Ένα μοναδικό ποίημα, με τίτλο Αγαπώ σας ρωμαίικα, που αγγίζει καρδιές και ξυπνά συναισθήματα πατρίδας, μνήμης, νοσταλγίας και διαλέκτου, έρχεται να αναδείξει τη μητρική γλώσσα της Αϊσέ Τουρσούν, την ποντιακή (και πιο συγκεκριμένα την οφίτικη) διάλεκτο.
Το ποίημα, εμπλουτισμένο με οπτικό υλικό, έκανε τη συμβολική εμφάνισή του την Τρίτη 21 Φεβρουαρίου, Παγκόσμια Ημέρα Μητρικής Γλώσσας.
Πηγή έμπνευσής της, όπως δήλωσε στο pontos-news.gr η Αϊσέ, ήταν η μητρική της διάλεκτος, «η οποία ξεχνιέται κάθε μέρα ακόμα πιο πολύ [...]. «Το ποίημα αυτό το έγραψα πέρσι. Μου ζητήθηκε να διατυπώσω τις σκέψεις μου στο χαρτί για την Παγκόσμια Ημέρα της Μητρικής Γλώσσας, και με πολλή χαρά δέχτηκα την πρόσκληση και την πρόκληση», λέει. Φέτος το παρουσιάζει αφηγηματικά μέσα από ένα βίντεο, σε ιδέα του ραδιοφωνικού παραγωγού Ταμέρ Τσιλινγκίρ.
Η Αϊσέ χαρακτηρίζει τα ποντιακά ως διάλεκτο «πολύ γλυκιά, εύηχη, με φοβερά κωμικά στοιχεία με αριστοφανικές επιρροές», και δίνει ένα παράδειγμα: «Ποια γιαγιά και σε ποια γλώσσα αγαπάει το εγγονάκι της λέγοντάς του “να τρώγω τα κάκαλα σ’”;». Είναι από τις πρώτες λεξούλες που μαθαίνει κάνεις από τη μάνα του, αναφέρει, ενώ τονίζει πως η συγκεκριμένη διάλεκτος δίνει μεγάλη αυτοπεποίθηση στον ομιλητή. «Δεν νομίζω να υπάρχει κάνεις που να μην αγαπά της μάνας του τα λόγια. Δεν υπάρχει κανείς που δεν θυμάται όσα του έλεγε η μητέρα του, τις συμβουλές, τις ανησυχίες της, ακόμα και το μάλωμά της», συμπληρώνει.
Εικάζει δε ότι στο ποντιακό λεξιλόγιο δεν υπάρχει η λέξη συγνώμη, γιατί μπορεί να λέμε στον άλλον τα πάντα, γνωρίζοντας όμως ότι δεν τον πληγώνουμε.
Αϊσέ Τουρσούν: Αγαπώ τη γλώσσα μου γιατί είναι ωραία.
Αυτή την ιδιαίτερη διάλεκτο, την οφίτικη, η UNESCO την έχει κατατάξει στις γλώσσες με άμεσο κίνδυνο εξαφάνισης τα επόμενα χρόνια.
Έμαθα και άλλα γλώσσας. Άμα κανέναν γλώσσα, όσον τ’ εσόν τη γλώσσα, νόημα ούκ’ είχεν για τ’ εμέν’. Εγώ όλον πολλά, τ’ εσό τη γλώσσα εγάπεσα.
Όλον πολλά, τα ρωμαίικα. [...]. Ντ' έμορφο έν’ ατό του λόγου το αίσθημα. Εμπαίν’ ας σ’ ανθρεπίου τ’ ωτίν απές, κατηβέν’ ως την καρδίαν και άμον δοξάρι κρούει ’ς σην ψυ’ν ατ’ τα χόρδας.
Όλον πολλά, τα ρωμαίικα. [...]. Ντ' έμορφο έν’ ατό του λόγου το αίσθημα. Εμπαίν’ ας σ’ ανθρεπίου τ’ ωτίν απές, κατηβέν’ ως την καρδίαν και άμον δοξάρι κρούει ’ς σην ψυ’ν ατ’ τα χόρδας.
Ας σην γη ως τον ουρανό, ας σην Δύση ως την Ανατολή τσαι ας σην Βορειά ως τη Νοτιά… Αγαπώ σας ρωμαίικα.
Δείτε εδώ στην αυθεντική του εκδοχή το ποίημα, όπως το έγραψε η Αϊσέ Τουρσούν, στην οφίτικη διάλεκτο.
Βασίλης Καρυοφυλλίδης
www.pontos-news.gr
Σχόλιο:
Αν καμιά φορά σκέπτεστε, τι άνθρωποι είμαστε εμείς οι Πόντιοι....
Ακούστε αυτά τα λόγια από την Α-ι-σε , λόγια χιλιάδων χρόνων, με του όχι-ουτσ και το τσ στο κ, λόγια συγκινητικά, ένα ποίημα για την αγάπη
Και κάτι συγκλονιστικό....Λέει η Ayse....σε ποια γλώσσα η μάνα, απευθυνόμενη στο μικρό παιδί της λέει..<< να λελεύω τα κάκαλασ>>
Εκείνη την στιγμή η μάνα προσκυνά τα κάκαλα, τα αρχιδάκια δηλαδή του γιου της...
Εκείνη την στιγμή η μάνα προσκυνά τα κάκαλα, τα αρχιδάκια δηλαδή του γιου της...
Δεν είναι τίποτα τυχαίο, το πως 3.000 χρόνια, εκεί στα όμορφα βουνά που αγκαλίαζει η θάλασσα, εκεί στον Ευξεινο Πόντο, αυτή η λαλιά, ζει, όπως και οι ψυχές ....
Είμαι ένας από αυτούς , που χάταλον---μωράκι ακόμη---άκουσα γιάγια και μάνα, να λένε<< Πουλοπομ, να λελεύω τα κάκαλας>>
Όταν βλέπετε τρελό, να μην υπολογιζει τιποτα, ψάξτε πρωτα αν είναι Πόντιος..Αν είναι Ποντιος, μην νοιάζεστε, είναι για καλό, τρελός
Σωτηρης Δημηρόπουλος, περήφανα για το αίμα μου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου