Οι πρώτες παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου από οπλισμένα μαχητικά, και μάλιστα με εμπλοκή μετά από αρκετούς μήνες, ήταν ένα μήνυμα αντίδρασης της Άγκυρας στην Τριμερή, με την Αθήνα να αξιολογεί διαρκώς τα δεδομένα αυτά προκειμένου να διαπιστωθεί εάν οδηγούμαστε σε μια συνειδητή εγκατάλειψη της πολιτικής των «ήρεμων νερών» ή αν απλώς η Τουρκία επιχειρεί να στείλει προειδοποιητικά μηνύματα και να επικαιροποιήσει τις αμφισβητήσεις της ελληνικής κυριαρχίας και κυριαρχικών δικαιωμάτων.
Η δήλωση του εκπροσώπου Τύπου του τουρκικού Υπουργείου Άμυνας την... περασμένη Πέμπτη ότι η Τουρκία δεν παραβιάζει τον ελληνικό εναέριο χώρο, γιατί θεωρεί, όπως είπε, ότι οι πτήσεις των μαχητικών της γίνονται στον διεθνή εναέριο χώρο, δεν αποτελεί είδηση φυσικά, καθώς αυτή είναι η πάγια θέση της Τουρκίας. Μη αναγνωρίζοντας τον ελληνικό εναέριο χώρο των 10 ν.μ., η Τουρκία υποστηρίζει ότι οι πτήσεις σε περιοχές μεταξύ των 6 και 10 ν.μ. είναι πτήσεις στον διεθνή εναέριο χώρο και δεν συνιστούν παραβιάσεις του ΕΕΧ.
Και μάλιστα η Τουρκία επιμένει να προβάλλει τη θέση αυτή, καθώς και στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ δεν είναι μόνο οι ΗΠΑ που συμμερίζονται τη θέση της για την «παραδοξότητα» της διαφοροποίησης του Εναέριου Χώρου από την Αιγιαλίτιδα Ζώνη, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζεται με πιο ήπιο τρόπο η επιθετική συμπεριφορά της Τουρκίας στο Αιγαίο.
Η Τουρκία, μετά την Τριμερή της 22ας Δεκεμβρίου στην Ιερουσαλήμ και ενώ είχε προηγηθεί η ονοματοδοσία της φρεγάτας «ΚΙΜΩΝ» και προχωρά η προμήθεια ισραηλινών πυραυλικών συστημάτων και η ενίσχυση της άμυνας των νησιών, αισθάνεται ότι απειλείται η «ισορροπία» και αυτό την υποχρεώνει να αναζητήσει την αποτελεσματική αντίδραση.
Χωρίς να επιθυμεί μια κλιμάκωση που θα τραβούσε το βλέμμα του Αμερικανού προέδρου Ντ. Τραμπ, η Τουρκία εκτιμάται ότι θα συνεχίσει να στέλνει προειδοποιητικές βολές και να επαναβεβαιώνει τις διεκδικήσεις της. Διότι, προς το παρόν, παρά τα καλά λόγια του Αμερικανού προέδρου για τον Τ. Ερντογάν, δεν έχει υπάρξει συγκεκριμένο δείγμα γραφής για την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου από τον Λευκό Οίκο.
Αντιθέτως, το μόνο που μέχρι στιγμής ο Ντ. Τραμπ έχει δείξει, είναι ότι επιθυμεί να προχωρήσει την ειρήνη στη Γάζα, να σταθεροποιήσει τη Συρία και συγχρόνως να ανοίξει τον δρόμο για τη νέα Μέση Ανατολή, με την ολοκλήρωση των Συμφωνιών του Αβραάμ και τη δρομολόγηση των μεγάλων σχεδίων για τους Διαδρόμους Ανατολής-Δύσης, με πρώτο εκείνον του IMEC, που θα συνδέει την Ινδία με τις χώρες του Κόλπου, το Ισραήλ και τελικό προορισμό την Ευρώπη μέσω της Κύπρου και της Ελλάδας.
Εφόσον βεβαίως ξεπεραστούν τα σοβαρά προβλήματα που υπάρχουν ακόμη για την ειρήνευση στη Γάζα, οι προπαρασκευαστικές εργασίες για τον IMEC απαιτούν απόλυτη σταθερότητα στις περιοχές από τις οποίες θα διέλθει, και μία εξ αυτών βεβαίως είναι η Ανατολική Μεσόγειος. Εκεί όπου η Τουρκία λειτουργεί αποσταθεροποιητικά και βρίσκεται σε αντιπαράθεση σχεδόν με όλες τις χώρες της περιοχής.
Σε μια τέτοια περίοδο, που ο Τ. Ερντογάν «καίγεται» για τις αποφάσεις που θα λάβει ο Ντ. Τραμπ τόσο για τα F-35 όσο και για τη Συρία, δύσκολα θα αποτολμήσει μια κίνηση η οποία θα οδηγούσε σε κρίση στην Ανατολική Μεσόγειο.
Αυτό δεν σημαίνει ότι θα παρακολουθήσει η Τουρκία αμέτοχη και με κατεβασμένα χέρια τη δημιουργία αυτού που θεωρεί ως αντιτουρκικό μέτωπο, το οποίο επιχειρεί να την περικυκλώσει, να την αποκλείσει από σχεδιασμούς όπως οι νέοι μεγάλοι Διάδρομοι και να της κόψει την ανεμπόδιστη δράση στην Ανατολική Μεσόγειο, σε όλη την περιοχή που η ίδια προσπαθεί να σφετεριστεί με τη «Γαλάζια Πατρίδα».
Είναι επίσης εξαιρετικά σημαντικό το πώς θα αποτυπωθεί επί του πεδίου το αποτέλεσμα των συνομιλιών που είχε στο Μαρ-α-Λάγκο με τον πρόεδρο Τραμπ ο Μ. Νετανιάχου, ο οποίος επιχείρησε να ροκανίσει ορισμένες πτυχές της ειρηνευτικής συμφωνίας για τη Γάζα, αλλά και να εξασφαλίσει τη συναίνεση και στήριξη του Αμερικανού προέδρου για ένα νέο πλήγμα στο Ιράν, με στόχο το βαλλιστικό του πρόγραμμα.
Ο Μ. Νετανιάχου θέλει και ο ίδιος να παρουσιάσει αποτελέσματα ενόψει των κρίσιμων εκλογών του 2026, καθώς εκεί θα κριθεί όχι μόνο ο τρόπος με τον οποίο χειρίστηκε τη δυσκολότερη δοκιμασία του ισραηλινού κράτους τις τελευταίες δεκαετίες, με την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου, αλλά και η προσωπική του τύχη λόγω των δικαστικών εμπλοκών και των κατηγοριών για διαφθορά.
Το επόμενο διάστημα θα είναι σημαντική η επιλογή που θα κάνουν Αθήνα και Λευκωσία σε σχέση με την ηλεκτρική διασύνδεση, όπου όλα δείχνουν καθυστέρηση του έργου, ώστε να αποφευχθεί μια ευθεία αναμέτρηση με την Τουρκία επί του πεδίου, αλλά και να ξεπεραστούν τα εσωτερικά προβλήματα στην κυπριακή κυβέρνηση.
Πάντως, εφόσον μάλιστα το έργο αυτό ενταχθεί στον ευρύτερο σχεδιασμό του IMEC, κάτι που συζήτησαν στα Ιεροσόλυμα ο Μ. Νετανιάχου με τον Ν. Χριστοδουλίδη, ενδεχόμενη μεγάλη καθυστέρηση της υλοποίησης του έργου, απλώς έρχεται να δικαιώσει τις απειλές και τις διεκδικήσεις της Τουρκίας, να αποδυναμώσει την άσκηση των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων και μάλιστα σε περιοχή οριοθετημένης ελληνικής ΑΟΖ, υπονομεύει τον ρόλο της χώρας στα νέα μεγάλα δίκτυα και πλήττει κάθε προσπάθεια προσέλκυσης νέων επενδυτών .
Το βάρος τους όμως στη σχέση με την Τουρκία ρίχνουν και οι ευρωτουρκικές σχέσεις, καθώς από την 1η Ιανουαρίου 2026 η Κυπριακή Δημοκρατία, η οποία δεν αναγνωρίζεται από την Τουρκία, αναλαμβάνει την εξάμηνη Προεδρία της Ε.Ε.
Αν και η Λευκωσία έχει στείλει το μήνυμα ότι δεν θα επιχειρήσει να εκμεταλλευθεί την Προεδρία, είναι προφανές ότι μια σειρά ζητημάτων, για τα οποία εμπλέκονται, τόσο η Άγκυρα όσο και οι Βρυξέλλες, δεν θα μπορούν να προχωρήσουν παρά μόνο με κάποια συμφωνημένη φόρμουλα, η οποία προς το παρόν δεν έχει βρεθεί.
Το επόμενο διάστημα αναμένεται να μπουν στη διαδικασία των αποφάσεων οι προτάσεις για τη συμμετοχή στο SAFE, αλλά και σημαντικές επιλογές για τη Μέση Ανατολή, που αποτελούν προτεραιότητες της κυπριακής Προεδρίας· θέματα στα οποία η Τουρκία επιθυμεί να έχει λόγο και να γίνονται σεβαστές οι επιδιώξεις της.
Έτσι, διαμορφώνεται μια δύσκολη περίοδος στα ελληνοτουρκικά, καθώς έχει υπάρξει ήδη η προαναγγελία από την Αθήνα για τη σύγκληση του ΑΣΣ (όπως, βεβαίως, είχε γίνει και πριν από έναν χρόνο αντίστοιχη προαναγγελία), σε μια χρονική στιγμή κατά την οποία δοκιμάζονται τα «ήρεμα νερά» και όλοι τελούν εν αναμονή των κινήσεων του Ν.Τραμπ στην περιοχή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου