“Ο κ. Καραμανλής ποτέ δεν είπε όχι σε εισηγήσεις για λόγους πολιτικού κόστους”

Συνέντευξη στην Εφημερίδα “Πρώτο Θέμα” του Γιάννη Παπαθανασίου

1.    Διατελέσατε υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών το τελευταίο κρίσιμο 10μηνο της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας. 

Περιγράψτε μας ποια ήταν η κατάσταση που βρήκατε στα οικονομικά της χώρας από τον προηγούμενο υπουργό.

Όταν ανέλαβα τα καθήκοντά μου στο Υπουργείο, η Ελλάδα είχε αρχίσει να υφίσταται τις αρνητικές επιπτώσεις της διεθνούς οικονομικής κρίσης, που ήλθε στη χώρα μας με καθυστέρηση. 
Όλα τα δεδομένα πλέον είχαν ανατραπεί.  Οι προβλέψεις που περιείχε ο προϋπολογισμός για το 2009 ήταν εντελώς αδύνατον να ...πραγματοποιηθούν. Η οικονομία έμπαινε σε ύφεση μετά από πολλά χρόνια διαρκούς ανάπτυξης και υπήρχαν πιέσεις από τη μια πλευρά για μέτρα τόνωσης της πραγματικής οικονομίας και από την άλλη για λήψη αυστηρών δημοσιονομικών μέτρων.

2.    Όταν διαπιστώσατε αυτή την κατάσταση τι πράξατε; Ποια ήταν τα μέτρα που θεωρήσατε ότι έπρεπε να ληφθούν άμεσα;

Κατ αρχήν φροντίσαμε να υλοποιήσουμε το πρόγραμμα δανεισμού της χώρας το συντομότερο δυνατό. Τον Απρίλιο είχαμε καλύψει το 80 % του ετήσιου προγράμματος με μέσο επιτόκιο 4 %. Θυμίζω ότι τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ μας κατηγορούσαν ακόμη και γι αυτό. Κι αυτό το πετύχαμε επειδή αποφύγαμε να αυτοπυροβοληθούμε. Δεν δραματοποιήσαμε από μόνοι μας την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας και δεν δυσφημήσαμε την ίδια μας την χώρα στις διεθνείς αγορές και στους δανειστές μας, λέγοντας ότι η Ελλάδα είναι Τιτανικός, ότι είναι διεφθαρμένη χώρα, στο χείλος του γκρεμού και στα πρόθυρα της χρεωκοπίας. Δεύτερον , ανακοινώσαμε και υλοποιήσαμε μέτρα για τον περιορισμό του ελλείμματος τρεις φορές μέσα στο 2009.

3.    Υπήρξαν εισηγήσεις σας για λήψη πρόσθετων μέτρων, ή επίσπευση μεταρρυθμίσεων, που δεν έγιναν δεκτές από τον κ. Καραμανλή;

Τρεις φορές μέσα στο 2009 λάβαμε δέσμη μέτρων για τον περιορισμό των ελλειμμάτων. Ο κ. Καραμανλής ποτέ δεν είπε όχι σε εισηγήσεις για λόγους πολιτικού κόστους.  Βεβαίως, υπήρχαν φωνές αντίρρησης και στο κόμμα και από συναδέλφους Υπουργούς  και από την κοινοβουλευτική ομάδα, με το επιχείρημα ότι τα μέτρα ήταν αντιλαϊκά.

Η ίδια επιχειρηματολογία ακούστηκε πιο έντονα, όταν ο Καραμανλής στη ΔΕΘ τόλμησε να προτείνει στον ελληνικό λαό δυσάρεστα, αλλά αναγκαία μέτρα περιορισμού του ελλείμματος. Για πρώτη φορά κόμμα εξουσίας στη χώρα μας  ζητούσε την ψήφο των πολιτών για να εφαρμόσει πολιτική λιτότητας.  Ο κ. Καραμανλής είχε αποφασίσει να πει όλη την αλήθεια στους πολίτες και ας τον καταψήφιζαν.

4.    Μπορούσε με οποιοδήποτε μέτρο να αναστραφεί η κατάσταση στο 10μηνο της δικής σας υπουργίας, ή έπρεπε να ληφθούν μέτρα πιο πριν;

Η Νέα Δημοκρατία πέτυχε την περίοδο 2004-2008 υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Σε αυτή την περίοδο, αντί να επιδιώξει υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα, για να μειώσει δραστικά το δημόσιο χρέος που παρέλαβε από το ΠΑΣΟΚ, επέλεξε να αυξήσει σημαντικά τις αμοιβές στο δημόσιο και τις κοινωνικές δαπάνες. Τότε δεχόμασταν από όλους κριτική γιατί δεν μοιράζαμε περισσότερα. Σήμερα, μπορούμε να πούμε ότι κάναμε λάθος.  

Το 2009 η χώρα μπήκε σε ύφεση. Ακόμα και τότε θα μπορούσαμε και θα έπρεπε να λάβουμε δραστικότερα μέτρα περιορισμού του ελλείμματος. Και πάλι, όλοι στο εσωτερικό της χώρας, μας ζητούσαν να αυξήσουμε και όχι να μειώσουμε τις δαπάνες.  Σήμερα, μπορώ να πω, ότι παρά το γεγονός ότι λάβαμε περιοριστικά μέτρα, έπρεπε να είμαστε πιο αυστηροί.

5.    Ο προκάτοχός σας υπουργός, κ. Γιώργος Αλογοσκούφης, σε πρόσφατη συνέντευξή του, είπε ότι η κατάσταση στην οικονομία ήταν υπό έλεγχο μέχρι τη στιγμή που έφυγε εκείνος από το υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών. Συμφωνείτε;

Ακούστε, εμένα δεν μου αρέσει να κατηγορώ κανένα. Ήμουν εννέα μήνες Υπουργός, ανέλαβα να υλοποιήσω έναν προϋπολογισμό που είχε συνταχθεί και ψηφισθεί δεκαπέντε ημέρες πριν αναλάβω, με πρόβλεψη για ανάπτυξη 2,5% και έλλειμμα 2 %. Και φυσικά, τον προϋπολογισμό για το 2009 όχι μόνο δεν τον συνέταξα, αλλά δεν πρόλαβα ούτε να τον κλείσω, αφού χάσαμε τις εκλογές. 

Παρ’ όλα αυτά, ακριβώς επειδή ο προϋπολογισμός για το 2009 δεν έβγαινε, έλαβα τρεις φορές μέτρα για τον περιορισμό του ελλείμματος. Κόντρα σε όλους: Αντιπολίτευση, συνδικάτα, εσάς τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. 

Εκείνο για το οποίο έχω μετανιώσει, δεν είναι ότι πήγα κόντρα στις φωνές αυτές, αλλά γιατί δεν έλαβα ακόμα πιο δραστικά μέτρα. Όλοι όσοι κυβερνήσαμε τα τελευταία τριάντα χρόνια, έχουμε μεγάλο ή μικρό μερίδιο ευθύνης για την κατάσταση της χώρας. Αντί λοιπόν να κατηγορούμε ο ένας τον άλλον, καλύτερο θα ήταν να αναλάβουμε δημόσια τις ευθύνες μας.

6.    Είπε ακόμη ότι οι προβλέψεις σας για το έλλειμμα ήταν τελείως λανθασμένες. Μήπως τελικά εσείς ευθύνεστε για την λάθος εικόνα που είχε για την οικονομία ο κ. Καραμανλής;

Κατ αρχήν το συμπέρασμά σας ότι ο κ. Καραμανλής είχε λάθος εικόνα για την οικονομία είναι αυθαίρετο και δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.
Οι εκτιμήσεις που έγιναν το 2009, όχι μόνο από την Ελλάδα, αλλά και τις κυβερνήσεις των άλλων ευρωπαϊκών χωρών και την ίδια την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έπεσαν έξω γιατί η κατάσταση άλλαζε μήνα με το μήνα εξαιτίας της διεθνούς κρίσης.
Εκείνο που επεσήμανε ο κ. Αλογοσκούφης, είναι ότι οι προβλέψεις στη χώρα μας δεν ήταν σωστές από την στιγμή που τα ασφαλιστικά ταμεία και διάφοροι δημόσιοι οργανισμοί είτε δεν έδιναν καθόλου στοιχεία, είτε τα έδιναν λανθασμένα. Αυτό ισχύει μέχρι και σήμερα, παρά το γεγονός ότι η Eurostat και η τρόικα έχουν εγκατασταθεί τον τελευταίο χρόνο στη χώρα και ελέγχουν τη Στατιστική.

7.    Τι ήταν αυτό που δεν έγινε στον τομέα της οικονομίας κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης της χώρας από τη Νέα Δημοκρατία;

Ο δραστικός περιορισμός και η επανίδρυση του κράτους. Σε αυτούς τους τομείς η Νέα Δημοκρατία δεν τα κατάφερε καλά. Εκεί που απέτυχε η Νέα Δημοκρατία την περίοδο 2004-2009, καλείται να πετύχει οποιαδήποτε κυβέρνηση ηγείται της χώρας σήμερα, αλλά και την επόμενη δεκαετία. Άλλος δρόμος δεν υπάρχει. Η επιλογή της σημερινής κυβέρνησης να μη μειώνει το κράτος, αλλά να υπερφορολογεί όσους  υπερφορολογούνται ήδη, το μόνο που πετυχαίνει είναι να βαθαίνει την ύφεση και να επιτείνει τα αδιέξοδα. Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε και εκείνα που έγιναν κατά την περίοδο διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, όπως η ιδιωτικοποίηση της Ολυμπιακής και της Εμπορικής Τράπεζας, η στρατηγική συμφωνία με την Κίνα για τα λιμάνια, οι συγχωνεύσεις των ασφαλιστικών ταμείων , η εξαγορά της Τουρκικής Finans Bank από την Εθνική, οι Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα, οι συμφωνίες για τους αγωγούς. Και υπάρχουν και αυτά που ξεκινήσαμε στο 9μηνο που ήμουν υπουργός αλλά δεν προλάβαμε να ολοκληρώσουμε, όπως η αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ και της ΛΑΡΚΟ, η ηλεκτρονική συνταγογράφηση, η δημιουργία της Ενιαίας Αρχής Πληρωμών στο Δημόσιο, κ.α. Όλα αυτά με τη μόνιμη διαφωνία και λυσσαλέα αντίδραση των στελεχών της σημερινής κυβέρνησης, που απειλούσαν ακόμη και με αγωγές ή υπόσχονταν επανακρατικοποίηση της Ολυμπιακής και καταγγελία της σύμβασης με τους Κινέζους για τον ΟΛΠ.

8.    Πώς συνάδει η θέση του κόμματός σας περί αποκλειστικής ευθύνης του ΠΑΣΟΚ για την προσφυγή της χώρας στο ΔΝΤ, όταν ο επί 5 χρόνια υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών των κυβερνήσεων Καραμανλή αποκαλύπτει ότι ήδη από το 2004 οι Ευρωπαίοι εταίροι μας μάς υποδείκνυαν την προσφυγή στο ΔΝΤ;

Το ότι για την προσφυγή της χώρας στο ΔΝΤ φταίει αποκλειστικά η κυβέρνηση με τους  χειρισμούς που έκανε μετά τις εκλογές του 2009 δεν το λέμε μόνο εμείς. Το λένε και στελέχη του ΠΑΣΟΚ, που επισημαίνουν τις δραματικές καθυστερήσεις στη λήψη μέτρων. Το έχει πει ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Ζαν Κλοντ Τρισέ, που επέρριψε ευθύνες στην κυβέρνηση ότι άργησε να αναγνωρίσει το μέγεθος του προβλήματος και να πάρει τα αναγκαία μέτρα. Το λέει ακόμη και ο πρόεδρος του ΔΝΤ, Ντομινικ Στρος Καν. Δεν γνωρίζω αν το 2004 έγινε τέτοια πρόταση για το ΔΝΤ. Αν έγινε, η αιτία θα ήταν η κατάσταση στην οποία παρέδωσε το ΠΑΣΟΚ την οικονομία. Την οποία η κυβέρνηση της ΝΔ πάλεψε να αντιμετωπίσει, χωρίς να κάνει τις ανεύθυνες κινήσεις της σημερινής κυβέρνησης που οδήγησαν στο ΔΝΤ. Πάντως, την περίοδο που ήμουν υπουργός στις συνεδριάσεις του Eurogroup και του Ecofin, τέτοιο θέμα δεν είχε τεθεί. Και επί των ημερών μου, όποτε ακούγονταν τέτοιες φωνές ως «φήμες», «εκτιμήσεις» ή «παροτρύνσεις», πάντοτε το διέψευδα, όχι μόνο στα λόγια, αλλά και στην πράξη, αφού καταφέραμε, στο ζενίθ της διεθνούς κρίσης το 2009, να καλύψουμε τις δανειακές ανάγκες της χώρας.

9.    Έχετε την ίδια άποψη με τον κ. Αλογοσκούφη, πως ο κ. Καραμανλής γνώριζε την κατάσταση της οικονομίας, αλλά δίσταζε να πάρει μέτρα φοβούμενος την πτώση της κυβέρνησής του;

Ο Καραμανλής όχι μόνο γνώριζε την αλήθεια για την οικονομία, αλλά είχε το θάρρος και την υπευθυνότητα να την πει στον ελληνικό λαό. Και να ζητήσει την ψήφο των πολιτών για να λάβει δύσκολα, αλλά εθνικά αναγκαία μέτρα.

10.    Σε εσάς είχε πει ποτέ ο πρώην πρωθυπουργός το «άστο για αργότερα», που έλεγε στον κ. Αλογοσκούφη, σύμφωνα με τα λεγόμενα του;

Το αντίθετο θα έλεγα. Όπως σας είπα, οι αποφάσεις που λαμβάναμε στην οικονομική επιτροπή στόχευαν στη συγκράτηση του  ελλείμματος και ταυτόχρονα στην προσπάθεια να διαφυλάξουμε το κλίμα και να μη στραγγαλίσουμε την αγορά

citizen