ΑΣΕΠ: Η επιστροφή του ΠΑΣΟΚ στον τόπο του εγκλήματος

Τριάντα χρόνια μετά την ψήφιση του νόμου για τη δημιουργία του ΑΣΕΠ (2190/1994), το ΠΑΣΟΚ επιστρέφει στον τόπο του εγκλήματος. 

Το κόμμα του κ. Ανδρουλάκη – αλλά και οι σιωπηλοί (πλην όχι ανεύθυνοι) πρώην αντίπαλοί του – δεν ψήφισε επί της αρχής το νομοσχέδιο για το ΑΣΕΠ, καθώς και ουσιώδη άρθρα του. 

Λογικό. 

Το ΠΑΣΟΚ υπήρξε πάντοτε ο μεγαλύτερος εχθρός του ΑΣΕΠ.

Η ιστορία είναι πολύ παλιά και πολύ πονεμένη. 

Μετά την ψήφιση του νόμου για τη δημιουργία του Ανώτατου Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού (ΑΣΕΠ), που πήρε το όνομα του αείμνηστου Αναστάσιου Πεπονή, ακολούθησε η καταστρατήγησή του από το ίδιο το ΠΑΣΟΚ με… 49 συνολικά τροποποιήσεις.

Είναι χαρακτηριστικό ότι λίγους μήνες μετά την ψήφιση του νόμου, τον Δεκέμβριο του 1994, ο Πεπονής παραιτήθηκε σε ένδειξη διαμαρτυρίας, καθώς η υπονόμευση του νόμου του ξεκίνησε με το καλημέρα σας. Αλλά αυτό δεν πτόησε τους «συντρόφους»...

Το χρονικό της θεσμοθέτησης της παρανομίας ξεκινά με την ψήφιση των νόμων του 1997, 2000 και 2002 (οπότε, «νομιμοποιήθηκαν» οι παράνομες προσλήψεις με την κατάργηση του ελέγχου των δικαιολογητικών που προσκόμιζαν οι προς πρόσληψη υπάλληλοι)

Με τον νόμο 2539 του 1997 για τον «Καποδίστρια» ορίστηκε πως οι οργανικές θέσεις που κενώνονταν στους δήμους του λοιπού θα καλύπτονταν από τους ίδιους τους δήμους χωρίς διαγωνισμό και στο ΑΣΕΠ απλώς ανετίθετο να… παρακολουθεί τη διαδικασία και να ελέγχει κατόπιν ενστάσεως - η οποία ένσταση όφειλε να σχετίζεται με τη νομιμότητα και όχι με την κρίση αυτή καθαυτή της Επιτροπής! 

Με τον τρόπο αυτό, οι προσλήψεις στους δήμους κατέβηκαν εντελώς από το τρένο του ΑΣΕΠ. 

Λέτε να φταίει το γεγονός ότι το 1998 είχαμε δημοτικές εκλογές;

Και επειδή αυτό δεν ήταν… αρκετό, ψηφίστηκε και ο νόμος 2839 του 2000, οπότε και θεσπίστηκε η δυνατότητα τα δικαιολογητικά των πτυχιούχων να ελέγχονται από τον ίδιο τον φορέα και όχι από το ΑΣΕΠ - και μάλιστα χωρίς πρόβλεψη υποβολής ενστάσεων! 

Αρκούσαν οι υπεύθυνες δηλώσεις των υποψηφίων. Όπως μάλιστα έγινε γνωστό από πολύ επίσημα χείλη (τότε αντιπρόεδρος του ΑΣΕΠ Αγησίλαος Μπακόπουλος), δεν έγινε ποτέ ούτε δειγματοληπτικός έλεγχος.

Σύμφωνα δε με έγγραφα του ίδιου του ΑΣΕΠ «με το νόμο 2839/2000 επήλθαν νέες σημαντικές μεταβολές στο σύστημα προσλήψεων του ΑΣΕΠ προς την κατεύθυνση της περαιτέρω εξασθένισης των ελεγκτικών αρμοδιοτήτων του».

Και επειδή ούτε αυτό ήταν αρκετό, ήλθε και ο νόμος 3051 του 2002, με τον οποίο ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ ΕΝΤΕΛΩΣ η διαδικασία ελέγχου των δικαιολογητικών και από τους φορείς!

Δηλαδή επισήμως και με την άδεια του νόμου δόθηκε η δυνατότητα για προσλήψεις με πλαστά πιστοποιητικά!

15.000 προσλήψεις τον χρόνο χωρίς διαγωνισμούς

Παράλληλα, με τους νόμους 2527 του 1997 και 2830 του 2000, δόθηκε η δυνατότητα στα υπουργεία να προσλαμβάνουν περί τα 15.000 άτομα το χρόνο στις κεντρικές υπηρεσίες τους, με συμβάσεις έργου και χωρίς διαγωνισμούς.

Με τον ίδιο νόμο ορίστηκε οι προσλήψεις διοικητικού προσωπικού στους ΟΤΑ, τις δημόσιες επιχειρήσεις και τις θυγατρικές εταιρίες τους, καθώς και τις θυγατρικές τραπεζών, να διενεργούνται από τους ίδιους τους φορείς. Οι προσλήψεις υπόκειντο σε έλεγχο από ΑΣΕΠ, αλλά, σύμφωνα με τον νόμο, αν δεν υπήρχε παρατήρηση εντός 20 ημερών θεωρείτο ότι αυτό συμφωνούσε. Για το εργατικό και το τεχνικό προσωπικό απλώς ελεγχόταν αν τηρούνταν οι διατάξεις. Για το επιστημονικό προσωπικό ήταν υποχρεωτική η συνέντευξη από επιτροπή του φορέα, που μπορούσε μόνο να αποκλείσει και δεν βαθμολογούσε. Έτσι, ένα ευρύ πεδίο του δημόσιου τομέα εξαιρέθηκε των προσλήψεων μέσω ΑΣΕΠ.

Επιπλέον, με τον νόμο 2956 του 2001 εγκαινιάσθηκε ο καινοφανής θεσμός των ενοικιαζομένων εργαζομένων, στους οποίους δόθηκε το προνόμιο να χαρακτηρίζεται η δουλειά τους ως προϋπηρεσία στο Δημόσιο!

Είχαμε και τον νόμο 3212 του 2003 που έδωσε για πρώτη φορά τη δυνατότητα σε υπηρεσία του Δημοσίου (το ΥΠΕΧΩΔΕ) να προσλάβει 900 άτομα (αορίστου χρόνου) εκτός ΑΣΕΠ, μέσω επιτροπών. (Με πρόσχημα τις ανάγκες στελέχωσης για αντισεισμικό σχεδιασμό και ο οποίος προέβλεπε ότι το πρακτικό διορισμών απλώς αποστέλλεται στο ΑΣΕΠ για... ενημέρωση).

1994-2004: Το μεγάλο ξεσάλωμα!

Μ’ αυτά και μ’ αυτά, φθάσαμε και στην έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη για τις προσλήψεις κατά την περίοδο 1994-2004.

Σύμφωνα με αυτήν, το 2000 (εκλογικό έτος) εννέα στις δέκα προσλήψεις έγιναν κατά παράβαση του νόμου Πεπονή για το ΑΣΕΠ, ενώ κατά τη συγκεκριμένη δεκαετία επτά στους δέκα διορισμούς ελέγχονταν για τη νομιμότητά τους.

Έτσι, σε έκθεση του ΑΣΕΠ για το 2000, αναφερόταν πως μόνο το 20% των φορέων που είχαν ελεγχθεί είχαν ακολουθήσει τη νόμιμη διαδικασία!

Και από την έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου για το οικονομικό έτος 2002-2003 προέκυπτε σειρά παραλογισμών: Υπερωρίες που ξεπερνούσαν τις εργάσιμες ημέρες. Καταβολή μεταπτυχιακών επιδομάτων πριν από τη λήψη του τίτλου. Καταβολή σε υπαλλήλους πριμ για απόδοση ενώ βρίσκονταν σε αργία, πρόσληψη συμβασιούχων για κάλυψη θέσεων υπαλλήλων που βρίσκονταν σε άδεια, οι οποίοι μετά έπαιρναν και αυτοί με τη σειρά τους ανάλογη άδεια και έμενε ακάλυπτη η υπηρεσία.

Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, οι περισσότερες προσλήψεις έγιναν τα έτη 1995,1996, 2000, 2002 και 2003, ενώ το 2001 υπήρξε η χρονιά που εμφάνισε περισσότερες (156.471) προσλήψεις ακόμη και από το ολυμπιακό 2004!

Δυο μέρες μετά τις δημοτικές εκλογές του 2002, αποκαλύφθηκε σκάνδαλο στημένων διαγωνισμών, πλαστών πιστοποιητικών και φωτογραφικών προκηρύξεων, που, όπως αποδείχθηκε, ακυρώνονταν αν τελικά η πρόσληψη δεν ήταν αρεστή.

Με τις εκθέσεις να αναφέρουν η μία μετά την άλλη ότι γίνονταν «παράνομες προσλήψεις με συνάψεις συμβάσεων ανάθεσης έργου», η έκθεση του ΑΣΕΠ για το 2003, μιλούσε για παράνομες προσλήψεις και συνολικούς διορισμούς 41.909 ατόμων.

Βροχή προσλήψεων

Είναι χαρακτηριστικό ότι από 1-1-2004 ως 6-3-2004 (δηλαδή ακριβώς την παραμονή των εκλογών) προσελήφθησαν 12.608 άτομα, από τα οποία οι 2.364 μόνιμοι.

Σύμφωνα με στοιχεία της Διεύθυνσης Προσωπικού του υπουργείου Εσωτερικών από το 1994 ως το 2004 έγιναν 213.250 προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, στις οποίες πρέπει να προσθέσουμε 526.875 συμβασιούχους και 633.607 εποχικούς.

Επίσης: Από το 1994 μέχρι το 2005 πραγματοποιήθηκαν 422.038 προσλήψεις για τις διαδικασίες των οποίων το ΑΣΕΠ είχε τη δυνατότητα να εκφράσει γνώμη. Από αυτές, αν εξαιρέσουμε τους διαγωνισμούς για την πρόσληψη εκπαιδευτικών, η πολιτεία επέλεξε την αδιάβλητη διαδικασία των γραπτών διαγωνισμών για να προσλάβει μόλις 14.004 εργαζόμενους.

Δηλαδή, από όλους αυτούς, μόνο 14.004 είχαν περάσει από τη διαδικασία του ΑΣΕΠ!

Η τάση για παραγκωνισμό του ΑΣΕΠ προκύπτει και από το γεγονός ότι οι εγκρίσεις έκτακτου προσωπικού από το 1996 ως το 2004 αντιπροσώπευαν το 85,1% σε σχέση με τις τακτικές προσλήψεις (14,9%).

Και για να μην ξεχνιόμαστε: Ως γνωστόν, το ΠΑΣΟΚ επέστρεψε στην εξουσία το 1993. Έναν χρόνο μετά επαναπροσλάμβανε και μονιμοποιούσε 14.000 συμβασιούχους που είχαν εργαστεί ΕΣΤΩ ΚΑΙ ΜΙΑ ΜΕΡΑ την περίοδο 1981-1989 και δεν ανανεώθηκε η σύμβασή τους την περίοδο 1990-1993.

Αλλά την ίδια ώρα, οι απίθανοι αυτοί ρεβανσιστές που όποτε τους βολεύει παριστάνουν τους… θεματοφύλακες του ΑΣΕΠ, είχαν απολύσει 6.000 υπαλλήλους της ΔΕΗ που προσελήφθησαν την περίοδο 1990-1993 (και επέστρεψαν τελικά στις θέσεις τους αφού δικαιώθηκαν από τον Άρειο Πάγο).

Δέκα χρόνια μετά τη δημιουργία του θεσμού, από το ΑΣΕΠ εξαιρούνταν: Προσωπικό Προεδρίας της Δημοκρατίας και Βουλής, δικαστικοί λειτουργοί, Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, ιατροδικαστές, εκπαιδευτικό ή διδακτικό προσωπικό ΑΕΙ και ΤΕΙ, προσωπικό ερευνητικών ιδρυμάτων, στρατιωτικοί, ΕΥΠ, διπλωματικοί, ιατρικό προσωπικό ΕΣΥ, προσωπικό νομικών προσώπων Εκκλησίας, λογοτέχνες, καλλιτέχνες, δημοσιογράφοι, τεχνίτες υψηλής εξειδίκευσης, ΔΕΘ, εποχικό προσωπικό ΕΛΤΑ, πιλότοι κλπ., μετακλητοί υπάλληλοι, ΟΚΑΝΑ, ΚΕΕΛ, ΚΕΘΕΑ, Ψυχιατρικά νοσοκομεία, Τοπικοί Οργανισμοί Εγγείων Βελτιώσεων, οι εισαγόμενοι στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης, Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και τα λοιπά και τα λοιπά.

Έτσι ξόδευαν τα λεφτά των άλλων

Κάθε άλλο παρά περίεργο ότι το 1981 ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων (στενός δημόσιος τομέας) ήταν 327.000 και το 2004 το ΠΑΣΟΚ παρέδωσε 596.000 δημοσίους υπαλλήλους, με μεγαλύτερη αύξηση σε διοικητικούς και όχι για το κοινωνικό κράτος.

Ο Νομπελίστας Οικονομίας Μίλτον Φρίντμαν, είχε πει πως «κανένας δεν ξοδεύει τα χρήματα κάποιου άλλου τόσο προσεκτικά όσο ξοδεύει τα δικά του. Γι’ αυτό ένας κόσμος όπου η οικονομία οργανώνεται έτσι ώστε κάποιοι άνθρωποι να ξοδεύουν χρήματα άλλων ανθρώπων είναι απίθανο να έχει τον οποιοδήποτε βαθμό ευημερίας ή πολλή ελευθερία.

Βρισκόμαστε μπροστά σε παλιές απειλές, που όλες εκπορεύονται από την υπερβολική δράση του κράτους, από κάποια άτομα εντός της κοινότητας που προσπαθούν να εκμεταλλευτούν τη συγκεντρωμένη εξουσία του κράτους, προκειμένου να ωφεληθούν οι ίδιοι και να παράσχουν στους εαυτούς τους ειδικά προνόμια και μονοπώλια».

Η αλήθεια είναι πως έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε που το ΠΑΣΟΚ βρισκόταν στην παντοδυναμία του. Αλλά αυτό δε σημαίνει πως έχουμε γίνει και λωτοφάγοι. Όσο και αν επιχειρείται να προβληθεί η εικόνα κάποιου είδους παρθενογένεσης μέσω δημοσκοπήσεων…

Σοφία Βούλτεψη

*Η Σοφία Βούλτεψη είναι βουλευτής Β3 Νοτίου Τομέα Αθηνών, υφυπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, δημοσιογράφος.