Το κύμα της οργής

Μπορεί η Χρυσή Αυγή να βρίσκεται εκτός Βουλής και η ηγεσία της στα δικαστήρια, αλλά ουδείς δικαιούται να πιστεύει ότι η κοινωνία μας απαλλάχθηκε από την απειλή της μισαλλοδοξίας και της βίας. 

Οι μεγαλύτερες ήττες δεν σημειώνονται πάντα την ώρα της μεγάλης μάχης· έρχονται σταδιακά, με διαδοχικές, μικρές ήττες, έως ότου ξαφνικά όλο το πεδίο της μάχης να βρίσκεται υπό τον έλεγχο του εχθρού... 

Στη χώρα μας, το πεδίο αυτό είναι ο χώρος της πολιτισμένης πολιτικής αντιπαράθεσης, του δημοκρατικού πολιτεύματος· οι εχθροί είναι όσοι εκλαμβάνουν την αντιπαράθεση ως επιταγή να εξοντώσουν τον εχθρό. 

Σχεδόν 200 χρόνια μετά την έναρξη του Αγώνα της Ανεξαρτησίας και ακόμη δεν τιθασεύσαμε την εθνική μας ενέργεια στην υπηρεσία του μοναδικού εθνικού σκοπού: της επιβίωσης και της ευημερίας.

Εάν δεν ήταν τόσο επικίνδυνοι οι καιροί, τόσο ρευστό το άμεσο και το διεθνές περιβάλλον, αλλά και εάν η Ελλάδα δεν είχε πιθανότητες να πετύχει, αυτές οι επισημάνσεις δεν θα είχαν νόημα: 

Αφενός, θα ήταν υπερβολικές και άκαιρες (εξάλλου, μέσω διαδοχικών διχασμών η χώρα έφθασε έως εδώ)· 

αφετέρου, εάν ο αγώνας είναι ήδη χαμένος, δεν υπάρχει λόγος να ελπίζουμε ότι αλλαγή νοοτροπίας θα ωφελούσε σε κάτι. 

Και όμως, συνεχίζουμε να υπονομεύουμε εαυτούς. 

Ενώ υπάρχουν άξιοι άνθρωποι σε πολλά κόμματα, βρίσκονται στη σκιά των φωνακλάδων. Στους δρόμους, στα μέσα ενημέρωσης, στα κοινωνικά δίκτυα, οι απειλές και η βία (από λεκτική έως κυριολεκτική) θέτουν τον τόνο της αντιπαράθεσης.

Ενώ οι περισσότεροι πολίτες ευελπιστούν στη σταθερότητα, στη συνεργασία και στην προκοπή, η δημόσια συζήτηση δεν αποσκοπεί τόσο σε λύσεις, αλλά στην εξόντωση ή την ταπείνωση του αντίπαλου. 

Οφείλουμε να ανησυχούμε για τη μετανάστευση, για την Τουρκία, για την απρόβλεπτη Αμερική και την υπνοβατούσα Ευρώπη, για τη φυγή των νέων και τον δημογραφικό μαρασμό. 

Επίσης, οφείλουμε να ελπίζουμε ότι μετά την κρίση έχουμε ακόμη δυνάμεις να βελτιώσουμε τις προοπτικές μας. 

Ομως, όταν τα κύρια κόμματα αναπαράγουν το λεξιλόγιο και συμπεριφορές του παρελθόντος, συνθλίβουν τον χώρο μεταξύ τους και όποιον πρεσβεύει σύνεση και συνεργασία. 

Οταν στόχος είναι η πολιτική υπεροχή, τότε οι πιο ακραίοι πιστεύουν ότι δικαιούνται να υποκαθιστούν την πολιτική και τη δικαστική εξουσία, ότι μόνον αυτοί εκφράζουν το έθνος. Είτε μέσω «αναρχικών» που δέρνουν φοιτητή είτε μέσω «φασιστών» που μαχαιρώνουν μετανάστη, το κύμα οργής εισχωρεί παντού. Η λύση μπορεί να έρθει μόνο από την κορυφή – με το παράδειγμα υπεύθυνων πολιτικών που θέτουν το έθνος πάνω από το πολιτικό συμφέρον.

ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ