Ο Επιστήμονας παγκοσμίου κύρους που έφερε στο φως χαμένες ελληνιστικές πόλεις, πέθανε σε ηλικία 84 ετών

Πέθανε σε ηλικία 84 ετών ο αρχαιολόγος Βίκτωρ Σαρηγιαννίδης

Επιστήμονας παγκοσμίου κύρους έφερε στο φως χαμένες ελληνιστικές πόλεις

O αρχαιολόγος που ανακάλυψε ένα «χρυσό βουνό» στη Βακτριανή, τις χαμένες στα βάθη της Ασίας ελληνιστικές πόλεις της Μαργιανής, τον πρώτο ζωροαστρικό ναό και ένα ανάκτορο ηλικίας 4.500 ετών που μοιάζει με εκείνα της Κνωσού στο Τουρκμενιστάν, ο Βίκτωρ Σαρηγιαννίδης, πέθανε χθες τα ξημερώματα στη Μόσχα σε ηλικία 84 ετών.
«Οταν μιλώ για τη μεγάλη σημασία των ευρημάτων στη Μαργιανή, δεν μιλώ για τον εαυτό μου, αλλά για την Ελλάδα», έλεγε σε...
παλαιότερη συνέντευξή του στα «ΝΕΑ» ο ελληνικής καταγωγής και επί πολλά χρόνια σκαπανέας της κεντροασιατικής αρχαιολογίας, που δεν ξεχνούσε την ταυτότητά του, παρά το γεγονός ότι η ελληνική Πολιτεία δεν στήριζε παρά ελάχιστα και περιστασιακά τις ανασκαφικές του προσπάθειες.

Παγκοσμίου κύρους και πολυγραφότατος - με περισσότερες από 20 μονογραφίες και 200 άρθρα - ο γεννημένος στην Τασκένδη από έλληνες γονείς αρχαιολόγος έφερε στο φως με τη σκαπάνη του 20.000 κοσμήματα. Στέμματα, σκήπτρα, διαδήματα, περιδέραια, βραχιόλια και χιλιάδες περίτεχνα ελάσματα που έφεραν το ελληνικό δελφίνι, την Αριάδνη, την Αθηνά, την Αφροδίτη και επιγραφές του Διονύσου - όλα αυτά στην καρδιά της Ασίας - ήταν ραμμένα πάνω στα ρούχα επτά άγνωστων ηγεμόνων που ήταν θαμμένοι στον Χρυσό Λόφο, το Τιλιά Τεπέ - ανακάλυψη που σε επίπεδο πολύτιμου θησαυρού μόνο με τον τάφο του Τουταγχαμών συγκρίθηκε από τους ειδικούς.

Ο έλληνας πρωτοπόρος, που είχε συνδέσει τη ζωή του με αυτή την ανεξερεύνητη ώς χθες περιοχή του κόσμου, τις τρεις τελευταίες δεκαετίες αποκάλυψε το άγνωστο στον διεθνή επιστημονικό κόσμο βασίλειο της Μαργιανής. Ανακάλυψη που αποδεικνύει ότι ο έρημος τόπος ένθεν κακείθεν του ποταμού Αμού Νταριά δεν ήταν παρά ένα προκεχωρημένο φυλάκιο του ελληνισμού όπου συνέβη κάτι σπάνιο: την ώρα που ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός κατέρρεε στη μητρόπολη υπό την πίεση του χριστιανισμού, οι βάρβαροι νομάδες που κατέκλυσαν τη Βακτριανή τον ενστερνίστηκαν, τον αφομοίωσαν και του έδωσαν νέα πνοή για χίλια σχεδόν χρόνια.

«Για την έρημο του Καρακούμ πίστευαν ότι δεν την είχε πατήσει ποτέ άνθρωπος», έλεγε ο Βίκτωρ Σαρηγιαννίδης. «Πριν από τριάντα χρόνια αποφάσισα να δω αν αυτό αληθεύει. Και ανακαλύψαμε όχι μόνο την παρουσία του ανθρώπου, αλλά τον πέμπτο πολιτισμό του κόσμου. Πριν ξέραμε τους πολιτισμούς της Κίνας, της Ινδίας, της Αιγύπτου, της Μεσοποταμίας. Και τώρα γνωρίσαμε και ανακαλύψαμε τον πέμπτο πολιτισμό, της Κεντρικής Ασίας, που είναι μια μικρή Μεσοποταμία. Σ' αυτά τα τριάντα χρόνια ανακαλύψαμε επτά ναούς και ένα καταπληκτικό ανάκτορο.

Αυτό το ανάκτορο ηλικίας 4.500 ετών είναι πρωτότυπο κατά το σχέδιό του και είχε σχέση με τα ανάκτορα της Μεσοποταμίας και της Ελλάδας, ενώ η περιοχή βάσει των ευρημάτων αποδεικνύεται πως είναι η πατρίδα του ζωροαστρισμού, που ώς τη στιγμή της ανασκαφής ήταν γνωστός μόνο από φιλολογικές μαρτυρίες», επεσήμαινε ο ερευνητής που είχε χαρακτηριστεί «ποιητής» της αρχαιολογίας και είχε αναδειχθεί σε «ηρωική» μορφή για τον ποντιακό Ελληνισμό, καθώς είχε ταυτιστεί με την πορεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου στα βάθη της Ανατολής.