Χρεοκοπία τώρα ή αργότερα ;

Τι θα αποτελούσε μια λογική επιλογή για την Ελλάδα,  

δεδομένης της οικονομικής και πολιτικής κατάστασης; 

Υπάρχουν τέσσερις επιλογές, και κάθε μία έχει κάποιον βαθμό αβεβαιότητας.

Η πρώτη είναι η διατήρηση του στάτους κβο: περισσότερη λιτότητα και οικονομικές μεταρρυθμίσεις, όπως αυτά περιγράφονται από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Ευρωπαϊκή Ένωση. 

Ένας  κίνδυνος με αυτή την επιλογή είναι ότι θα κρατήσει την Ελλάδα σε μια μόνιμη ύφεση και σε μια παγίδα χρέους, όπου το παραγόμενο προϊόν μειώνεται ταχύτερα από την ανάπτυξη. 

Ένας άλλος κίνδυνος είναι ότι ενώ αυτή η λύση  μπορεί να λειτουργήσει στα χαρτιά σε όρους οικονομικούς , εντούτοις είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα αποτύχει πολιτικά.

Πράγματι, αυτό μάλλον ήδη συμβαίνει...

Ο ΣΥΡΙΖΑ, το αριστερό κόμμα που είναι εναντίον της λιτότητας, προηγείται στις τελευταίες δημοσκοπήσεις. Αν αυτό επιβεβαιωθεί και στις εκλογές, τότε θα πάρει τι μπόνους των 50 κοινοβουλευτικών εδρών, που αντιστοιχεί  στο 1/6 των συνολικών εδρών του κοινοβουλίου. 

Οπότε η κατάληξη θα είναι ο  θρίαμβος των ακραίων κομμάτων.

Επειδή λοιπόν η παραπάνω λύση δεν είναι βιώσιμη ούτε οικονομικά, αλλά ούτε και πολιτικά, δεν μπορεί να θεωρηθεί ως μία  λογική επιλογή.

Μια δεύτερη επιλογή θα ήταν να εφαρμόσει η Ελλάδα το ίδιο σχέδιο, μέχρι να πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα στον ισολογισμό της (πλεόνασμα προ τόκων) και μετά να οδηγηθεί σε χρεοκοπία, ή τουλάχιστον να επαναδιαπραγματευτεί το μνημόνιο διάσωσης. 

Αυτό αποτελεί μια πιο ρεαλιστική επιλογή. Υπάρχει όμως κίνδυνος, ότι η αναγκαία λιτότητα για να φτάσει σε αυτό το σημείο, θα είναι τόσο επώδυνη και μακράς διαρκείας, που θα προκαλέσει  σοβαρές πολιτικές συνέπειες.

Η τρίτη επιλογή είναι αυτή που περιέγραψε ο Τσίπρας του ΣΥΡΙΖΑ. 

Ζήτησε την άμεση καταγγελία του μνημονίου, την ακύρωση κάποιων μεταρρυθμίσεων, και την πιθανή στάση πληρωμών στο χρέος της χώρας. Ισχυρίζεται πως κάτι τέτοιο δεν θα οδηγήσει την χώρα του εκτός ευρωζώνης. Θεωρεί πως η ΕΕ μπλοφάρει. Δεν γνωρίζουμε  αν έχει δίκιο. Αλλά δεν γνωρίζουμε και αν έχει άδικο.

Τι θα συνέβαινε αν η Ελλάδα ακύρωνε μονομερώς το πρόγραμμα λιτότητας;  

Κατ αρχήν, η ΕΕ θα σταματούσε την δανειοδότησή προς την Αθήνα. 

Στη συνέχεια η Ελλάδα θα κήρυττε στάση πληρωμών στο χρέος. Με δεδομένο όμως ότι ακόμα έχει πρωτογενές έλλειμμα, θα ήταν αναγκαίο να επιβληθεί ακόμη μεγαλύτερη λιτότητα. Και αν υποθέσουμε ότι θα ήθελε να παραμείνει ακόμα στο ευρώ, μπορούν οι υπόλοιπες χώρες να την αποπέμψουν;

Οι συνθήκες της ΕΕ δεν προβλέπουν την αποχώρηση κράτους μέλους από την νομισματική ένωση, ούτε και την εκδίωξή του. 

Η συνθήκη αναφέρει επίσης ότι το νόμισμα της ΕΕ είναι το ευρώ. 

 Τεχνικά, η ΕΚΤ θα μπορούσε να αποφασίσει να μην αποδέχεται τα ελληνικά ομόλογα ως εγγύηση. Θα μπορούσε να αρνηθεί την ρευστότητα προς την Ελλάδα. Τότε, η Ελλάδα θα αναγκάζονταν να βγει από το ευρώ «εθελοντικά». Αυτό όμως θα συνιστούσε μια εχθρική πράξη.

Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Wolfgang Schäuble είναι βέβαιος πως η ευρωζώνη θα αντέξει  την αποχώρηση της Ελλάδας. 

Αυτή η πίστη του μας θυμίζει μια ανάλογη περσινή, όταν μας έλεγε πως η ευρωζώνη μπορεί να αντέξει την εθελοντική συμμετοχή των ομολογιούχων. Όπότε μπορεί να πρόκειται για μια ακόμη λανθασμένη κρίση του. Το πιθανότερο είναι, ότι οι επενδυτές θα ποντάρουν στη διάλυση της ευρωζώνης, αν η Ελλάδα αποχωρήσει απ αυτήν.

Υπάρχει επίσης ο μεγάλος κίνδυνος της μετάδοσης της κρίσης. Ο οίκος αξιολόγησης Fitch Ratings ανακοίνωσε προχθές, ότι η έξοδος της Ελλάδας θα επηρέαζε αρνητικά την αξιολόγηση της ευρωζώνης. 

Ο Τσίπρας μάλλον έχει δίκιο όταν λέει πως δεν συμφέρει στην ΕΕ να διώξει την Ελλάδα από το ευρώ. Το θέμα όμως είναι ότι αυτό μπορεί όντως να συμβεί, λόγω λανθασμένης κρίσης των πολιτικών ηγετών της ΕΕ.

Μια τέταρτη επιλογή είναι η άμεση εθελοντική αποχώρηση της Ελλάδας. 

Η χώρα διαθέτει μικρό εξαγωγικό τομέα, και τα πρώτα πλεονεκτήματα στην ανταγωνιστικότητα που θα κερδίσει, σύντομα θα εξαφανιστούν εξαιτίας των εσωτερικών πολιτικών.

Από τις τέσσερις πιθανές επιλογές, η χειρότερη είναι η πρώτη. 

Αν συνεχίσει το μνημόνιο, η Ελλάδα θα βρεθεί σε μια ακόμη δεκαετία οικονομικής καθίζησης, στην αναπόφευκτη έξοδο από το ευρώ, και στην πιθανή κατάρρευση της δημοκρατίας της.

Η καλύτερη επιλογή θα ήταν μια στρατηγική επίτευξης πρωτογενούς πλεονάσματος ως το 2013, και μετά μια στάση πληρωμών στο ξένο δημόσιο και ιδιωτικό χρέος. 

Αυτό θα ξένιζε τους ξένους, αλλά τουλάχιστον θα κρατούσε την χώρα στο ευρώ.

Η προσέγγιση του Τσίπρα ενέχει κινδύνους. Είναι φανερό όμως το γιατί τον ψηφίζουν οι Έλληνες. Οι τοποθετήσεις του είναι σαφώς πιο λογικές από αυτών που βασίζονται αποκλειστικά στο μνημόνιο, το οποίο όμως δεν εγγυάται την οικονομική ανάκαμψη. Έχουμε δηλαδή ξανά, την Γερμανία της δεκαετίας του 1930.

Οι επιλογές που μένουν είναι :  χρεοκοπία τώρα, ή χρεοκοπία αργότερα. Προτιμότερη είναι η επιλογή της  χρεοκοπίας αργότερα, επειδή έτσι θα προκύψει πιο ομαλή δημοσιονομική προσαρμογή, με λογικές μεταρρυθμίσεις, που θα αυξήσουν την πιθανότητα παραμονής της χώρας στο ευρώ.

Δυστυχώς όμως, το πολιτικό κλίμα στην χώρα, οδηγεί στον άλλο δρόμο …

     Wolfgang Münchau, Financial Times

by Αντικλείδι , http://antikleidi.wordpress.com

Σχόλιο:   

IOBE : ΕΠΙΣΤΡΕΦΟΥΜΕ ΣΤΗ ΔΡΑΧΜΗ ΧΩΡΙΣ ΤΑ ΧΡΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΔΝΤ 

«Χωρίς τη χρηματοδότηση από την ευρωζώνη και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η οικονομική και κοινωνική ζωή στον τόπο μας θα ήταν πολύ χειρότερη από τη σημερινή, αφού το επίπεδο ζωής των πολιτών μας και μάλιστα αυτό των…
φτωχότερων στρωμάτων του πληθυσμού, θα έπρεπε να προσαρμοστεί στους πολύ μικρότερους διαθέσιμους πόρους» επισημαίνεται σε κείμενο-παρέμβαση το ΙΟΒΕ.

«Χωρίς τα χρήματα αυτά, η Ελλάδα θα αναγκαστεί να αποχωρήσει από την Ευρωζώνη και να επιστρέψει στη δραχμή» αναφέρει το ΙΟΒΕ, επισημαίνοντας ότι αυτό συνεπάγεται 

δραστική υποτίμηση του νέου νομίσματος και συνεπώς δραστική μείωση των πραγματικών μισθών και συντάξεων, ισόποση, με την υποτίμηση, αύξηση του εξωτερικού χρέους. 

Επίσης, συναλλαγματική κρίση και αδυναμία εισαγωγής βασικών αγαθών όπως φάρμακα, πετρέλαιο, πρώτες ύλες, δεδομένου ότι υπάρχει σημαντικό έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της τάξης των 20 δισ. ευρώ (10 δισ. ευρώ ακόμα και αν δεν ληφθούν υπόψη οι τόκοι του εξωτερικού χρέους).
Παράλληλα, επιδιώκοντας να απαντήσει στα «οικονομικά διλήμματα της χώρας», το ΙΟΒΕ προτείνει ένα μείγμα πολιτικής που θα προκρίνει την δημοσιονομική εξυγίανση της χώρας μέσα από αναπτυξιακές πρωτοβουλίες, θα είναι λιγότερο οδυνηρό για τον ελληνικό λαό και θα συμβαδίζει με τις απαιτήσεις τις διεθνούς κοινότητας.