Η Αίγυπτος, το ΔΝΤ και η Ελλάδα

Το επόμενο βήμα στην Αίγυπτο, σύμφωνα με το σκεπτικό των «ευαγγελιστων» της αγοράς, είναι ο «εξορθολογισμός» της οικονομίας.  

Πριν ακόμη ο Μουμπάρακ αποτελέσει παρελθόν, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έσπευσε να προσφέρει τις υπηρεσίες του.  

«Το ΔΝΤ είναι έτοιμο να βοηθήσει στη σύλληψη ενός μοντέλου οικονομικής πολιτικής που μπορεί να εφαρμοστεί» δήλωσε ο Ντομινίκ Στρος - Καν από τη Σιγκαπούρη εν μέσω των διαδηλώσεων των Αιγυπτίων, ενώ είχε ήδη διαφανεί η απώλεια της αμερικανικής στήριξης προς τον Χόσνι Μουμπάρακ.
Έχει τη σημασία της μια λεπτομέρεια:  

Ότι το ΔΝΤ, όπως εξηγούσε πρόσφατα ο John Dizard σε άρθρο του στους Financial Times, απέτυχε να προβλέψει την κρίση στην Αίγυπτο, παρότι μόλις τον περασμένο Απρίλιο κυκλοφόρησε μια έκθεσή του για τη χώρα αυτή ύστερα από επίσκεψη δύο εβδομάδων τον Φεβρουάριο του 2010.
Ακόμη μεγαλύτερη σημασία όμως έχει μια ...επισήμανση την οποία έκανε την !η Φεβρουαρίου ο Νίκος Μπογιόπουλος στον Ριζοσπάστη. Ας τη δούμε:

«Στην Αίγυπτο από τις αρχές του '90 είναι εγκατεστημένη μόνιμη αποστολή του ΔΝΤ. Η πολιτική που συμφωνήθηκε μεταξύ καθεστώτος Μουμπάρακ - ΔΝΤ και η οποία επικυρώθηκε με νόμο το 1991, μεταξύ άλλων προέβλεπε την ιδιωτικοποίηση 314 επιχειρήσεων του δημόσιου τομέα. Ήδη έχουν πουληθεί οι 207 από αυτές...

Στο πρόσφατο συμπόσιο που διοργανώθηκε από το Αιγυπτιακό Κέντρο Ερευνών, ο επικεφαλής της αποστολής του ΔΝΤ, ονόματι Άλαν Μακ Άρθουρ (σ.σ.: πρόκειται για τον αντίστοιχο "Τόμσεν" της Αιγύπτου) τάχθηκε υπέρ της κατάργησης των κρατικών επιδοτήσεων στα πετρελαιοειδή.

Αν αναλογιστεί κανείς ότι οι επιδοτήσεις των πετρελαιοειδών στην Αίγυπτο απορροφούν το 15% των κοινωνικών δαπανών (όταν οι επιδοτήσεις των τροφίμων αποτελούν μόλις το 4%) τότε γίνεται αντιληπτό ότι εκείνο που στην ουσία ζήτησε το ΔΝΤ ήταν η πλήρης κατάργηση των δαπανών κοινωνικού χαρακτήρα!

Η παραπάνω "πρόταση" του ΔΝΤ δημοσιοποιήθηκε μόλις μια βδομάδα πριν την εξέγερση του αιγυπτιακού λαού...».

Τώρα, μετά την εξέγερση των Αιγυπτίων και τη φυγή του Μουμπάρακ, οι ιέρακες σπεύδουν να καταλάβουν θέσεις και να προκαταλάβουν τις όποιες εξελίξεις, δεδομένου ότι ο στρατός, ο «παραδοσιακός» πλέον εγγυητής της «σταθερότητας» της Αιγύπτου, εκτός πολύ σοβαρού απροόπτου θα ελέγξει τη μετάβαση στη «νέα κατάσταση». Στο πλαίσιο αυτό μπορείτε να διαβάσετε το άρθρο των Financial Times με τίτλο Αίγυπτος: Και τώρα η οικονομία, το οποίο υπογράφεται από τη σημαντικότερη στήλη της εφημερίδας, τον Lex, και αποτελεί, κατά μία έννοια, τη «γραμμή» της.

Το κείμενο έχει μεταφραστεί και έχει αναρτηθεί από την οικονομική ιστοσελίδα Euro2day:

«Ο πατριωτισμός που επέδειξαν οι διαδηλωτές οι οποίοι εκδίωξαν τον Χόσνι Μουμπάρακ θα αποτελέσει πολύτιμο ενεργητικό στη δημιουργία της νέας πολιτικής δομής της Αιγύπτου. Θα χρειαστούν όμως παραπάνω, όπως υπομονή και επιμονή, για να επιστρέψει η οικονομική υγεία στην χώρα. Κι αυτό γιατί το σημείο εκκίνησης είναι πολύ πίσω.

Η Αίγυπτος είναι χώρα 83 εκατ.κατοίκων και το ονομαστικό ΑΕΠ της ήταν 217 δισ. δολ. το 2010, σύμφωνα με το Economist Intelligence Unit. Η Ιρλανδία έχει πληθυσμό 4,5 εκατ., αλλά το ΑΕΠ 2010 – έστω και μέσα στην ύφεση – ήταν περίπου 210 δισ. δολ. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Αιγύπτου είναι χαμηλότερο (ελαφρώς) από του Ιράκ.

Η αιγυπτιακή οικονομία στην πραγματικότητα αναπτύσσεται αρκετά γρήγορα – με ρυθμό 7,5% ετησίως μεταξύ 2006 και 2008 – αν και η παγκόσμια ύφεση επιβράδυνε την ανάπτυξη στο μισό περίπου. Η Capital Economics εκτιμά ότι η οικονομία θα αναπτυχθεί μόλις 3% φέτος, εξαιτίας των διαδηλώσεων και των συνεπαγόμενων απεργιών και απώλειας παραγωγής.

Για να αποκατασταθεί και να επιταχυνθεί η αναπτυξιακή πορεία της χώρας, η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να διακινδυνεύσει ένα τεράστιο οικονομικό οικοδόμημα.

Είναι ειρωνεία, αλλά η τελευταία κυβέρνηση του κ. Μουμπάρακ ήταν κατά κοινή ομολογία η πλέον προσανατολισμένη σε μεταρρυθμίσεις.

Μια δημοκρατική νέα κυβέρνηση θα πρέπει να θέσει τρεις βασικές αρχές: Προώθηση του ιδιωτικού επιχειρείν (η κεφαλαιοποίηση του χρηματιστηρίου του Κάιρο είναι περίπου 14,5 δισ. δολ. σύμφωνα με τον MSCI – ούτε το μισό από της Κολομβίας), επενδύσεις σε υλικές υποδομές και πάταξη της διαφθοράς και της φοροδιαφυγής. Η Global Financial Integrity της Ουάσιγκτον εκτιμά ότι η Αίγυπτος χάνει 6 δισ. δολ. τον χρόνο από παράνομες χρηματοοικονομικές δραστηριότητες και την διαφθορά στο κράτος.

Η Αίγυπτος έχει αρκετά πλεονεκτήματα. Ο πληθωρισμός υποχωρεί και το χρέος είναι μόλις 15% του ΑΕΠ. Αλλά το δημοσιονομικό της έλλειμμα θα φθάσει ίσως το 12% το 2012, εν μέρει εξαιτίας των κρατικών επιδοτήσεων καυσίμων και τροφίμων, που είναι ενδεικτικές για τις οικονομικές στρεβλώσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν.

Μια επίπονη μετάβαση σε μια οικονομία πιο δίκαιη και πιο παραγωγική έρχεται. Χωρίς αυτήν, τα πολιτικά κέρδη της Αιγύπτου, θα πάνε χαμένα».

Οι εξ υμών παρατηρητικοί μπορείτε να δείτε ότι, σύμφωνα με τον Lex, ο πατριωτισμός και η δημοκρατία συνεπάγονται την «οικονομική υγεία», δηλαδή την ενίσχυση του «ιδιωτικού επιχειρείν» και την απάλειψη κάθε είδους κοινωνικής επιδότησης, όπως π.χ. στις τιμές των τροφίμων και των καυσίμων, αλλά και την εξάλειψη της διαφθοράς. Κάθε παραλληλισμός με τη ρητορική της νεο-κατοχικής κυβέρνησης Παπανδρέου και του Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου στην Ελλάδα είναι, προφανώς, περιττός.

Το συμπέρασμα του κειμένου των FT είναι ότι ο σημαντικός, κατ' αυτούς, μεταρρυθμιστής Μουμπάρακ, ο άνθρωπος που απαξίωσε να εκδημοκρατίσει τη χώρα του και επέλεξε τον δρόμο του ΔΝΤ, αποτελεί το υπόδειγμα. Ένα υπόδειγμα το οποίο μια «πατριωτική» και «δημοκρατική» κυβέρνηση πρέπει όχι μόνο να μιμηθεί, αλλά και να υπερβεί. Ευνόητο είναι προς ποια κατεύθυνση...

  Ανεμογκάστρι