Παρασκευή 21 Μαΐου 2021

Η μεσολάβηση του Καΐρου κλείνει τον δρόμο στην κλιμάκωση και στον εξτρεμισμό της Άγκυρας

Η επίτευξη της εκεχειρίας που ανακοινώθηκε χθες το βράδυ στη Γάζα μετά από 11 ημέρες ανταλλαγής πυρών με θύματα αμάχους, σοβαρές καταστροφές στις υποδομές και με έντονο γεωστρατηγικό αποτύπωμα, πιστώνεται στην πρωτοβουλία που ανέλαβε το Κάιρο, το οποίο αναλαμβάνει και την επιτήρηση εφαρμογής της.
Η πίεση η οποία ασκήθηκε στο Ισραήλ από τη διεθνή κοινότητα και από την κυβέρνηση Μπάιντεν, για να σταματήσει τις επιθέσεις εναντίον στόχων της Χαμάς στη Γάζα είχε φέρει σε δύσκολη θέση την κυβέρνηση Νετανιάχου, η οποία προσπάθησε να εκμεταλλευθεί... το δεκαήμερο αυτό προκειμένου να πλήξει όσο το δυνατόν περισσότερους στόχους θέλοντας έτσι να περιορίσει (χωρίς όμως να εξαλείψει εντελώς) τη στρατιωτική δυνατότητα της Χαμάς να βάλει με το αναβαθμισμένο οπλοστάσιο της εναντίον στόχων σε όλο σχεδόν το έδαφος του Ισραήλ.

Όμως και για τον Νετανιάχου η επιχείρηση αυτή είχε φθάσει στα όρια της, καθώς ενώ τόσο η ΕΕ όσο και η Ουάσιγκτον είχαν δημοσίως εκφράσει την υποστήριξη τους στο δικαίωμα του Ισραήλ στη νόμιμη άμυνα, οι απώλειες μεταξύ αμάχων είχαν δημιουργήσει ένα μαζικό κύμα αντιδράσεων στη διεθνή κοινή γνώμη, με κίνδυνο πλέον αυτή η επιχείρηση να γυρίζει μπούμερανγκ εναντίον του Ισραήλ.
Έτσι τα όποια πολιτικά «κέρδη» θα αποκόμιζε στην εσωτερική πολιτική αντιπαράθεση ο ισραηλινός πρωθυπουργός, υπήρχε πλέον ο κίνδυνος να εξανεμιστούν και να μετατραπούν σε κριτική και αμφισβήτηση, για την αποτελεσματικότητα της επιχείρησης, αλλά και για το ότι ετίθεντο σε κίνδυνο πλέον στρατηγικά συμφέροντα του Ισραήλ, τόσο με την αμφισβήτηση και υπονόμευση των σχέσεων του με τον Αραβικό κόσμο, που με μεγάλο κόστος και προσπάθειες είχαν μπει σε τροχιά ομαλοποίησης με τις Συμφωνίες του Αβραάμ, αλλά και με μεγαλύτερη ψυχρότητα στις σχέσεις με τη νέα αμερικανική κυβέρνηση. Και είναι ίσως η πρώτη φορά που το Ισραήλ ομιλεί για εκεχειρία και όχι για απόφαση μονομερούς κατάπαυσης του πυρός και ολοκλήρωσης των επιχειρήσεων του…

Εξάλλου ήταν ξεκάθαρο ότι η συνέχιση αυτών των επιχειρήσεων δεν θα είχε κανένα περαιτέρω αποτέλεσμα, καθώς η πλήρης εξουδετέρωση της Χαμάς και της Παλαιστινιακής Τζιχάντ ,δεν μπορεί να επιτευχθεί παρά μόνο με χερσαίες επιχειρήσεις και εισβολή στη Γάζα, κάτι που αποκλείεται όμως καθώς θα σήμαινε εκατόμβες θυμάτων και από τις δύο πλευρές.

Για τη Χαμάς είναι προφανές ότι παρά τα σοβαρά πλήγματα που έχει δεχθεί η πολεμική μηχανή της, έχει πολιτικά ενισχύσει τη θέση της στην ενδοπαλαιστινιακή σύγκρουση και επιβεβαιώνει την κυριαρχία της στη Γάζα ενώ ενισχύει τα ερείσματά της στη Δυτική Όχθη, εις βάρος της Φατάχ και της Παλαιστινιακής Αρχής.

Η πρωτοβουλία της Αιγύπτου και η επιτυχία της επίτευξης εκεχειρίας δίνει «πόντους» στο Κάϊρο, που επιβεβαιώνει τον ρόλο του ως η ήρεμη δύναμη που μπορεί να έχει ρόλο στο Μεσανατολικό, χωρίς ακρότητες και χωρίς να πυροδοτεί εντάσεις.
Η Αίγυπτος με τη μετριοπαθή στάση που έδειξε από την πρώτη στιγμή της κρίσης πέτυχε να κερδίσει την εμπιστοσύνη τόσο των ακραίων της Χαμάς στη Γάζα όσο και του Ισραήλ, κλείνοντας έτσι τον δρόμο των δυνάμεων εκείνων που επιχείρησαν να πυροδοτήσουν μια γενικευμένη σύγκρουση στην περιοχή. Των δυνάμεων αυτών ηγήθηκε η Τουρκία η οποία δεν δίστασε με πρωτοβουλία του ίδιου του Τ. Ερντογάν να πάρει τα σκήπτρα στον «ιερό πόλεμο» εναντίον του Ισραήλ και από αυτό ακόμη το Ιράν.
Έτσι οι κραυγές της Άγκυρας έπεσαν στο κενό, μια και ο Τ . Ερντογάν φάνηκε ότι δεν ενδιαφέρονταν τόσο για την ασφάλεια των Παλαιστίνιων, αλλά για την κλιμάκωση της σύγκρουσης και για μια νίκη των εξτρεμιστών της Χαμάς τους οποίους έχει «υιοθετήσει» ιδεολογικά και χρηματοδοτεί (όπως επίσης κάνει το Ιράν και το Κατάρ), με στόχο την αποδυνάμωση του Ισραήλ. Μια τακτική που εντάσσεται στη συνολικότερη στρατηγική του Τούρκου προέδρου για να ηγεμονεύσει στον μουσουλμανικό και αραβικό κόσμο.

Η χθεσινή απόφαση για εκεχειρία, προσφέρει και μια διέξοδο στις αραβικές χώρες που έχουν ομαλοποιήσει ή βρίσκονται σε διαδικασία ομαλοποίησης των σχέσεων τους με το Ισραήλ, καθώς μια περαιτέρω κλιμάκωσή της σύγκρουσης θα καθιστούσε μονόδρομο στην επιστροφή στο status quo ante, της μετωπικής αντιπαράθεσης του Αραβικού Κόσμου με το Ισραήλ.

Η επιτυχία της αιγυπτιακής πρωτοβουλίας, επιβεβαιώνει τον κομβικό ρόλο της Αιγύπτου, αλλά και τη δυνατότητα της μεγαλύτερης Αραβικής χώρας να μεσολαβεί σε δύσκολες κρίσεις, κλείνοντας τον δρόμο στην «εισπήδηση» τρίτων, όπως η Τουρκία που θέλει να αποκτήσει πρωταγωνιστικό ρόλο στις Αραβικές υποθέσεις. Κάτι που πράττει τόσο στο Παλαιστινιακό, άσο και στη Συρία αλλά και στη Λιβύη. Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις των Αιγυπτίων δυο αντιπροσωπείες θα φθάσουν από το Κάιρο, στο Τελ Αβιβ και στα Παλαιστινιακά εδάφη για να παρακολουθήσουν την εφαρμογή της εκεχειρίας και για να προωθηθεί ένα πλαίσιο ασφάλειας και σταθερότητας.

Και είναι σημαντικό ότι όλες αυτές τις ημέρες που ήταν σε εξέλιξη η αιγυπτιακή πρωτοβουλία, υπήρχε ανοικτή γραμμή Δένδια - Σούκρυ, που συναντήθηκαν μάλιστα στο Κάϊρο λίγο πριν την ανακοίνωση της εκεχειρίας, καθώς και η Αθήνα στο μερίδιο που της αναλογεί, με τις παρεμβάσεις της ενίσχυσε τις προσπάθειες για κήρυξη εκεχειρίας και διακοπής των συγκρούσεων.


Η κήρυξη εκεχειρίας βεβαίως δεν είναι παρά ένα πρώτο εύθραυστο βήμα. Θα χρειασθούν πολλά ακόμη και πολύ μεγάλες προσπάθειες προκειμένου να πάρει μόνιμη μορφή, διασφαλίζοντας συνθήκες ασφάλειας τόσο για το Ισραήλ όσο και για τους κατοίκους της Γάζας. Και πολύ περισσότερο για να διαμορφωθούν συνθήκες επαναφοράς στο τραπέζι του διαλόγου για την αναζήτηση μόνιμης λύσης στο Παλαιστινιακό. Αλλά σε αυτό θα πρέπει να περιμένουμε το στίγμα του νέου Αμερικάνου προέδρου. Που δεν ήθελε να ξεκινήσει τη θητεία του με μια κρίση στο Μεσανατολικό, αλλά σπανίως τα γεγονότα ακολουθούνε τις επιθυμίες. 
Τώρα πλέον η πρωτοβουλία για τα επόμενα βήματά στο παλαιστινιακό ανήκει στην Ουάσιγκτον.

Δεν υπάρχουν σχόλια: