Ερντογάν: Μήπως διέβη οριστικά τον Ρουβίκωνα;

Ο Ταγίπ Ερντογάν με όλες τις δηλώσεις του τοποθετήθηκε στα όσα γίνονται στο Ισραήλ και στη Γάζα. Και οι παρεμβάσεις του δεν ήταν μεσολαβητικές - ειρηνευτικές, ήταν παρεμβάσεις υπέρ της Χαμάς και κατά του Ισραήλ. Και δεν αρκέστηκε σε αυτό. Ενέπλεξε στις δηλώσεις του και τις ΗΠΑ. 

Πραγματικά, πού αποβλέπει; Θέλει να γίνει ο ηγέτης του σουνιτικού Ισλάμ; Ακόμα έχει αυτήν τη φιλοδοξία; Ή μήπως αιφνιδιάστηκε και αυτός από τα γεγονότα και αντέδρασε σπασμωδικά; Λειτούργησαν οι ισλαμιστικοί αυτοματισμοί του;

Όποια ερμηνεία και να δώσουμε το αποτέλεσμα είναι ένα: με αυτά που είπε και συνεχίζει να λέει, αυξάνει τους ήδη πολλούς εχθρούς του στο αμερικανικό πολιτικό σύστημα, κάτι που χωρίς καμιά αμφιβολία θα πάει μερικά χρόνια πίσω το πρόγραμμα για την αναβάθμιση των τουρκικών F-16. Όταν έκανε αυτές τις δηλώσεις δε γνώριζε τι επιπτώσεις θα είχαν;... Κάθε λογικός άνθρωπος απαντά καταφατικά. 

Η πολιτική στόχευση των τρομοκρατών της Χαμάς ήταν να διακόψουν την αποκατάσταση των σχέσεων του Ισραήλ με τη Σαουδική Αραβία - την πλουσιότερη χώρα της περιοχής - και την ομαλοποίηση των σχέσεων του Ισραήλ με την Τουρκία. Η μεν Σαουδική Αραβία τηρεί μέχρι στιγμής χαμηλά τους τόνους, λόγω των σχέσεων της Χαμάς με το Ιράν. Αλλά ο Ταγίπ Ερντογάν φαίνεται πως έπεσε στην παγίδα του πολιτικού σχεδιασμού της Χαμάς. Εκδηλώθηκε και εκτέθηκε. Η ομαλοποίηση των σχέσεων της Τουρκίας με το Ισραήλ πήγε πολλά - πολλά χρόνια πίσω και μαζί και τα όνειρα του υποθαλάσσιου αγωγού που θα μετέφερε το ισραηλινό φυσικό αέριο στις ακτές της Τουρκίας, ώστε στη συνέχεια να μεταφερθεί στην Ευρώπη. 

Να υπενθυμίσω στον αναγνώστη πως αυτό ήταν το βασικό αντικείμενο της συνάντησης Ερντογάν - Νετανιάχου στο περιθώριο της Γ.Σ. του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, στις 19 Σεπτεμβρίου, δηλαδή πριν από είκοσι μέρες. Ήταν η πρώτη συνάντηση των δύο ηγετών από το 2008 κι έγινε στο «σπίτι της Τουρκίας» που βρίσκεται απέναντι από τον ΟΗΕ. Όλα αυτά εξανεμίστηκαν. 

Ο Ταγίπ Ερντογάν κατηγόρησε τις ΗΠΑ - με αφορμή την παρουσία δύο αεροπλανοφόρων έξω από τις ακτές του Ισραήλ - πως αυτές οργάνωσαν και χρηματοδοτούσαν όλες τις οργανώσεις που αργότερα στράφηκαν εναντίον τους. Δεν εξετάζω το βάσιμο των ισχυρισμών του Ερντογάν, αλλά το γεγονός ότι το είπε τη στιγμή που η Μ. Ανατολή βράζει. Μάλιστα, αναφέρθηκε και στην κατάρριψη ενός τουρκικού drone στη Συρία από μαχητικό των ΗΠΑ, διερωτώμενος αν είναι αυτή συμπεριφορά συμμάχου και γιατί οι Αμερικανοί διατηρούν στη Συρία 28 βάσεις - ορμητήρια. 

Ο Ταγίπ Ερντογάν μόλις έχει εκλεγεί και μάλιστα πανηγυρικά. Συνεπώς τα όσα λέει, δεν τα λέει για εσωτερική κατανάλωση. Δεν το έχει ανάγκη. Τορπιλίζει συνειδητά την προσπάθεια που έκανε να ομαλοποιήσει τις σχέσεις της Τουρκίας με ΗΠΑ και Ισραήλ, για ποιο λόγο; Την απάντηση σε αυτό το ερώτημα πιθανόν να τη βρούμε λίαν προσεχώς. 

Σάκης Μουμτζής