Καλώς ή κακώς (κακώς) το σύστημα λήψης αποφάσεων της Ένωσης που βασίζεται στην ομοφωνία δίνει ελάχιστα περιθώρια γρήγορων κινήσεων και αντιδράσεων, με δεδομένη μάλιστα τη... διαφορετικότητα μεταξύ των 27 κρατών μελών.
Στο ασφυκτικό αυτό πλαίσιο η ένταξη της παραγράφου καταδίκης για την τουρκική προκλητικότητα δε θα πρέπει ούτε να περάσει απαρατήρητη ούτε και να υποβαθμιστεί ως «νίκη στα σημεία», από την ελληνική και την κυπριακή πλευρά.
Παρότι μέχρι και το πρωί της Παρασκευής τίποτα δε μαρτυρούσε την ενσωμάτωση της συγκεκριμένης παραγράφου, το κλίμα ανάμεσα στους ηγέτες όταν άνοιξε η κουβέντα για την Τουρκία ήταν εξαιρετικά κακό.
Σύμφωνα με καλά πληροφορημένη πηγή ακόμα και οι χώρες που αποτελούν παραδοσιακά προνομιακό συνομιλητή του Ταγίπ Ερντογάν, έδειξαν ότι είχαν αιφνιδιάστηκαν δυσάρεστα από την πρωτοβουλία της Τουρκίας να ξαναβγάλει το Oruc Reis για σεισμογραφικές έρευνες.
Είναι προφανές πλέον ότι όσο η Τουρκία θα επιμένει να κλιμακώνει σε αυτή την κατεύθυνση, τόσο και οι χώρες οι οποίες είναι πιο προβληματισμένες, θα πείθονται ότι αυτό το οποίο δεν μπορεί τελικά να αμφισβητηθεί είναι η ευρωπαϊκή αξιοπιστία. Με άλλα λόγια ακόμα και το συνήθως επιφυλακτικό Βερολίνο, φάνηκε να δυσφορεί με τα τούρκικα τερτίπια.
Μπορεί το θέμα των σχέσεων με την Τουρκία να μην ήταν στην ημερήσια διάταξη της συνόδου, αλλά συζητήθηκε μετά από επιμονή του ελληνα πρωθυπουργού και του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ο κ. Μητσοτάκης μάλιστα πήγε και ένα βήμα παραπέρα. Έθεσε άμεσα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ενώπιον όλων των ηγετών, ένα από τα μέτρα που θα μπορούσαν να οδηγήσουν την Τουρκία να αναθεωρήσει την προκλητική της συμπεριφορά και αυτό είναι η επιβολή εμπάργκο όπλων στην Τουρκία.
Τη στιγμή που ο Ταγίπ Ερντογάν ανοίγει τόσα γεωπολιτικά μέτωπα -,από την ανοιχτή υποστήριξη του Αζερμπαϊτζάν για τη διένεξη στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, μέχρι τη Συρία, τη Λιβύη, την Αίγυπτο και την Αν. Μεσόγειο, αυτό που θα τον «πονούσε» πιο πολύ δεν είναι μόνο οι οικονομικές κυρώσεις σε μια συγκυρία που δοκιμάζεται η τουρκική οικονομία, αλλά και η αμφισβήτηση της γεωπολιτικής του ισχύος. Ο στόχος του κ. Μητσοτάκη ήταν προφανής : Με τον τρόπο αυτό εμπλουτίζει με ένα ακόμη βασικό όπλο την εργαλειοθήκη που είχε ήδη υιοθετήσει το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων στην περίπτωση που η ΕΕ αποφασίσει τη λήψη μέτρων εναντίον της Τουρκίας.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές η πρόταση του Πρωθυπουργού δεν έπεσε στο κενό, παρότι δεν περιελήφθη στο τελικό κείμενο συμπερασμάτων. Οι ίδιες πηγές επιμένουν ότι έτυχε ευνοϊκής αντιμετώπισης και θα εξεταστεί στο πλαίσιο της συνολικής αξιολόγησης της συμπεριφοράς της Τουρκίας τις επόμενες εβδομάδες, υπό το πνεύμα των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 1ης και 2ας Οκτωβρίου.
Μην ξεχνάμε ότι ήδη χώρες όπως οι ΗΠΑ έχουν αναστείλει την πώληση οπλικών συστημάτων και συγκεκριμένα των F-35 στην Τουρκία. Αν αυτό συμβαίνει για αμερικανικά αεροσκάφη καθώς οι S-400 απειλούν τα νατοϊκά συμφέροντα, γιατί δεν μπορεί να γίνει και για ευρωπαϊκά υποβρύχια και φρεγάτες που θα απειλούσαν ευρωπαϊκά συμφέροντα;
Μετά το τέλος της Συνόδου πάντως πληθαίνουν οι πληροφορίες που θέλουν το ζήτημα της Τουρκίας να συζητείται όχι στην τακτική σύνοδο του Δεκεμβρίου αλλά στην έκτακτη του Νοεμβρίου όταν και κεντρικό θέμα θα είναι το Brexit. Δεν αποκλείεται λοιπόν ο κ. Ερντογάν να βρεθεί απέναντι στο ενδεχόμενο κυρώσεων όχι στο τέλος του χρόνου αλλά έναν μήνα νωρίτερα , κάτι που κάνει την προσεχή περίοδο ακόμα πιο...ενδιαφέρουσα.
Στο ασφυκτικό αυτό πλαίσιο η ένταξη της παραγράφου καταδίκης για την τουρκική προκλητικότητα δε θα πρέπει ούτε να περάσει απαρατήρητη ούτε και να υποβαθμιστεί ως «νίκη στα σημεία», από την ελληνική και την κυπριακή πλευρά.
Παρότι μέχρι και το πρωί της Παρασκευής τίποτα δε μαρτυρούσε την ενσωμάτωση της συγκεκριμένης παραγράφου, το κλίμα ανάμεσα στους ηγέτες όταν άνοιξε η κουβέντα για την Τουρκία ήταν εξαιρετικά κακό.
Σύμφωνα με καλά πληροφορημένη πηγή ακόμα και οι χώρες που αποτελούν παραδοσιακά προνομιακό συνομιλητή του Ταγίπ Ερντογάν, έδειξαν ότι είχαν αιφνιδιάστηκαν δυσάρεστα από την πρωτοβουλία της Τουρκίας να ξαναβγάλει το Oruc Reis για σεισμογραφικές έρευνες.
Είναι προφανές πλέον ότι όσο η Τουρκία θα επιμένει να κλιμακώνει σε αυτή την κατεύθυνση, τόσο και οι χώρες οι οποίες είναι πιο προβληματισμένες, θα πείθονται ότι αυτό το οποίο δεν μπορεί τελικά να αμφισβητηθεί είναι η ευρωπαϊκή αξιοπιστία. Με άλλα λόγια ακόμα και το συνήθως επιφυλακτικό Βερολίνο, φάνηκε να δυσφορεί με τα τούρκικα τερτίπια.
Μπορεί το θέμα των σχέσεων με την Τουρκία να μην ήταν στην ημερήσια διάταξη της συνόδου, αλλά συζητήθηκε μετά από επιμονή του ελληνα πρωθυπουργού και του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ο κ. Μητσοτάκης μάλιστα πήγε και ένα βήμα παραπέρα. Έθεσε άμεσα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ενώπιον όλων των ηγετών, ένα από τα μέτρα που θα μπορούσαν να οδηγήσουν την Τουρκία να αναθεωρήσει την προκλητική της συμπεριφορά και αυτό είναι η επιβολή εμπάργκο όπλων στην Τουρκία.
Τη στιγμή που ο Ταγίπ Ερντογάν ανοίγει τόσα γεωπολιτικά μέτωπα -,από την ανοιχτή υποστήριξη του Αζερμπαϊτζάν για τη διένεξη στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, μέχρι τη Συρία, τη Λιβύη, την Αίγυπτο και την Αν. Μεσόγειο, αυτό που θα τον «πονούσε» πιο πολύ δεν είναι μόνο οι οικονομικές κυρώσεις σε μια συγκυρία που δοκιμάζεται η τουρκική οικονομία, αλλά και η αμφισβήτηση της γεωπολιτικής του ισχύος. Ο στόχος του κ. Μητσοτάκη ήταν προφανής : Με τον τρόπο αυτό εμπλουτίζει με ένα ακόμη βασικό όπλο την εργαλειοθήκη που είχε ήδη υιοθετήσει το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων στην περίπτωση που η ΕΕ αποφασίσει τη λήψη μέτρων εναντίον της Τουρκίας.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές η πρόταση του Πρωθυπουργού δεν έπεσε στο κενό, παρότι δεν περιελήφθη στο τελικό κείμενο συμπερασμάτων. Οι ίδιες πηγές επιμένουν ότι έτυχε ευνοϊκής αντιμετώπισης και θα εξεταστεί στο πλαίσιο της συνολικής αξιολόγησης της συμπεριφοράς της Τουρκίας τις επόμενες εβδομάδες, υπό το πνεύμα των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 1ης και 2ας Οκτωβρίου.
Μην ξεχνάμε ότι ήδη χώρες όπως οι ΗΠΑ έχουν αναστείλει την πώληση οπλικών συστημάτων και συγκεκριμένα των F-35 στην Τουρκία. Αν αυτό συμβαίνει για αμερικανικά αεροσκάφη καθώς οι S-400 απειλούν τα νατοϊκά συμφέροντα, γιατί δεν μπορεί να γίνει και για ευρωπαϊκά υποβρύχια και φρεγάτες που θα απειλούσαν ευρωπαϊκά συμφέροντα;
Μετά το τέλος της Συνόδου πάντως πληθαίνουν οι πληροφορίες που θέλουν το ζήτημα της Τουρκίας να συζητείται όχι στην τακτική σύνοδο του Δεκεμβρίου αλλά στην έκτακτη του Νοεμβρίου όταν και κεντρικό θέμα θα είναι το Brexit. Δεν αποκλείεται λοιπόν ο κ. Ερντογάν να βρεθεί απέναντι στο ενδεχόμενο κυρώσεων όχι στο τέλος του χρόνου αλλά έναν μήνα νωρίτερα , κάτι που κάνει την προσεχή περίοδο ακόμα πιο...ενδιαφέρουσα.
Στην περίπτωση που αυτό τελικά συμβεί η Ευρωπαϊκή Ένωση θα αναγκαστεί, όσο και αν κάποιες χώρες παλεύουν να το δεχτούν, να πάρει μέτρα ή τουλάχιστον να τα βάλει στο τραπέζι με εμφατικό τρόπο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου