Κι ευρώ και δραχμή

Παρότι είναι κάτι που και φοβάμαι και απεύχομαι, νομίζω ότι έχουμε πάρει μια πορεία εξόδου από το ευρώ ανεξαρτήτως του τι επιθυμούμε.

Το ερώτημα είναι: μπορεί να γίνει η μετάβαση με τέτοιο τρόπο που να μην διακινδυνεύσουμε

• ένα bank run, 
• το οριστικό στράγγιγμα κεφαλαίων στο ήδη στεγνό τραπεζικό σύστημα
•  και την απώλεια αξίας των καταθέσεων λόγω μιας επακόλουθης μεγάλης υποτίμησης της δραχμής;

Οι τεχνικές λεπτομέρειες μιας μετάβασης από ένα νόμισμα σ' ένα άλλο είναι άπειρες κι είναι σίγουρο ότι κάπου θα κολλάει αυτό που θα προτείνω...

Γι αυτό ας μη το πάρουμε τοις μετρητοίς. Ας το δούμε σα μια απόπειρα μια προσέγγισης με νέα λογική.

Σκέφτομαι λοιπόν το εξής: αυτή τη στιγμή υπάρχει η δυνατότητα τήρησης τραπεζικών λογαριασμών στο εθνικό νόμισμα ή και σε ξένο νόμισμα. Προφανώς, λίγος κόσμος έχει λόγο να τηρεί λογαριασμό σε ξένο νόμισμα αλλά η δυνατότητα υπάρχει. 

Σε μια σχεδιαζόμενη μετάβαση στη δραχμή, θα μπορούσε να βγει η κυβέρνηση και ν' ανακοινώσει το σχέδιο της με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα. Με μια διαφορά. Χωρίς να μετατρέψει τις παρούσες καταθέσεις σε δραχμές αλλά ορίζοντας μια αυτόματη μετάπτωση των λογαριασμών σε ευρώ σε λογαριασμούς συναλλάγματος. Οι τωρινοί λογαριασμοί σε ευρώ θα γίνουν λογαριασμοί συναλλάγματος σε ευρώ.

Έτσι, με τη μετάβαση στη δραχμή, οι καταθέτες δεν θα χάσουν την αξία των καταθέσεων τους. Όταν θα κάνουν ανάληψη από τους λογαριασμούς, αυτή θα γίνεται στην εκάστοτε ισοτιμία ευρώ δραχμής, όπως όταν θα δραχμοποιείται ένας οποιοσδήποτε άλλος λογαριασμός συναλλάγματος.

Το ερώτημα είναι πως θα εισαχθεί η νέα δραχμική ρευστότητα στο σύστημα. Η σκέψη μου είναι αυτό να γίνει μέσω των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων και όλων των συναλλαγών με το δημόσιο.

Ο χειρισμός αυτός αποτρέπει την περαιτέρω διαρροή ευρώ εκτός της χώρας και ίσως και να ενθαρρύνει και μια μικρή επανάκαμψη. 

Τι λέτε;

Update 1: Ο @sosonis μου υπέδειξε αυτή τη θέση του διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της Πολωνίας που λέει κάτι παρόμοιο.

Update 2: Ο @theoharism, πολύ σωστά, μου θύμησε μια συνθήκη ακόμα: περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων. Ακούγεται φοβιστικό καταρχήν, αλλά δεν είναι τόσο. Γιατί; Επειδή οι περισσότεροι λογαριασμοί τηρούνται για να εξυπηρετούν ανάγκες εντός της χώρας. Δεν είναι για αγορές μετοχών ή ακινήτων στο εξωτερικό. Εφόσον, οι λογαριασμοί σε ευρώ δεν χάνουν την αξία τους δραχμοποιούμενοι αυτόματα, δεν υπάρχει ισχυρός λόγος για δραπέτευση κεφαλαίων. Οι λόγοι που φεύγουν τα κεφάλαια είναι δύο: ο φόβος του bank run κι ο φόβος της δραχμοποίησης. Με το σενάριο που προτείνω, αυτοί οι φόβοι αποσωβούνται.

Update 3:

 Το θέμα που έθεσε ο Αρίστος Δοξιάδης στα σχόλια είναι πολύ σοβαρό, κι είναι αλήθεια ότι διατυπώνοντας μια πρόταση για τις καταθέσεις χωρίς να μιλήσεις για τα δάνεια θυμίζει λίγο Στρατούλη. Ο λόγος που δεν το έκανα καταρχήν ήταν γιατί δεν το είχα ξεκάθαρο. Ακόμα δεν το έχω. Να όμως μια πρώτη προσέγγιση: 

Τα δάνεια προς ιδιώτες μετατρέπονται σε δραχμές. Επειδή η αρχική ισοτιμία είναι ένα προς ένα, δεν υπάρχει απώλεια για τις τράπεζες καταρχήν. Οι ιδιώτες δεν έχουν αύξηση της δανειακής επιβάρυνσης ως προς το ύψος του δανείου αλλά θα έχουν ως προς το επιτόκιο για όσα δάνεια είναι με κυμαινόμενο επιτόκιο και με την λογική προϋπόθεση ότι τα δραχμικά επιτόκια θα είναι πολύ υψηλώτερα από του ευρώ.

Σταδιακά οι τράπεζες αρχίζουν να γράφουν ζημιές από συναλλαγματικές διαφορές που εν μέρει αντισταθμίζονται από αυξημένους τόκους των δραχμικών δανείων.Εδώ χρειάζεται capital injection. Η ιδέα μου είναι αυτό να γίνει από το κράτος/τράπεζα ελλάδος με νέο χρήμα και με τον όρο οι μετοχές που θ' αποκτηθούν να επιστρέψουν στο χρηματιστήριο σε συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα με προνομιακό δικαίωμα απόκτησης στους παλιούς μετόχους. Η πώληση των μετοχών θα 'μαζέψει' σ' ένα βαθμό την πληθωριστική περίσσεια ρευστότητα που θα δημιουργηθεί ίσως σε συνδιασμό με αύξηση του διατραπεζικού επιτοκίου. Έτσι, η απορρόφηση του σοκ από τις τράπεζες θα είναι πιο ομαλή.

Παραμένει το θέμα των ομολόγων του ελλ. δημοσίου όμως για το οποίο δεν έχω σκεφτεί ακόμα κάτι.

http://nikangr.posterous.com/131189788