Ήρθε το τέλος του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού;

Την ώρα που χρέη, διαφθορά και σκάνδαλα απειλούν το μέλλον του ιστορικού φιλανθρωπικού ιδρύματος, διοικητικοί, εργαζόμενοι κι εθελοντές του Ερυθρού Σταυρού περιγράφουν μια εμπειρία που ξαφνιάζει

Υπό τη σκιά μιας σειράς σκανδάλων,  ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός παρουσιάζει τα τελευταία χρόνια εικόνα παρακμής και διάλυσης. Διεφθαρμένες διοικήσεις οδηγούν το...
μεγαλύτερο φιλανθρωπικό ίδρυμα της χώρας στο χείλος της οικονομικής καταστροφής.

Κακοδιαχείριση και συσσωρευμένα χρέη προκαλούν την αντίδρασης της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού, που ξεκινά διαδικασία αποβολής της Ελλάδας από τον διεθνή οργανισμό.

Ήρθε το τέλος του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, σχεδόν 140 χρόνια μετά την ίδρυσή του; Μπορεί να ανακάμψει το ιστορικό ίδρυμα, τη στιγμή πού δεν διαθέτει τα μέσα ούτε τον Ετήσιο Πανελλήνιο Έρανο να πραγματοποιήσει;

Πώς απαντά ο νέος πρόεδρος, οι εργαζόμενοι που παραμένουν απλήρωτοι επί 9 μήνες αλλά και οι εθελοντές του, που διαχρονικά σπεύδουν προς βοήθεια των Ελλήνων, από τους Βαλκανικούς πολέμους έως τους πρόσφατους σεισμούς, τις πυρκαγιές, αλλά και τις ολέθριες συνέπειες της οικονομικής κρίσης;

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή ή μάλλον από την κορυφή.

Πριν από ένα χρόνο περίπου, ο ιδρυτής του νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν και επί 28ετίας πρόεδρος του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, Ανδρέας Μαρτίνης, απομακρύνεται από επικεφαλής του Δ.Σ. του ιδρύματος. Έχουν προηγηθεί αποκαλύψεις για άτακτη διαχείριση, παράτυπες μεταβιβάσεις ακινήτων, καθώς και εσωτερικό δανεισμό του νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν από τον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό, ύψους 14 εκατ. ευρώ. Τα παραπάνω κινούν μια διαδικασία αφαίρεσης του σήματος από τον διεθνή Ερυθρό Σταυρό.

Ο νυν πρόεδρος του Ιδρύματος Γιάννης Κίνιας, μιλώντας στο WE του NEWS247, εξηγεί πως η νέα διοίκηση έχει αναθέσει στην  εταιρία Pricewaterhouse να κάνει διαχειριστικό έλεγχο όλων των προηγούμενων ετών. "Είμαι δικηγόρος και δεν θέλω να κατηγορώ κανένα μέχρι να έχω τα στοιχεία και τις αποδείξεις στα χέρια μου" λέει και τονίζει πως "σίγουρα τα 46 εκατομμύρια χρέος δεν γίνονται από τη μία στιγμή στη άλλη, αλλά από κακοδιαχείριση ετών".

Ο κ. Κίνιας ανέλαβε καθήκοντα προέδρου μόλις τον περασμένο Οκτώβριο, σε μια πραγματικά δύσκολη συγκυρία, όπως λέει ο ίδιος:

"Πριν από 20 ημέρες, ανακαλύψαμε ότι υπάρχει ένα ταμειακό έλλειμμα στην κρατική επιχορήγηση που λαμβάνουμε κάθε χρόνο από την κυβέρνηση, κατόπιν έγγραφής συμφωνίας παλιάς, από την εποχή του Μαρτίνη. Μιλάμε για ένα έλλειμμα το διάστημα 2008-2012 που υπερβαίνει τα 7,5 εκατομμύρια ευρώ. Ήδη όμως η Κυβέρνηση ενέκρινε τα 2 εκατομμύρια για να καλύψουμε 5 δεδουλευμένους μισθούς των εργαζομένων, οι περισσότεροι εκ των οποίων βρίσκονται σήμερα σε επίσχεση εργασίας διεκδικώντας τα οφειλόμενα. Πρόκειται για νόμιμο εργατικό δικαίωμά, που όμως αδυνατίζει τον οργανισμό στην εκπλήρωση των καθηκόντων του.

Βέβαια, έχουν 9 δεδουλευμένους μισθούς απλήρωτους, βρίσκονται σε κατάσταση πενίας οι άνθρωποι. Εγώ έδωσα προτεραιότητα στο να βρεθούν τα χρήματα άμεσα για να πληρωθούν οι εργαζόμενοι, παραβλέποντας ακόμα και το φιλανθρωπικό έργο του Ερυθρού Σταυρού, το οποίο προφανώς έχει επηρεαστεί.

Διότι ουκ αν λάβεις παρά του μη έχοντος"

Ο Έρανος πήγε... περίπατο

"Όταν ανέλαβα", συνεχίζει ο κ. Κίνιας, "ο Πανελλήνιος Έρανος του Ερυθρού Σταυρού είχε να γίνει 2 χρόνια , από το 2012. Όμως έρανος το 2015 θα γίνει. Τον οφείλουμε για να διασφαλίσουμε το κυρίως έργο μας, που είναι να απαλύνουμε τον ανθρώπινο πόνο. Διότι παρόλο που ο πολύς κόσμος μας γνωρίζει από τον έρανο, ο έρανος είναι το μέσο, όχι ο σκοπός.

Ο Ερυθρός Σταυρός συστήθηκε το 1877 για να έρθει κοντά στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού και να έρθει κοντά στην πολιτεία όποτε αυτό είναι επιβεβλημένο, είτε ως παροχή κοινωνικής πρόνοιας, είτε ως έμπρακτη κοινωνική αλληλεγγύη σε καταστάσεις έκτακτες, όπως οι πρόσφατοι σεισμοί της Κεφαλονιάς, η στέγαση και η σίτιση των προσφύγων στο Λαύριο και στο Βόλο, η φροντίδα στους ηλικιωμένους και τους ασθενείς

Με τον έρανο διασφαλίζουμε τα έσοδα τα απαραίτητα για να κάνουμε το φιλανθρωπικό μας έργο και να επιδείξουμε κοινωνική αλληλεγγύη μέσω των εθελοντών μας και των Σαμαρειτών μας.

Διότι χωρίς τους εθελοντές και τους Σαμαρείτες, χωρίς την εθελοντική προσφορά αυτών των ανθρώπων,  δεν θα μπορούσαμε να πραγματοποιήσουμε κανέναν φιλανθρωπικό έργο.

Σε αυτούς οφείλεται το γεγονός ότι ο Ερυθρός Σταυρός είναι ακόμα εδώ", καταλήγει ο κ. Κίνιας.

Δύο φορές εθελοντές

Ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός έχει 70 περίπου περιφερειακά τμήματα σε όλη την Ελλάδα, μέσω των οποίων δραστηριοποιείται η τοπική κοινωνία και παράγει σημαντικό εθελοντικό έργο.

Ο πρόεδρος του περιφερειακού τμήματος Περιστερίου, Στράτος Εγγλέζος, συνταξιούχος -πλέον- βοηθός μικροβιολόγου στο επάγγελμα, είναι εθελοντής Ερυθροσταυρίτης μία ολόκληρη ζωή.

"Έκανα πολλές αποστολές με τους Σαμαρείτες, πήγα στην Καλαμάτα και τον Πύργο στους μεγάλους σεισμούς, έχω υπάρξει και αρχηγός του σώματος Σαμαρειτών, μας λέει ο κ. Εγγλέζος και το διαπιστώνουμε ιδίοις όμμασι από τα παράσημα στη στολή του.

"Εδώ και ένα χρόνο είμαι πρόεδρος στο Περιστέρι. Προσπαθούμε να κάνουμε όσο το δυνατόν περισσότερα πράγματα, παρότι τα οικονομικά προβλήματα του οργανισμού επηρεάζουν το έργο μας και δεν έχουμε να προσφέρουμε όσα θα θέλαμε. Συγκεντρώσαμε τρόφιμα, στείλαμε ρούχα στην Κιβωτό, όποιος έχει ανάγκη μας χτυπά την πόρτα. Καθημερινά περνάνε άνθρωποι και μας ζητάνε βοήθεια, όχι μόνο τρόφιμα και φάρμακα, αλλά και αν μπορούμε να τους βρούμε καμιά δουλειά. Είναι άνθρωποι αξιοπρεπείς.

Επίσης, με τη βοήθεια του αντιπροέδρου μας, που είναι γιατρός καρδιολόγος και εθελοντής, έχουμε βάλει δωρεάν εξέταση δύο φορές την εβδομάδα, Δευτέρα και Πέμπτη, για τους απόρους και όποιον έχει ανάγκη. Άλλωστε έχουμε και νοσηλεύτριες μεταξύ των μελών μας".

Όλη αυτή η δουλειά στο Περιστέρι γίνεται από 50 περίπου εθελοντές , ενεργά μέλη του περιφερειακού τμήματος. Το πιο ενεργό μέλος όμως, κατά τον κ.Εγγλέζο, είναι η Στέλλα Δαγλαρτζή, διοικητική υπάλληλος του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, που τελεί εθελοντικά χρέη υπεύθυνης Δημοσίων Σχέσεων στο Περιστέρι.

"Η Στέλλα είναι η ψυχή του τμήματός μας και είναι εθελόντρια 2 φορές, διότι αν και εργαζόμενη στο Ερυθρό Σταυρό έχει να πληρωθεί 9 μήνες" λέει ο κ. Εγγλέζος. "Άσε που σήμερα έχει γενέθλια και είναι εδώ στο γραφείο, αντί να είναι με την οικογένειά της!".

"Είμαι με τη δεύτερη οικογένειά μου, τον Ερυθρό Σταυρό!" απαντά γελώντας η Στέλλα και συνεχίζει:

"Το διοικητικό προσωπικό είναι εδώ για να βοηθήσει στην οργάνωση και την υλοποίηση του έργου των εθελοντών. Διότι οι εθελοντές είναι η ζωή και η ψυχή του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού. Εμείς είμαστε 480 υπάλληλοι κι αυτοί είναι χιλιάδες σε όλη την Ελλάδα και μάλιστα αυξάνονται κάθε χρόνο. Στις εκπαιδεύσεις που κάνουμε βλέπουμε νέα παιδιά , 20-25 ετών, που υποθέτεις ότι έχουν άλλα ενδιαφέροντα, όμως τα βλέπεις να έρχονται στις εκπαιδεύεις με τέτοιο ζήλο.

Βλέποντας αυτά τα παιδιά και βλέποντας τους παλιούς εθελοντές μας, που είναι χρόνια στις υπηρεσίες μας κι έχουν δώσει την ψυχή τους στον Ερυθρό Σταυρό, δεν μπορείς να μην αγαπήσεις αυτό που κάνεις.

Η έννοια του εθελοντισμού είναι συνυφασμένη πιστεύω με τον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό και τον ιδρυτή του, τον Ερρίκο Ντυνάν.

Οι εργαζόμενοι αγαπάμε τον Ερυθρό Σταυρό, για αυτό είμαστε ακόμα εδώ, παρόλο που είμαστε απλήρωτοι 9 μήνες. Παρόλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε τα τελευταία χρόνια, παραμένουμε στις θέσεις μας, όχι όλοι οι συνάδελφοι, όσοι μπορούμε όμως παραμένουμε, με κόστος ψυχικό, σωματικό και οικονομικό", καταλήγει η Στέλλα.

Οι Σαμαρείτες είναι εδώ: Από το 1931 μέχρι σήμερα

Ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός έχει τρεις τομείς εθελοντών. Τον τομέα Κοινωνικής Πρόνοιας, τον τομέα Νοσηλευτικής και το Σώμα Εθελοντών Σαμαρειτών Διασωστών και Ναυαγοσωστών.

Ο τομεάρχης των Σαμαρειτών, Γιάννης Μακρής, είναι εργαζόμενος στο Ίδρυμα από το 1987. Μας υποδέχεται στο γραφείο του, στον παλιό Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ερυθρού Σταυρού στην 3ης Σεπτεμβρίου. Δίπλα του έχει τρεις εθελοντές Σαμαρείτες διασώστες.

"Ο Ερυθρός Σταυρός είναι οι εθελοντές του" είναι η πρώτη φράση που μας λέει και συνεχίζει: "Τα οικονομικά προβλήματα του Ερυθρού Σταυρού, αφορούν εμάς τους έμμισθους, διότι έχουμε πολύ καιρό να πληρωθούμε, όμως τους εθελοντές δεν τους αγγίζει.

Είμαστε η πρώτη διασωστική ομάδα που δημιουργήθηκε στην Ελλάδα, το 1931, για να καλύψει τότε το κενό σε τραυματιοφορείς. Τα περισσότερα νοσοκομεία εκείνη την εποχή άλλωστε ήταν του Ερυθρού Σταυρού και είχαν ανάγκη από τραυματιοφορείς.

Μετά τον Β’ Παγκόσμιο γυρίσαμε στις πρώτες βοήθειες, το 1974 εντάχθηκε η ναυαγοσωστική και τη δεκαετία του ‘80 μπήκε η διάσωση.

Έχουμε πάει σε σεισμούς στην Τουρκία  και τη Λιβύη, έχουμε πάει στο τσουνάμι, και βέβαια η συμμετοχή μας σε ό,τι συμβεί στην Ελλάδα είναι δεδομένη. Είμαστε από τους πρώτους που σπεύδουμε να βοηθήσουμε, διότι έχουμε μία ετοιμότητα 365 μέρες το χρόνο, 24 ώρες το 24ωρό.

Όταν έγινε ο σεισμός στην Κεφαλονιά ήμασταν εκεί, σε όλες τις φωτιές το καλοκαίρι, στις πλημμύρες που έγιναν στη Ρόδο, στην Ιεράπετρα για τη διάσωση των μεταναστών, ήμασταν εκεί".

Το προφίλ του καλού Σαμαρείτη: Ο μαθηματικός, η νοσηλεύτρια και το στέλεχος πολυεθνικής

"Τους εθελοντές δεν τους ακουμπά η κρίση" συνεχίζει ο κ. Μακρής. Έχουμε 34 τμήματα Σαμαρειτών σε όλη τη Ελλάδα, τα 31 εκ των οποίων είναι με εθελοντικές Διοικήσεις.

Για παράδειγμα ο κ. Ζαχαρής είναι επικεφαλής στο τμήμα της Αθήνας και δεν είναι έμμισθος" εξηγεί ο τομεάρχης.

Ο κ. Παναγιώτης Ζαχαρής, μαθηματικός στο επάγγελμα, είναι στον Ερυθρό Σταυρό από το 2001.

"Όλες τις ελεύθερες ώρες μου τις διαθέτω για τις ανάγκες του Ερυθρού Σταυρού. Όμως η ικανοποίηση που παίρνω όταν βλέπω ότι το έργο που κάνουμε και η προσπάθειά μας βρίσκει ανταπόκριση, τόσο στους κόλπους των εθελοντών όσο και στους ανθρώπους που βοηθάμε, αυτή είναι η μεγαλύτερη ανταμοιβή".

Δίπλα στον κύριο Ζαχαρή κάθεται η υπαρχηγός του τμήματος της Αθήνας, Χιονία Νιτσόλα, νοσηλεύτρια στο επάγγελμα και εθελόντρια του Ερυθρού Σταυρού από το 1999.

"Είναι κάτι που ήθελα να κάνω από πολύ μικρή. Σε ηλικία 14 ετών είχα πάει στην τράπεζα και λιποθύμησε μία υπάλληλος και αισθάνθηκα τεράστια ντροπή που καθόμουν μαζί με όλους τους άλλους βεβαίως και κοίταζα την κοπέλα σαν θεατής. Ορκίστηκα σε αυτή την κοπέλα ότι είναι τελευταία φορά που κάποιος παθαίνει κάτι μπροστά μου και δεν μπορώ να τον βοηθήσω. Ξεκίνησα από μόνη μου να διαβάζω".

Εντυπωσιακή αύξηση των ενεργών εθελοντών τα χρόνια της κρίσης

Σύμφωνα με τον κ. Μακρή, όταν ξεκίνησε η οικονομική κρίση υπήρχε φόβος ότι οι εθελοντές θα μειωθούν. Αντ’ αυτού αυξήθηκαν, ξαφνιάζοντας τους πάντες.

"Έχει αυξηθεί η προσέλευση ανθρώπων σε σημείο που να μην μπορούμε να ανταποκριθούμε ως προς την εκπαίδευσή τους. Για παράδειγμα το τμήμα της Αθήνας μπορεί κάθε χρόνο να εκπαιδεύσει 60 άτομα και οι αιτήσεις φτάνουν τις 400-450. Μιλάμε για αύξηση αιτήσεων 25% σε όλη την Ελλάδα από πέρυσι" μας λέει και εξηγεί το πόσο εντυπωσιακό είναι το γεγονός, μιας και μιλάμε για ενεργούς εθελοντές, που έχουν πάρει μια σοβαρή απόφαση και λαμβάνουν σοβαρή εκπαίδευση: "Ο δικός μα εθελοντής, από τη στιγμή που θα ορκιστεί, είναι υποχρεωμένος κάθε χρόνο να συμμετέχει σε αποστολές . Επίσης πρέπει να παρακολουθήσει ένα πρόγραμμα 30 ωρών και να δίνει εξετάσεις, κάθε χρόνο. Αυτή τη στιγμή σε όλη την Ελλάδα έχουμε περίπου 4.500 τέτοιους ενεργούς εθελοντές".

Ο κ. Μακρής θεωρεί ότι η εντυπωσιακή αύξηση ενεργών εθελοντών οφείλεται στο γεγονός ότι οι άνθρωποι έρχονται πιο κοντά εν μέσω κρίσης: "Εγώ έχω ζήσει την εποχή της γειτονιάς και της αλληλοβοήθειας που υπήρχε. Έχω την αίσθηση ότι αυτό επανέρχεται γιατί ο κόσμος έρχεται πιο κοντά", μας λέει.

Τι πιστεύει όμως το νεότερο μέλος της παρέας; Ο Νίκος Γουλανδρής, υπαρχηγός του τμήματος Σαμαρειτών Αθήνας, μπήκε στην οικογένεια του Ερυθρού ενάμισι χρόνο πριν.

"Οι ευπαθείς κοινωνικές ομάδες προϋπήρχαν της οικονομικής κρίσης, όμως εμείς δεν βλέπαμε πέρα από τη μύτη μας. Τώρα βλέπουμε το πρόβλημα", λέει. "Είμαι διοικητικό στέλεχος σε πολυεθνική και είναι ελάχιστος ο ελεύθερός μου χρόνος, παρόλα αυτά είμαι εδώ και προσπαθώ να προσφέρω τις υπηρεσίες μου ανά πάσα στιγμή. Ενάμιση χρόνο μετά η απόφασή μου δικαιώνεται. Η ανταμοιβή μας για όλο αυτό είναι όταν πάμε στο συνάνθρωπο και μας παίρνει μια ζεστή αγκαλιά και μας χαρίζει ένα τρομερό χαμόγελο. Όλα τα άλλα είναι περιττά για μένα προσωπικά".

(από δεξιά, Π. Ζαχαρής, Γ. Μακρής, Χ. Νιτσόλα, Ν. Γουλανδρής)

Τελικά, ήρθε το τέλος του Ερυθρού Σταυρού;

Ο τελευταίας λόγος στους Ερυθροσταυρίτες:

Γιώργος Κίνιας: "Κίνδυνος αποβολής δεν υπάρχει πλέον και δεν τίθεται από πλευράς της διεθνούς ομοσπονδίας του Ερυθρού Σταυρού σήμερα. Εμείς δεν είμαστε εδώ ως τιμητές των προηγούμενων διοικήσεων, αλλά ως θεράποντες για να προχωρήσουμε στην επόμενη σελίδα, κι έχουμε ήδη εκπονήσει ένα σχέδιο σωτηρίας".

Στέλλα Δαγλαρτζή: "Δεν έχει έρθει το τέλος το Ερυθρού Σταυρού. Όσο υπάρχουν εθελοντές, όσο υπάρχουν άνθρωποι που έχουν ανάγκη , ο Ερυθρός Σταυρός δεν πρόκειται να σβήσει".

Γιάννης Μακρής: "Ο Ερυθρός Σταυρός είναι μία ιδέα. Όσο υπάρχουν άνθρωποι που ασπάζονται αυτή την ιδέα και τρέχουνε γι αυτή την ιδέα, και πιστέψτε με είναι χιλιάδες στην Ελλάδα, δεν θα κλείσει ο Ερυθρός Σταυρός".

Νίκος Γουλανδρής: "Όσο ο άνθρωπος χρήζει της δικιάς μας βοήθειας, θα είμαστε πάντα εκεί για να τον βοηθήσουμε. Αυτό δεν τελειώνει ποτέ. Είμαστε γεννημένοι για τα δύσκολα, όχι για τα εύκολα".

Παναγιώτης Ζαχαρής: "Έχουμε την ανάγκη να προσφέρουμε στο συνάνθρωπο που έχει ανάγκη για βοήθεια. Αυτός είναι ένας ηθικός νόμος που πρέπει να συνεχίσει να εκπληρώνεται".

Χιονία Νιτσόλα: "Δεν θα αφήσουμε εμείς οι εθελοντές να κλείσει ο Ερυθρός Σταυρός".

Περισσότερες πληροφορίες για τον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό: www.redcross.gr, www.samarites.gr

NEWS247