Πόσο επηρεάζει δάνεια - καταθέσεις το «κούρεμα»

Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με ακρίβεια την αντίδραση των πολιτών στην περίπτωση ενός μεγάλου «κουρέματος» του ελληνικού χρέους.

Ειδικά σε μια περίοδο όπου η ψυχολογία των καταθετών κινείται σε τεντωμένο σκοινί, αρκετοί προσπαθούν να προβλέψουν πώς θα αντιδράσουν, όταν πληροφορηθούν ότι οι ελληνικές τράπεζες χρειάζονται 15-30 δισ. νέα κεφάλαια προκειμένου να συνεχίσουν τη λειτουργία τους. 

Τεχνικά, το «κούρεμα», ανεξάρτητα από το ύψος του, δεν συνδέεται με την ... πρόσβαση των πολιτών στις καταθέσεις τους ούτε και με την τύχη των δανείων που έχουν λάβει από το τραπεζικό σύστημα.

Ολα δείχνουν ότι η Ελλάδα οδεύει προς μεγάλο «κούρεμα» του χρέους της (έως και ο υπουργός Οικονομικών Ευάγγ. Βενιζέλος μίλησε χθες για PSI Plus), με οδυνηρές συνέπειες για τις τράπεζες, οι οποίες θα υποστούν ζημιές επειδή κατέχουν ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου. Με «κούρεμα» 60% εκτιμάται ότι η «τρύπα» που θα κληθούν να καλύψουν αρχικά οι μέτοχοι των τραπεζών θα φτάνει τα 15 δισ. ευρώ. Αν δεν καλύψουν τις ζημιές, όπως και αναμένεται, τότε θα παρέμβει το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.

Οσες τράπεζες μείνουν «ορφανές» από βασικούς μετόχους θα κρατικοποιηθούν. Το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας παρενέβη ήδη στην περίπτωση της Proton Bank. Οι καταθέτες της τελευταίας δεν επηρεάζονται από την κρατικοποίησή της ούτε και οι δανειολήπτες. Τα δάνεια ούτε «κουρεύονται» ούτε παραγράφονται μέσα από τη διαδικασία αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους.

Μάλιστα, αρκετοί πολίτες καλούνται να τα αποπληρώσουν με όρους του 2007 και του 2008, δηλαδή πριν από τη «βουτιά» της ελληνικής οικονομίας. Ετσι, ενώ τα εισοδήματα συρρικνώνονται, οι δόσεις των δανείων ή των πιστωτικών καρτών παραμένουν οι ίδιες ή και αυξάνονται.

Οι τράπεζες, πάντως, προχωρούν σε ρυθμίσεις οφειλών, καθώς προσπαθούν να περιορίσουν τα λεγόμενα «κόκκινα δάνεια», ενώ έως το τέλος του έτους έχουν «παγώσει» οι πλειστηριασμοί κατοικιών (αν πρόκειται για πρώτη κατοικία κ.λπ.). Κάποιοι υποστηρίζουν ότι από τον έλεγχο του οίκου Blackrock στα χαρτοφυλάκια δανείων των ελληνικών τραπεζών θα προκύψει η ανάγκη για πρόσθετες προβλέψεις επισφαλειών ύψους περί τα 15 δισ. ευρώ.

Οι ψυχολογικές και πρακτικές επιπτώσεις από ένα μεγάλο «κούρεμα» δεν μπορούν, λοιπόν, να προβλεφθούν με ασφάλεια. Αυτό που κυρίως φοβούνται οι αρμόδιοι είναι ένας αδικαιολόγητος πανικός που μπορεί να οδηγήσει πολλούς καταθέτες στα γκισέ των τραπεζών. Μια τέτοια εξέλιξη μπορεί να αποτελέσει τη θρυαλλίδα εξαιρετικά δυσάρεστων εξελίξεων. Γι' αυτό και σε κάθε ευκαιρία επισημαίνουν ότι το ελληνικό τραπεζικό σύστημα είναι ασφαλές και ότι το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας διαθέτει το απαραίτητο οπλοστάσιο για την αντιμετώπιση του «κουρέματος». Εξάλλου, όπως λένε, κάθε συμφωνία για την επίλυση του ελληνικού προβλήματος θα περιλαμβάνει και μηχανισμό διάσωσης των τραπεζών, προκειμένου να αποφευχθεί ένα ντόμινο που θα βύθιζε και την υπόλοιπη Ευρώπη.

Σοβαρές επιπτώσεις θα υπήρχαν για τους καταθέτες στην Ελλάδα στην περίπτωση που η χώρα μας αναγκαζόταν να φύγει από το ευρώ. Η επιστροφή σε εθνικό νόμισμα θα είχε, ούτως ή άλλως, τεράστιες συνέπειες στο σύνολο της οικονομίας και η απώλεια τμήματος των καταθέσεων θα ήταν μία από αυτές.

Εφ. Δημοκρατία