Σάββατο 18 Μαρτίου 2023

Ο αντισυστημισμός ως εκκολαπτήριο του νέου ολοκληρωτισμού

Διαβάζοντας τις πρόσφατες δημοσκοπήσεις, αν δεν κάνω λάθος, όλες διαπιστώνουν ένα ποσοστό της λεγόμενης αντισυστημικής ψήφου, ως έκφραση οργής για τους περισσότερους πολίτες νεαρής, κυρίως, ηλικίας. 

Θα ήταν λάθος να εκλάβουμε αυτό το ποσοστό ομογενοποιημένο, χωρίς τις απαραίτητες διαστρωμάτωσεις και ιδιαιτερότητες, κάθε ξεχωριστής ηλικιακής και κοινωνικής κατηγορίας. Εκείνο που νομίζω πρέπει να μας απασχολήσει είναι το φαινόμενο καθεαυτό της αντισυστημικής ψήφου, είτε ως έκφραση απογοήτευσης και διαμαρτυρίας, είτε ως ένα φαινόμενο με μόνιμα λίγο - πολύ χαρακτηριστικά και τους κινδύνους που ενέχει...

Μόνο τυφλός δεν θα έβλεπε πως το τελευταίο διάστημα πολιτικοί φορείς της αριστεράς, αλλά και της άκρας δεξιάς, συνεπικουρούμενοι από διάφορες τηλεοπτικές εκπομπές της κατηγορίας των σκουπιδιών, κρατικοδίαιτους καλλιτέχνες και άλλα πρόσωπα του πολιτικού ή μη lifestyle, προσπαθούν να διαμορφώσουν μία ατμόσφαιρα στη δημόσια σφαίρα μένους κατά του «συστήματος», γενικά. 

Η γλώσσα της προπαγάνδας, η οποία αποτελείται από σύντομα, γενικά, εύπεπτα και συναισθηματικά φορτισμένα συνθήματα, εδώ και καιρό - αλλά και με αφορμή το δυστύχημα στα Τέμπη - προσπαθεί να επιβάλει μια νέα διαίρεση στην ελληνική κοινωνία, όπου από την μία πλευρά είναι το σύστημα και από την άλλη οι μαχητές εναντίον του.

Η δεύτερη κατηγορία, μπορεί να περιλαμβάνει τους πάντες, από νέους που δικαιολογημένα οργίστηκαν για τον άδικο χαμό τόσων συνομηλίκων τους, μέχρι φανατικούς αντικρατιστές, αποτειχισμένους ιερείς, ανθρώπους του περιθωρίου, πανελίστες και πανελίστριες πρωινών και μεσημεριανών εκπομπών, οπαδούς ακροδεξιών σχηματισμών, θιασώτες θεωριών συνομωσίας, αντιεμβολιαστές, λάτρεις σύγχρονων τυράννων ή ανθρώπους που έκαναν λάθος επιλογές και σήμερα χρωστούν σε όποιον μιλάει ελληνικά. 

Το ετερόκλητο αυτό πλήθος στρεφόμενο στο φαντασιακό του κατά του συστήματος, θεωρεί πως μάχεται υπέρ του φωτός και κατά του σκότους, υπέρ της αλήθειας και κατά του ψέματος, υπέρ του συνόλου και κατά κάποιων μοχθηρών ελίτ που κρύβονται στο ημίφως. 

Αμφισβητούν ευθέως τις αρχές και τις αξίες της ανοιχτής κοινωνίας, καλλιεργούν τη δυσπιστία απέναντι στους θεσμούς και, κυρίως τη δικαιοσύνη, τις αποφάσεις της οποίες αποδέχονται μόνο όταν εντάσσονται στη δική τους προσέγγιση των πραγμάτων. 

Χρησιμοποιώντας ως θερμοκοιτίδα την απολίτικη στάση ορισμένων κοινωνικών ομάδων, κυρίως των νέων, στοχεύουν στη δημιουργία ενός κινήματος υπονόμευσης των δημοκρατικών θεσμών, μέσω της αμφισβήτησης και της απόρριψής τους, προτείνοντας διάφορες «εναλλακτικές» λύσεις, το εύρος των οποίων κυμαίνεται από τις «αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων» και καταλήγουν στη λατρεία του στιβαρού ηγέτη και της «ελεγχόμενης» δημοκρατίας. 

Ουσιαστικά, πρόκειται για την σπορά ιδεών, καρπός των οποίων είναι ο νέος αυταρχισμός, έτσι όπως διαμορφώνεται σε διάφορες περιοχές του πλανήτη. Από την τραμπική εκδοχή της «μετά-πολιτικής» που συνδυάζεται με την «μετά-αλήθεια», μέχρι την «κυριαρχική δημοκρατία» του Πούτιν και τον έλεγχο κάθε μορφής ατομικής και συλλογικής ζωής. 

Εννοείται, πως η πρώτη απόπειρα, θεωρήθηκε πετυχημένη, αφού εκμεταλλευόμενη τη δυσαρέσκεια του πληθυσμού λόγω της χρεοκοπίας, μία οργάνωση του κοινού ποινικού δικαίου, η Χρυσή Αυγή, βρέθηκε στα έδρανα του ελληνικού κοινοβουλίου ασχημονώντας, υβρίζοντας και απειλώντας. Παράλληλα, κάποιοι άλλοι, ομολογώντας πως «δεν υπάρχουν κακοδεχούμενες ψήφοι» εξάγνιζαν και καθαγίαζαν τους υβριστές της δημοκρατίας, προκειμένου να κρατηθούν λίγους μήνες παραπάνω στην εξουσία και να ολοκληρώσουν μισοτελειωμένες «δουλειές». 

Το αυτάρεσκα, αυτοαποκαλούμενο αντισυστημικό μέτωπο, είναι κατ’ ουσίαν, ένα μέτωπο κατά της ανοιχτής κοινωνίας και του δημοκρατικού συστήματος διακυβέρνησης, όπου τα κόμματα εναλλάσσονται στην εξουσία ομαλά, υπάρχουν εγγυήσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ένα σύστημα απονομής της δικαιοσύνης και θεσμοί που εξασφαλίζουν την ειρηνική, αλλά με αντιθέσεις ως προς τα συμφέροντα των ομάδων, κοινωνική συμβίωση. 

Το χειρότερο όλων, όμως, είναι ότι γαλουχούν ομάδες πολιτών στην ολοκληρωτική σκέψη και δράση, όπου ο Άλλος είναι όχι αντίπαλος, αλλά Εχθρός και ως εκ τούτου πρέπει να εξοντωθεί ή τουλάχιστον να τρομοκρατηθεί για να σιωπήσει. 

Βαδίζοντας προς τις εκλογές, η προπαγάνδα της αντισυστημικής ψήφου θα ενταθεί, όχι γιατί οι εμπνευστές της ευελπιστούν στη δημιουργία κάποιου πλειοψηφικού εκλογικού κινήματος, αλλά για την επίτευξη του κρυφού στόχου, ο οποίος δεν είναι άλλος από τη δημιουργία συνθηκών διακυβέρνησης είτε από αδύναμες κοινοβουλευτικά κυβερνήσεις είτε από κυβερνήσεις συνεργασίας, οι οποίες είναι και το μύχιο όνειρο εκείνων που κοιμούνται και ξυπνούν με το Ταμείο Ανάπτυξης στο μυαλό τους. 

Στο μεταξύ, ο σπόρος του νέου ολοκληρωτισμού, θα έχει πέσει σε γόνιμο έδαφος

Δημήτρης Β. Τριανταφυλλίδης

Δεν υπάρχουν σχόλια: