Κωνσταντίνος Φίλης: Ο Ερντογάν επιχειρεί αποσταθεροποίηση της κυβέρνησης Μητσοτάκη

Στον 'Εβρο ο Ερντογάν προσπάθησε να αποσταθεροποιήσει την ελληνική κυβέρνηση. Αυτό θα επιχειρήσει και τώρα αν πιθανώς το Oruc Reis φτάσει στα έξι ναυτικά μίλια από το Καστελόριζο, σημειώνει μέσω του liberal ο Κωνσταντίνος Φίλης.
Δεν αποκλείει καθόλου το σενάριο, ο Ερντογάν να ρισκάρει μια στρατιωτική σύγκρουση, ποντάροντας στην τεράστια πίεση που θα αισθανθεί η κυβέρνηση, τόσο από τα δεξιά της, όσο και από τους μετριοπαθείς, προκειμένου να αντιδράσει δυναμικά, εφόσον... το Oruc Reis βρεθεί στα έξι μίλια από το Καστελόριζο.
Ο εκτελεστικός διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνούς Ενέργειας μιλά για έναν Ερντογάν που φαίνεται να θεωρεί συνομιλητή του όχι την Μέρκελ και τον Τραμπ, αλλά την ιστορία, θέλοντας να δείξει ότι διεξάγει ένα νέο πόλεμο ανεξαρτησίας της Τουρκίας 97 χρόνια μετά την Συνθήκη της Λωζάνης.

Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη

- Πώς να εκλάβουμε την χθεσινή σαφή αναφορά Ερντογάν στο Καστελόριζο με την φράση «θέλουν να μας εγκλωβίσουν στις ακτές μας στην Αν.Μεσόγειο με ένα νησί 10 τετραγωνικών χιλιομέτρων», μαζί με τις εκ νέου δηλώσεις για χρήση στρατιωτικής ισχύος ;

Το Καστελόριζο για τους Τούρκους είναι ο αδύναμος κρίκος των ελληνικών επιχειρημάτων. Η θέση της Άγκυρας είναι ότι το νησί βρίσκεται 580 χιλιόμετρα από την ελληνική ηπειρωτική χώρα, αλλά μόλις 2 χιλιόμετρα από την Τουρκία. Άρα δεν μπορεί αυτό το μικρό σύμπλεγμα νησιών να έχει επιρροή 100% σε υφαλοκρηπίδα και σε ΑΟΖ. Ο λόγος λοιπόν που η Τουρκία έχει «λοκάρει» το Καστελόριζο είναι γιατί θεωρεί ότι έχει βρει τον αδύναμο κρίκο των δικών μας επιχειρημάτων, καθώς επίσης ότι έχει απήχηση στον διεθνή παράγοντα, η θέση της περί του Καστελορίζου- ότι δηλαδή βρίσκεται στην λάθος πλευρά της ιστορίας- όταν η ίδια έχει την μεγαλύτερη ακτογραμμή στην Μεσόγειο.

Ακριβώς γι αυτό το λόγο η Άγκυρα έχει εστιάσει την προσοχή της πέριξ του Καστελόριζου. Στις 31 Ιανουαρίου το Oruc Reis το «πήρε ο αέρας» και βρέθηκε στα 180 ναυτικά μίλια από το Καστελόριζο, δηλαδή στο απώτατο κατ' εμάς της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και μετά από την ελληνο-αιγυπτιακή συμφωνία - η οποία ούτως ή άλλως δεν περιλαμβάνει το νησί- αποφάσισε να ανεβάσει την ένταση.

Το Oruc Reis έχει φτάσει με την τρίτη NAVTEX να είναι πιο κοντά στο Καστελόριζο και τώρα απειλεί ότι με την επόμενη, θα βρεθεί στα 6 ναυτικά μίλια από το νησί. Εφόσον το επιχειρήσει, θα είναι προκειμένου με αυτό τον τρόπο να πιστοποιήσει προς εμάς, αλλά και στον διεθνή παράγοντα, ότι το Καστελόριζο και τα υπόλοιπα ελληνικά νησιά, δεν νομιμοποιούνται σε τίποτα περισσότερο παρά 6 ναυτικά μίλια χωρικών υδάτων. Χωρίς υφαλοκρηπίδα, δίχως ΑΟΖ, παρά μόνο με χωρικά ύδατα και μάλιστα 6 μίλια. Το Καστελόριζο είναι το case study της Τουρκίας.

- Τελικά παρ' όλο τον διεθνή διπλωματικό μαραθώνιο, ποιος μπορεί να είναι ο απώτερος στόχος όλης αυτής της επιθετικότητας του Ερντογάν;

Είναι μια κίνηση, που εφόσον γίνει, έχει δύο σκέλη. Το ένα δεν αναιρεί απαραιτήτως το άλλο. Στο πρώτο σενάριο, αντιδρά απέναντι στην προοπτική λήψης κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας και προκειμένου να τις αποφύγει απειλεί ότι θα προβεί σε μια NAVTEX, θέλοντας να δει σε μια τέτοια περίπτωση ποιο θα είναι το κόστος για την Ελλάδα. Σε αυτή την περίπτωση μιλάμε περισσότερο για τακτικό ελιγμό. Το δεύτερο σενάριο είναι η ανανέωση της NAVTEX με το Oruc Reis να πλησιάζει το Καστελόριζο στα 6 ναυτικά μίλια να εντάσσεται σε μια στρατηγική επιλογή της Τουρκίας να κάνει την κίνηση. Δηλαδή ανεξάρτητα από τις προσπάθειες διαμεσολάβησης, να έχει επιλέξει πρώτα να μιλήσουν τα κανόνια, και μετά οι διπλωμάτες.

Προφανώς τεστάρει τις κόκκινες γραμμές της ελληνικής κυβέρνησης. Διότι εάν το Oruc Reis φτάσει στα 6 μίλια από το Καστελόριζο και δεν υπάρξει δυναμική ελληνική αντίδραση, τότε μετά το συμβάν, θα έχει απονομιμοποιηθεί η κυβέρνηση. Η NAVTEX βέβαια θα ανανεωθεί στις 13 Σεπτεμβρίου, ενώ η Σύνοδος Κορυφής είναι στις 23-24 Σεπτεμβρίου.

- Εκτιμάτε ότι εφόσον ανανεώσει την NAVTEX θα την ενεργοποιήσει και αν ναι, σε ποιο βαθμό;

Μπορεί να κάνει πολλά με την NAVTEX. Να μην την ενεργοποιήσει άμεσα. Να την ενεργοποιήσει άμεσα, κάτι που φαίνεται και το πιθανότερο, αλλά το Oruc Reis να μην βρεθεί αμέσως στα 6 ναυτικά μίλια, παρά να κάνει βόλτες. Να ενεργοποιηθεί δηλαδή η NAVTEX σε ένα μέρος της. Να την υλοποιήσει άμεσα σε όλο της το γεωγραφικό μέρος, όπου τότε φυσικά θα ρισκάρει την στρατιωτική σύγκρουση.

Αν ο Oruc πάει για να κάνει έρευνες στα 6 μίλια από Καστελόριζο, δηλαδή παραβιάζοντας κυριαρχία και κυριαρχικά δικαιώματα, αυτό θα δημιουργήσει τεράστια πίεση στην ελληνική κυβέρνηση. Εφόσον ο Ερντογάν θεωρεί ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν του συμπεριφέρεται με τον δέοντα σεβασμό, καθόλου δεν μπορώ να αποκλείσω το σενάριο να επιχειρήσει ενδεχομένως να την αποσταθεροποιήσει αλλά και να σπείρει την διχόνοια στο εσωτερικό της Ελλάδας. Αν βρεθεί το Oruc στα 6 ναυτικά μίλια από το Καστελόριζο, τότε η κυβέρνηση θα αισθανθεί πίεση από όλους, και από τα δεξιά της και από τους μετριοπαθείς. Από τους πιο αδαείς που θα φωνάζουν “βυθίστε το Oruc Reis”, έως τους μετριοπαθείς που θα απαιτούν να αναγκάσει η Ελλάδα το τουρκικό σκάφος να απομακρυνθεί.

Ενδεχομένως λοιπόν ο Ερντογάν να θέλει να προκαλέσει ζήτημα απονομιμοποίησης της ελληνικής κυβέρνησης. Στην ουσία αυτό επιχείρησε και τον περασμένο Μάρτιο στον Εβρο. Αν το κάνει και τώρα, θα πρόκειται για μια επανάληψη όσων συνέβησαν τότε. Ταυτόχρονα, υπάρχει και ένας τρίτος λόγος. Ο Ερντογάν φαίνεται να θεωρεί ότι ο συνομιλητής του δεν είναι η Μέρκελ, ο Τραμπ, ο Πούτιν, αλλά η ιστορία. Αν ισχύει αυτό, τότε θέλει να δείξει ότι διεξάγει ένα νέο πόλεμο ανεξαρτησίας της Τουρκίας 97 χρόνια μετά την Συνθήκη της Λοζάνη. Αν ισχύει αυτό είναι πάρα πολύ επικίνδυνο.

Συνέντευξη: Κωνσταντίνος Φίλης