Ακούμε συνέχεια ότι μόνο η ανάπτυξη μπορεί να μας βγάλει από το αδιέξοδο.
Όλοι ζητούν από το κράτος να πάρει αναπτυξιακές πρωτοβουλίες, ξεχνώντας όμως ότι το κράτος είναι το πρόβλημα.
Καταρχάς, εξ ορισμού δεν μπορούμε να έχουμε ανάπτυξη όσο βρισκόμαστε στο στάδιο της δημοσιονομικής προσαρμογής.
Δημοσιονομική προσαρμογή εξ ορισμού σημαίνει ότι το κράτος θα πρέπει να μειώσει τις δαπάνες του.
Οι δαπάνες αυτές αποτελούν μέρος του ΑΕΠ.
Ας δούμε χοντρικά πως μετράμε το ΑΕΠ:
ΑΕΠ = ιδιωτικές δαπάνες + συνολικές επενδύσεις + κρατικές δαπάνες + (εξαγωγές – εισαγωγές)
—Όσο οι κρατικές δαπάνες μειώνονται, πάει να πει ότι η πιο πάνω εξίσωση επιβαρύνεται.—Όσο μειώνονται οι συνολικές επενδύσεις, η εξίσωση επιβαρύνεται—Όσο μειώνονται οι ιδιωτικές δαπάνες, η εξισώσει επιβαρύνεται.
Χοντρικά με το μάτι, όλα τα κομμάτια που αποτελούν το ΑΕΠ είναι σε ύφεση.
Οι κρατικές δαπάνες είναι συνάρτηση των φορολογικών εσόδων και των χρημάτων που δανείζεται το κάθε κράτος για να δαπανά.
Όλοι συμφωνούν ότι τα έσοδα από φόρους έχουν φτάσει τα όρια τους και ξέρουμε ότι το όποιο χρέος προσθέτουμε στην τωρινή φάση πάει για εξυπηρέτηση του χρέους και όχι στον κρατικό προϋπολογισμό... δεν καταλήγει στην οικονομία ή σε “παραγωγικούς σκοπούς“. Επίσης έχουμε και το κόστος των τόκων που μας απασχολούν.
Για επενδύσεις δεν το συζητάμε, όλοι προσπαθούν να φύγουν από την Ελλάδα και όχι να επενδύσουν σε αυτή.
Οι δε ιδιωτικές δαπάνες (ιδιωτών και επιχειρήσεων) είναι επίσης φθίνουσες. Όλοι είναι κουμπωμένοι και δεν προβλέπεται να ξεκουμπωθούν.
Το μόνο κομμάτι που έχει συνεισφέρει κάπως θετικά στο ΑΕΠ τον τελευταίο καιρό είναι ότι έχουν μειωθεί οι εισαγωγές και έχουν αυξηθεί λίγο οι εξαγωγές.
Ο μοναδικός τρόπος για να δούμε αύξηση του ΑΕΠ είναι αν επενδύσουν εταιρείες (συνολικές επενδύσεις) που θα έχει αποτέλεσμα να δημιουργηθεί πλούτος και να ξοδευτεί αυτός ο πλούτος από τους ιδιώτες (ιδιωτικές δαπάνες) και να εισρεύσουν χρήματα στο κράτος (φόρος εισοδήματος, ΦΠΑ κτλ).
Το κράτος είναι αδύνατον να προσφέρει στην ανάπτυξη, διότι οι δαπάνες του ξέρουμε ότι πρέπει να μειωθούν.
Όσα επενδυτικά νομοσχέδια και να δούμε, από τη στιγμή που η πορεία των δαπανών είναι φθίνουσα, η παράμετρος κρατικές δαπάνες θα επιβαρύνει την πάνω πιο εξίσωση. Επίσης κάτι ακόμα, όσα και να ξοδέψει το κράτος, πλούτος δεν παράγεται.
Όταν οι δαπάνες του κράτους είναι προϊόν δανεισμού, τότε εξ ορισμού αυτές οι δαπάνες είναι φθορά.
Με εξαίρεση τις κρατικές επενδύσεις που πάνε για υποδομές, όλα τα αλλά δεν προσθέτουν τίποτα. Τούτο διότι στην πιο πάνω εξίσωση, οι δαπάνες από δανεισμό είναι εξωγενής παράγοντας. Προσθέτει μεν στο ΑΕΠ (διότι κάνει δαπάνες το κράτος), αλλά δεν είναι ενδογενή η ανάπτυξη.
Οι υποδομές όμως δεν δημιουργούν πλούτο.
Όσες γέφυρες του Ρίο και αν φτιάξεις, δεν θα πλουτίσεις. Για να δημιουργηθεί πλούτος θα πρέπει να παράγεις κάτι και να το πουλήσεις σε κάποιους άλλους. Ένα i-phone για παράδειγμα δεν είναι άσχημη ιδέα. Οι κρατικές δαπάνες που πάνε σε υποδομές είναι zero sum gain όσον αφορά την ελληνική οικονομία. Το μόνο που κάνουν οι υποδομές είναι να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον τέτοιο έτσι ώστε οι ιδιώτες να θελήσουν να επενδύσουν και να ρισκάρουν. Χρειάζονται μεν, αλλά δεν μας σώζουν δε.
Όσοι νομίζουν ότι το κράτος μπορεί να βγάλει αυτή την οικονομία από τη δυσχερή θέση στην οποία είναι, απλά δεν αντιλαμβάνονται ότι όσο και αν ξοδέψει το κράτος, δεν θα δημιουργηθεί πλούτος.
Πλούτος και κατ΄ επέκταση φορολογικά έσοδα και αύξηση των κρατικών δαπανών μπορεί να δημιουργηθούν μόνο από την αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας του ιδιωτικού τομέα. Για να επενδύσουν όμως οι ιδιώτες σε αυτή την οικονομία, θα πρέπει να αναιρεθούν οι λόγοι για τους οποίους έχουν γίνει διστακτικοί και δεν θέλουν να αναλάβουν ρίσκο.
Ορισμένα από αυτά τα έγραψα στο άρθρο με τίτλο: Θα μπορούσε να δημιουργηθεί μια νέα Google στην Ελλάδα;
Ορισμένοι άλλοι λόγοι έχουν να κάνουν με την αντίληψη που λέει ότι οι ξένοι θα μας σώσουν.
Ενθυμίστε, ότι στην αρχή της κρίσης μας έλεγαν ότι οι Ρώσοι και οι Κινέζοι ήθελαν να δανείσουν την Ελλάδα με 3% (ή κάτι τέτοιο) για την ψυχή της μάνας τους.
Από τότε η κυβέρνηση προσκυνά τους Κινέζους, λες και θα μας χαρίσουν λεφτά. Τους δε Άραβες τους κυνηγάει η κυβέρνηση από πίσω. Όποιος τολμήσει να πει ότι θέλει να αγοράσει κάτι από Ελλάδα, αυτόματα είναι ο καλύτερος μας φίλος.
Κανένας από αυτούς όμως δεν θα προφέρει πλούτο στην Ελλάδα. Μπορεί να δημιουργηθούν λίγες θέσεις εργασίας (και είναι καλοπροαίρετες), μπορεί να αυξηθούν λίγο τα έσοδα του κράτους και μπορεί μακροπρόθεσμα να δημιουργηθούν συνέργειες που δεν φαίνονται σήμερα με το γυμνό μάτι, αλλά πλούτος για την Ελλάδα δεν θα δημιουργηθεί. Και ο λόγος είναι πολύ απλός. Τα κέρδη τους θα επαναπατριστούν.
Βέβαια, δεν έχω καμιά αντίρρηση να εκμισθώσουν οι Κινέζοι τα λιμάνια και δεν έχω αντίρρηση οι Άραβες να αγοράσουν το Ελληνικό. Επίσης δεν έχω καμία αντίρρηση να φτιαχτούν όλες οι υποδομές της Ελλάδος με τη συνδρομή του ιδιωτικού τομέα. Έχω αντίρρηση όμως να καλοπιάνουμε τους ξένους και να έχουμε τους Έλληνες στο περιθώριο.
Η ελληνική κυβέρνηση έχει δώσει υπερβολικό βάρος στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων και έχει γράψει στα παλαιοτέρα των υποδημάτων της τους Έλληνες. Ακούμε για fast track και για απλοποίηση διαδικασιών για να προσελκύσουμε ξένες επενδύσεις, αλλά δεν κάνουμε τίποτα για να ενθαρρύνουμε τους Έλληνες να θελήσουν να επενδύσουν και να ρισκάρουν.
Το κλειδί της οικονομικής ανάρρωσης όμως το κρατάνε οι Έλληνες και όχι οι ξένοι.
Οι Έλληνες είναι αυτοί που θα ξοδέψουν να πάει η οικονομία μπροστά, οι Έλληνες είναι αυτοί που πρέπει να παράγουν κάτι για να πουλήσουν το εξωτερικό (για να δημιουργηθεί πλούτος) και οι Έλληνες είναι αυτοί που θα ανακυκλώσουν τα λεφτά τους σε αυτή την οικονομία.
Και αν δεν συνειδητοποιηθεί αυτό από την ελληνική κυβέρνηση, μην περιμένετε ανάπτυξη και ανάκαμψη. Χωρίς τον παράγοντα καινοτόμα μικρομεσαία επιχείρηση, δεν θα δει ποτέ ανάπτυξη αυτή η οικονομία.
Και το ερώτημα είναι, τι κάνει η ελληνική κυβέρνηση για αυτή την μικρομεσαία επιχείρηση;
Η απάντηση είναι τίποτα. Αν μη τι άλλο, (διότι ζούμε στην χώρα του υπαρκτού σοσιαλισμού) πάει να τις εξοντώσει.
Η κατάληξη είναι ότι για να δούμε ανάπτυξη θα πρέπει το κομμάτι των ιδιωτικών επενδύσεων στην εξίσωση στο ΑΕΠ να απογειωθεί.
Λαμβάνοντος όμως υπόψη ότι το ελληνικό κράτος κάνει ότι είναι δυνατόν για να αποτρέψει τους πάντες να αναλάβουν ρίσκο, μην περιμένετε να δείτε ανάπτυξη και ανάκαμψη αυτής της οικονομίας.
Δυστυχώς, ο ορίζοντας είναι μαύρος μέχρι εκεί που βλέπει το μάτι σας.
Γιώργος Καισάριος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου