Τρίτη 23 Μαρτίου 2010

To διπλωματικό πόκερ εναντίον της Ελλάδας

Στο επίκεντρο ενός διπλωματικού πόκερ, που εξελίσσεται στο εσωτερικό της Ευρωζώνης αλλά και πέραν αυτής, βρίσκεται η χώρα μας με τις επισκέψεις του πρωθυπουργού σε Βερολίνο και Ουάσιγκτον να δίνουν τον τόνο σε ένα σκληρό παρασκήνιο που βρίσκεται σε εξέλιξη. 
Αιχμή, ή ενδεχομένως και πρόσχημα, το ελληνικό δημοσιονομικό πρόβλημα, ενώ ζητήματα που συνδέονται με το παρόν και το μέλλον της οικονομικής συνοχής, την ισοτιμία ευρώ και δολαρίου, αλλά και την επανατοποθέτηση ισχυρών παικτών στα νέα δεδομένα που δημιουργεί η διεθνής ύφεση είναι αυτά που κυρίως αιτιολογούν τις διεργασίες που συντελούνται.
Η στάση της Merkel τη φέρνει αντιμέτωπη με τις Βρυξέλλες και άλλους Ευρωπαίους εταίρους, όμως, η Γερμανίδα καγκελάριος γνωρίζει πολύ καλά ότι οι ψηφοφόροι της είναι αντίθετοι με την ......οικονομική διάσωση της Ελλάδας.
Δημοσκόπηση των FT/Harris που δημοσιεύεται στους Financial Times δείχνει ότι το ένα τρίτο των Γερμανών πιστεύει πως η Ελλάδα θα πρέπει να εκδιωχθεί από το ευρώ, ενώ το 40% εκτιμά ότι η Γερμανία θα ήταν καλύτερα έξω από την ΟΝΕ.
Η Merkel επιμένει ότι η Ελλάδα δεν χρειάζεται ενίσχυση και προσπαθεί να χαμηλώσει τις προσδοκίες ότι μια συμφωνία διάσωσης θα επιτευχθεί στη Σύνοδο Κορυφής.
«Δεν βλέπω ότι η Ελλάδα χρειάζεται χρήματα αυτή τη στιγμή και η ελληνική κυβέρνηση το έχει επιβεβαιώσει αυτό. Για αυτό θα ζητούσα να μην εντείνουμε τις αναταράξεις στις αγορές εγείροντας άτοπες προσδοκίες για τη Σύνοδο της Πέμπτης», είπε.
«Η βοήθεια δεν θα είναι στην ατζέντα της συνάντησης της Πέμπτης γιατί η Ελλάδα λέει μόνη της ότι δεν χρειάζεται βοήθεια αυτή τη στιγμή», τόνισε.
Όμως, ο πρόεδρος της Κομισιόν, Jose Manuel Barroso, είπε στην Handelsblatt ότι η ΕΕ θα πρέπει επειγόντως να λύσει το πρόβλημα της Ελλάδας «ανεξάρτητα από την πολιτική ατζέντα των χωρών μελών». Και πρόσθεσε: «Είμαι σίγουρος ότι η Γερμανία θα συμβάλλει εποικοδομητικά στην επίλυση της σημερινής κρίσης».
Οι κινήσεις που εκδηλώνονται προσδίδουν στις σχεδόν ταυτόχρονες προσκλήσεις που δέχτηκε ο κ. Παπανδρέου από τον Αμερικανό πρόεδρο και τη Γερμανίδα καγκελάριο διαστάσεις που υπερβαίνουν κατά πολύ τα όρια-πιθανόν και τις αντοχές- της Ελλάδας. Είναι χαρακτηριστικό της κινητικότητας που εκδηλώνεται ότι η  πρόσκληση της Άνγκελα Μέρκελ έφτασε στην Αθήνα πριν από τη συμπλήρωση 24ώρου από την ανακοίνωση για το επικείμενο ταξίδι του πρωθυπουργού στην Ουάσιγκτον, όπου στις 9 Μαρτίου συναντάται στον Λευκό Οίκο με το Αμερικανό πρόεδρο. Της πρόσκλησης στο Βερολίνο προηγήθηκαν ενδεχομένως ασύνδετες μεταξύ τους κινήσεις, ενδεικτικές όμως του παρασκηνίου, αλλά και των πιέσεων που βρισκόταν σε εξέλιξη. Μεσούσης της ελληνικής υπεραντίδρασης για το ούτως ή άλλως απαράδεκτο εξώφυλλο του περιοδικού Focus, ο πρόεδρος της Deutsche Bank, Γιόζεφε Άκερμαν, βρέθηκε στην Αθήνα και είχε συναντήσεις με τον πρωθυπουργό και τον υπουργό Επικρατείας. Την ίδια στιγμή, τα δημοσιεύματα του γερμανικού Τύπου – απόλυτα εχθρικών και προσβλητικών για την Ελλάδα- έκαναν λόγο για οικονομική βοήθεια δεκάδων δις ευρώ από τράπεζες της Γερμανίας στο «μαύρο πρόβατο» της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Κλίμα κατά της Γερμανίας
 Τρόμαξαν, λοιπόν, οι Γερμανοί για τη διαμόρφωση ενός αντιγερμανικού κλίματος στην Ελλάδα, με ανώτερους πολιτικούς και πολιτειακούς παράγοντες της χώρας να διαγωνίζονται σε υπερβολές και να κηρύσσουν νέο ανένδοτο αγώνα απέναντι στον… αγκυλωτό σταυρό; Θα ήταν τουλάχιστον αφέλεια να υποστηριχθεί κάτι τέτοιο. Άλλωστε, η ευκολία με την οποία η κυβέρνηση έσπευσε να υποθάλψει αυτό το υπό διαμόρφωση αντιγερμανικό κλίμα, με αφορμή το εξώφυλλο ενός περιοδικού, μόνο τυχαία δεν μπορεί να είναι. Κατά σύμπτωση (;) μάλιστα κι, ενώ στη Βουλή καλείτε ο Γερμανός πρέσβης στην Ελλάδα, στο Μέγαρο Μαξίμου ο πρωθυπουργός φέρεται να διαπραγματευόταν με τους εταίρους μας στην Ευρωπαϊκή Ζώνη το νέο σκληρό πακέτο μέτρων, απαραίτητη προϋπόθεση σύμφωνα με κυβερνητικούς κύκλους για να εκδηλωθεί το σχέδιο διάσωσης της χώρας από τη χρεοκοπία. Τα τελευταία 24ωρα, σε κυβερνητικούς κύκλους, διατυπώνεται ένα ερώτημα: «Μήπως ακόμα κι αν δεν υπήρχε το εξώφυλλο του περιοδικού Focus, οι επικοινωνιολόγοι της κυβέρνησης θα έπρεπε να το είχαν εφεύρει;».
Το ερώτημα, κάθε άλλο από ρητορικό, φαίνεται να απηχεί τον προβληματισμό αλλά και τις «δεύτερες σκέψεις» που υπάρχουν σε κυβερνητικά στελέχη όχι μόνο για το διεθνές οικονομικό-διπλωματικό παιχνίδι που μετατρέπει την Ελλάδα σε «πειραματόζωο» για τους σχεδιασμούς των ισχυρών οικονομικά κρατών, αλλά τις μεθόδους άμυνας της κυβέρνησης στην εγχώρια πολιτική σκηνή. 
Σύμφωνα με έγκυρους κοινοτικούς κύκλους, η φράση-κλειδί του πρωθυπουργού για τα τεκταινόμενα εντός της Ευρωζώνης είναι ότι «θέλουν να μας κάνουν πειραματόζωα», που διατυπώθηκε πριν από δυο εβδομάδες στο Υπουργικό Συμβούλιο και με την επιστροφή τους από τις Βρυξέλλες και το άτυπο Ευρωπαϊκό  Συμβούλιο. Στο εσωτερικό της κυβέρνησης αναλύεται ιδιαίτερα ο ρόλος της Γερμανίας και η στάση που όλο αυτό το διάστημα τηρεί. 
Έμπειροι διπλωμάτες, που υποστηρίζουν ότι ο περιβόητος γαλλογερμανικός άξονας είναι μύθος, εκτιμούν ότι το Βερολίνο φλερτάρει ακόμα και την ιδέα σταδιακής αποσύνθεσης της Ευρωζώνης. 
Αν και η συγκεκριμένη προσέγγιση εμφανίζεται ευφάνταστη για τα μέχρι στιγμής δεδομένα, όσοι παρακολουθούν τους Γερμανούς αναλυτές και οικονομολόγους εκτιμούν ότι πίσω από όσα κατά καιρούς λέγονται ή γράφονται στο γερμανικό Τύπο, προβάλλει η πρόθεση της Γερμανίας να επανατοποθετηθεί στο «κλαμπ των ισχυρών», με στόχο να παίξει στο παιχνίδι του ανταγωνισμού με τις ΗΠΑ και τη Ρωσία για τη διαχείριση της Κίνας. 
Το ερώτημα αν σε αυτό τον ανταγωνισμό η Ευρωζώνη αποτελεί «βαρίδι» για τα σχέδια του Βερολίνου ή ένα μηχανισμό απολύτως ξεπερασμένο για τους ευρύτερους οικονομικούς σχεδιασμούς της Γερμανίας είναι υπαρκτό.
Προσφυγή στο ΔΝΤ
Εξίσου υπαρκτή όμως και πέρα των αναλύσεων για τα σχέδια των Γερμανών είναι και η αναιτιολόγητη για το ευρωπαϊκό προφίλ της ελληνικής κυβέρνησης παραφιλολογία περί προσφυγής στο ΔΝΤ. 
Μια πρώτη προσέγγιση αποδίδει τις αντίστοιχες διαρροές στην αγωνία του οικονομικού επιτελείου για το πρόβλημα της ρευστότητας. 
Μια δεύτερη όμως ανάγνωση ενδεχομένως παραπέμπει σε διαφορετικές σχολές σκέψης που διαμορφώνονται και στην Ελλάδα για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 
Για την κινητικότητα αλλά και τις προσεγγίσεις που με αφορμή το ελληνικό δημοσιονομικό πρόβλημα εκδηλώνονται, έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον πρωτοσέλιδο δημοσίευμα, προ ημερών, της ιταλικής εφημερίδας Corriere dela Sera, που αναφέρει μεταξύ άλλων:
«Η συλλογική υστερία μετά την ελληνική κρίση τροφοδοτείται από δυο αντιτιθέμενες σχολές σκέψεις που ενδιαφέρονται εξίσου για την όξυνσή της. 
Οι Ευρωπαίοι φεντεραλιστές ευελπιστούν ότι με την κρίση θα πραγματοποιηθεί βήμα προς τα εμπρός για την πολιτική ολοκλήρωση της Ευρώπης, ενώ οι ευρωσκεπτικιστές, που δεν πίστεψαν ποτέ στο όραμα της Ευρώπης, θεωρούν ότι η κρίση θα επιβεβαιώσει το σκεπτικισμό τους. Υπάρχει», υποστηρίζεται στο δημοσίευμα, «το πρόβλημα της ρευστότητας και για την αντιμετώπιση τέτοιων προβλημάτων και το ΔΝΤ, γιατί λοιπόν με πεισματική και ανόητη ματαιοδοξία θέλουμε να κρατήσουμε το Ταμείο μακριά, παρόλο που αποτελεί οργανισμό στον οποίο οι Ευρωπαίοι διαθέτουν την πλειοψηφία των κεφαλαίων;».

Δεν υπάρχουν σχόλια: