Πέμπτη 29 Αυγούστου 2019

Η επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων το 2015 «βύθισε» τα νοικοκυριά

s23_2808ellada-oosa-aep-diath-eisodΔεν ήταν μόνον η εκροή καταθέσεων και οι ουρές στα ΑΤΜ που αποτύπωσαν την ανησυχία και τη δυσχερή οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών στους κρίσιμους μήνες των αδιέξοδων διαπραγματεύσεων της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ με τους δανειστές, το 2015, με κατάληξη την επιβολή των capital controls, στις 28 Ιουνίου.
Στοιχεία που δημοσίευσε πρόσφατα ο ΟΟΣΑ και αφορούν τη διαχρονική εξέλιξη των δεικτών οικονομικής ευημερίας των νοικοκυριών επιβεβαιώνουν ότι η περίοδος εκείνη ήταν από τις χειρότερες για τα ελληνικά νοικοκυριά. Μαζί με... τα υπόλοιπα μεγέθη της οικονομίας, οι δείκτες της ευημερίας των νοικοκυριών πήραν το 2015 αρνητική τροπή, μετά την πρόσκαιρη ανάσα του 2014.
Ισως το χαρακτηριστικότερο, αλλά όχι το μόνο, μέγεθος είναι αυτό της κατανάλωσης που μειώθηκε –σε τριμηνιαία βάση– κατά 4,78% το τρίτο τρίμηνο του 2015, δηλαδή την περίοδο Ιουλίου-Σεπτεμβρίου, όταν έγινε το δημοψήφισμα και στη συνέχεια η υπογραφή του νέου μνημονίου και οι εκλογές. Το συγκεκριμένο τρίμηνο, η κατά κεφαλήν κατανάλωση έπεσε στο χαμηλότερο επίπεδο της περιόδου της κρίσης, δηλαδή στο 77,62% του επιπέδου όπου βρισκόταν το πρώτο τρίμηνο του 2007, το οποίο τα στοιχεία του ΟΟΣΑ χρησιμοποιούν ως βάση. Εκτοτε, στον δείκτη αυτό υπάρχει σχετικά σταθερή ανοδική πορεία και το πρώτο τρίμηνο του 2019 βρίσκεται στο 82,84%.

Ο δείκτης του κατά κεφαλήν ΑΕΠ είναι φυσικά επίσης αποκαλυπτικός των απωλειών που υπέστησαν τα νοικοκυριά την περίοδο της κρίσης, και ακόμη περισσότερο για το 2015.

Το τρίτο τρίμηνο του 2015 διαμορφώθηκε στο 75,63% (πάντα σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του 2007), στο δεύτερο χαμηλότερο επίπεδο μετά το τέταρτο τρίμηνο του 2013, όταν είχε διαμορφωθεί στο 75,32%. Με άλλα λόγια, το ίδιο μοτίβο παρατηρείται και εδώ: το 2014 σημειώνεται βελτίωση που χάνεται το 2015. Εκτοτε, οι δείκτες βελτιώνονται, και σήμερα το κατά κεφαλήν ΑΕΠ είναι στο 80,25%.

Ο ΟΟΣΑ δίνει σημασία και στο διαθέσιμο κατά κεφαλήν εισόδημα των νοικοκυριών, προκειμένου να εξαγάγει συμπεράσματα για την ευημερία τους. Ο συγκεκριμένος δείκτης περιλαμβάνει και τις μεταβιβάσεις εισοδημάτων (επιδομάτων κ.λπ.) από το κράτος. Στην Ελλάδα, έπεσε στο χαμηλότερό του επίπεδο το τέταρτο τρίμηνο του 2013 (68,86%) για να ανεβεί στο 75,51% το τρίτο τρίμηνο του 2014 και να υποχωρήσει ξανά στην περιοχή του 71% το 2015. Σήμερα (το τέταρτο τρίμηνο του 2018) βρίσκεται στο 73,5%.

Η αποταμίευση

Το ποσοστό αποταμίευσης κινείται σταθερά με αρνητικά πρόσημα από το 2011 και φτάνει σε ένα από τα υψηλότερα ποσοστά του σε τριμηνιαία βάση (-7,93%) το δεύτερο τρίμηνο του 2015. Υψηλά αρνητικά ποσοστά αποταμίευσης σημειώνονται, πάντως, και το 2016 και το 2017.
Στις 20 Ιουλίου του 2015, οι τράπεζες στην Ελλάδα ξανάνοιξαν ύστερα από αργία τριών εβδομάδων. Είχε προηγηθεί, στις 12 Ιουλίου, η συμφωνία από τους ηγέτες της Ε.Ε. για να προχωρήσει η υπογραφή ενός τρίτου μνημονίου, κάτι που έγινε από το Eurogroup στις 14 Αυγούστου. Εν τω μεταξύ, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) είχε χορηγήσει ένα πρώτο δάνειο-γέφυρα 7 δισ. ευρώ, στις 17 Ιουλίου.

Η υστέρηση παραμένει

Σήμερα, τέσσερα χρόνια μετά, η άρση των τελευταίων capital controls χαιρετίζεται από δανειστές και παραγωγικούς φορείς, που το χαρακτηρίζουν βήμα επιστροφής στην κανονικότητα.
Ωστόσο, όπως δείχνουν τα στοιχεία του ΟΟΣΑ –και επισημαίνουν με νόημα και οι φορείς– η οικονομία και οι δείκτες ευημερίας των νοικοκυριών εξακολουθούν να υστερούν σημαντικά σε σύγκριση με το παρελθόν και υπάρχει απόσταση που πρέπει να καλυφθεί.
«Χαιρετίζουμε την ανακοίνωση της ελληνικής κυβέρνησης ότι πρέπει να αρθούν όλοι οι υπόλοιποι έλεγχοι κεφαλαίου από την 1η Σεπτεμβρίου», δήλωσε χθες η επικεφαλής εκπρόσωπος της Κομισιόν Μίνα Αντρέεβα.
«Αυτό είναι σημαντικό ορόσημο και ακόμη ένα σημάδι ότι η εμπιστοσύνη συνεχίζει να στηρίζεται στην οικονομική ανάκαμψη της Ελλάδας», προσέθεσε.
ΕΙΡΗΝΗ ΧΡΥΣΟΛΩΡΑ
kathimerini.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: