στο κέντρο της κρίσης στην Ουκρανία και της στρατηγικής που εφαρμόζει η Ρωσία βρίσκονται τα συμφέροντα στον τομέα της ενέργειας και πάνω από όλα ο κομβικός ρόλος που διαδραματίζει η χώρα αυτή στη μεταφορά ενέργειας από τη Ρωσία στην Ευρώπη.
Είναι πλέον γνωστό ότι η Μόσχα έκανε ότι είναι δυνατόν για να αποτρέψει τη συμφωνία μεταξύ της Ουκρανίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης διότι
εάν αυτή η συμφωνία προχωρούσε η Ρωσία θα έχανε προοδευτικά το πάνω χέρι που έχει στην παροχή ενέργειας προς την Ευρώπη.
Η υποδομή της Ουκρανίας στην μεταφορά ενέργειας αποτελούσε και αποτελεί βασικό παράγοντα στην ενεργειακή στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης...
Η υποδομή της Ουκρανίας στην μεταφορά ενέργειας αποτελούσε και αποτελεί βασικό παράγοντα στην ενεργειακή στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης...
Κίεβο και Βρυξέλλες έχουν δυο κοινά συμφέροντα στον τομέα της ενέργειας.
Πρώτον, η Ουκρανία παραμένει ο βασικός εταίρος στον τομέα μεταφοράς ενέργειας προς την Ευρώπη, με δεδομένο ότι το περισσότερο φυσικό αέριο και πετρέλαιο που εισάγει η Ευρώπη από τη Ρωσία περνά από ουκρανικό έδαφος. Αυτός είναι και ο λόγος που η Ρωσία αναζητεί και προγραμματίζει εναλλακτικές διαδρομές μεταφοράς ενέργειας προς την Ευρώπη. Παρόλα αυτά ακόμα και εάν τις πετύχει η συμμετοχή της Ουκρανίας θα παραμείνει μεγάλη.
Πρώτον, η Ουκρανία παραμένει ο βασικός εταίρος στον τομέα μεταφοράς ενέργειας προς την Ευρώπη, με δεδομένο ότι το περισσότερο φυσικό αέριο και πετρέλαιο που εισάγει η Ευρώπη από τη Ρωσία περνά από ουκρανικό έδαφος. Αυτός είναι και ο λόγος που η Ρωσία αναζητεί και προγραμματίζει εναλλακτικές διαδρομές μεταφοράς ενέργειας προς την Ευρώπη. Παρόλα αυτά ακόμα και εάν τις πετύχει η συμμετοχή της Ουκρανίας θα παραμείνει μεγάλη.
Δεύτερον, η Ουκρανία χρειάζεται ευρωπαϊκή τεχνολογία και επενδύσεις για να εκσυγχρονίσει το σύστημα της στον τομέα της μεταφοράς ενέργειας και τα μεγάλα επίπεδα κατανάλωσης ενέργειας στο εσωτερικό της.
Αυτά τα συμφέροντα είναι αλληλένδετα. Όσο πιο αποτελεσματική είναι το σύστημα μεταφοράς ενέργειας της Ουκρανίας, τόσο πιο πολύ αξιόπιστη θα είναι ως κόμβος μεταφοράς. Σε ένα ιδανικό σενάριο από οικονομικής πλευράς το ουκρανικό σύστημα μεταφοράς ενέργειας μπορεί να αποφέρει κέρδη για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, παραγωγό, κόμβο μεταφοράς, και εισαγωγέα.
Η αποτυχία της Ουκρανίας να μετατρέψει το συγκριτικό πλεονέκτημα το οποίο διαθέτει στον τομέα αυτό σε μακροπρόθεσμες συμφωνίες με τη Ρωσία και την Ευρώπη, οδήγησε στην κρίση που βιώνουμε σήμερα. Η αποτυχία αυτή την εμπόδισε να πετύχει και τις δυο στρατηγικές της επιδιώξεις. Λογικές και σταθερές τιμές για την προμήθεια ενέργειας από τη Ρωσία, και εκσυγχρονισμό του συστήματος της για τη μεταφορά ενέργειας.
Η εξασθένιση της θέσης της Ουκρανίας επηρέασε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη και είχε σαν αποτέλεσμα αστάθεια στην αγορά ενέργειας της Ευρώπης και την κρίση που ζούμε σήμερα.
Το 2009 η Κοινή Διακήρυξη ΕΕ - Ουκρανίας για τον εκσυγχρονισμό του συστήματος μεταφοράς ενέργειας και η συμμετοχή της Ουκρανίας το 2011 στην Κοινότητα Ενέργειας, ήταν δυο σημαντικά βήματα για την ικανοποίηση κοινών συμφερόντων στον τομέα της ενεργειακής ασφάλειας.
Από την πλευρά της ΕΕ η πλήρης ενσωμάτωση της Ουκρανίας ως χώρας μεταφοράς στην ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας αποτελούσε σημαντικό και κερδοφόρο στόχο, ο οποίος θα έφερνε διαφάνεια στους κανόνες παροχής ενέργειας στην Ευρώπη. Αυτό όμως αφαιρούσε από τη Μόσχα το πάνω χέρι και το μοχλό πίεσης που είχε στον τομέα της ενέργειας έναντι της Ευρώπης. Σαν αποτέλεσμα έκανε ότι ήταν δυνατό για να το τορπιλίσει.
Παρά την υπογραφή της Διακήρυξης, ούτε η Ουκρανία ούτε η ΕΕ, βιάστηκαν να ικανοποιήσουν τις υποχρεώσεις τους. Επίσης, η ΕΕ δεν εξέφρασε αντίθεση στη δημιουργία εναλλακτικών οδών μεταφοράς ενέργειας από τη Ρωσία με παράκαμψη της Ουκρανίας. Η Ουκρανία από την πλευρά της καθυστερούσε επιδεικτικά τις προβλεπόμενες μεταρρυθμίσεις στον ενεργειακό της τομέα με αποτέλεσμα υπό την πίεση της Μόσχας να φτάσουμε στην απόφαση Γιανουκόβιτς να μην υπογράψει τη Συμφωνία με την ΕΕ. Μια απόφαση που αποτέλεσε αφορμή για το ξέσπασμα των διαδηλώσεων, την πτώση του καθεστώτος Γιανουκόβιτς και την σφοδρή σημερινή κρίση.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το σύστημα μεταφοράς φυσικού αερίου της Ουκρανίας είναι από τα μεγαλύτερα του κόσμου με μήκος 37.100 χιλιόμετρα.
Οι ειδικοί αναφέρουν ότι η Ουκρανία έχει ένα μοναδικό υπόγειο αποθηκευτικό σύστημα αερίου με ενεργή δυνατότητα 31 δις κυβικά μέτρα αερίου, στα σύνορα με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σαν αποτέλεσμα, η δημιουργία ενός σταθμού αερίου στην Ουκρανία είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα επιλογή τόσο για την Ουκρανία όσο και για τις χώρες της ΕΕ, ειδικά αυτές στην Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη.
Ταυτόχρονα όμως δεν είναι το ίδιο συμφέρουσα εξέλιξη για τη Ρωσία, η οποία επιθυμεί να ελέγχει πλήρως την παροχή, άρα και τη μεταφορά, ενέργειας προς την Ευρώπη.
Όλα αυτά δίνουν μια ξεκάθαρη εικόνα του γιατί το Κρεμλίνο εφαρμόζει τη στρατηγική της σημερινής κρίσης στην Ουκρανία, οδηγώντας τα πράγματα στα άκρα. Διότι, πολύ απλά δεν επιθυμεί να χάσει το ρόλο του ηγέτη στην παροχή και μεταφορά ενέργειας στην ευρωπαϊκή αγορά.
του Τόμας Τζέφερσον
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου