Από την κλιματική ενοχή στην λύση
Ο γαιάνθρακας, η πέτρα που τροφοδότησε τη βιομηχανική εποχή ξαναφτιάχνει και πάλι το παγκόσμιο ενεργειακό τοπίο.
Κατά την τελευταία δεκαετία, ενώ το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου ήταν καθηλωμένο από τις διακυμάνσεις των αγορών πετρελαίου, την υπόσχεση των εναλλακτικών πηγών ενέργειας και την μανία για φθηνό φυσικό αέριο, ο άνθρακας άφησε όλες τις άλλες μορφές ενέργειας στη σκόνη του, συμβάλλοντας σχεδόν τόση συνολική ενέργεια στην παγκόσμια οικονομία όσο όλες οι άλλες μορφές ενέργειας μαζί.
Αυτή η εκρηκτική αύξηση της χρήσης άνθρακα δεν ήρθε από τον ανεπτυγμένο κόσμο, όπου η ζήτηση έχει κορεσθεί, αλλά από τον αναπτυσσόμενο κόσμο, όπου το καύσιμο αυτό παραμένει η πιο φθηνή, η πιο αξιόπιστη πηγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Φέτος, η παγκόσμιο αγορά άνθρακα για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας αναμένεται να φθάσει τους 850 μεγατόνους - δύο φορές το σύνολο του 2000. Αν οι σημερινές τάσεις συνεχιστούν, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (ΙΕΑ), η Κίνα και η Ινδία θα ευθύνονται για το 75% της αύξησης της ζήτησης για άνθρακα πριν από το 2035, και ο άνθρακας θα γίνει η μεγαλύτερη μοναδική πηγή ενέργειας στον κόσμο πριν από το 2030.
Αλλά ακριβώς όπως ο άνθρακας αναδομεί τις αγορές ενέργειας, επίσης, αναδομεί και το κλίμα.
Η καύση άνθρακα είναι η μεγαλύτερη πηγή των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στον κόσμο, υπεύθυνη για σχεδόν 13 δισεκατομμύρια τόνους ετησίως. (Συγκριτικά, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο ευθύνονται για 11 δισ. τόνους και 6 δισεκατομμύρια τόνους, αντίστοιχα).
Με τη ζήτηση για άνθρακα να διογκώνεται στην Ασία μεταξύ των ετών 2010 και 2035, ακριβώς το ήμισυ της συνολικής αύξησης των παγκόσμιων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από τη χρήση ορυκτών καυσίμων θα προέρχεται από τη χρήση άνθρακα στην περιοχή. Το πρόβλημα του κλίματος, με άλλα λόγια, είναι ένα πρόβλημα γαιάνθρακα.
Στη διάρκεια των δύο τελευταίων δεκαετιών, οικονομολόγοι και διπλωμάτες τείνουν να ευνοούν μια λύση σε αυτό το πρόβλημα: βάζοντας μια τιμή στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, η οποία θα αναγκάσει τις αγορές να βρουν τη φθηνότερη διαδρομή προς ένα ψυχρότερο κλίμα. Αλλά μέχρι στιγμής, το να εφαρμόζεται ό, τι θα μπορούσε να είναι οικονομικά βέλτιστο έχει αποδειχθεί πολιτικά ανέφικτο στις περισσότερες οικονομίες.
Μια άλλη στρατηγική, η προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, είναι ένα απαραίτητο μέρος της επίλυσης του κλιματικού προβλήματος, αλλά δεν είναι λύση αρκετή από μόνη της.
Η ανάπτυξη των οικονομιών προσθέτει νέες μονάδες λιθάνθρακα σε μια κλίμακα που επισκιάζει ακόμα τη συμβολή των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καθώς αυτά τα εργοστάσια θα συνεχίσουν να προσθέτουν όλο και περισσότερες εκπομπές τις επόμενες δεκαετίες.
Ο λιθάνθρακας, παρά την διάδοση των πολιτικών για καθαρή ενέργεια, δεν πρόκειται να εξαφανιστεί καθόλου σύντομα. Το 2010 (το πιο πρόσφατο έτος με διαθέσιμα στοιχεία), το 30% της ενέργειας που χρησιμοποιείται στον κόσμο προήλθε από τον λιθάνθρακα, πίσω από το πετρέλαιο που είναι στο 34%.
Το μεγαλύτερο μέρος αυτού του λιθάνθρακα χρησιμοποιείται στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής, όπου αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 40% της παγκόσμιας ικανότητας παραγωγής – δηλαδή, μεγαλύτερο μερίδιο από ό, τι οποιαδήποτε άλλη μορφή ενέργειας.
Δεδομένου του πόσο κυρίαρχος είναι ο γαιάνθρακας, ένας από τους πιο ελπιδοφόρους τρόπους για την καταπολέμηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη είναι να εκπέμπει λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα, μια λύση που να είναι λιγότερο άπιαστη από όσο πιστεύουν οι περισσότεροι.
Η απλή εφαρμογή των βέλτιστων διαθέσιμων τεχνολογιών σε εργοστάσια άνθρακα στον αναπτυσσόμενο κόσμο θα μπορούσε να μειώσει τον όγκο του διοξειδίου του άνθρακα που απελευθερώνεται κατά δισεκατομμύρια τόνους ετησίως, κάνοντας περισσότερα για τη μείωση των εκπομπών σε ετήσια βάση από όσο όλη η αιολική, η ηλιακή και η γεωθερμική ενέργεια μαζί σε παγκόσμια βάση. Και οι προηγμένες τεχνολογίες που τώρα ετοιμάζονται θα μπορούσαν κάποια μέρα να κάνουν τον γαιάνθρακα να καίγεται χωρίς να αφήνει καθόλου διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα.
Προκειμένου να υλοποιηθούν οι καινοτομίες αυτές, πολυμερείς τράπεζες θα πρέπει να προσφέρουν χρηματοδότηση, όπως και οι μεμονωμένες κυβερνήσεις θα πρέπει να χρηματοδοτήσουν την έρευνα και να ενθαρρύνουν τις ιδιωτικές επενδύσεις.
Οι προσπάθειες για τον «καθαρισμό» του λιθάνθρακα δεν θα πρέπει να αντικαταστήσουν μια πιο ολοκληρωμένη πολιτική για το κλίμα που θα περιλαμβάνει την εφαρμογή ενός επιπλέον κόστους στον άνθρακα και την προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Αλλά εξαιρουμένης της απίθανης περίπτωσης μιας αιφνίδιας παγκόσμιας συναίνεσης σχετικά με την τιμολόγηση του διοξειδίου του άνθρακα, αποτελούν από τους πιο πρακτικούς τρόπους για να υπάρξει άμεση πρόοδος όσον αφορά την καταπολέμηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Ο ΠΥΡΕΤΟΣ ΤΟΥ ΚΑΡΒΟΥΝΟΥ
Για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα του άνθρακα, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε το πώς το καύσιμο έγινε τόσο δημοφιλές εξ αρχής.
Παρά το γεγονός ότι ο άνθρακας συχνά εκλαμβάνεται σήμερα ως περιβαλλοντικό άγος, μόλις πριν από τέσσερις δεκαετίες φαινόταν ως η προφανής απάντηση σε μερικά από τα πιο πιεστικά πολιτικά και οικονομικά ζητούμενα του ανεπτυγμένου κόσμου.
Οι πετρελαϊκές κρίσεις της δεκαετίας του 1970 έδειξαν στις βιομηχανικές χώρες ότι οι διαταραχές του πετρελαϊκού εφοδιασμού θα μπορούσαν να προκαλέσουν σοκ όχι μόνο μέσω των συστημάτων συγκοινωνιών και μεταφορών, αλλά και μέσω των ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων, επειδή πολύ ηλεκτρική ενέργεια παραγόταν από την καύση προϊόντων πετρελαίου. Έτσι έσπευσαν να αντικαταστήσουν το πετρέλαιο που ελέγχεται από τα καρτέλ με άφθονο, φθηνό άνθρακα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου