Πέρυσι, όταν άρχιζε να φουντώνει η κρίση,
σε ένα εστιατόριο της Θεσσαλονίκης έβλεπα τους Έλληνες να τραγουδούν
και να χορεύουν λαϊκά.
Άρχιζαν με Ρασούλη και κορύφωναν με Στράτο
Διονυσίου και Ακη Πάνου.
Βαριά τραγούδια, νταλκαδιάρικα, ζεϊμπέκικα προ
πάντων.
Σκέφτηκα τότε ότι στον δύσκολο καιρό που
έρχεται οι Ελληνες θα αναδιπλωθούν προς τα έσω, για καλό και για κακό.
Καλό, γιατί η ενδοσκόπηση μπορεί να δώσει καρπούς αυτογνωσίας, να
απομακρύνει έναν ορισμένο επιπόλαιο κοσμοπολιτισμό, συνυφασμένο με την
εύκολη χλιδή των δανεικών.
Κακό, γιατί η εσωστρέφεια μπορεί εύκολα να
φουντώσει έναν αμυντικό ναρκισσισμό και μιαν αυταρέσκεια θύματος...
Τα τουρκικά σίριαλ εικονίζουν σχηματικά,
με τη φόρμα του λαϊκού ρομάντσου και της σαπουνόπερας, έναν κόσμο
ταυτοχρόνως ιδεατό και πραγματικό, μακρινό και κοντινό,
ανατολικό-ασιατικό και δυτικό-ευρωπαϊκό, έναν κόσμο μεταιχμιακό. Το
ελληνικό κοινό αντικρίζει τον εαυτό του ακριβώς σε αυτό το μεταίχμιο,
στο πέρασμα. Οπισθοδρόμηση; Αν το δούμε τυπικά, γραμμικά, ναι, το
ελληνικό κοινό «οπισθοδρομεί», ταυτιζόμενο ενδοψυχικά με την τουρκική
κοινωνία των σίριαλ, την τόσο ανδροκρατική και αυταρχική, όπου
κυριαρχούν η ενδοοικογενειακή τιμή και αντιπαλεύουν η ωμή δύναμη και τα
σφοδρά συναισθήματα. Μπορούμε να πούμε ότι το προχωρημένο ελληνικό
κοινό, ευρισκόμενο κοινωνικά-πολιτισμικά-ιστορικά σε ανώτερο στάδιο,
σαγηνεύεται από τους καθυστερημένους ιδεότυπους και την προνεωτερική
ηθογραφία των Τούρκων.
Αλλά η σημαντικότερη αιτία για τη
δημοτικότητα των τουρκικών είναι μάλλον η ψυχοκοινωνική αναδίπλωση των
λαϊκών στρωμάτων ενώπιον του ναυαγήσαντος εκσυγχρονισμού. Οι αδρές,
στέρεες δομές των τουρκικών οικογενειών, οι σπαθάτοι άντρες, με την
υπερχειλίζουσα αρρενωπότητα, οι υπερθηλυκές γυναίκες που είναι όμως
σύζυγοι και μητέρες, και όχι ξέκωλα ή dominatrix, το προστατευμένο χρήμα
της κλειστής φαμίλιας, οι παγιωμένοι κώδικες τιμής, όλα τούτα τα
προνεωτερικά ή πρωτοαστικά αναδύονται οικεία και ελκυστικά μπρος στα
διψασμένα μάτια ενός ακροατηρίου που έχει χάσει τα ζύγια του, το ειδικό
του βάρος, το παλαιό του μέτρο.
Το ελληνικό κοινό βλέπει διψασμένο έναν
παλαιό κόσμο, «ανατολικό», βραδύ και αδρό, τον κόσμο που έχασε. Εχασε
τις μαντίλες και τα τσεμπέρια, λυτρώθηκε από προκαταλήψεις και
αγκυλώσεις, αλλά δεν βρήκε σίγουρο βηματισμό και γονιμότητα στη
φρενιτιώδη υστερονεωτερικότητα. Ο εκσυγχρονισμός έφερε διαψεύσεις,
ματαιώσεις, πρόδωσε τις υπερτροφικές προσδοκίες. Και μας έριξε στα
τούρκικα.
by Αντικλείδι , http://antikleidi.wordpress.com/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου