Τετάρτη 13 Οκτωβρίου 2021

Μετά το Παρίσι, η Ουάσιγκτον: Η Συμμαχία, η Στρατιωτική Συνεργασία και η προοπτική της «ομπρέλας ασφαλείας»

Με την πεποίθηση ότι η υπογραφή της ανανέωσης της Ελληνοαμερικανικής Αμυντικής Συμφωνίας (MDCA) αύριο στην Ουάσιγκτον, από τον Ν. Δένδια και τον Αντ. Μπλίνκεν θα λειτουργήσει συμπληρωματικά στην Ελληνογαλλική Συμφωνία και θα διαμορφώσει μια σχετική ασπίδα ασφαλείας για τη χώρα
Η κυβέρνηση επέλεξε τελικά και να προσφέρει την πενταετή ανανέωση και να συμβιβασθεί με ισχυρές αλλά πάντως ρητορικές αναφορές στην ασφάλεια της Ελλάδας, παρά συγκεκριμένες... εγγυήσεις όπως θα ήταν η συμπερίληψη στη Συμφωνία και εγκαταστάσεων σε νησιά του Αιγαίου.
Όμως η Ελληνογαλλική Συμφωνία, η ανανέωση της ελληνοαμερικανικής MDCA, η Τριμερής Κορυφής Ελλάδας - Κύπρου - Αιγύπτου την Τρίτη, οι δυο συναντήσεις του Ν. Δένδια στην Ουάσιγκτον με τους ΥΠΕΞ του Ισραήλ και των Εμιράτων και πολλές ακόμη κινήσεις, που και σε διπλωματικό αλλά και σε στρατιωτικό επίπεδο προγραμματίζονται για το επόμενο διάστημα, στέλνουν το μήνυμα και στην Άγκυρα ότι κάνει μεγάλο λάθος αν νομίζει ότι στο «παιχνίδι» της Ανατολικής Μεσογείου παίζει μόνη της στο γήπεδο.

Οι διαπραγματεύσεις για τη MDCA δεν ήταν καθόλου εύκολες καθώς συνέπεσαν με μια περίοδο που το ενδιαφέρον της Ουάσιγκτον για την περιοχή τείνει μειούμενο καθώς ο στρατηγικός προσανατολισμός είναι προς την Ασία. Αυτό μεγάλωσε την πίεση προς την Αθήνα η οποία ήθελε να κλείσει η συμφωνία και να μη μείνει η εκκρεμότητα για το μέλλον όταν η διαπραγματευτική θέση της θα ήταν ακόμη πιο ασθενής.
Επίσης, η συγκυρία ευνοούσε, λόγω και της ανισορροπίας στις σχέσεις Ουάσιγκτον - Άγκυρας, καθώς μετά από μια ενδεχόμενη ομαλοποίηση
των σχέσεων αυτών, πιθανότατα θα άλλαζαν πολλά και για τους αμερικανικούς σχεδιασμούς.



Σύμφωνα με πληροφορίες που μένει βεβαίως να επιβεβαιωθούν και από το κείμενο της Συμφωνίας αλλά και από την επιστολή Μπλίνκεν που θα τη συνοδεύει και θα δημοσιοποιηθούν αύριο το βράδυ, στην επιστολή Μπλίνκεν θα υπάρχει αναφορά στον σεβασμό της κυριαρχίας αλλά και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας βάσει του διεθνούς δικαίου (όπως ήθελε η Αθήνα) και συγχρόνως θα γίνεται και έμμεση αναφορά στη δυνατότητα μελλοντικής αξιοποίησης και των ελληνικών νησιών στο πλαίσιο της Συμφωνίας.

Στο προοίμιο της Συμφωνίας θα επαναλαμβάνεται το πλαίσιο που υπήρχε και στην προηγούμενη ανανέωση της Συμφωνίας αλλά και στην επιστολή Πομπέο που τη συνόδευσε.

Η Σκύρος η οποία επιχειρήθηκε από την Ελλάδα να ενταχθεί στη Συμφωνία, αποκλείσθηκε τελικά από τις ΗΠΑ, που δεν ήθελαν εμπλοκή με κανέναν τρόπο στην ελληνοτουρκική αντιπαράθεση, παρά το γεγονός ότι η Σκύρος δεν ανήκει καν στα νησιά που αμφισβητεί η Τουρκία ή που θεωρεί ότι έχουν υποχρέωση αποστρατικοποίησης. Πάντως στη διαπραγμάτευση δεν πρέπει να βοήθησε η έγερση, σύμφωνα με πληροφορίες, από ελληνικής πλευράς ζητήματος ένταξης της Λήμνου στη Συμφωνία, με δεδομένο ότι οι ΗΠΑ δυστυχώς αποδέχονται τους ισχυρισμούς περί αποστρατικοποίησης και απέχουν συστηματικά από δραστηριότητες που περιλαμβάνουν στον σχεδιασμό τους τη Λήμνο.

Η Αθήνα θέλει να μεγιστοποιήσει τα οφέλη από τη Συμφωνία αυτή και η Αλεξανδρούπολη αλλά και η Σούδα είναι τα δυο σημεία που ρίχνει το βάρος της.

Η αναβάθμιση επέκταση και εκσυγχρονισμός των εγκαταστάσεων στη Σούδα, αυξάνει τη στρατηγική σημασία της Κρήτης για τους Αμερικανούς ως ασφαλές κέντρο διατήρησης της παρουσίας τους στην Ανατολική Μεσόγειο, Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική, αλλά και ένα ισχυρό προγεφύρωμα απέναντι στην είσοδο και έξοδο της Μαύρης Θάλασσας προς τη Μεσόγειο. Επίσης, τα έργα που θα γίνουν εκεί θα διευκολύνουν και τον σχεδιασμό για τη δημιουργία νέου Ναυστάθμου του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού στη Σούδα, ώστε το Πολεμικό Ναυτικό να μην κείται μακράν της… Μεσογείου και του πεδίου που εκδηλώνονται οι απειλές εκ μέρους της Τουρκίας.

Για την Αλεξανδρούπολη επίσης είναι ισχυρό το μήνυμα που στέλνει η MDCA καθώς λίγα μόλις χιλιόμετρα από τα σύνορα με την Τουρκία, η
πόλη μετατρέπεται σε στρατηγικό και ενεργειακό συγχρόνως κόμβο 
(με τον πλωτό σταθμό αποϋγροποίησης και τους διασυνδετήριους
αγωγούς με τη Βουλγαρία). 
Ήδη οι Αμερικανοί έχουν δείξει το ενδιαφέρον τους για το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης ως «πύλης εισόδου» στα Βαλκάνια με κατεύθυνση είτε προς τη Μαύρη Θάλασσα (παρακάμπτοντας τα Στενά και τα φιλόδοξα σχέδια του κ. Ερντογάν για το «κανάλι της Κωνσταντινούπολης), είτε προς τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης.

Επίσης, η Ελλάδα θα επωφεληθεί από την επέκταση των εγκαταστάσεων στο Στεφανοβίκειο που θα μετασταθμεύουν αμερικανικά ελικόπτερα, καθώς στα ενδιάμεσα διαστήματα θα μπορούν να χρησιμοποιούν τις εγκαταστάσεις αυτές και ελληνικά ελικόπτερα.


Σε κάθε περίπτωση η ανανέωση της MDCA είναι κρίσιμος κρίκος σε ένα πλαίσιο που έχει διαμορφωθεί και με τον νόμο Μενέντεζ και την East
Med Act που βάζουν την Ελλάδα και την Κύπρο στο επίκεντρο της προσέγγισης για τα αμερικανικά στρατηγικά συμφέροντα στην περιοχή και στη συγκυρία αυτή η Ελλάδα και η Κύπρος έχουν ισχυρότατους συμμάχους αν όχι στην πάντα προβληματική γραφειοκρατία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, στη Γερουσία και στο Κογκρέσο.

Δεν υπάρχουν σχόλια: