Το δεύτερο μέρος της κρίσης έχει ήδη αρχίσει και η Ελλάδα ήταν το φυτίλι που πυροδότησε τις νέες εκρήξεις στις διεθνείς αγορές: μετά το ευρώ, που δέχεται συνεχή πίεση στις αγορές συναλλάγματος, ήταν σειρά της Wall Street να υποστεί ισχυρές πιέσεις, με κύρια αιτία την ανησυχία των επενδυτών για την ευρωστία της ζώνης του ευρώ και πρώτη αφορμή την Ελλάδα!Όπως σημείωνε στον πρόλογο σχετικής του ανταπόκρισης από την Νέα Υόρκη το πρακτορείο “Bloomberg”, «οι μετοχές στις ΗΠΑ υποχώρησαν για τέταρτη συνεχή εβδομάδα και αυτή ήταν η μεγαλύτερης διάρκειας πτώση από τον Ιούλιο, καθώς εντάθηκαν οι ανησυχίες, ότι τα διευρυνόμενα ελλείμματα στην Ευρώπη θα επιβραδύνουν την οικονομική ανάκαμψη».
Στην ίδια ανταπόκριση, η Ελλάδα και ο ρόλος της στην έναρξη ενός νέου γύρου πιέσεων, ίσως και ενός νέου γύρου κρίσης στις αγορές, είχαν την τιμητική τους, καθώς σημειωνόταν μεταξύ άλλων ότι «οι επενδυτές έχουν στοιχηματίσει, ότι η Πορτογαλία, η Ισπανία και η Ελλάδα ίσως αποδειχθούν αδύναμες να ελέγξουν τα δημοσιονομικά τους ελλείμματα και αυτό έχει προκαλέσει μεταφορά κεφαλαίων σε επενδύσεις που θεωρούνται ασφαλέστερες».
Στέλεχος μεγάλης επενδυτικής εταιρείας της Βοστώνης τόνιζε, ότι «η παράταση αυτής της ......πτώσης (σ.σ.: στην Wall Street) έχει προκληθεί από κάτι που θυμίζει πολύ όσα είδαμε στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης. Ακόμη δεν έχει ξεκαθαρίσει αν αισθανόμαστε μετασεισμικές δονήσεις της κρίσης, ή αν αυτό είναι ένα σημάδι, ότι μια νέα κρίση βρίσκεται σε εξέλιξη».
Όπως τονίζουν πια όλο και περισσότεροι αναλυτές, η περίπτωση της Ελλάδας, αν και πρόκειται για μια μικρή οικονομία, με συμμετοχή μόλις 3% στο συνολικό προϊόν της Ευρωζώνης, λειτουργεί σαν μια υπενθύμιση στους επενδυτές, ότι αυτό που μέχρι χθες εθεωρείτο απίθανο μπορεί να συμβεί:
n Η διεθνής κρίση μπήκε στο πιο επικίνδυνο στάδιό της, όταν κατέρρευσε η Lehman Brothers, τον Σεπτέμβριο του 2008, αποδεικνύοντας στους επενδυτές ότι ακόμη και οι μεγάλες διεθνείς τράπεζες, που ως τότε θεωρούνταν άτρωτες, μπορεί να χρεοκοπήσουν.
n Με αφορμή το ελληνικό πρόβλημα, ίσως αρχίζει τώρα μια νέα διεθνής κρίση, καθώς οι επενδυτές βλέπουν τα χρέη των μεγάλων οικονομιών του πλανήτη να αυξάνονται με επικίνδυνη δυναμική και οι δυσκολίες της Ελλάδας στη χρηματοδότηση του χρέους υπενθυμίζουν ότι ακόμη και μια οικονομία της Δύσης δεν θα πρέπει να θεωρείται απρόσβλητη από τον… ιό της χρεοκοπίας.
Στην πραγματικότητα, επισημαίνουν αναλυτές, η ελληνική περίπτωση απλώς φέρνει στο προσκήνιο μια ανησυχία που είχε διατυπωθεί από πολλούς, όταν βρίσκονταν σε εξέλιξη οι συζητήσεις για τον τρόπο υπέρβασης της κρίσης: τα κράτη φορτώθηκαν με τεράστια χρέη για να καλύψουν ζημιές των τραπεζών και να στηρίξουν την τελική ζήτηση, ώστε να αποφευχθεί η ύφεση, αλλά εξαρχής δεν ήταν καθόλου βέβαιο, ότι η οικονομική ανάκαμψη θα ήταν αρκετή ισχυρή, θα άρχιζε έγκαιρα και θα είχε την απαραίτητη διάρκεια, για να κλείσει και πάλι το… ακορντεόν του δημοσίου χρέους.
Όμως, η περίπτωση της Ελλάδας, όπως και άλλων «περιφερειακών» χωρών της Ευρωζώνης με μεγάλο χρέος, υποδεικνύει στις αγορές, ότι αυτό το σενάριο δεν αποκλείεται να διαψευσθεί, αν ορισμένες οικονομίες της Δύσης «λυγίσουν», υπό την πίεση του μεγάλου χρέους και της απότομης κάμψης της ανάπτυξης και οδηγηθούν στη στάση πληρωμών, που θα φέρει τεράστιες ζημιές στο διεθνές χρηματοοικονομικό σύστημα, πυροδοτώντας τη νέα κρίση.Ο προβληματισμός γι’ αυτό τον κίνδυνο είναι τόσο σοβαρός, ώστε η τελευταία σύνοδος των υπουργών Οικονομικών του G7 σε μια απόμακρη περιοχή του Καναδά το Σάββατο τελικά δεν είχε στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος το μεγάλο πρόβλημα με τη συναλλαγματική ισοτιμία του κινέζικου γιουάν και του δολαρίου, αλλά το αν θα συνεχίσουν οι μεγάλες οικονομίες την προσπάθεια αναθέρμανσης, με την όλο και μεγαλύτερη διόγκωση των ελλειμμάτων.
Παρά τις ανησυχίες των αγορών για τον κίνδυνο να μην αποδώσει καρπούς αυτή η πολιτική και παρότι το παράδειγμα της Ελλάδας βρέθηκε στο επίκεντρο των συζητήσεων, με έντονη εκδήλωση ανησυχιών για την πρώτη πιθανή χρεοκοπία δυτικής οικονομίας μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι υπουργοί αποφάσισαν ότι θα συνεχίσουν την προσπάθεια τόνωσης των οικονομιών με όλο και μεγαλύτερα ελλείμματα και με την ελπίδα, ότι η ανάκαμψη θα έλθει αρκετά γρήγορα, για να σταματήσει την ανεξέλεγκτη δυναμική αύξησης του χρέους, ως ποσοστού του ΑΕΠ.
Πάντως, σε αυτό το παιχνίδι οι υπουργοί δεν είναι μόνοι τους: αν οι αγορές κρίνουν ότι ο κίνδυνος χρεοκοπίας μιας δυτικής χώρας παραμένει υψηλός, θα συνεχίσουν να ζητούνε μεγάλα «πριμ» για να δανείζουν τις οικονομίες που θεωρούνται «αδύναμοι κρίκοι», με κίνδυνο να δημιουργηθεί ένα σχήμα αυτοεκπληρούμενης προφητείας.
Όσο ορισμένες χώρες, όπως η Ελλάδα, η Ισπανία και η Πορτογαλία δυσκολεύονται να βρουν πρόσβαση σε χρηματοδοτήσεις από τις αγορές, τόσο το σενάριο της πρώτης χρεοκοπίας δυτικού κράτους θα παραμένει ισχυρό και θα παρασύρει τις αγορές στη δίνη των πιέσεων…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου