Χρειάζεται αλλαγή στην ευρωπαϊκή αντίληψη

Του Γιώργου Καισάριου 

Κάθε μέρα που περνάει, αναρωτιέμαι πως θα τελειώσει η ευρωπαϊκή τραγωδία.

Το βασικό πρόβλημα στην Ευρώπη είναι η απαρχαιωμένη αντίληψη περί του τι είναι ηθικό και τι όχι, όσον αφορά τη σχέση δανειστή και δανειζόμενου.

Στον μεσαίωνα, όταν δεν μπορούσες να πληρώσεις τις υποχρεώσεις σου, γινόσουν δουλοπάροικος. 

Αυτή η αντίληψη των πραγμάτων, ήταν (και είναι) εμπεδωμένη στην κουλτούρα της Ευρώπης ακόμα και σήμερα.
Θα πρέπει να καταλάβετε ότι στην Ευρώπη υπήρχαν (και υπάρχουν ακόμα) τσιφλίκια, λόρδοι, βασιλιάδες, δουκάτα κτλ, όπου το κοινό στοιχείο που είχαν όλοι αυτοί είναι ότι είχαν τεράστιες εκτάσεις γης.
Αποτέλεσμα είναι ότι...

έχει εμπεδωθεί μια κουλτούρα από τον μεσαίωνα, σύμφωνα με την οποία τα χρέη θα πρέπει να πληρωθούν. Δεν έχει σημασία πως τα φορτώθηκες και τι τα έκανες, σημασία έχει ότι είσαι υποχρεωμένος να πληρώσεις το κεφάλαιο και τους τόκους σε αυτόν που σε δάνεισε. Για αυτό άλλωστε στην Ευρώπη τα δάνεια είναι recourse. Διαβάστε: "Τι είναι τα recourse και non-recourse δάνεια".
Όμως, στον καινούργιο κόσμο της Αμερικής ανακάλυψαν κάτι το διαφορετικό. Ανακάλυψαν ότι μια οικονομία δεν είναι τόσο παραγωγική όταν έχει δουλοπάροικους. Είναι προτιμότερο να διαγράψεις το χρέος που δεν μπορεί να πληρωθεί και να αφήσεις τον δανειολήπτη να προσπαθήσει ξανά, διότι είναι προς το συμφέρον όλης της οικονομίας και της κοινωνίας.
Επιπλέον, αν υποχρεώσεις τον πιστωτή να αναλάβει την ευθύνη των πράξεών του, δηλαδή να ζυγίσει πολύ καλά σε ποιον δανείζει λεφτά και με ποιους όρους, τότε το όλο σύστημα γίνεται πιο αποδοτικό και παραγωγικό.

Στην Ευρώπη όμως, μείναμε πίσω σε αντίληψη, διότι ουδέποτε καταφέραμε να αποβάλουμε τη νοοτροπία του τσιφλικιού.
Το κοινοβουλευτικό σύστημα επίσης δεν βοήθησε καθόλου, διότι τα κόμματα μέσα στα κοινοβούλια (σε όλη την Ευρώπη) δεν είναι τίποτα άλλο από οργανωμένες φατρίες. Δεν αποτελούνται από προσωπικότητες που έχουν ιδίαν άποψη, αλλά εκφράζουν μια συλλογική άποψη. Η κλασική φιλελεύθερη άποψη που δίνει αξία στο άτομο, δεν έχει καμία δουλειά σε ένα κοινοβουλευτικό σύστημα.
Σε ένα τέτοιο σύστημα λοιπόν, αρκεί να επηρεάσεις την άποψη της διοίκησης (του προέδρου του κόμματος δηλαδή) και ουσιαστικά έχεις μαζί σου όλη την κομματική φατρία.
Αυτοί οι τσιφλικάδες λοιπόν (που έχει μεταλλαχτεί στο σημερινό τραπεζικό σύστημα), είναι αυτοί που έχουν το χρήμα και αυτοί που επιβάλουν σήμερα τους κανόνες. Είναι αυτοί που θέλουν να πάρουν τα χρήματα τους πίσω, άσχετα αν δεν μπορούν να πληρωθούν. Είναι αυτοί που δεν θέλουν να ακούσουν τίποτα για νομισματική αλλοίωση (δημιουργική λογιστική της κεντρικής) και είναι αυτοί που δεν κατανοούν ότι, και οι πιστωτές έχουν ευθύνη, και όχι μόνο ο δανειολήπτης.
Αποτέλεσμα είναι ότι η Ευρώπη έχει φτάσει σε τέλμα.

Εγώ τουλάχιστον αδυνατώ να κατανοήσω πως θα βγούμε από αυτό το τέλμα, μη αλλάζοντας τους κανόνες. Πως μπορεί να λυθεί το πρόβλημα της Ευρώπης χωρίς ζημίες στους ομολογιούχους είναι πέραν εμού (τραπεζικούς ομολογιούχους και κρατικών τίτλων). Πως μπορεί να ανακεφαλαιοποιηθεί το τραπεζικό σύστημα από κρατικούς προϋπολογισμούς, ειλικρινά δεν ξέρω.

Και για όσους νομίζουν ότι αυτό είναι ένα αριστερό κρυπτογραφημένο μήνυμα, σας βεβαιώ ότι είναι ένα μήνυμα που βασίζεται στους κανόνες της ελεύθερης αγοράς, σε άκρα φιλελεύθερες αντιλήψεις και μια άποψη που βασίζεται πάνω από όλα στη λογική.

Έχοντας πει όλα αυτά λοιπόν, αν δεν αλλάξει αντίληψη η Ευρώπη, ως προς το ότι θα πρέπει να παρθούν χασούρες, λύση δεν βλέπω.
Η Ελλάδα έχει μια ιστορική ευκαιρία να πατήσει πόδι και να προσπαθήσει να αλλάξει την νοοτροπία στην Ευρώπη. Τούτο διότι απλά, πέραν από την Ισπανία, την Ιταλία και την Ιρλανδία, ακόμα και η Γαλλία θα κουρέψει του ομολογιούχους της σε μερικά χρόνια.
Περιθώρια χρόνου όμως δεν υπάρχουν, για να περιμένουμε τι θα κάνει η Γαλλία έτσι ώστε να αλλάξει η νοοτροπία στην Ευρώπη. Ότι είναι να γίνει θα πρέπει να γίνει άμεσα.
Το ερώτημα είναι, ποιος Έλληνας πολιτικός και ποιο κόμμα τα κατανοεί όλα αυτά έτσι ώστε να μπορεί να μεταφέρει αυτές τις ιδέες στην Ευρώπη;
Η απάντηση για μένα είναι κανένας, διότι ακόμα και αυτοί που είναι υπέρ των ζημιών στους ομολογιούχους, είναι υπέρ για τους λάθος λόγους. 

Δεν κατανοούν τους κανόνες της αγοράς και για ποιο λόγο θα παρθούν αυτές οι χασούρες και για αυτό τον λόγο, δεν θα πείσουν.

george.kesarios@capital.gr

Πηγή:www.capital.gr