Πέμπτη 2 Μαρτίου 2017

Ποντικοί, γενίτσαροι και οικόσιτα τέρατα

Ήμασταν πρωτοπόροι. 

Προτού τα μυαλά της Δύσης καταφύγουν σαστισμένα στον ορισμό «post-truth politics», για να περιγράψουν τη μέθοδο της Διεθνούς των λαϊκιστών, εδώ είχαμε ήδη κολλήσει τα ένσημά μας. Ξέραμε πώς είναι να διεκδικεί και να κατακτά την εξουσία ένα πολιτικό ρεύμα, διαπλάθοντας τη δική του πραγματικότητα. Ένα ρεύμα που, σύμφωνα με την προ-post-truth ορολογία εμπειρότατου στελέχους της Ν.Δ., είχε βρει τον τρόπο να «κάνει τον ποντικό γενίτσαρο»...

Η συζήτηση αυτή, την οποία αναθέρμανε με προχθεσινή παρέμβασή του ο Κυριάκος Μητσοτάκης, δεν έχει μόνο θεωρητικό ενδιαφέρον. Η σύνδεση της ελληνικής περιπέτειας με την κρίση της δυτικής δημοκρατίας έχει, κυρίως για τον Μητσοτάκη, τρέχουσα πολιτική σημασία.
Εχει σημασία για τον τρόπο που τοποθετεί ο ίδιος τον εαυτό του στην ιστορική συγκυρία. Για το πώς απευθύνεται προς το εσωτερικό εκλογικό ακροατήριο, αλλά και προς την ευρωπαϊκή πολιτική του οικογένεια.
Ο πρόεδρος της Ν.Δ. αυτοσυστήνεται στην Ευρώπη ως επικεφαλής του πρώτου συστημικού κόμματος που απέχει λίγο από το να αποδείξει ότι ο λαϊκισμός μπορεί να ηττηθεί. Να ηττηθεί εκλογικά και ιστορικά. Οπως το παρουσίασε ο ίδιος προχθές, η δική του Ν.Δ. αποδεικνύει ότι η χώρα έχει «οργανωμένη αντιπολίτευση». Η Ελλάδα είναι δηλαδή σαν τις άλλες δυτικές δημοκρατίες. Εχει αντίβαρα που λειτουργούν.
Η Ν.Δ., λέει ο πρόεδρός της, δεν έχει με το μέρος της μόνο τις δημοσκοπήσεις. Εχει με το μέρος της και τη νομοτέλεια που θέλει «την πραγματικότητα να νικάει στο τέλος το ψέμα».
Πρόκειται για μια ανάλυση που δείχνει υπερβολική εμπιστοσύνη στην ορθοπεδική του κοντοπόδαρου ψέματος. Και μοιάζει να επαφίεται σε κάποια ηθική της Ιστορίας, δυνάμει της οποίας το φως της αλήθειας και του ορθού λόγου προορίζεται να επικρατήσει.
Η πραγματικότητα, όμως, με την οποία βρίσκεται ήδη αντιμέτωπος ο Μητσοτάκης είναι πολύ πιο σύνθετη. Η Ν.Δ. δεν έχει να αντιμετωπίσει μόνο τη μετα-αλήθεια των απέναντι. Εχει να αντιμετωπίσει και τον λαϊκισμό που ταΐζει χρόνια και χρόνια, σαν οικόσιτο τέρας, στην πίσω αυλή της.
Δεν είναι μόνο η παρανόρμαλ Δεξιά του εθνικού Τάματος που επιβιώνει στην αξιωματική αντιπολίτευση. Είναι, ας πούμε, και τα αντανακλαστικά της αντιπαγκοσμιοποίησης, που εκδηλώθηκαν στην περίπτωση της εμπορικής συμφωνίας Ε.Ε. - Καναδά, υπό τη σημαία της διάσωσης της φέτας.
Είναι και οι παλαιοδεξιές πελατείες με επιρροή, όπως αυτή των οδηγών ταξί, που περικύκλωσαν την Πειραιώς επειδή ένα στέλεχος τόλμησε κάτι να ψελλίσει υπέρ της Uber.
Είναι σταθερά εκείνη η πτέρυγα του κόμματος που επιμένει να ανατροφοδοτεί τη φιλολογία ότι η κρίση οφείλεται σε παραχαράκτες, Πυθίες και, πάντως, παράγοντες άσχετους με τη διαχείριση της περιόδου 2004-2009.
Ναι, μπορεί η νεομητσοτακική Ν.Δ. να ορίζει ως ιστορική αποστολή της την αναμέτρηση με τον λαϊκισμό της μετα-αλήθειας. Αλλά δεν μπορεί να εξαιρεί από την αναμέτρηση ούτε τον δικό της λαϊκισμό ούτε τη δική της μετα-αλήθεια.
Η απάντηση θα μπορούσε να είναι ότι δεν τον εξαιρεί. Ηδη, ο Μητσοτάκης έχει αντιμετωπίσει παραδειγματικά τα κρούσματα εκείνα που κηλιδώνουν τον προσανατολισμό που εκείνος θέλει να δώσει στο κόμμα του.
Το ερώτημα είναι αν αυτό αρκεί. Για κάθε έναν Κασαπίδη που εκδηλώνεται σήμερα, υπάρχουν άλλοι δέκα που σιωπούν, καλυπτόμενοι κάτω από την κουβέρτα των ευνοϊκών γκάλοπ. Η δημοσκοπική ευφορία επιβάλλει τώρα την κομματική ηρεμία. Η πείρα, ωστόσο, έχει δείξει πώς αφυπνίζονται τα λαϊκιστικά στοιχεία στη συμπολίτευση, όταν βρεθούν υπό την πίεση του πολιτικού κόστους. Η πείρα έχει δείξει πώς αποκτούν ασύμμετρη πολιτική επιρροή, όταν διαπραγματεύονται την κοινοβουλευτική τους ψήφο σε εύθραυστες κυβερνητικές πλειοψηφίες.
Ναι, η Ν.Δ. μπορεί να νικήσει τον λαϊκισμό στις εκλογές. Αλλά δεν θα τον έχει εξαλείψει. Οι ποντικοί δεν γίνονται γενίτσαροι σε μία νύχτα.
www.kathimerini.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: