Πέμπτη 1 Οκτωβρίου 2015

Περί ημετέρας παιδείας

Όσοι είναι σήμερα σαράντα με σαράντα πέντε μεγάλωσαν στην Ελλάδα που προσπαθούσε να ξεπεράσει τα όρια της μοναξιάς της και να γίνει ευρωπαϊκή χώρα. 
Η εκμάθηση τουλάχιστον μιας μεγάλης ευρωπαϊκής γλώσσας ήταν μέρος της γενικής παιδείας, όπως είναι και σήμερα. 
Ελάχιστοι δεν συμπλήρωναν τα κενά του σχολείου σε κάποιο φροντιστήριο ξένων γλωσσών. Είναι σχεδόν αδύνατο για έναν Ελληνα, όπως και για...
έναν Ολλανδό, να αισθανθεί Ευρωπαίος αν δεν ξέρει τουλάχιστον να μιλήσει αγγλικά. Εκτός των άλλων, είναι και η γλώσσα των υπολογιστών με τους οποίους μεγάλωσαν οι σημερινοί σαραντάρηδες.

Ο κ. Τσίπρας είναι μια από τις εξαιρέσεις της γενιάς του. Με εντυπωσιάζει και το γεγονός ότι είναι παιδί μιας εύπορης αστικής οικογένειας, κοινώς είχε και τις προϋποθέσεις να αποκτήσει τη στοιχειώδη καλλιέργεια των συνομηλίκων του. Δεν εννοώ να διαβάζεις την «Καρδιά του σκότους» του Κόνραντ και να απολαμβάνεις την καλλιέπεια του ύφους του. Εννοώ να μπορείς να διαβάσεις ένα σχόλιο εφημερίδας και να μπορείς να συνεννοηθείς ή να σταθείς σε μια συζήτηση της οποίας το θέμα γνωρίζεις. Και όλα αυτά τα λέω χωρίς καμία διάθεση αστεϊσμού ή ειρωνείας. Διότι το επεισόδιο με τον κ. Κλίντον και τον «άγνωστο Αμερικανό επενδυτή», διότι περί επεισοδίου πρόκειται, μάλλον θλίψη και ντροπή μού προκαλεί.

Και καλά. Ας πούμε ότι στην κατάσταση που βρίσκεται η χώρα ο Αμερικανός επενδυτής είναι καταδικασμένος να μείνει άγνωστος, κάτι σαν φάντασμα, ή, καλύτερα, φαντασίωση. Ο Ελληνας πρωθυπουργός όμως, με την αμηχανία του, την αδυναμία του να κατανοήσει τις ερωτήσεις και την άγνοια της «ατζέντας», δυστυχώς μας έδωσε την ευκαιρία να γνωρίσουμε ακόμη καλύτερα το βάθος του προβλήματος. Και αυτό δεν είναι η άγνοια της αγγλικής. Είναι ότι ο ίδιος δεν έχει συναίσθηση της αγνοίας του. Θα μπορούσε να ζητήσει μεταφραστή, όπως και θα μπορούσε να έχει εκπονήσει, έστω και την παραμονή το βράδυ στο ξενοδοχείο, μερικές αληθοφανείς προτάσεις για τους επενδυτές. Σκέφτηκε όμως ότι δεν χρειάζεται να κάνει τον κόπο. Οπως κέρδισε τις εκλογές έτσι θα κερδίσει και τους επενδυτές.

Οταν είχε επισκεφθεί το Παρίσι ο Κωνσταντίνος Καραμανλής στη δεκαετία του εβδομήντα και είχε μιλήσει γαλλικά, η τηλεόραση χρησιμοποίησε διερμηνέα για να μεταφέρει την προφορά του σε κανονικά γαλλικά. 
Κανείς όμως δεν σκέφτηκε όχι να γελάσει, ούτε να χαμογελάσει. 
Γιατί; Γιατί όλοι τον έπαιρναν στα σοβαρά και ήξεραν πως κάτι έχει να τους πει, ασχέτως αν το έλεγε με κακή προφορά. Εξάλλου και στα ελληνικά η προφορά του δεν ήταν η καλύτερη.

Αν νομίζεις ότι μπορείς να μιλήσεις αγγλικά χωρίς να ξέρεις και θα προσελκύσεις επενδυτές σαν να μιλάς σε συνέλευση φοιτητών, τότε πώς θα διαχειρισθείς τις τύχες μιας χώρας που δεν βρίσκεται και στην καλύτερη κατάσταση; 
Θα μου πείτε, η χώρα σε επέλεξε. Προφανώς επειδή ένα μεγάλο μέρος του κοινού ταυτίζεται με το θράσος της αγνοίας του ηγέτη του.

Είδα πως ο κ. Τσίπρας συναντήθηκε και με τον πρόεδρο του Ισημερινού. Τον διαβεβαίωσε δε ότι η Ελλάδα θα αποτελέσει γέφυρα ανάμεσα στις χώρες της Λατινικής Αμερικής με την Ευρώπη. Τα προβλήματα θα αρχίσουν όταν η σχέση αντιστραφεί, όταν ο Ισημερινός θα γίνει η γέφυρα της Ελλάδας με την υπόλοιπη Ευρώπη.

Δεν υπάρχουν σχόλια: