Περί κρατισμού

Του Νίκου Φιλιππίδη

«Αν η Ελλάδα κάνει αυτά που της λένε, δεν έχει καμία ελπίδα. Θα γίνει τριτοκοσμική χώρα!» έλεγε η Ιταλοαμερικανίδα οικονομολόγος Marianna Mazzucato, καθηγήτρια Οικονομικών της Kαινοτομίας στο UCL μέλος της επιστημονικής επιτροπής του νεοσύστατου Αναπτυξιακού Συμβουλίου πριν από περίπου 10 μήνες στην Καθημερινή, αναφερόμενη στους θεσμούς. Πρόκειται για την συγγραφέα ενός ιδιαίτερα επιτυχημένου βιβλίου με τον τίτλο, «Το επιχειρηματικό κράτος. Ανατρέποντας μύθους»...

Στην ίδια επιτροπή συμμετέχουν μεταξύ άλλων ο πρώην υφυπουργός του Ανδρέα Παπανδρέου και διαπρεπής ακαδημαϊκός, Κωστής Βαΐτσος γνωστός υποστηρικτής της ανάγκης παρέμβασης του Κράτους στην Οικονομία, ενώ αντιπροεδρός της είναι ο πρώην γενικός γραμματέας του υπουργείου Οικονομικών επί υπουργίας Γ. Βαρουφάκη και νυν πρόεδρος του ΚΕΠΕ και του Μεγάρου Μουσικής καθηγητής Νίκος Θεοχαράκης.
Της «ομάδας των κρατιστών» της κυβέρνησης, που επεξεργάζονται το σχέδιο ανάπτυξης της χώρας προΐσταται ο διευθυντής ερευνών του αμερικανικού Ινστιτούτου Levy, Γιαν Κρέγκελ, ο οποίος αποτελεί γνωστό πολέμιο του Κοινού Ευρωπαικού Νομίσματος.

Το πρώτο δείγμα από την δουλειά της ομάδας, επιβεβαίωσε την φήμη τους, ως «κρατιστών». Σε αυτό αποτυπώνεται η άποψή τους για το πως θα πρέπει να μετεξελιχτεί η οικονομία τα επόμενα χρόνια.
Στις 190 σελίδες του κειμένου καταρχήν διαπιστώνουν ότι «αποδείχτηκε λανθασμένη η προσδοκία ότι οι μεταρρυθμίσεις θα οδηγήσουν σε σημαντική οικονομική εξυγίανση και ανάπτυξη». Προσθέτουν δε ότι «δεν εξετάστηκε
επαρκώς η δυνατότητα ενός συνεκτικού «επιχειρηματικού» ρόλου του κράτους».
Το σχέδιο προβλέπει την δημιουργία 500 χιλιάδων θέσεων εργασίας την επόμενη τετραετία, φυσικά στο Κράτος με 3 δις. που θα δανειστούν όλοι οι υπόλοιποι πολίτες.
Προβλέπει την δημιουργία κρατικής Τράπεζας Βιομηχανικής Ανάπτυξης, κάνοντας πράξη το παράλληλο τραπεζικό σύστημα που εξήγγειλε από την πρώτη μέρα που ανέλαβε την διακυβέρνηση της χώρας ο ΣΥΡΙΖΑ.

Για τον ιδιωτικό τομέα επισημαίνουν την ανάγκη να βρεθούν 80 δις. ευρώ επενδύσεων τόσο από το εσωτερικό όσο και το εξωτερικό, προφανώς ...μόνα τους, καθώς δεν περιγράφεται με σαφήνεια κανένα κίνητρο για την προσέλκυση τους.

Το «ανάγνωσμα περί κρατισμού» φτάνει στην κορυφαία στιγμή του, στο κεφάλαιο για τις ιδιωτικοποιήσεις. 

Ενώ αρχικά αναφέρει ως θετικό παράδειγμα την παραχώρηση των 14 περιφερειακών αεροδρομίων, καθώς μέσω επενδύσεων θα βελτιωθεί η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών στην συνέχεια επιχειρηματολογεί γιατί πρέπει να παγώσει (!) οποιαδήποτε αποκρατικοποίηση καθώς έχουν πέσει οι τιμές. 

Γιατί έχουν πέσει οι τιμές; 

Οι οικονομολόγοι της κυβέρνησης απαντούν, γιατί δύσκολα υλοποιούνται λόγω ιδιοκτησιακών προβλημάτων (;), ξεχνώντας ξαφνικά τον ρόλο του κράτους στο ξεκαθάρισμα του ιδιοκτησιακού. 

Προσθέτουν ακόμα ότι πέφτουν οι τιμές εξαιτίας του ποσοτικού στόχου του προγράμματος, ενώ μόνο ως κορωνίδα του πονήματος «περί κρατισμού», μπορεί να θεωρηθεί η άποψη ότι μια καλή λύση με στόχο την αποτελεσματικότερη λειτουργία κρατικών επιχειρήσεων είναι η αναδόμηση τους.. 

Γιατί όχι θα έλεγε κάποιος η κρατικοποίηση ιδιωτικών προβληματικών επιχειρήσεων..