Μια ριζοσπαστική – για τα δεδομένα των διεθνών αναλυτών και πάντως για την ... καθεστηκυία άποψη περί αντιμετώπισης της κρίσης χρέους – πρόταση δημοσιοποίησε ο διάσημος αρθρογράφος Μatthew Lynn σε άρθρο του στο αμερικανικό οικονομικό πρακτορείο Marketwatch.Τι προτείνει;
Αυτό που κάθε ημέρα στις μεταξύ μας συζητήσεις διερωτώμαστε όλοι!
Γιατί να μην τυπώσει και η Ευρώπη χρήμα, όπως έκανε ήδη δύο φορές μέσα σε 18 μήνες η Αμερική κι έτσι να δώσει, προσωρινή έστω, λύση στο πρόβλημα που ταλανίζει πια όλη την λεκάνη της Μεσογείου;
Δραστική λύση; Σίγουρα. Όμως έχει βάση. Και επιχειρήματα. Ιδού γιατί:
Η Ιταλία δοκιμάζεται. Η Ισπανία βλέπει κατάματα την κρίση. Ακόμα και η Γαλλία δεν μπορεί πια να νιώθει “ασφαλής” απέναντι στην επελαύνουσα ευρωπαϊκή κρίση χρέους. Οι ... καταιγίδες που σαρώνουν το τελευταίο διάστημα την ευρωπαϊκή οικονομία και το νόμισμά της, θεριεύουν μέρα με τη μέρα και όλα δείχνουν πως σταδιακά ... μετατοπίζονται από την ευρωπαϊκή περιφέρεια στην καρδιά της Ευρωζώνης! Στο σκληρό πυρήνα της ...
Η Ευρώπη βρίσκεται στην κόψη του ξυραφιού, οι επενδυτές αγωνιούν για το ενδεχόμενο – και τις επιπτώσεις – μιας μαζικής κατάρρευσης, μιας χρεοκοπίας μεγάλης έκτασης στην Ευρώπη.
Και παρ' όλ' αυτά κανείς δεν πρέπει να υποτιμά την πολιτική βούληση των Ευρωπαίων ηγετών να κρατήσουν “ζωντανό” το ευρώ! Εξάλλου τρεις γενιές Ευρωπαίων πολιτικών αφιέρωσαν την καριέρα τους στο ευρωπαϊκό όραμα. Άρα δεν πρόκειται να εγκαταλείψουν έτσι εύκολα την προσπάθεια ...
Πιθανότατα θα κάνουν ακόμα μια τελευταία προσπάθεια να διασώσουν το “ευρωπαϊκό πείραμα”. Πως; Με το τελευταίο όπλο που έχει απομείνει στην φαρέτρα τους: ΤΥΠΩΝΟΝΤΑΣ ΧΡΗΜΑ. Σε μεγάλες ποσότητες, σε μεγάλη κλίμακα, πολύ μεγαλύτερη από τις μέχρι σήμερα πρακτικές της αμερικανικής FED και του περιβόητου προγράμματός της “ποσοτικής χαλάρωσης”!
Αυτή είναι σήμερα η μοναδική κίνηση που μπορεί να σώσει το ευρώ. Κι όταν θα συμβεί, όταν οι Ευρωπαίοι θα αποφασίσουν να προχωρήσουν σε αυτήν, τότε αυτόματα θα πυροδοτήσει ένα νέο ράλι τόσο στις μετοχικές αγορές, όσο και στις αγορές εμπορευμάτων.
Για να κατανοήσουμε λίγο την κατάσταση και το γιατί το τύπωμα χρήματος φαντάζει πια ως η μοναδική λύση για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους στην Ευρώπη, αρκεί να αναλογιστούμε το μέγεθος και τη σημασία των μεγάλων ευρωπαϊκών οικονομιών που τώρα βρίσκονται στο στόχαστρο των αγορών και στη δίνη της κρίσης.
Η Ιταλία, η τρίτη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οικονομία, έχει παράλληλα το τρίτο μεγαλύτερο εξωτερικό χρέος στον πλανήτη, πίσω μόνον από τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία. Χρέος που σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί, ή να ... εξαγορασθεί, ακόμα και με τα στάνταρ της ιταλικής οικονομίας, των αναπτυξιακών της ρυθμών και της βαριάς βιομηχανίας της. Αν η Ιταλία χρεοκοπήσει, οι επιπτώσεις της κατάρρευσής της θα είναι παγκόσμιες ...
Η Ιταλία είναι πολύ μεγάλη για να αφεθεί να “πέσει”, αλλά και πολύ μεγάλη για να διασωθεί!
Σε λίγες ώρες οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα συναντηθούν εκ νέου για να πείσουν τις αγορές ότι μπορούν να αντιμετωπίσουν την κρίση χρέους στην ... αυλή τους. Αλλά ακόμα και τώρα δεν μπορούν να πείσουν κανέναν! Δεν μπορούν πια να εθελοτυφλούν. Μπροστά τους ανοίγονται πια μόνον δύο επιλογές: είτε την ενίσχυση μιας νομισματικής ένωσης, με την μεταφορά κεφαλαίων από την ισχυρή Γερμανία στις περιφερειακές οικονομίες, επομένως και στην Ιταλία και στην Ισπανία. Ή αλλιώς τον σχεδιασμό μιας επιλεκτικής χρεοκοπίας και ενδεχομένως μιας εξόδου από το ευρώ της Ελλάδας, της Πορτογαλίας και πιθανότατα κι άλλων χωρών στη συνέχεια ...
Το πρόβλημα είναι πως πολιτικά καμία από αυτές τις λύσεις δεν φαντάζει εφικτή. Πόσω μάλλον προτιμητέα!
Οι Γερμανοί πολίτες, που οσονούπω θα περάσουν και από τις κάλπες (!) δεν θα δεχθούν επ' ουδενί να επωμισθούν κι άλλα βάρη για χάρη της Περιφέρειας. Ήδη έχουν απηυδίσει με τη βοήθεια που πληρώνουν για τη διάσωση της Ελλάδας. Αν η κυρία Μέρκελ τολμήσει τους παρουσιάσει κι έναν ... λογαριασμό για τους Ιταλούς θα πρέπει να ξεχάσει κάθε πιθανότητα επανεκλογής της.
Την ίδια στιγμή η ΕΕ προφανώς και δεν μπορεί να δεχθεί μια χρεοκοπία, πολύ περισσότερο μια διάσπαση της Ευρωζώνης και του ευρώ. Το ενιαίο νόμισμα θεωρείται – και είναι (;) - το κλειδί για την περαιτέρω ανάπτυξη μιας ολόκληρης ηπείρου και κανείς δεν φαντάζεται καν τι θα συμβεί αν ξαφνικά εγκαταλειφθεί.
Επομένως τι μπορούν να κάνουν οι Ευρωπαίοι; Απλώς να αναζητήσουν μια τρίτη εναλλακτική.
Για την ακρίβεια τη μοναδική εναλλακτική που τους απέμεινε: να ... πλημμυρίσουν την αγορά φρεσκοτυπωμένα ευρώ! Η ΕΚΤ απλώς θα πρέπει να βάλει μπροστά τις μηχανές, να τυπώσει χρήμα και με αυτό να αγοράσει ΟΛΑ τα ομόλογα των περιφερειακών οικονομιών που σήμερα βρίσκονται στα χέρια ιδιωτικών τραπεζοασφαλιστικών ομίλων και επενδυτικών εταιρειών. Με αυτό τον τρόπο θα πετύχει δύο πράγματα: θα ανοίξει γραμμές ρευστότητας για όλες τις κυβερνήσεις που σήμερα αδυνατούν να βγουν στις αγορές και παράλληλα να μειώσει τάχιστα την ισχύ, την ισοτιμία του ευρώ στη διεθνή αγορά συναλλάγματος. Επιτρέποντας έτσι στις χώρες μέλη της ΕΕ να τονώσουν τις – φτηνότερες σε μια τέτοια περίπτωση – εξαγωγές τους. Αυτό μεταφράζεται σε ανάπτυξη!
Για πόσα χρήματα μιλάμε; Η Royal Bank of Scotland εκτιμά ότι θα χρειαστούν τουλάχιστον 2 τρις ευρώ ως ενίσχυση στο EFSF και στο ESM για να συνεχίσουν να χρηματοδοτούν τα ημιχρεοκοπημένα κράτη. Σκεφτείτε απλώς ότι όχι με ένα, αλλά με δύο προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης η FED δεν έφτασε καν αυτό το ποσό (1,25 τρισ. δολάρια το πρώτο πακέτο, 600 δισ. δολάρια το δεύτερο).
Μπορεί μια τέτοια λύση να μην έχει μακροπρόθεσμα οφέλη. Αλλά μέχρι τώρα οι Ευρωπαίοι πολιτικοί αγωνίζονται να βρουν βραχυπρόθεσμες λύσεις στα προβλήματά τους!
Όποιος αντιτάξει το επιχείρημα ότι η ΕΚΤ θα εναντιωθεί σε μια τέτοια προοπτική, καλό θα είναι να θυμηθεί πως σε λίγους μήνες η ευρωτράπεζα θα έχει στο τιμόνι της έναν Ιταλό! Τον Μάριο Ντράγκι, που είναι πιο “ευέλικτος” στο να ... ακούει τους πολιτικούς που θα τον πιέσουν να αγοράσει η τράπεζα ομολόγα του Νότου. Τουλάχιστον θα τείνει πιο ευήκοα ώτα από τον προκάτοχό του Ζαν Κλοντ Τρισέ...
Δραστική λύση; Σίγουρα. Όμως έχει βάση. Και επιχειρήματα. Ιδού γιατί:
Η Ιταλία δοκιμάζεται. Η Ισπανία βλέπει κατάματα την κρίση. Ακόμα και η Γαλλία δεν μπορεί πια να νιώθει “ασφαλής” απέναντι στην επελαύνουσα ευρωπαϊκή κρίση χρέους. Οι ... καταιγίδες που σαρώνουν το τελευταίο διάστημα την ευρωπαϊκή οικονομία και το νόμισμά της, θεριεύουν μέρα με τη μέρα και όλα δείχνουν πως σταδιακά ... μετατοπίζονται από την ευρωπαϊκή περιφέρεια στην καρδιά της Ευρωζώνης! Στο σκληρό πυρήνα της ...
Η Ευρώπη βρίσκεται στην κόψη του ξυραφιού, οι επενδυτές αγωνιούν για το ενδεχόμενο – και τις επιπτώσεις – μιας μαζικής κατάρρευσης, μιας χρεοκοπίας μεγάλης έκτασης στην Ευρώπη.
Και παρ' όλ' αυτά κανείς δεν πρέπει να υποτιμά την πολιτική βούληση των Ευρωπαίων ηγετών να κρατήσουν “ζωντανό” το ευρώ! Εξάλλου τρεις γενιές Ευρωπαίων πολιτικών αφιέρωσαν την καριέρα τους στο ευρωπαϊκό όραμα. Άρα δεν πρόκειται να εγκαταλείψουν έτσι εύκολα την προσπάθεια ...
Πιθανότατα θα κάνουν ακόμα μια τελευταία προσπάθεια να διασώσουν το “ευρωπαϊκό πείραμα”. Πως; Με το τελευταίο όπλο που έχει απομείνει στην φαρέτρα τους: ΤΥΠΩΝΟΝΤΑΣ ΧΡΗΜΑ. Σε μεγάλες ποσότητες, σε μεγάλη κλίμακα, πολύ μεγαλύτερη από τις μέχρι σήμερα πρακτικές της αμερικανικής FED και του περιβόητου προγράμματός της “ποσοτικής χαλάρωσης”!
Αυτή είναι σήμερα η μοναδική κίνηση που μπορεί να σώσει το ευρώ. Κι όταν θα συμβεί, όταν οι Ευρωπαίοι θα αποφασίσουν να προχωρήσουν σε αυτήν, τότε αυτόματα θα πυροδοτήσει ένα νέο ράλι τόσο στις μετοχικές αγορές, όσο και στις αγορές εμπορευμάτων.
Πολύ μεγάλη για να “πέσει” αλλά και για να σωθεί η Ιταλία
Για να κατανοήσουμε λίγο την κατάσταση και το γιατί το τύπωμα χρήματος φαντάζει πια ως η μοναδική λύση για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους στην Ευρώπη, αρκεί να αναλογιστούμε το μέγεθος και τη σημασία των μεγάλων ευρωπαϊκών οικονομιών που τώρα βρίσκονται στο στόχαστρο των αγορών και στη δίνη της κρίσης.
Η Ιταλία, η τρίτη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οικονομία, έχει παράλληλα το τρίτο μεγαλύτερο εξωτερικό χρέος στον πλανήτη, πίσω μόνον από τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία. Χρέος που σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί, ή να ... εξαγορασθεί, ακόμα και με τα στάνταρ της ιταλικής οικονομίας, των αναπτυξιακών της ρυθμών και της βαριάς βιομηχανίας της. Αν η Ιταλία χρεοκοπήσει, οι επιπτώσεις της κατάρρευσής της θα είναι παγκόσμιες ...
Η Ιταλία είναι πολύ μεγάλη για να αφεθεί να “πέσει”, αλλά και πολύ μεγάλη για να διασωθεί!
Σε λίγες ώρες οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα συναντηθούν εκ νέου για να πείσουν τις αγορές ότι μπορούν να αντιμετωπίσουν την κρίση χρέους στην ... αυλή τους. Αλλά ακόμα και τώρα δεν μπορούν να πείσουν κανέναν! Δεν μπορούν πια να εθελοτυφλούν. Μπροστά τους ανοίγονται πια μόνον δύο επιλογές: είτε την ενίσχυση μιας νομισματικής ένωσης, με την μεταφορά κεφαλαίων από την ισχυρή Γερμανία στις περιφερειακές οικονομίες, επομένως και στην Ιταλία και στην Ισπανία. Ή αλλιώς τον σχεδιασμό μιας επιλεκτικής χρεοκοπίας και ενδεχομένως μιας εξόδου από το ευρώ της Ελλάδας, της Πορτογαλίας και πιθανότατα κι άλλων χωρών στη συνέχεια ...
Το πρόβλημα είναι πως πολιτικά καμία από αυτές τις λύσεις δεν φαντάζει εφικτή. Πόσω μάλλον προτιμητέα!
Οι Γερμανοί πολίτες, που οσονούπω θα περάσουν και από τις κάλπες (!) δεν θα δεχθούν επ' ουδενί να επωμισθούν κι άλλα βάρη για χάρη της Περιφέρειας. Ήδη έχουν απηυδίσει με τη βοήθεια που πληρώνουν για τη διάσωση της Ελλάδας. Αν η κυρία Μέρκελ τολμήσει τους παρουσιάσει κι έναν ... λογαριασμό για τους Ιταλούς θα πρέπει να ξεχάσει κάθε πιθανότητα επανεκλογής της.
Την ίδια στιγμή η ΕΕ προφανώς και δεν μπορεί να δεχθεί μια χρεοκοπία, πολύ περισσότερο μια διάσπαση της Ευρωζώνης και του ευρώ. Το ενιαίο νόμισμα θεωρείται – και είναι (;) - το κλειδί για την περαιτέρω ανάπτυξη μιας ολόκληρης ηπείρου και κανείς δεν φαντάζεται καν τι θα συμβεί αν ξαφνικά εγκαταλειφθεί.
Επομένως τι μπορούν να κάνουν οι Ευρωπαίοι; Απλώς να αναζητήσουν μια τρίτη εναλλακτική.
Για την ακρίβεια τη μοναδική εναλλακτική που τους απέμεινε: να ... πλημμυρίσουν την αγορά φρεσκοτυπωμένα ευρώ! Η ΕΚΤ απλώς θα πρέπει να βάλει μπροστά τις μηχανές, να τυπώσει χρήμα και με αυτό να αγοράσει ΟΛΑ τα ομόλογα των περιφερειακών οικονομιών που σήμερα βρίσκονται στα χέρια ιδιωτικών τραπεζοασφαλιστικών ομίλων και επενδυτικών εταιρειών. Με αυτό τον τρόπο θα πετύχει δύο πράγματα: θα ανοίξει γραμμές ρευστότητας για όλες τις κυβερνήσεις που σήμερα αδυνατούν να βγουν στις αγορές και παράλληλα να μειώσει τάχιστα την ισχύ, την ισοτιμία του ευρώ στη διεθνή αγορά συναλλάγματος. Επιτρέποντας έτσι στις χώρες μέλη της ΕΕ να τονώσουν τις – φτηνότερες σε μια τέτοια περίπτωση – εξαγωγές τους. Αυτό μεταφράζεται σε ανάπτυξη!
Θα χρειαστούν 2 τρισ. ευρώ για τους μηχανισμούς!
Για πόσα χρήματα μιλάμε; Η Royal Bank of Scotland εκτιμά ότι θα χρειαστούν τουλάχιστον 2 τρις ευρώ ως ενίσχυση στο EFSF και στο ESM για να συνεχίσουν να χρηματοδοτούν τα ημιχρεοκοπημένα κράτη. Σκεφτείτε απλώς ότι όχι με ένα, αλλά με δύο προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης η FED δεν έφτασε καν αυτό το ποσό (1,25 τρισ. δολάρια το πρώτο πακέτο, 600 δισ. δολάρια το δεύτερο).
Μπορεί μια τέτοια λύση να μην έχει μακροπρόθεσμα οφέλη. Αλλά μέχρι τώρα οι Ευρωπαίοι πολιτικοί αγωνίζονται να βρουν βραχυπρόθεσμες λύσεις στα προβλήματά τους!
Όποιος αντιτάξει το επιχείρημα ότι η ΕΚΤ θα εναντιωθεί σε μια τέτοια προοπτική, καλό θα είναι να θυμηθεί πως σε λίγους μήνες η ευρωτράπεζα θα έχει στο τιμόνι της έναν Ιταλό! Τον Μάριο Ντράγκι, που είναι πιο “ευέλικτος” στο να ... ακούει τους πολιτικούς που θα τον πιέσουν να αγοράσει η τράπεζα ομολόγα του Νότου. Τουλάχιστον θα τείνει πιο ευήκοα ώτα από τον προκάτοχό του Ζαν Κλοντ Τρισέ...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου