ΑΣΟ ΕΙΔΑ, ΕΚΣΑ, Κ’ ΕΖΗΣΑ
Αποτελεί τιμή για την πόλη της Δράμας η παρουσία μιας πολύμορφης και πολυπράγμονης προσωπικότητας, όπως ο Βασίλης Χατζηθεοδωρίδης αλλά και παράλληλα πρότυπο και παράδειγμα προς μίμηση, αξία διαχρονική, εκπαιδευτικός απαράμιλλης υπευθυνότητας, συνέπειας και σεμνότητας, το όλον Άνθρωπος.
Ποιος είναι ο Βασίλης Χατζηθεοδωρίδης.
Γεννήθηκε το 1935 στο Πέρασμα Κάτω Νευροκοπίου Δράμας και είναι το τέταρτο από τα πέντε παιδιά των προσφύγων γεωργών του Πόντου, Γεωργίου και Κυριακής...
Στην Κατοχή βρέθηκε όμηρος στη γειτονική Βουλγαρία μαζί με τη μητέρα του, τα τρία άλλα αδέλφια του και όλα τα γυναικόπαιδα του μικρού τους χωριού.
Σε σχολείο πρωτοβρέθηκε το 1946 προσφυγόπουλο στην Πετρούσα Δράμας. Την Έκτη Τάξη του δημοτικού σχολείου την τελείωσε στη Δράμα, όπου και πήρε απολυτήριο γυμνασίου το 1955. Σπούδασε στην Παιδαγωγική Ακαδημία Μυτιλήνης, στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και έκανε σπουδές επιπέδου Magister Artium στα παιδαγωγικά, στη φιλοσοφία και στην πολιτική επιστήμη στο πανεπιστήμιο Έρλαγκεν - Νυρεμβέργης.
Ακολούθησε το επάγγελμα του δασκάλου και υπηρέτησε σε σχολεία του νομού Δράμας, του Πειραιά, της Αθήνας, στην Κεντρική Υπηρεσία του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, καθώς και σε ελληνικά σχολεία της Γερμανίας. Υπηρέτησε με απόσπαση στο Εκπαιδευτικό Τμήμα της Ελληνικής Πρεσβείας στη Βόννη, όπου ασχολήθηκε με την εκπαίδευση των Ελληνόπουλων στις ευρωπαϊκές χώρες.
Υπηρέτησε ως εντεταλμένος καθηγητής - παιδαγωγός στην Παιδαγωγική Ακαδημία, στη Σχολή Νηπιαγωγών, στο ΤΕΙ (Τμήμα Βρεφονηπιοκόμων) και στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δασκάλων Θεσσαλονίκης.
Διατέλεσε Αν. Διευθυντής της Σχολής Επιμόρφωσης Λειτουργών Δημοτικής Εκπαίδευσης (ΣΕΛΔΕ) και του 2ου Περιφερειακού Επιμορφωτικού Κέντρου (ΠΕΚ) εκπαιδευτικών Θεσσαλονίκης, καθώς και Σχολικός Σύμβουλος σε σχολεία της ίδιας πόλης.
Το 1983 κυκλοφόρησε το πρώτο βιβλίο του και έκτοτε ακολούθησε μια σειρά εκδόσεων 15 ακόμη βιβλίων. Τιμήθηκε με το πρώτο βραβείο λαογραφικού βιβλίου της Διεθνούς Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών, με το μετάλλιο της Ακαδημίας Φιορίνο της Ιταλίας για τη συμβολή του στην Τέχνη και στα Γράμματα.
Δεκάδες επιστημονικές του εργασίες, άρθρα με παιδαγωγικό, κοινωνικό-πολιτιστικό περιεχόμενο και ποιήματά του φιλοξενούνται σε διάφορα περιοδικά και εφημερίδες. Έλαβε μέρος ως εισηγητής σε εθνικά και διεθνή επιστημονικά συνέδρια και υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Παιδαγωγικής Εταιρείας Ελλάδος και Πρόεδρος της Εταιρείας Επιστημών Αγωγής Δράμας.
Είναι ισόβιο μέλος του «Ιδρύματος Μακεδονικού Βραβείου» και έχει δεχθεί τιμητικές διακρίσεις από τη Νομαρχιακή Επιτροπή Πολιτισμού και Τοπικής Αυτοδιοίκησης, την Εταιρεία Δραμινών Μελετών, τη Εταιρεία Επιστημών Αγωγής Δράμας, από πολιτιστικούς συλλόγους και άλλες οργανώσεις.
Είναι πατέρας δυο παντρεμένων παιδιών, του Σταύρου, τοπογράφου μηχανικού και της Αναστασίας, νηπιαγωγού και ζει ως συνταξιούχος με τη Δραμινή σύζυγό του Άννα Καράκελε στη Δράμα από το 1996.
Το έργο του
Προϊόντος του χρόνου ο άνθρωπος πλουτίζεται σε εμπειρίες, γνώσεις, γνωριμίες πολλές από τις οποίες χαρακτηριστικά σηματοδοτούν και επηρεάζουν τον προσανατολισμό της πορείας του στο χρόνο και στη ζωή.
Τον Βασίλη Χατζηθεοδωρίδη τον γνώρισα όταν υπηρετούσα, νέος ακόμη, δάσκαλος στα μονοθέσια δημοτικά σχολεία, αυτή τη μήτρα της δασκαλικής συγκρότησης. Εκεί όπου, πέρα από δάσκαλος της τάξης, όφειλες πολλές φορές να είσαι και ψάλτης αλλά και αναγνώστης των γραμμάτων και γραφέας γραμμάτων για τα ξενιτεμένα παιδιά, που άφησαν στους γονείς τους τα δικά τους παιδιά και πήραν το δρόμο της ξενιτειάς.
Μου τον σύστησε ο αγαπητός συνάδελφος και φίλος, ο κουμπάρος του Ηλίας Σταυριανίδης.
Αργότερα αποσπασμένος δάσκαλος σε σχολεία της Γερμανίας βίωνα καθημερινά τόσο σε προσωπικό - οικογενειακό επίπεδο όσο και σε κοινοτικό την ανάγκη διατήρησης της διαφοροποίησής μου ως ατόμου και ως οικογένειας αλλά και ένταξης στο νέο κοινωνικό περιβάλλον, όπου διαβιούσαμε.
Στα πρώτα μαθήματα που παρακολούθησα στο Πανεπιστήμιο της πόλης ΜΑΝΝΗΕΙΜ στη Σχολή Κοινωνιολογίας γινόταν συζήτηση για τις έννοιες Assimilation και Integration (αφομοίωση, δηλαδή, και ένταξη). Δύο έννοιες σημαντικές για την κατανόηση των σχέσεων ανάμεσα στην κυρίαρχη πολιτισμική ομάδα και στις μειονότητες που εντρυφούν σε αυτήν. Έννοιες τις οποίες ο Βασίλης πριν από πολλά χρόνια τις είχε νοηματοδότησει μέσα στο έργο του αυτό.
Αυτός ήταν τότε ο Βασίλης, και παραμένει και σήμερα, ένας καινοτόμος, ρηξικέλευθος παιδαγωγός, πιονιέρος στην ανάλυση κοινωνικών φαινομένων, ευαίσθητος τροβαδούρος της επιστήμης μα κυρίως της ζωής, γιατί η επιστήμη και ο κάθε τομέας της πρέπει να υπάρχουν και να υπηρετούν τη ζωή και τον άνθρωπο.
Βρεθήκαμε πολύ αργότερα, όταν ως συνταξιούχος πλέον επέστρεψε στην προσφιλή του Δράμα, όπου μέχρι σήμερα διαβιεί μαζί με την αγαπημένη του Άννα, τη σύντροφο της ζωής του και έτσι έχουμε εμείς, οι φίλοι του, τη χαρά και απολαμβάνουμε τους καρπούς της φιλίας του. Γευόμαστε τη γλυκύτητα του λόγου του. Δροσιζόμαστε στην καθαρότητα των ιδεών του, τη συνέπεια των λόγων του, γιατί αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση. Ανανεωνόμαστε από το ανοιξιάτικο γάργαρο ρυάκι της ευρηματικότητάς του, την κρυστάλλινη σαφήνεια της γραφής του, από την οποία απορρέει μέλι πνεύματος και σοφίας.
«Την Δράμαν πολλά εγάπεσα. Ας ην ημέραν το είδα τεν ανοιξί σα 1941, εζωγραφίεν απεσ΄ιμ΄…» σημειώνει στην 298 σελίδων αυτοβιογραφία του στη γλώσσα που του έδωσαν ποντιακή και το αφιερώνει στην πολυφίλητη οικογένειά του! Την Άννα, την Αναστασία και το Σταύρο.
Ένα έργο 450 και πλέον σελίδων, που εκδόθηκε το 2001, γεμάτο ιστορία, θύμησες, εικόνες από ένα πλούσιο σε λυρισμό παρελθόν, που ο πανδαμάτορας χρόνος φροντίζει να ημερεύει όλες τις κρύες του στιγμές και να τις ζεσταίνει με το πέπλο της αποστασιοποίησης από τα γεγονότα.
Τη Δράμα που χάθηκε, που χάνεται καθημερινά.
Τη Δράμα που από την αχλή του χρόνου, τις μνήμες των παλαιότερων ανασκαλεύει φέρνοντας μια γλυκόπικρη γεύση στην οδό των αναμνήσεων.
που κυκλοφορεί το 2003 και το αφιερώνει στη Σταυρούλα, τον Αναστάση, τον Θεοφύλακτο, το Θεόδωρο, στα τέσσερα αδέρφια του.
Αφήνεται στη χάρη της Πολύμνιας, τη Μούσα της Λυρικής ποίησης, μα και στης Ερατούς τα κάλλη, τη Μούσα της Ελεγείας.
Στα 91 της τέχνης σκαριφήματα, της συλλογής του νου συλλήψεις, υμνεί το συναίσθημα, τα πάθη και τα υψηλά ιδανικά, τη φιλοπατρία, τη φύση, τον άνθρωπο. Ίσως μόνο γι’ αυτό το έργο θα έπρεπε να γίνει ένα αφιέρωμα για να προσεγγίσουμε την ευαισθησία, τη μεγαλοσύνη και το κάλλος της ψυχής του κοινωνικού ιχνηλάτη Βασίλη Χατζηθεοδωρίδη.
Το 1997 γνωρίζεται με τον γιατρό Ευάγγελο Μαρινόπουλου. Κοινά ενδιαφέροντα, ίδιες οι πίκρες της ζωής, ίδια τα πέτρινα χρόνια της γενιάς τους, ίδια η αγάπη για τον τόπο, τη Δράμα, την Ελλάδα. Δένονται σύντομα με ένα βαθύ αίσθημα φιλίας, που στερεώνεται από την αλληλοεκτίμηση που αναπτύσσεται μεταξύ τους και μετατρέπεται σε απόλυτη εμπιστοσύνη. Ο Βαγγέλης, ο γιατρός μας, και αυτό το «μας» είναι κάτι περισσότερο από μια κτητική αντωνυμία, έχει πρόσφατα αντιμετωπίσει ένα σοβαρότατο πρόβλημα υγείας. Καταθέτει ένα μεγάλο ποσό σε τραπεζικό λογαριασμό και αναθέτει στον Βασίλη να διεκπεραιώσει το διοικητικό μέρος της ίδρυσης ενός Ιδρύματος.
Έτσι κάθε 28η Οκτωβρίου σε μία πανηγυρική εκδήλωση βραβεύονται υψηλές προσωπικότητες του λόγου, της τέχνης, της επιστήμης.
Ψυχή και πνεύμα της πρωτοπόρας αυτής παραδειγματικής πράξης του συμπολίτη μας γιατρού, ο αεικίνητος διεκπεραιωτής κάθε δύσκολης δράσης ο αειθαλής Βασίλης Χατζηθεοδωρίδης.
Μια δράση παράδειγμα προς μίμηση, αλτρουισμού και ευεργεσίας στον τόπο.
Δράττομαι της ευκαιρίας να γνωρίσω και να υπενθυμίσω στην ομήγυρη ότι η πρώτη εκδήλωση της Εταιρείας Επιστημών Αγωγής Δράμας πραγματοποιήθηκε στην νεόδμητη, τότε, αυτή αίθουσα του Δημοτικού Ωδείου Δράμας, που και σήμερα μας φιλοξενεί. Ήταν μία διάλεξη που πραγματοποιήθηκε με ομιλητή τον καθηγητή Χρίστο Γιανναρά με θέμα «Το σχεδιαζόμενο Μουσείο της Ευρώπης». Ήταν η περίοδος μιας ακόμη προσπάθειας πολιτιστικής, ιστορικής κλοπής σε βάρος του Ελληνισμού, αφού τότε οι ινστρούχτορες της Ευρωπαϊκής Ένωσης θεωρούσαν ότι η ιστορία της Ευρώπης αρχίζει από την εποχή του Καρολομάγνου, στα μέσα δηλαδή του 8ου αιώνα.
Ο αγώνας αυτός τότε δικαιώθηκε και οι σχεδιαστές του εγχειρήματος αποδέχτηκαν ότι η ιστορία της Ευρώπης αρχίζει από την εποχή της ονομασίας της με την κλοπή της ωραίας πριγκίπισσας της Φοινίκης από τον Ταύρο – Δία, που χάθηκε στα σκοτεινά δάση της ηπείρου.
Επιστήμονες του εκπαιδευτικού χώρου, πανεπιστημιακοί ερευνητές, αλλά και εκπαιδευτικοί της καθημερινής πράξης μετέχουν σε αυτά τα συνέδρια ανά τριετία, δίνοντας αίγλη στη μικρή απομονωμένη από τα πανεπιστημιακά ιδρύματα πόλη της Δράμας. Η Εταιρεία, προπομπός πανελλαδικά, έγινε πρότυπο ώστε και σε άλλους νομούς, από τη μακρινή Κρήτη ως την Πέλλα, να ιδρυθούν αντίστοιχοι σύλλογοι και ήδη να συζητείται η ίδρυση Ομοσπονδίας των αντίστοιχων συλλόγων.
Βασίλη, να είσαι βέβαιος. ο σπόρος που έσπειρες έφερε καρπούς, και μάλιστα γλυκύτατους και χυμώδεις.
Ένα πόνημα, αφιερωμένο στην Άννα, που με απόφαση του Υπουργού Παιδείας εισάγεται στις σχολικές βιβλιοθήκες προς δόξαν του θρακιώτικου ελληνισμού.
Μέσα από τις 300 σελίδες του διατρέχει όλη τη σημερινή Βουλγαρία, όπου τον 19ο αιώνα διαβιούσαν ελληνικοί πληθυσμοί και παρουσιάζει τη διάρθρωση της εκπαίδευσής τους από τις παραθαλάσσιες πόλεις του Ευξείνου Πόντου, τη Βάρνα και την Αγχίαλο, μέχρι τη Φιλιππούπολη, τη Σόφια, το Πετρίτσι, το Μελένικο.
Αναφέρεται στο διδακτικό προσωπικό, στις μεθόδους διδασκαλίας, στους Πομάκους αλλά και στη σήραγγα Ειρήνης και Φιλίας της Εξοχής Δράμας.
Είναι ιδιαίτερα αξιόλογο το πόνημα αυτό, όπου παρατίθενται πλήθος στοιχείων για τους προϋπάρχοντες οικισμούς της Δράμας, που έχουν σήμερα εγκαταλειφθεί.
Για την πληθυσμιακή εξέλιξη και τις δημογραφικές ανακατατάξεις των σημερινών οικισμών, τις διοικητικές και τις εκκλησιαστικές αρχές, όπως ήταν και όπως είναι σήμερα διαρθρωμένες και άλλα ιδιαίτερου ενδιαφέροντος στοιχεία.
Στο έργο αυτό καταγράφεται ένα πλήθος αγωνιστών, που ξεπερνά κατά πολύ τις 11.000. Καταγράφονται οι καπετάνιοι, οι μάχες που δόθηκαν, ποιοι λαβώθηκαν, ποιοι ήταν οι τροφοδότες και πώς ήταν οργανωμένη η αντίσταση.
Στοιχεία από τα οποία αναδεικνύεται το μεγαλείο της συμβολής των Ανατολικομακεδόνων και Θρακιωτών στην αντίσταση κατά του βουλγαρικού επεκτατισμού και της προσπάθειας εθνικής αλλοτρίωσης του τοπικού πληθυσμού.
θα ήθελα να ολοκληρώσω την παρουσίαση του συγγραφικού έργου του Βασίλη Χατζηθεοδωρίδη, που μέχρι σήμερα υπάρχει, και θα ήθελα να σταματήσω εδώ. Αλλά πρέπει να τονίσω με έμφαση ότι δεν είμαι μόνο αυτό που παρουσιάστηκε.
Ακόμη θα ήθελα να τονίσω ότι αποτελεί για μένα ιδιαίτερη τιμή η συνεργασία που τα χρόνια αυτά υπήρξε ανάμεσά μας. Είναι ιδιαίτερη τιμή για μένα η φιλία του και όλα αυτά δεν αποτελούν κάποιο ρητορικό απόθεμα ούτε κάποιον λεκτικό πλεονασμό, αλλά πεποίθηση και αυτοσυνειδησία, γιατί πάντοτε μετά από κάθε επικοινωνία μαζί του διαλύονταν σκοτάδια, φωτίζονταν τα σύνορα του νου και ξαναγεννιόταν η αγάπη για το μεγάλο πειρασμό, την ευθύνη και την ελπίδα.
Εύχομαι στο Βασίλη, να είναι υγιής, και να προσφέρει σε όλους μας τους αγλαείς καρπούς του πνεύματος και της γραφίδας του. Προσδοκούμε με ανυπομονησία, χρησιμοθηρικά θα έλεγα, γιατί έτσι μας συνήθισε, την έκδοση της αυτοβιογραφίας του. Το γνωρίζω και τον ευχαριστώ που μου εμπιστεύθηκε το αδημοσίευτο κείμενό της. Ένα έργο 300 και πλέον σελίδων. Μια ακόμη καινοτόμα παρέμβαση στα γλωσσικά δρώμενα. Αυτή τη φορά σε καθάρια ποντιακή διάλεκτο. Μία ακόμη πρωτόλεια - πρωτότυπη συγγραφή. Με τον ήδη καταγραφόμενο τίτλο: «ΑΣΟ ΕΙΔΑ, ΕΚΣΑ, Κ' ΕΖΗΣΑ».
Όταν για πρώτη φορά διάβασα την «Καμπάνα του Πόντου» αναρίγησα. Τα ίδια συναισθήματα με κατέλαβαν διαβάζοντας την αυτοβιογραφία του. Τον αρχέγονο αυτόν λόγο, που έρχεται μέσα από τους αιώνες αναλλοίωτος, αυθεντικός, παραστατικός. Έναν λόγο που ακουγόταν στα παρχάρια, στην ενδοχώρα μα και στον αστικό Πόντο. Ένα λόγο πέρασμα από το Χθες στο Αύριο, στο Διηνεκές.
Μια αυτοβιογραφία στην ποντιακή διάλεκτο που είναι βέβαιο ότι θα χρησιμεύσει στο μέλλον ως οδηγός σε όσους θα διδάξουν ή θα διδαχτούν την ποντιακή και για το λόγο αυτό είμαστε ευγνώμονες, γιατί συμβάλλει στη διατήρηση του λαϊκού αυτού πλούτου, αυτής της ειδοποιού διαφοράς που φέρνει σε απευθείας σύνδεση την αρχαιοελληνική γλώσσα με την ποντιακή διάλεκτο, με το σήμερα.
ΩΔΗ ΣΤΟΝ ΗΛΙΟ
Ήλιε μου, βγες και ζέστανε της γης τ' άγρια ζώα
Αυτά που σέρνονται και που πετούν, στη γη και στον αέρα
Τα άσκημα, τα όμορφα, της νύχτας και της μέρας,
Τ΄ αδύναμα, τα δυνατά, τα ήρεμα και τ' άγρια.
Ήλιε μου, που δίνεις το φως παντού, στους δικούς μας και στους ξένους
Φώτισε καρδιές και ψυχές που ζουν μες στο σκοτάδι
Πάρε τον πόνο του ορφανού, το βάσανο της χήρας
Βοήθησε να σηκωθεί το σώμα που ζει στην αμαρτία.
Αυτή η ακένωτος πηγή, ο Βασίλης Χατζηθεοδωρίδης, το ζείδωρο αυτό πνεύμα, δεν σταματά εδώ. Αδημοσίευτα κείμενα παραμένουν στα ερμάρια του γραφείου του και στα ράφια της βιβλιοθήκης του. Ποιητικές συλλογές, ιστορίες, μασάλια, κατάλληλα για παρακάθια, πολλαπλώς καταλληλότερα για τη διάπλαση των παίδων απ’ ότι η κατακρήμνιση στη βυθιότητα της οικογενειακής σιωπής των tablets και των άλλων «μέσων επικοινωνίας».
Αυτά «είδα, έκσα κ' έζησα» με τον Βασίλη. Τον Βασίλη, που είναι μικρός το δέμας, τεράστιος όμως στην ψυχή και ζάχρυσος γίγαντας στο πνεύμα.
Τον Βασίλη Χατζηθεοδωρίδη, τον Δάσκαλο, τον Πολίτη, τον ΑΝΘΡΩΠΟ.
|
Νίκος Γ. Γεωργιάδης, π. Δάσκαλος Π.Ε.
Διαβάστε όλα τα άρθρα του Νίκου Γ. Γεωργιάδη
|
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου