 |
| Ένας ευτυχισμένος πατέρας με φόντο τα αγαπημένα του κρητικά βουνά. Ο Κων. Μητσοτάκης (1918-2017)με τις κόρες του Ντόρα,Αλεξάνδρα και Κατερίνα. © Ίδρυμα Κωνσταντίνου Μητσοτάκη |
Υπάρχει κάτι που δεν γνωρίζουμε για τη ζωή του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, ο οποίος αυτές τις ημέρες, αν ζούσε, θα έκλεινε τα εκατόν ένα; Και όμως, υπάρχουν πτυχές της προσωπικότητας και του έργου του πολιτικού οι οποίες, χωρίς να είναι εντελώς άγνωστες, έχουν ελάχιστα συζητηθεί. Αυτές οι πτυχές αποκαλύπτονται τώρα στις «Ορεινές Συμφωνίες», μια ταινία του Βαγγέλη Ευθυμίου, στον οποίο πιστώνεται το άρτιο καλλιτεχνικό αποτέλεσμα. Πρόκειται για ένα ντοκιμαντέρ για τη ζωή του πολιτικού ηγέτη, με άγνωστα ντοκουμέντα, καταθέσεις και εξομολογήσεις, και παράλληλα για μια κινηματογραφική...
βιογραφία επικεντρωμένη στην αγάπη του για το περιβάλλον και στις δράσεις που ανέπτυξε για την προστασία του.
Όλα ξεκίνησαν από μια ιδέα της Αλεξάνδρας Μητσοτάκη, της δευτερότοκης θυγατέρας του Κωνσταντίνου και της Μαρίκας, η οποία είναι αντιπρόεδρος του Ιδρύματος Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Αποφάσισε να αναδείξει την περιβαλλοντική ευαισθησία, μια όψη της πολιτικής προσωπικότητας του πατέρα της που ελάχιστα έχει συζητηθεί, παρά το γεγονός ότι έχει αφήσει το ίχνος της σε πλήθος έργων και δράσεων σε όλη την Ελλάδα. Μάλιστα, όπως λέει η ίδια στο «Κ», «λίγο καιρό προτού φύγει από τη ζωή, το 2017, ο πατέρας μου αποφάσισε ότι ένας από τους στόχους του ιδρύματος που φέρει το όνομά του θα είναι η προώθηση δράσεων για την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης για το περιβάλλον. Οι φράσεις του με τις οποίες προσδιόρισε αυτή την κατεύθυνση και οι οποίες αναδεικνύονται στην ταινία ήταν η προτροπή του “προσέξτε το περιβάλλον” και “το περιβάλλον είναι πολιτισμός”».
Τα Λευκά Όρη.
Ο άνθρωπος που αγάπησε τα βουνά
Ο Μητσοτάκης, πολλές δεκαετίες προτού αναπτυχθεί το οικολογικό κίνημα, είχε αναλάβει πρωτοβουλίες, ως υπουργός κυβερνήσεων του Γεωργίου Παπανδρέου και του Κωνσταντίνου Καραμανλή, αλλά και ως πρωθυπουργός την περίοδο 1990-93, για την οικοδόμηση και τον εκσυγχρονισμό των θεσμών που σχετίζονται με την προστασία της ελληνικής περιβαλλοντικής κληρονομιάς. Η Αλεξάνδρα Μητσοτάκη επισημαίνει ότι «δίπλα στις πρωτοβουλίες για την εθνική συμφιλίωση, οι ενέργειές του για το περιβάλλον βρίσκονταν πάντοτε ψηλά στις προτεραιότητές του». Κάτι που ελάχιστοι γνωρίζουν ή θυμούνται και το οποίο παρουσιάζεται στην ταινία είναι ότι το φαράγγι της Σαμαριάς στην Κρήτη ανακηρύχθηκε Εθνικός Δρυμός το 1962, έπειτα από πρωτοβουλίες, αποφάσεις και μέριμνα του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, που είχαν ξεκινήσει ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του ’50. Στην ταινία βλέπουμε την Αλεξάνδρα Μητσοτάκη να βρίσκεται στο φαράγγι της Σαμαριάς, να ακουμπά σε έναν βράχο και να αναφέρεται σε όψεις της προσπάθειας του Μητσοτάκη για να γίνει το Φαράγγι αυτό που είναι σήμερα, ίσως το πιο ισχυρό τοπόσημο της Κρήτης. «Ο πατέρας μου αγαπούσε τα δέντρα, τα βουνά, τους περιπάτους στη φύση, και φυσικά είναι χαρακτηριστική η εικόνα του στα μονοπάτια και στις κορυφές του Ψηλορείτη, μαζί με φίλους και συναγωνιστές στη ζωή και στην πολιτική», λέει στο «Κ». «Συνέχισε τις περιηγήσεις στον Ψηλορείτη μέχρι σχεδόν τα ενενήντα του».
Απο την Άλκη Ζέη στον Μανώλη Γλέζο
Η ταινία δεν εστιάζει μόνο στον «πράσινο» Μητσοτάκη. Αντίθετα, το πορτρέτο μιας από τις πιο ισχυρές και ενδιαφέρουσες προσωπικότητες του Κέντρου και της Δεξιάς των τελευταίων εβδομήντα ετών πλαισιώνεται από μια σειρά από απροσδόκητες μαρτυρίες ανθρώπων της «άλλης πλευράς», που τον γνώριζαν και τον εκτιμούσαν, όπως η Ελένη Αρβελέρ, η Άλκη Ζέη, ο Μανώλης Γλέζος, αλλά και νεότεροι πολιτικοί, όπως ο Μίμης Ανδρουλάκης, ο Στέργιος Πιτσιόρλας και η Άννα Διαμαντοπούλου. Μιλούν ασφαλώς τα τέσσερα παιδιά του. Η Ντόρα Μπακογιάννη λέει ότι ο πατέρας της «φύτευε βελανιδιές», εννοώντας ότι ενδιαφερόταν για τη «σπορά», για τις απαλλοτριώσεις, δηλαδή για το άχαρο, δύσκολο πρώτο στάδιο των έργων. Ήθελε να αρχίσει ένα έργο να κατασκευάζεται, κι ας ήξερε ότι τη δόξα των εγκαινίων θα την κέρδιζε ο μεθεπόμενος πρωθυπουργός. Η Κατερίνα Μητσοτάκη θυμάται τα χαρτάκια με μηνύματα του πατέρα της που έβρισκε στο μαξιλάρι της όταν, ως έφηβη, αργούσε να επιστρέψει στο σπίτι. «Τώρα είναι 1.05 και πάω για ύπνο. Εσύ όμως, που δεν έχεις ακόμα επιστρέψει, πώς θα ξυπνήσεις το πρωί για το σχολείο;» Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ομολογεί ότι η σχέση του με τον πατέρα του δεν ήταν πάντα εύκολη, γιατί, ως πατέρας, δεν ήταν εκδηλωτικός και συναισθηματικός με τον γιο του. «Όμως, ήταν μια σχέση που με τον χρόνο έγινε σαν το παλιό καλό κρασί».
Τις δικές τους διηγήσεις συνεισφέρουν τα ανίψια του Μητσοτάκη, Κυριάκος και Παντελής Βιρβιδάκης, ο συνεργάτης του Στέλιος Νικηφοράκης, ο υπεύθυνος ασφαλείας του Μανούσος Γρυλάκης, που τον συνόδευε παντού από το 1978 μέχρι την τελευταία στιγμή, αλλά και φίλοι βοσκοί από την Κρήτη.
Η ταινία διανθίζεται με οικογενειακά βίντεο από κάμερα super 8, από τα τέλη της δεκαετίας του ’60, στην αρχή της δικτατορίας.
Σε ένα στιγμιότυπο του φιλμ, η Αλεξάνδρα Μητσοτάκη μιλάει από το φαράγγι της Σαμαριάς, το οποίο ανακηρύχθηκε Εθνικός Δρυμός με πρωτοβουλία του πατέρα της.
Τότε ο Μητσοτάκης είχε διαφύγει στο εξωτερικό και μεσολάβησε ένα έτος μέχρι η Μαρίκα Μητσοτάκη, τα τρία κορίτσια και ο Κυριάκος μωρό να ταξιδέψουν, να τον συναντήσουν στην Ιταλία και να μείνουν στη συνέχεια στο Παρίσι έως το 1974. Κατά τη διάρκεια εκείνου του χρόνου, ο Μητσοτάκης λάμβανε ταχυδρομικά στο Παρίσι home videos από την Αθήνα, με εικόνες από γιορτές και γενέθλια των παιδιών. Στη συνέχεια, υπάρχουν πολλά ακόμα βίντεο από τη ζωή στο Παρίσι –μάλιστα σε ένα από αυτά εμφανίζεται ο Κωνσταντίνος Καραμανλής–, αλλά και από οικογενειακές εκδρομές, κατά τη διάρκεια των οποίων ο Μητσοτάκης έπαιρνε την κάμερα και βιντεοσκοπούσε τα παιδιά και τη σύζυγό του.
Ξεχωριστή είναι η μαρτυρία της Αρτεμισίας Μητσοτάκη, της μικρότερης αδελφής του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη και μητέρας της καθηγήτριας Οικονομικών και πολιτικού Αντιγόνης Λυμπεράκη. Η Αρτεμισία Μητσοτάκη, μια κυρία με ομορφιά, παράστημα, ευγένεια και αξιοπρέπεια μιας άλλης εποχής, αφηγείται ιστορίες από τη ζωή του αδελφού της ως εφήβου και ως νέου στην Κρήτη της δεκαετίας του ’30 και του ’40. Δεν πρόκειται για αφηγήσεις ξέγνοιαστων διακοπών, αλλά για τη δοκιμασία της φυλάκισης και της καταδίκης του σε θάνατο από τους Γερμανούς, και μάλιστα δύο φορές. Τη δεύτερη φορά σώθηκε την τελευταία στιγμή, λόγω μιας απόφασης των δυνάμεων Κατοχής για ανταλλαγή αιχμαλώτων. Η ταινία δεν δίνει έμφαση στις εποχές των μεγάλων συγκρούσεων και των αμφιλεγόμενων αποφάσεων του πολιτικού ηγέτη, το 1965 και το 1989, αφού αυτά τα γεγονότα έχουν συζητηθεί πολύ και πλέον έχουν αποδοθεί στη μελέτη των ιστορικών. Μεγαλύτερη σημασία σε ένα ντοκουμέντο όπως αυτό το φιλμ είναι η αποκάλυψη του Μητσοτάκη πατέρα από ανθρώπους της οικογένειάς του και φίλους, αλλά και ενός Μητσοτάκη με περιβαλλοντικές ευαισθησίες και αντίστοιχες πρωτοβουλίες, που συχνά επισκιάζονταν από τις μεγάλες συγκρούσεις της εποχής. Η μουσική της ταινίας, που θα αρχίσει να προβάλλεται στους κινηματογράφους στις 31 Οκτωβρίου, είναι του Βαγγέλη Παπαθανασίου από τα έργα «Earth» και «Soil Festivities» και του Βασίλη Βαρβαρέσου. Τα έσοδα θα διατεθούν για την προστασία και την αναγέννηση της αμπελιτσιάς, ενδημικού δέντρου των Λευκών Ορέων. ■
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου