Τζ. Σόρος: Ηρθε το τέλος της παγκόσμιας κυριαρχίας του δολαρίου

Το τέλος της παγκόσμιας κυριαρχίας του δολαρίου διακρίνει ο διάσημος επενδυτής, Τζ. Σόρος, μετά τη Σύνοδο των G20. Χαρακτηρίζει «τεράστιο πλεονέκτημα» τη συμμετοχή στην Ευρωζώνη - άποψη με την οποία συμφωνεί και το ΔΝΤ: Σύμφωνα με αποκάλυψη των FT ο Διεθνής Οργανισμός πρόσφατα πρότεινε την υιοθέτηση του ευρώ από τα κράτη της Ανατολικής Ευρώπης
Για το τέλος της διεθνούς κυριαρχίας του δολαρίου έκανε, χθες, λόγο ο διάσημος επενδυτής Τζορτζ Σόρος, εξυμνώντας, παράλληλα, τα προτερήματα του ευρώ. «Πρόκειται για ένα τεράστιο πλεονέκτημα να ανήκεις στην Ευρωζώνη», δήλωσε ο άνθρωπος που προ 16 ετών κατάφερε να «γονατίσει» τη στερλίνα.

«Δεν υπάρχει ζήτημα κάποια από τις αδύναμες οικονομίες να εγκαταλείψει την Ευρωζώνη», υποστήριξε, αλλά εμφανίστηκε επιφυλακτικός για τις ευρωπαϊκές χώρες που δεν έχουν ακόμα ενταχθεί σε αυτή. Τα μεγαλύτερα προβλήματα τα εντόπισε στα κράτη της Βαλτικής και προειδοποίησε ότι η Ουκρανία κινδυνεύει άμεσα με χρεοκοπία.
Για το δολάριο ο κ. Σόρος υποστήριξε ότι βρίσκεται υπό σημαντική πίεση και εκτίμησε ότι πιθανόν τελικά να αντικατασταθεί ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα από το εικονικό νόμισμα του ΔΝΤ, τα SDR (Ειδικά Δικαιώματα Ανάληψης).
Προέβλεψε ότι η αμερικανική οικονομία θα αντιμετωπίσει μια «επιβράδυνση διαρκείας» και ότι δεν πρόκειται να εξέλθει από την ύφεση φέτος.
Χαρακτήρισε το τραπεζικό σύστημα «αφερέγγυο στο σύνολό του» και προειδοποίησε ότι η κατάργηση του κανόνα «mark-to-market» θα απειλεί να παρατείνει τη ζωή των «τραπεζών - ζόμπι».
Στη δύναμη του ευρώ και την προστασία που θα μπορούσε να παρέχει στις οικονομίες της Ανατολικής Ευρώπης αναφέρεται και εμπιστευτική έκθεση του ΔΝΤ προς τα όργανα και τις κυβερνήσεις της Ε.Ε.
Σύμφωνα με αποκάλυψη των Financial Times, στην έκθεση που κοινοποιήθηκε προ μηνός προτείνεται να υιοθετηθεί το ευρώ άμεσα από τις οικονομίες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, προκειμένου αυτές να προστατευτούν από πιθανή χρεοκοπία. Για να συμβεί αυτό, θα πρέπει να χαλαρώσουν τα κριτήρια εισόδου στην Ευρωζώνη, ενώ οι αναλυτές του ΔΝΤ προτείνουν τα νέα κράτη-μέλη να μη συμμετέχουν στη διοίκηση της ΕΚΤ.
Στο σημερινό της φύλλο, πάντως, η βρετανική εφημερίδα υποστηρίζει ότι η απάντηση των κοινοτικών οργάνων είναι αρνητική (βλ. σχετικό ρεπορτάζ στην τελευταία σελίδα).

Σε δεινή θέση
Οι ανησυχίες του ΔΝΤ συνδέονται με τη δεινή θέση των δημοσίων οικονομικών των ανατολικοευρωπαϊκών κρατών και την αδυναμία τους να προωθήσουν τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις λόγω κοινωνικών αντιδράσεων. Όπως σημειώνουν οι FT, ήδη οι μεταρρυθμίσεις «πάγωσαν» σε Ουκρανία και Λετονία, ενώ στην Ουγγαρία είναι σε εξέλιξη προσπάθεια δημιουργίας κυβερνητικού συνασπισμού που θα καταφέρει να προωθήσει τα μέτρα που ζητά το ΔΝΤ.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Διεθνή Οργανισμού, οι οικονομίες της αναδυόμενης Ευρώπης (στις οποίες συμπεριλαμβάνουν οι συντάκτες της έκθεσης και την Τουρκία) καλούνται φέτος να αναχρηματοδοτήσουν εξωτερικό χρέος ύψους 413 δισ. δολ., καθώς και έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών ύψους 84 δισ. δολ.
Εξ αυτών, τα κράτη θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα να αντλήσουν από την αγορά 123 δισ. δολ. φέτος και 63 δισ. δολ. το 2010, με τα μεγαλύτερα προβλήματα να εστιάζονται στην Ρουμανία (34 δισ. δολ.), στην Τουρκία (40 δισ. δολ.) και την Πολωνία (59 δισ. δολ.). Από τα 186 δισ. δολ. που θα απαιτηθούν την τρέχουσα διετία, το ΔΝΤ μπορεί να προσφέρει 81 δισ. δολ. ενώ τα υπόλοιπα θα πρέπει να αναζητηθούν αλλού - πιθανότατα στην Ε.Ε.

Κατάρρευση
«Μια ευρύτερη κρίση θα μπορούσε να πυροδοτηθεί από την κατάρρευση κάποιου καθεστώτος σταθερής ισοτιμίας έναντι του ευρώ», προειδοποιούν οι συντάκτες της έκθεσης και γι’ αυτό προτείνουν τη διεύρυνση της Ευρωζώνης. Θεωρούν, επίσης, πιθανό οι δυτικο-ευρωπαϊκές τράπεζες να χρειαστούν έως και 300 δισ. δολ. για να τονώσουν τα κεφάλαιά τους, προκειμένου να «κλείσουν τρύπες» που ανοίγουν στα χαρτοφυλάκιά τους οι επενδύσεις στην Ανατολική Ευρώπη. Σύμφωνα με το αισιόδοξο σενάριο, οι ανάγκες κεφαλαιακής ενίσχυσης των δυτικο-ευρωπαϊκών τραπεζών θα ανέλθουν σε 100 δισ. δολ. για να καλύψουν ζημιές 160 δισ. δολ. που θα προκληθούν από επενδύσεις συνολικής αξίας 1,6 τρισ. δολ.

Εκθεση
Στη δύναμη του ευρώ και την προστασία που θα μπορούσε να παρέχει στις οικονομίες της Ανατολικής Ευρώπης αναφέρεται και εμπιστευτική έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου προς τα όργανα και τις κυβερνήσεις της Ε.Ε. Προτάθηκε να υιοθετηθεί από τις οικονομίες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης ως ασπίδα σε μια πιθανή χρεοκοπία.

Μονόδρομος η εκτύπωση χρήματος για τη Βρετανία
Εκκληση στην Τράπεζα της Αγγλίας να «τυπώσει» περισσότερο χρήμα απηύθυνε, χθες, ο Μάικ Πλατ, διαχειριστής ενός από τα μεγαλύτερα hedge fund στη Βρετανία. Λίγη ώρα νωρίτερα, το Ινστιτούτο Δημοσιονομικών Σπουδών εκτιμούσε ότι μέχρι το 2015-16 το βρετανικό δημόσιο θα αδυνατεί να χρηματοδοτήσει 40 δισ. λίρες του δημοσίου χρέους.
Αν η τότε κυβέρνηση επιλέξει να αντλήσει αυτά τα χρήματα από τους φορολογούμενους, θα πρέπει να αυξήσει τον βασικό συντελεστή φορολογίας εισοδήματος κατά 8 ποσοστιαίες μονάδες.
Μάλιστα ακόμα και αυτές οι προβλέψεις θεωρούνται αισιόδοξες, καθώς βασίζονται στην εκτίμηση της Τράπεζας της Αγγλίας ότι το βρετανικό ΑΕΠ θα μειωθεί μόλις κατά 2,7% φέτος. Το Σαββατοκύριακο ο υπουργός Οικονομικών, Αλιστερ Ντάρλινγκ, υποστήριξε ότι η πραγματικότητα θα είναι πιθανότατα χειρότερη.

Ελκυστική ιδέα
Προσπαθώντας να μην «ξεφύγει» το δημόσιο χρέος, δημιουργώντας δυσβάσταχτο βάρος για το μέλλον, στο Λονδίνο βρίσκουν όλο και πιο ελκυστική την ιδέα της εκτύπωσης χρήματος.
«Αυτός είναι ο ευκολότερος τρόπος να σωθεί το σύστημα», υποστήριξε χθες ο κ. Πλατ, σε συνέντευξή του προς τους Financial Times. Την επιλογή αυτή έχουν επίσης επιλέξει Ιαπωνία και ΗΠΑ ενώ, αντίθετα, στην Ευρωζώνη η ΕΚΤ θα τοποθετηθεί σχετικά μετά τη συνεδρίαση της Διοίκησης τον Μάιο.
Η διαφορετική αυτή στάση της Φραγκφούρτης δημιουργεί ανατιμητικές πιέσεις στο ευρώ. Χθες, το μέλος της διοίκησης της ΕΚΤ, Λ.Ι Σμάγκι, δεν απέκλεισε ακόμα και την απευθείας παρέμβαση στην αγορά συναλλάγματος αν αυτό κριθεί αναγκαίο.
Προκειμένου να προσφέρει δυνατότητα καλύτερης διαφοροποίησης των χαρτοφυλακίων των αμερικανικών επιχειρήσεων, η Fed προχώρησε, χθες, σε συμφωνία με τις κεντρικές τράπεζες Ελβετίας, Ευρωζώνης, Αγγλίας και Ιαπωνίας για ανοικτές γραμμές χρηματοδότησης, δηλαδή εταιρείες στις ΗΠΑ, θα λαμβάνουν δάνεια και σε λίρες, γεν, φράγκα ή ευρώ.

Του Χάρη Σαββίδη
hsav@pegasus.gr