ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΑΛΑΤΣΗΣ
<iframe width="560" height="360" src="https://www.youtube.com/embed/sM_nFHxxqcE" frameborder="0" allow="accelerometer; autoplay; clipboard-write; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture" allowfullscreen></iframe>
Ο δάσκαλος που άνοιξε νέα μονοπάτια στη Χίο
Λίγοι είναι αυτοί που έχουν ένα πάθος τόσο έντονο όπως ο Γιώργος Χαλάτσης με την πεζοπορία. Ο συνταξιούχος πλέον δάσκαλος φυσικής αγωγής έχει αφοσιωθεί τα τελευταία 17 χρόνια στα 400 χλμ. ξεχασμένων μονοπατιών που εντόπισε ο ίδιος στην Χίο, αφού έκανε ενδελεχή έρευνα. Οι ανακαλύψεις του σπουδαίες: βρήκε μονοπάτια από την Τουρκοκρατία, το Βυζάντιο ακόμα και από την αρχαιότητα, τα οποία με τους αιώνες αφέθηκαν στο έλεος της λήθης. Εξαιτίας των προσπαθειών του, η Χίος μπορεί πλέον να υπερηφανευτεί ότι είναι ένας πεζοπορικός παράδεισος, καθώς ο ίδιος ανέδειξε 140 διαδρομές, στις οποίες ξενάγησε χιλιάδες παιδιά, τουρίστες ακόμα και ΑΜΕΑ.
«Η μάνα μου μού έλεγε να είσαι όσο μπορείς χρήσιμος στους άλλους και για μένα ήταν ξεκάθαρο ότι έπρεπε να αρχίσω να ψάχνω τα παλιά μονοπάτια στην Χίο», λέει ο Γιώργος Χαλάτσης στην «Κ». Και αυτό μπορεί να ακούγεται πιο απλό από ό,τι ήταν καθώς λίγα ήταν γνωστά για το ποια είναι αυτά και που βρίσκονται. Ο ίδιος ξεκίνησε μελετώντας όλους τους παλιούς χάρτες του νησιού, διαβάζοντας βιβλία που είχαν γραφτεί για χωριά της Χίου αλλά και αποσπώντας πληροφορίες από τους ντόπιους. Πέρα από το πάθος του για την πεζοπορία οπλίστηκε με υπομονή, επιμονή και πολύ πείσμα, καθώς κατέληγε να περπατάει πάνω από 120 χιλιόμετρα την εβδομάδα. «Έγινα φίλος με τσομπάνηδες, τους παλιούς αγωγιάτες, τους καλόγερους και πάρα πολλές ώρες μοναχικής αναζήτησης, καθώς άλλο να το βρεις σε ένα βιβλίο, σε έναν χάρτη και άλλο να το εντοπίσεις όταν έχει να περάσει 60-70 χρόνια άνθρωπος από εκεί».
Η αγάπη του για την φύση ήρθε νωρίς. Γεννημένος σε ένα χωριό ανάμεσα στην Αμφίπολη και τους Φιλίππους, μεγαλωμένος στα βουνά και στα ποτάμια, αγάπησε την ορειβασία όταν δίδαξε σε ελληνικό σχολείο στις Γερμανικές Άλπεις. Όταν πρωτοδιορισμένος δάσκαλος φυσικής αγωγής έφτασε στη Χίο το 1976 δεν ήξερε πολλά για το νησί. Και επειδή με την θάλασσα δεν είχε και πολλές σχέσεις πήρε τα βουνά. «Βρήκα καταπληκτικές διαδρομές που όταν περπατήσει κανείς δεν μπορεί να πιστέψει ότι είναι σε ένα νησί που έχει αστικό προφίλ, βρήκα διαδρομές που είχαν ξεχάσει και οι ντόπιοι».
Οι Χιώτες τον θεωρούσαν τρελό, αφελή, καιροσκόπο ή στην καλύτερη τουρίστα. «Ε ρε τρέλα που έχει ο κόσμος», ήταν μία φράση που άκουγε συχνά όταν έλεγε ότι είχε αυτοκίνητο αλλά ο ίδιος επέλεγε να πάει στον προορισμό του με τα πόδια. «Δεν μπορούσαν να καταλάβουν τι νόημα είχε αυτό που έκανα, ειδικά αφού δεν κέρδιζα χρήματα». Ο ίδιος όμως ανακάλυψε κάτι που τα λεφτά δεν αγοράζουν: «Βρήκα την ψυχική μου ηρεμία και ικανοποιώ και τη μάνα μου, καθώς προσφέρω κάτι στους επόμενους, κάτι να μην χαθεί».
Οι ντόπιοι αφού ξεπέρασαν την αρχική τους καχυποψία προς τον βορειοελλαδίτη πεζοπόρο κατάλαβαν την αξία του να σκαλίζει κάποιος μνήμες της οικογένειας ή του χωριού τους και σιγά σιγά άρχιζαν να τον εμπιστεύονται και να τον υποστηρίζουν.
Συγχρόνως ως δάσκαλος έβλεπε ότι οι σχολικές εκδρομές ήταν ανέμπνευστες με τα παιδιά να πηγαίνουν για μερικές ώρες στην παραλία και το 2006 ζήτησε από την προϊσταμένη του να θεσπίσουν την «αλλιώτικη εκδρομή», εξοικειώνοντας τα παιδιά με την πεζοπορία. Με ασφάλεια και δημιουργώντας ένα τύπου κυνήγι χαμένου θησαυρού ο Χαλάτσης κατέληξε να γνωρίζει τα μονοπάτια του σε χιλιάδες παιδιά. «Πέρυσι κάναμε και το πρώτο σεμινάριο εκπαίδευσης πρωτοβάθμιων εκπαιδευτικών», μας λέει, και τονίζει ότι από το νηπιαγωγείο πρέπει να ξεκινήσει η πεζοπορική εκπαίδευση των παιδιών.
Σήμερα ο Χαλάτσης όχι μόνο δεν είναι ο «τρελός του χωριού» αλλά εδώ και τέσσερα χρόνια έχει ιδρύσει και τον σύλλογο φίλων μονοπατιών Χίου, καθώς πλέον «υπάρχει πάρα πολύς κόσμος που βγαίνει και περπατάει, μάς παίρνει, μάς ρωτάει, και βγάζουμε κόσμο έξω εθελοντικά με την καλή μας την καρδιά» μάς λέει.
Γιατί να ξεκινήσει κανείς την πεζοπορία, τον ρωτάμε. «Όποιος θέλει να δει τους Θεούς και μέσα του και να επικοινωνήσει με τη μάνα φύση πρέπει να βάλει τα παπούτσια του, να βγει έξω, να γίνει ένας άλλος άνθρωπος».
ΜΑΡΙΑ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ
Την πρότεινε η Στράτη Σακελλαρίου, στην πρότασή της έγραψε: «Η Μαρία, ειδικευόμενη γυναικολόγος στο Αττικόν Νοσοκομείο, ξεγεννούσε ασθενείς με κορωνοϊό σε καθημερινή βάση, ερχόταν σε επαφή με ασθενείς που δεν γνώριζαν όταν τους εξέταζε ότι έφεραν τον ιό και τον ανακάλυπταν εκ των υστέρων. Ζούσε με συνεχή αβεβαιότητα για το εάν ήταν φορέας. Παρά τις δυσκολίες φαινόταν να απολαμβάνει αυτό που κάνει, μιλώντας με ενθουσιασμό για τη δουλειά της, εντυπωσιακό για όλους εμάς τους υπόλοιπους που περάσαμε ασφαλείς αυτόν τον χρόνο δουλεύοντας από το σαλόνι του σπιτιού μας».
Ειδικευόμενη γυναικολόγος σε νοσοκομείο αναφοράς για τον κορωνοϊό
Ένα δυνατό ενθουσιώδες «καλημέεερα!» ακούγεται στη Γ’ Μαιευτική Γυναικολογική Κλινική του Αττικού Νοσοκομείου κάθε πρωί στις 8.00 όταν μπαίνει η Μαρία Σακελλαρίου. Η 31χρονη ειδικευόμενη γυναικολόγοςν παρότι βρισκόταν μόλις δύο μήνες στην ειδίκευσή της όταν ξέσπασε η πανδημία, δεν έχασε το κουράγιο και κέφι για δουλειά παρά τους μήνες μοναξιάς και τις δυσκολίες που αντιμετώπισε.
Η Μαρία από πολύ μικρή ονειρευόταν τις αποστολές των «Γιατρών Χωρίς Σύνορα» σε όλο τον κόσμο και σκεφτόταν ότι κάποια μέρα και αυτή θα συμμετείχε. Τότε δεν μπορούσε να φανταστεί ότι στα πρώτα της βήματα ως ειδικευόμενη, πριν ακόμα βρει τα πατήματα της, θα βρεθεί αντιμέτωπη με μία παγκόσμια πανδημία σε νοσοκομείο αναφοράς όπως το Αττικόν. Αποφάσισε την γυναικολογία γιατί, όπως λέει στην «Κ», είναι μία ειδικότητα που παίρνει τη γυναίκα από την εφηβεία μέχρι το γήρας της. «Ήθελα να μπορώ να προσφέρω, να είμαι σύμμαχος και στην ασθένεια και στον τοκετό και στην διαδικασία του να μεγαλώνει μία γυναίκα ένα παιδί μέσα της και τελικά να καταλήγει με έναν καινούργιο άνθρωπο».
Η Μαρία Σακελλαρίου, μόλις είχε κάνει το βάπτισμα του πυρός με την πρώτη της γέννα, όταν άρχισαν να εμφανίζονται τα πρώτα κρούσματα Covid στη χώρα. Στο νοσοκομείο ξεκίνησαν ενημερώσεις για το πρωτόκολλο αντιμετώπισης των περιστατικών αυτών, έτσι ώστε όχι μόνο να μην κολλήσουν οι ίδιοι, αλλά και για το πώς να αντιμετωπίσουν τις ασθενείς με αυτό το νόσημα. «Όλα αυτά ήταν πολύ άγνωστα», λέει η ίδια. «Ήταν πολύ τρομακτικό, ειδικά με το παράδειγμα της Ιταλίας, που πέθανε τόσος κόσμος και οι γιατροί νοσούσαν ο ένας μετά τον άλλον. Θεωρούσα δεδομένο ότι θα νοσήσω και φοβόμουν πάρα πολύ, όχι τόσο για τη δική μου την υγεία, αλλά για τους ασθενείς μου, την οικογένειά μου και τους φίλους μου».
Στο Αττικόν νοσηλεύονται καθημερινά μέχρι σήμερα κρούσματα με Covid. «Ανά πάσα ώρα και στιγμή μπορούσε κάποιος να μας μεταδώσει μία ασθένεια, στην οποία μάλιστα για 14 μέρες μπορεί να είσαι φορέας και να μην το γνωρίζεις», λέει η Σακελλαρίου.
Η ίδια αποφασίζει ότι πρέπει να απομονωθεί και να μην πηγαίνει πουθενά εκτός από το νοσοκομείο και το σπίτι της για τέσσερις περίπου μήνες. «Την απομόνωση την επέβαλα εγώ στον εαυτό μου, καθώς δεν υπήρχε κάποια οδηγία και αυτό ήταν ακόμα πιο σκληρό να λέω ότι για το καλό τους δεν πρέπει να τους δω γιατί άμα πάθουν κάτι θα φταίω εγώ». Η μόνη της παρηγοριά η yoga που έκανε όταν γυρνούσε σπίτι της αλλά και το διάβασμα για το μεταπτυχιακό της.
Δεν θα ξεχάσει ποτέ την έγκυο γυναίκα με Covid που νοσηλευόταν και ενώ η Σακελλαρίου έκανε την απογευματινή της επίσκεψη στον θάλαμο νοσηλείας, συνειδητοποιεί ότι το έμβρυο της νοσηλευόμενης δεν έχει τους σωστούς παλμούς και χρειάζεται αμέσως να πάει να γεννήσει. «Ήταν μια διαδικασία πολύ δύσκολη γιατί χρειάστηκε άμεση βοήθεια αλλά έπρεπε να περιμένω να έρθει κάποιος με την κατάλληλη προστασία για να μπορέσουμε να την μεταφέρουμε ασφαλώς στο μαιευτήριο». Το στρες ήταν τεράστιο, καθώς όλα έπρεπε να γίνουν μέσα σε λίγα λεπτά για να κρατηθεί ζωντανό το μωρό. «Εκείνη την ώρα τα λεπτά φαντάζουν αιώνες».
Το μωρό γεννήθηκε υγιές, κανένας στην κλινική της δεν έχει κολλήσει, ενώ η ίδια παραμένει αισιόδοξη και χαρούμενη που βρίσκεται στην πρώτη γραμμή. «Νομίζω το επάγγελμα του γιατρού έχει από μόνο του την αυταπάρνηση, τη δοτικότητα και την προσφορά στην κοινωνία. Δεν νιώθω ότι κάνω κάτι ηρωικό».
ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΟΥΤΟΥΜΑΝΟΣ
Τον πρότεινε ο Ανδρέας Χρήστου, στην πρόταση του έγραψε: «Ο Άγγελος είναι παιδικός μου φίλος και είναι ο κοινωνικός λειτουργός που το 2004 ίδρυσε το noesi.gr, προσφέροντας σε χιλιάδες οικογένειες ευπαθών ομάδων δωρεάν κοινωνικές υπηρεσίες. Η αφοσίωσή του στα παιδιά με ειδικές ανάγκες και σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες γέμισαν ελπίδα και αισιοδοξία όχι μόνο εμένα, αλλά και όλους όσους βοήθησε τη χρονιά που μας πέρασε».
Tα παιδιά με νοητική υστέρηση και οι γονείς τους
Όταν το 2003 ο κοινωνικός λειτουργός Άγγελος Κουτουμάνος έφτιαχνε στον ελεύθερο του χρόνο μια ιστοσελίδα με πληροφορίες για παιδιά με νοητική στέρηση δεν μπορούσε να φανταστεί ότι το noesi.gr θα αποτελούσε σήμερα την μεγαλύτερη online κοινότητα για αυτές τις οικογένειες αλλά και την μεγαλύτερη πανελλαδική καταγραφή όλων των δομών που υπάρχουν για τέτοιες περιπτώσεις.
Ο 46 χρόνος Άγγελος Κουτουμάνος, μάς υποδέχεται στο Χατζηπατέρειο Ίδρυμα, ένα από τα λίγα εξειδικευμένα κέντρα θεραπείας και αποκατάστασης παιδιών με εγκεφαλική παράλυση στην Ελλάδα. Από τον περασμένο Σεπτέμβριο έχει αναλάβει τη διεύθυνση και μαζί με τον Πίπη, το ιδιαίτερα φιλικό golden retriever που φέρνει καθημερινά στη δουλειά, μάς ξεναγεί στις τάξεις γεμάτος ενθουσιασμό για την πρόοδο που βλέπει στους μαθητές.
Πριν από 18 χρόνια, όταν επέστρεψε από σπουδές στην Αγγλία, συνειδητοποίησε γρήγορα ότι δεν υπάρχει βιβλιογραφία- πόσο μάλιστα ηλεκτρονική- σχετικά με τη νοητική στέρηση. «Ποια είναι διαφορά ενός συνδρόμου α από ένα β, ποιες είναι οι παρεμβάσεις που χρησιμοποιούν οι ειδικοί για να βελτιώσουν την εικόνα ενός παιδιού, ποιες είναι οι ενδείξεις ότι ένα παιδί χρειάζεται βοήθεια» ήταν πληροφορίες αδύνατον να τις βρει ένας γονιός μάς λέει. Και καθώς υπηρετούσε στον στρατό, με την αφθονία του χρόνου που είχε, άρχισε να μεταφράζει την πτυχιακή του αλλά και να προσθέτει και άλλες παρουσιάσεις. Είχε ανεβάσει περίπου 60 όταν από ένα τεχνικό λάθος έκλεισε το site. «Τις επόμενες βδομάδες πήρα μηνύματα που ζητούσαν μία πληροφορία που είχαν δει ή είχαν μία ερώτηση, οπότε καταλάβαμε ότι υπήρχε κόσμος που όντως τα διάβαζε».
Παίρνοντας θάρρος ότι δεν ήταν ο μόνος που ενδιαφερόταν για τις αναρτήσεις του, ζήτησε την βοήθεια συναδέλφων να αρχίσουν να προσθέτουν πληροφορίες για άλλες αναπηρίες και διαταραχές και άρχισε η σελίδα του να γίνεται διαδραστική. Καθώς ακόμα δεν υπήρχαν μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο Κουτουμάνος αποφάσισε να καλέσει τους γονείς να γίνουν bloggers μετατρέποντας την σελίδα του σε σημείο αναφοράς. «Αυτό είχε και μια φοβερή χρησιμότητα για τους υπόλοιπους γιατί μπορούσαν να διαβάζουν για την εξέλιξη κάποιου παιδιού μέσα σε διάστημα τριών και τεσσάρων ετών και αυτό ήταν πολύ άμεσο και έδινε και ελπίδα σε μερικούς». Συγχρόνως ειδικοί απαντούσαν στα ερωτήματα γονέων και έδιναν συμβουλές για το πώς μπορούν να διαχειριστούν μια δύσκολη συνθήκη στο σπίτι τους.
Το noesi.gr ξεκίνησε το 2006 να οργανώνει παιδικά πάρτι με εθελοντές λογοθεραπευτές, παιδαγωγούς και εργοθεραπευτές, με σκοπό να δώσουν λίγο χρόνο στους γονείς να μιλήσουν μεταξύ τους, να γνωριστούν και έτσι σιγά σιγά δημιουργήθηκε και μία μεγάλη off line κοινότητα. «Στην πορεία γονείς που γνωρίστηκαν μέσα από το site έγιναν κουμπάροι», λέει ο Κουτουμάνος γελώντας.
Επίσης συνειδητοποιεί ότι οι γονείς με παιδιά με αναπηρία δεν είχαν μία ολοκληρωμένη λίστα με τις δομές και υπηρεσίες για το παιδί, ούτε γνώριζαν τι υπήρχε κοντά τους. Ό,τι φυλλάδιο έπεφτε στα χέρια του από ίδρυμα ή κέντρο ειδικής αγωγής το καταχωρούσε φτιάχνοντας σιγά σιγά έναν κατάλογο. Το 2015 προσέγγισε το noesi.gr το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος και το Ίδρυμα Λάτση και τους ανέθεσε την επέκταση της χαρτογράφησης πανελλαδικά. Μέσα σε ένα χρόνο ο Κουτουμάνος χαρτογράφησε 600 φορείς σε όλη την χώρα με υπηρεσίες για άτομα με αναπηρία. Δεν ήταν εύκολη δουλειά καθώς υπήρχαν φορείς που εποπτεύονταν από το υπουργείο υγείας, άλλοι από το εργασίας, άλλοι από το παιδείας με στοιχεία πάρα πολύ παλιά. Ο ίδιος τονίζει ότι η πληροφορία στον γονιό με παιδί με αναπηρία είναι το ήμισυ του παντός. «Πολλές φορές δεν έχει καμία αξία να έχουμε ωραία ειδικά σχολεία και δομές, αν οι γονείς δεν μπορούν να τις βρουν. Είναι σαν να φτιάξεις ένα έργο τέχνης κρεμασμένο σε τοίχο που δεν το βλέπει κανείς».
Σήμερα το noesi.gr αριθμεί 48.000 ενεργά μέλη και ο Κουτουμάνος λέει ότι έμαθε πιο πολλά πράγματα για το πως νιώθουν οι γονείς από την ιστοσελίδα του παρά από τη δουλειά του.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΟΛΥΧΡΟΝΟΠΟΥΛΟΣ
Τον πρότεινε η Αλέξια Κατσαούνη (πρόεδρος της ΜΚΟ «Δεσμός»), στην πρόταση της έγραψε: «Ο Κωνσταντίνος Πολυχρονόπουλος ξεκίνησε ταΐζοντας ανθρώπους που έχουν ανάγκη μία φορά την εβδομάδα. Η δράση του με τα χρόνια εξελίχθηκε και προσφέρει διανομή τροφίμων και αγαθών, βοηθάει με την εξόφληση λογαριασμών και πολλά άλλα. Βρίσκεται πάντα εκεί όπου υπάρχει ανάγκη, στην Εύβοια το καλοκαίρι μετά τις πλημμύρες, στη Σάμο μετά τον πρόσφατο σεισμό, πάντα πρώτος εκείνος. Ο “άλλος άνθρωπος” είναι ήρωας που έχει βάλει τις ζωές των άλλων πιο πάνω από τη δική του».
Από τα δέκα τοστ στις 2.000 μερίδες φαγητό
Από τα δέκα τοστ που προσπάθησε να μοιράσει σε λαϊκή αγορά στο Αιγάλεω το 2011, ο 57χρονος Κωνσταντίνος Πολυχρονόπουλος σήμερα μαγειρεύει καθημερινά μέχρι και 2.000 μερίδες φαγητού. «Όλα ξεκίνησαν καθαρά από οργή» μάς λέει από τον χώρο του στον Κεραμεικό, ενώ από πίσω του βράζουν δύο μεγάλες κατσαρόλες που μοσχομυρίζουν κοτόπουλο α λα κρεμ.
Είναι νωρίς το πρωί αλλά εθελοντές μπαινοβγαίνουν, ο χώρος είναι γεμάτος με τρόφιμα και προϊόντα και η ουρά των ανθρώπων που έχουν έρθει για ένα πιάτο φαγητό φτάνει ήδη στο επόμενο τετράγωνο. Ο Πολυχρονόπουλος, μιλάει απλά μέσα από την πλούσια γκρι γενειάδα του, ένα καπέλο τζόκεϊ που δεν το βγάζει ποτέ, τσιγάρο στα δάχτυλα και ένα χαρακτηριστικό πηγαίο γέλιο. Πριν έντεκα χρόνια δεν θα μπορούσε να διανοηθεί ότι θα βρισκόταν εδώ.
Καλοπληρωμένο στέλεχος μάρκετινγκ στην Κύπρο, δέχτηκε μία καλή δουλειά στην Αθήνα το 2007, η εταιρεία έκλεισε, και αυτός βρέθηκε άνεργος στην αρχή της κρίσης. «Είσαι πολύ μεγάλος» ή «πολύ έμπειρος» ή «γιατί να μην πάρουμε πιτσιρίκια να κάνουν τη δουλειά σου δωρεάν», του έλεγαν. Σε δύο χρόνια οι οικονομίες του στέρεψαν και μαζί τους και οι επιλογές του. «Μεγάλο πράγμα στα 47 να γυρίσεις στο σπίτι της μάνας σου, όταν από τα 18 ζεις μόνος σου», μάς λέει. Ο ίδιος πέφτει σε κατάθλιψη. Βγαίνει μία φορά τον μήνα από το σπίτι και γίνεται «επαναστάτης του καναπέ». «Να βρίζεις αυτούς που βλέπεις στην τηλεόραση και να γράφεις στο ίντερνετ ότι πρέπει να γίνει αυτό και το άλλο χωρίς να κάνεις τίποτα» μάς λέει και γελάει.
Σε μία από τις ελάχιστες εξόδους τον χειμώνα του 2011 στην λαϊκή του Αιγάλεω είδε μία εικόνα που του «κούνησε το μυαλό», όπως λέει χαρακτηριστικά. Δύο παιδιά να τσακώνονται για σάπια λαχανικά που είχαν πετάξει στα σκουπίδια. «Τους έβλεπα και δεν έκανα τίποτα, και ταυτόχρονα κοίταγα δεξιά αριστερά και δεν έκανε και κανένας άλλος τίποτα». Εκεί σκέφτεται να φτιάξει τοστ και να τα δώσει στους ανθρώπους που ψάχνουν στα σκουπίδια.
Την επομένη με 10 τοστ στο χέρι βρίσκεται σε λαϊκή αγορά στην Ασκληπιού. Δίνει το πρώτο σε μία γιαγιά που έψαχνε στα σκουπίδια για να λάβει μία αγκωνιά. Απογοητευμένος και ενώ έχει αρχίσει να τα τρώει μόνος του, η ίδια του ζητάει ένα. «Αν ερχόμουν εγώ την στιγμή που έψαχνες στα σκουπίδια θα έπαιρνες το φαγητό;» του εξηγεί και εκεί συνειδητοποιεί τι πρέπει να κάνει.
Μνήμες παιδικές, όταν Κυριακές μαζεύονταν σε αυλές 7-8 οικογένειες με ένα τραπέζι στη μέση επιστρέφουν στο μυαλό του. Τότε ο καθένας έβαζε ό,τι είχε και έτρωγαν όλοι μαζί «χωρίς να τους νοιάζει το τι έβαλε ποιος ή αν έβαλε κάποιος ή τι είναι ο κάποιος», λέει ο ίδιος.
Την επομένη πάει στην λαϊκή της Καλλιδρομίου αυτή τη φορά με μία γκαζιέρα, μία μεγάλη κατσαρόλα και μια κουτάλα ξύλινη. «Για ποιον θα μαγειρέψεις», τον ρωτούσαν. «Για μένα για σένα, τους πελάτες σου, και τους ανθρώπους που ψάχνουν στα σκουπίδια», λέει στον πωλητή πατατών και από μία πατάτα που ζητάει καταλήγει με όλα τα υλικά για ένα πλούσιο τουρλού που ταΐζει εκείνη την ημέρα 60 άτομα. «Ήθελα με το φαγητό να αρχίσουμε να μιλάμε και έτσι να ενδιαφερόμαστε ό ένας για τον άλλο. Αυτό γίνεται μόνο με σεβασμό και όχι με οίκτο. Και τον σεβασμό θα τον κερδίσεις άμα καθίσεις να φας με αυτόν ένα πιάτο φαγητό και ας μην έχεις ανάγκη. Και έτσι ξεκίνησα την κουζίνα», λέει. Και από τότε δεν σταμάτησε ποτέ.
Από τότε έχει γυρίσει δύο φορές όλη την Ελλάδα με τις κατσαρόλες του, έχει μαγειρέψει σε καταστροφές στην Ιταλία, στη Σάμο, στο Μάτι, στη Λέσβο, ενώ το 2015 στην προσφυγική κρίση μαγείρευε για 7000 ανθρώπους ημερησίως. Έχουν πλέον δημιουργηθεί γύρω στις 30 κουζίνες με το ίδιο σκεπτικό σε άλλες περιοχές. Σύντομα οι δράσεις του επεκτάθηκαν και πλέον προσφέρει τρόφιμα σε οικογένειες, έπιπλα, ιδιαίτερα μαθήματα σε παιδιά που είχαν σταματήσει να πηγαίνουν σχολείο, δημιουργώντας θεατρική ομάδα, ιατρικές εξετάσεις κλπ. Οι ανάγκες του «άλλου ανθρώπου», όπως λέγεται η κουζίνα του, καλύπτονται από τις προσφορές που συχνά αναρτά στα social media.
Παρόλο που συνεχίζει να μένει με την μητέρα του, καθώς δεν πληρώνεται, ο Πολυχρονόπουλος τονίζει ότι αυτός είναι ο κερδισμένος. Ένα βράδυ το 2016 τον σταμάτησε ένας Πακιστανός 11 το βράδυ και του έβαλε 20 ευρώ στην τσέπη του με το ζόρι. «Εγώ δύο χρόνια έτρωγα από σένα, κρατήθηκα στα πόδια μου και βρήκα δουλειά» του είπε. «Αυτό το κέρδος πώς μπορείς να το περιγράψεις;»
ΒΙΚΤΩΡ ΣΤΙΒΑΝΑΚΗΣ
Tον πρότεινε ο μαθητής του Γιάννης Κάλυμνος, στην πρόταση του έγραψε: «Ο Βίκτωρας αποτέλεσε και αποτελεί για μένα πρότυπο ελπίδας και δύναμης, αφού μπορεί αυτός να ασχολείται ενεργά με τον εθελοντισμό και τη διοργάνωση καινοτόμων εκπαιδευτικών εκδρομών στην ηλικία του και παρά την αναπηρία του, εμείς δεν έχουμε καμία δικαιολογία να είμαστε αδρανείς!»
Αυτοβελτίωση με τον εθελοντισμό
Στα 43 χρόνια που δίδασκε ο Βίκτωρας Στιβανάκης στο τμήμα Χημικών Μηχανικών στο Πανεπιστήμιο Πατρών, αυτό που ήθελε να μεταφέρει στους μαθητές του δεν ήταν ούτε οι γνώσεις τους για τη βαφή μετάλλων ή για την διάβρωση υλικών, αλλά η καλλιέργεια ενός εθελοντικού πνεύματος. Αυτό που πολλές φορές οι συνάδελφοί του δεν καταλάβαιναν την αξία του και τον προειδοποιούσαν ότι θα καταλήξει… ο γραφικός του πανεπιστημίου.
Αλλά ο στόχος του Στιβανάκη παρά τις προειδοποιήσεις μάλλον επιτεύχθηκε. Ο μαθητής του Γιάννης Κάλυμνος θυμάται ότι όταν έφτασε το 1999 στο Πανεπιστήμιο Πατρών σαν πρωτοετής από τη Θεσσαλονίκη ένιωσε ξένος στην πόλη, όπως λέει στην «Κ». Γρήγορα όμως βρέθηκε στην εθελοντική ομάδα του Στιβανάκη και αντί να αρχίσει να γνωρίζει τα μπαρ και τις καφετέριες της περιοχής μπήκε με εθελοντικές δράσεις «στον βαθύ κοινωνικό ιστό της πόλης», όπως λέει. «Γνώρισα την Πάτρα με διαφορετικό τρόπο» και σήμερα 22 χρόνια αργότερα αναγνωρίζει ότι ο καθηγητής τού «άνοιξε έναν κόσμο πέρα από τις σπουδές του».
Ο Στιβανάκης από μικρός καταλαβαίνει την αξία του εθελοντισμού. Μέσω των Προσκόπων οργανώνει δράσεις για να ομορφύνει την Πάτρα. Ξέρει ότι πέρα από την ικανοποίηση που παίρνει από τον καλλωπισμό της πόλης του, ο ίδιος εξελίσσει και τον χαρακτήρα του. «Ο εθελοντισμός δημιουργεί συνθήκες αυτοβελτίωσης, κοινωνικές και τεχνικές δεξιότητες», όπως μας λέει, και αυτό είναι ένα συναίσθημα που θέλει να μοιραστεί με τους φοιτητές του.
Όμως, όταν στις αρχές του 1990 ξεκίνησε δράσεις στο πανεπιστήμιο, όπως ο καθαρισμός του campus, ή εξορμήσεις στην φύση δεν είχαν μεγάλη απήχηση. Ο ίδιος δεν το έβαζε κάτω γιατί ήξερε βαθιά μέσα του πως αν έφερνε τους μαθητές του να δουλέψουν μαζί για έναν απώτερο σκοπό, τότε θα ερχόντουσαν πιο κοντά ο ένας στον άλλο, δημιουργώντας μία κοινότητα με κοινά ενδιαφέροντα.
Από το 2010 η εθελοντική ομάδα του άρχισε να αυξάνεται. Από την διοργάνωση μίας μεγάλης δενδροφύτευσης στον χώρο του πανεπιστημίου, που σήμερα έχει μετατραπεί σε δάσος, μέχρι την αιμοδοσία με αριθμό ρεκόρ εθελοντών οι δράσεις του άρχισαν να επεκτείνονται και εκτός πανεπιστημίου.
Ο Στιβανάκης όμως τον Φεβρουάριο 2012 αναγκάζεται εξαιτίας μίας μόλυνσης να ακρωτηριάσει το αριστερό του πόδι. Η πίστη του ότι πρέπει να ζήσει αλλά και η υποστήριξη των εθελοντών έγιναν οι λόγοι για να συνεχίσει να ζει όπως πριν. «Είχα έξι ζωντανούς λόγους να συνεχίσω να ζω που δεν έφυγαν ποτέ από το προσκεφάλι μου», μάς λέει. Ο ίδιος από τότε όχι μόνο δεν μείωσε τις δραστηριότητες του, αλλά κάνει περισσότερες από πριν.
Παρά το ακρωτηριασμένο του πόδι συνεχίζει για τους μαθητές εκδρομές στην φύση. Για τον Στιβανάκη «όλα βρίσκονται μέσα στο μυαλό μας», όπως λέει, και αναφέρει πως έχει γνωρίσει πολλούς χωρίς καμία αναπηρία, οι οποίοι δεν επιτρέπουν στον εαυτό τους να κάνουν μεγάλα πράγματα. «Έχω δει ανθρώπους που στην ηλικία μου έχουν παραιτηθεί από τη ζωή λέγοντας ότι τώρα πρέπει να απολαύσω καθήμενος. Εγώ θεωρώ ότι η απόλαυση είναι η δημιουργία μέχρι το τέλος».
Υπέρμαχος της βιωματικής παιδείας ακόμα και τον περασμένο Οκτώβριο οργάνωσε εκδρομή σε εθνικό δρυμό. Και όταν λέει «βιωματική» εννοεί ότι μένει για μέρες με τους μαθητές του στη φύση σε πρωτόγνωρες συνθήκες.
«Στο δάσος της Ελατιάς καταλάβαμε την αξία της ομάδας. Έπρεπε να δημιουργήσουμε πολύ δυνατούς δεσμούς για να διαβιώσουμε σε ένα αφιλόξενο περιβάλλον, έπρεπε να συνεργαστούμε όχι για να περάσουμε τα μαθήματα, αλλά από ανιδιοτέλεια», λέει στην «Κ» ο φοιτητής στο Πανεπιστήμιο Πατρών, Μάριος Βλαχογιάννης, για την περσινή τους εξόρμηση.
Ο Στιβανάκης ξέρει ότι η συνεργασία στο δάσος μεταφέρεται και στο Πανεπιστήμιο. «Η επαφή αυτή έφερε στην επιφάνεια πράγματα που αφορούσαν τον εσωτερικό κόσμο κάθε παιδιού, έτσι η λογική της σύγχρονης εκπαίδευσης, πριν μάθεις στον Γιάννη μαθηματικά μάθε τον Γιάννη, άρχισε να γίνεται πράξη με αυτές τις εξορμήσεις».
Ο ίδιος πιστεύει βαθιά ότι η απόλαυση είναι να κερδίζεις τους άλλους βγάζοντας από μέσα τους ό,τι θετικό υπάρχει «και αυτό θα απλωθεί σαν ακτινοβολία και θα δημιουργεί κοινωνίες. Αυτό μου δίνει δύναμη να ξεχνάω τον ακρωτηριασμό μου και να συνεχίζω».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου