καταστροφή είναι να συνεχίζεις σε ένα δρόμο που δε σχεδιάστηκε για τις δικές σου προδιαγραφές και που ουδέποτε έστω εσύ φρόντισες να αλλάξεις ώστε να τρέξεις πάνω στα δικά του δεδομένα.

Καταστροφή είναι να παραμένεις μέσα σε ένα φλεγόμενο και μέλλον να καταστραφεί ολοσχερώς οικοδόμημα, και όχι να απομακρυνθείς από αυτό όσο είναι καιρός.

Κάποτε ο Μωυσής οδήγησε τους Εβραίους στην Εξοδο από την τότε κραταιά Αίγυπτο και τη δουλεία. Σήμερα είμαστε κι εμείς σε αναζήτηση ενός ανθρώπου που θα αναλάβει να εμπνεύσει και να οδηγήσει…

Μαζίδης Στρατής