Η μεγαλύτερη πολιτική πλάνη είναι πως το κράτος ταυτίζεται με τους πολίτες του. Αυτό δεν ίσχυε παλιά, τότε που οι Ελληνες μετανάστευαν κατά χιλιάδες σε Γερμανία, Αυστραλία, Αμερική κ.λπ., δεν ισχύει ούτε και τώρα που ένας παντοδύναμος υπουργός Οικονομικών αντικαθιστά, με την υπογραφή του, τη Βουλή.
Από τους πρώτους διανοητές που έγραψαν γι' αυτό, ο Ζαν Μποντέν (1576) «διακρίνει το κράτος από τους πολίτες του, γιατί ισχυρίζεται ότι μερικές φορές ο λαός συμβαίνει να διασκορπίζεται σε διαφορετικές περιοχές, ή αλλιώς να καταστρέφεται εντελώς, μολονότι "η πόλη ή το κράτος" μπορεί να παραμένει "ατόφιο"».
Θα «βρει» ή θα «δημιουργήσει» άλλους πολίτες, προφανώς.
Ο πολυερμηνευμένος Ν. Μακιαβέλι, στην ταύτιση της «διαφθοράς» με την «ανικανότητα για ελεύθερη ζωή», τονίζει πως όταν μια ομάδα ή «παρέα» κατορθώνει να πάρει τον έλεγχο των θεσμών, εμποδίζει τους υπόλοιπους πολίτες να συμβάλουν στη λειτουργία τους.
Και συμπληρώνει για τον ηγεμόνα πως «τίποτε δεν έχει περισσότερη σημασία από την τήρηση των προσχημάτων», ενώ η τήρηση του λόγου του είναι μια «υποχρέωση που, αν την πάρει σοβαρά, θα τον φέρει σε μειονεκτική θέση».
...θεωρούμενα πολλές φορές ως αυτονόητα, όπως η τήρηση των εξαγγελιών ή η ταύτιση κράτους και ευτυχίας των πολιτών, είναι πράγματα σχετικά που μέσα στην πολιτική θεωρία έχουν αντιμετωπιστεί με διάφορους τρόπους, όχι πάντα προφανείς.
Σήμερα φέρ' ειπείν, μπροστά στην απολυτότητα και την αυθεντία της οικονομικής πολιτικής ή της «πολιτικής χώρου» του υπουργείου Εσωτερικών, ποια είναι τα πεδία της πολιτικής αμφισβήτησης ή της δημοκρατικής αντιπαράθεσης; Ποια είναι τα πεδία της «αρετής», μιας λέξης που έχει απαλειφθεί από το πολιτικό λεξιλόγιο, παρά την πληθώρα πολιτικών και τηλεσχολιαστών; Ας δούμε εάν τελικά οι πολιτικές αρετές ταυτίζονται με τις ιδιωτικές, όπως κατά κόρον υπονοούν πλείστοι όσοι τηλεσχολιαστές, στηρίζοντας μάλιστα την όποια κριτική τους σε αυτήν την ταύτιση, μεταφέροντας «επιμελημένα» -κατά τους ισχυρισμούς τους- τον «κοινό» λόγο ή την «κοινή» πείρα.
Οι «διαλογικοί» δημοκράτες δεν υπάρχουν πια, μπροστά στην κυριαρχία της μίας και μοναδικής άποψης, ενώ κάθε δυνατότητα δημοκρατίας εξαντλείται μπροστά σε κάποια νέα εκλογική αναμέτρηση που θα «οργανωθεί» διπολικά, ως «πολιτική ή χάος».
Από την άλλη πλευρά, το κύριο στίγμα των πολιτών και η «αρετή» τους είναι μια ήπια παθητικότητα που, κατά τον Μακιαβέλι, περιλαμβάνει την υπακοή. Το πολιτικό πρόταγμα στις μέρες μας εμφανίζεται ως απαίτηση αποκλεισμού κάθε διαφορετικής θέσης. Για μια σειρά ετών κάποιοι πολιτικοί διαχειρίστηκαν με ανοίκειο τρόπο τα χρήματα του ελληνικού λαού. Ετσι σήμερα είμαστε υποχρεωμένοι -κατά τα λόγια των συναδέλφων τους- να ακολουθήσουμε μια στρατευμένη επιλογή, λίγο πολύ «αυθεντική». Για να μην υποστούμε χειρότερα, καθώς λένε, ασχέτως εάν τινές αυτών υπηρέτησαν στις τότε κυβερνήσεις των νυν κατηγορούμενων πολιτικών. Τσοχατζοπουλικοί, σημιτικοί, καραμανλικοί κ.λπ., επίγονοι κι απόγονοι.
Ασφαλώς οι πολιτικοί που έχουν εκλεγεί σήμερα δεν εξελέγησαν γι' αυτό που κάνουν και κανείς δεν μπορεί να επικαλεστεί τη δικαιολογία «δεν ήξερα». Μπορεί σε μια νέα εκλογική αναμέτρηση ο κ. Γ. Παπανδρέου να «σαρώσει» πάλι σε ποσοστά, η αλήθεια όμως είναι ότι τον εξέλεξαν για διαφορετικές δεσμεύσεις κι όχι για τις βασάνους που τώρα μας επιβάλλει. Εκτός φυσικά αν θεωρήσουμε ότι είναι ίδιον της πολιτικής μας ζωής, οι μέλλοντες πρωθυπουργοί να μην ξέρουν και οι παλαιοί να μην ομιλούν.
Είναι αδιανόητο το κρυφτούλι του τέως πρωθυπουργού κ. Καραμανλή, ο οποίος δεν εξηγεί τίποτε για το χάλι της οικονομικής πολιτικής του, όπως και του πρώην πρωθυπουργού κ. Σημίτη, τουλάχιστον για τη «στοχευμένη» επιλογή συνεργατών του...
Γιατί φυσικά δεν είναι πολιτική ο αναπροσδιορισμός της σωτηρίας για το μέλλον. Γιατί και παλαιότερα, στη δεκαετία του '60, όταν πρωτάρχιζε κάποιος να δουλεύει, από τους νυν προς σύνταξη, οι πολιτικές σωτηρίας για το μέλλον ήταν άπειρες, όπως και η προσδοκία της. Τώρα πια παρακαλεί για τη δεδουλευμένη σύνταξη. Γιατί κάποιος να πιστέψει ότι και στο μέλλον, μετά τη «σωτηρία» που θα μας παράσχει ο νυν πρωθυπουργός, δεν θα αναδυθεί κάποιος επίγονος με προθέσεις «σωτηρίας» του λαού του;
Και το πλέον απαράδεκτο είναι πως το κράτος εμφανίζεται χωρίς αρχές, καθυστερεί τη χορήγηση της σύνταξης, εν συνεχεία αναβάλλει τη χορήγηση της επικουρικής και το πληρωμένο εφάπαξ επί 2-3 χρόνια και δεν βγαίνει ο πολιτικά υπεύθυνος υπουργός να δηλώσει ευθέως ότι «όταν πρόκειται να βγείτε στη σύνταξη να ξέρετε, θα πεινάσετε, εάν δεν έχετε πεθάνει εν τω μεταξύ». Αφήνει το σχετικό έργο στους πρωινούς σχολιαστές οι οποίοι, με περισσή τάχα φιλολαϊκή «αφέλεια», πυροβολούν. Τι θέλετε; Να δώσει σ' εσάς την επικουρική ή το εφάπαξ και στους άλλους να μη δώσει τίποτα; Είναι σαν να αναλαμβάνουν κάθε φορά οι «ευνοημένες» ομάδες να χορηγούν τη δική τους σύνταξη στους υπολοίπους σε πνεύμα αναγκαστικής κρατικής αλληλεγγύης. Και αν είναι έτσι, εντάξει στο κάτω κάτω. Ας το πει όμως ο ίδιος ο υπουργός, ευχαριστώντας για την αλληλεγγύη, κι όχι τα «παπαγαλάκια», στοχοποιώντας όποιους τους βολεύει...
Αλλά το κράτος κρύβεται και πίσω από τη γραφειοκρατία που το ίδιο δημιουργεί, αυτή που δήθεν θέλει να καταργήσει. Και μετά; Μετά θέλει να προσελκύσει επενδύσεις ως πτωχή πλην τίμια κόρη. Η πολιτική πλέον εξελίσσεται έξω από τους γνωστούς θεσμούς της δημοκρατίας. Η οικονομική διαχείριση εξελίσσεται πέρα από τους διαχωρισμούς Δεξιάς/Αριστεράς, ενώ οι κηδεμόνες, στους οποίους δεν ερωτηθήκαμε αν θέλουμε να πάμε, κάνουν πλέον ορατό το γεγονός ότι νομιμοποιήσαμε μέσω των εκλογών μια κυβέρνηση της οποίας το πρόγραμμα δεν υποστηρίζεται από καμιά διαδικασία ενεργού εμπιστοσύνης, διότι δεν έχει καμία σχέση με εκείνο το οποίο είχε προτείνει. Ουσιαστικά η δημοκρατική νομιμοποίηση, στις μέρες μας, είναι η νομιμοποίηση ενός ηγεμόνα ο οποίος διαμορφώνει τη ζωή μας με βάση τα οικονομικά πρότυπα που επιλέγει, και με τα οποία οφείλουν να προσαρμοστούν τα πρότυπα κοινωνικής αλληλεγγύης και κοινωνικής συνοχής.
Τα συστημικά προβλήματα της ανισότητας, της αβεβαιότητας, της αστάθειας, της διαφάνειας εξετάζονται σύμφωνα με τις δυνατότητες του οικονομικού μοντέλου που διατηρεί μια ελίτ. Το ίδιο μοντέλο εναλλάσσεται ως προς τα πρόσωπα ενός κλειστού κύκλου, ανάλογα με την επιλογή κυβερνήσεων.
Ας είμαστε λοιπόν ευγνώμονες στους ηγεμόνες και στους πρίγκιπες επειδή μας επιτρέπουν ακόμα να ζούμε, και ας ξεχάσουμε ότι τους εκλέγουμε, αφού θέλουμε να «σωθούμε»...
Δ.Κ Παπαϊωάνου στην Ελευθεροτυπία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου