«Oι κουκουλοφόροι των πολυεθνικών εταιρειών…»

Καρτέλ στις πάνες, ακόμη και στα ξενόγλωσσα βιβλία. 

Κουκουλοφόροι υπάλληλοι πολύ γνωστών πολυεθνικών εταιρειών που σπάνε προϊόντα ανταγωνιστών, παράνομα συμβόλαια που πλήττουν την ελεύθερη αγορά.

Αυτή είναι μια χαρακτηριστική εικόνα της ελληνικής αγοράς των τελευταίων χρόνων, 

όπως τη μετέφερε σε μια χειμαρρώδη συνέντευξη του στην «Κ», ο συντονιστής της επιτροπής ανταγωνισμού του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών Γιώργος Φλωράς.
Ο κ. Φλωράς καταγγέλλει μεταξύ άλλων την εθνική Επιτροπή Ανταγωνισμού για «θάψιμο» υποθέσεων, καθώς όπως λέει, χρειάζονται τουλάχιστον πέντε με επτά χρόνια, για να τελειώσει μια υπόθεση, δίνοντας...
χρόνο στις πολυεθνικές να συνεχίζουν να παρανομούν, βγάζοντας υπερκέρδη, σε βάρος των καταναλωτών.

Συνέντευξη στοv Αλέξη Αλεξιάδη

Υπάρχει μια επιτροπή ανταγωνισμού, ένα νομικό πλαίσιο και άλλοι φορείς, που υποτίθεται προστατεύουν την αγορά από παράνομες πρακτικές, από καρτέλ, κ.α. 

Τι γίνεται όμως κατά την άποψη σας;

Η προστασία είναι μόνο θεωρητική. Με τον τρόπο που δρούνε, όχι μόνο δεν προστατεύουν, αλλά ευνοούνε τα καρτέλ. Όλοι, παραπέμπουν στην Επιτροπή Ανταγωνισμού που είναι ο «αστυνόμος» για να «συλλάβει» τις παράνομες εταιρείες και η οποία, παρότι διαθέτει άφθονα χρήματα, προσωπικό και ισχυρότατο νομικό πλαίσιο, για να τελειώσει μια υπόθεση κάνει πέντε με επτά χρόνια. Κατά συνέπεια δίνει άφθονο χρόνο στις πολυεθνικές, να κερδίζουν χρήματα σε βάρος των πολιτών, ενώ τα πρόστιμα είναι πολύ μικρά σε σχέση με τα παράνομα υπερκέρδη και δεν είναι αποτρεπτικά.

Το 2009 καταλόγισαν 30 εκατ. ευρώ πρόστιμο στην πολυεθνική με τον στιγμιαίο καφέ, η οποία έκλεβε τους καταναλωτές για επτά χρόνια, ενώ το ίδιο διάστημα είχε στην Ελλάδα 460 εκατ. ευρώ κέρδη προ φόρων. Στην πολυεθνική των αναψυκτικών έβαλαν 8 εκατ. ευρώ πρόστιμο, ενώ είχε 1,3 δις ευρώ κέρδη.  Το επόμενο που θα είχε αποτρεπτικό χαρακτήρα, είναι οι ποινικές ευθύνες, οι οποίες όμως, η πολιτική ηγεσία έχει αποφασίσει ότι είναι χαμηλής αξίας και ορίζει μηδέν ημέρες φυλάκισης.

Δέχεστε καταγγελίες από μέλη του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου για παράνομες πρακτικές εταιρειών;

Το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών, είναι το πρώτο επιμελητήριο και το μοναδικό στην Ελλάδα, που συνέστησε επιτροπή για θέματα ανταγωνισμού, με σκοπό να βοηθήσει τα μέλη του, να αντιμετωπίσουν τέτοια ζητήματα. Έχουμε κατευθύνει επανειλημμένα τα μέλη μας, πως πρέπει να κινηθούνε και νομικά και με καταγγελία στην Επιτροπή Ανταγωνισμού και το Επιμελητήριο βρίσκεται στη θέση, ακόμη και να ενισχύσει οικονομικά τέτοιες ενέργειες, από οργανωμένες ομάδες που θέλουν να στραφούν κατά των καρτέλ, εφόσον είναι βάσιμες οι καταγγελίες τους.

Πόσο εύκολο είναι για μια μικρή εταιρεία,  έναν παραγωγό, έναν επαγγελματία, να ξεκινήσει μια δικαστική διαμάχη με ένα καρτέλ, ή μια πολυεθνική;

Δυστυχώς, έτσι όπως είναι το νομικό πλαίσιο στην Ελλάδα, το καλύτερο θα ήταν να μην ξεκινήσει. Είναι δεδομένο ότι θα καταστραφεί. Είναι πάρα πολύ δύσκολη η διαδικασία, ακριβώς γιατί η πολιτεία, το Υπουργείο Ανάπτυξης, ο πρωθυπουργός, η Επιτροπή Ανταγωνισμού κάνουν τα πάντα, για να υποστηρίξουν τους κακούς και όχι τους καλούς. Αν  δεν αποφασίσει ότι θα αφιερώσει πολύ χρόνο από τη ζωή του για να το κυνηγήσει, μην το ξεκινήσει καν. Καλύτερα να αλλάξει απ” ευθείας επάγγελμα αν πέσει στα «νύχια» ενός καρτέλ.

Έχετε ζητήσει ως φορέας, την αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου;

Καμία απάντηση. Είναι δεδομένο ότι όλα αυτά είναι εις γνώση του υπουργείου Ανάπτυξης. Εγώ έχω θέσει ένα πολύ απλό ερώτημα στον υπουργό Ανάπτυξης, να μας εξηγήσει, ένα απλό παράδειγμα, γιατί τα σούπερ μάρκετ δεν κάνουν εισαγωγή από τη Βουλγαρία παιδικές πάνες και απορρυπαντικά, που είναι 50% φθηνότερα. Η απάντηση δείχνει όλο το θέμα. Γιατί ακριβώς, είτε τους εκβιάζουν οι πολυεθνικές, είτε τους δίνουν μέρος, από τα παράνομα υπερκέρδη.

Πρόσφατα κλήθηκαν σε απολογία στελέχη γαλακτοβιομηχανιών για την υπόθεση με το καρτέλ στο γάλα, περίπου επτά χρόνια μετά τις καταγγελίες κτηνοτρόφων. Πιστεύετε ότι μπορεί να γίνει κάτι στην προκειμένη περίπτωση;

Δεν κλήθηκαν με βάση το νόμο περί ανταγωνισμού, αλλά με βάση το κοινό ποινικό δίκαιο. Είπε η δικαιοσύνη, – δεν γνωρίζω το ακριβές περιεχόμενο της συγκεκριμένης δικογραφίας – αυτοί οι άνθρωποι που εκβίαζαν τους γαλακτοπαραγωγούς για να πάρουν γάλα στις τιμές που θέλανε, διέπρατταν και εκβιασμό. Κακουργηματικό έγκλημα. Αυτή είναι μια εκπληκτική κίνηση της δικαιοσύνης και εφόσον δεν θαφτεί, γιατί όλοι αυτοί έχουν μεγάλες προσβάσεις παντού, φέρνει επανάσταση.

Εγώ ήδη έχω κάνει αναφορά στον εισαγγελέα και για την υπόθεση του καρτέλ του ξενόγλωσσου βιβλίου, με ασταμάτητους εκβιασμούς βιβλιοπωλών, σαν αυτούς που κάνουν οι μπράβοι της νύχτας. Όπως επίσης και για υπόθεση της μεγάλης πολυεθνικής με τα πατατάκια, όπου είναι καταγεγραμμένο σε επίσημα στοιχεία της Επιτροπής Ανταγωνισμού, ότι κουκουλοφόροι υπάλληλοι, έσπαζαν με ρόπαλα σκαλιέρες για τα πατατάκια ανταγωνιστών, τραβούσανε φωτογραφίες, τις έστελναν στον διευθυντή πωλήσεων και αυτός τους έστελνε συγχαρητήρια.

Κουκουλοφόροι πολυεθνικής;

Έτσι ακριβώς. Είναι κουκουλοφόροι της πολυεθνικής, υπάλληλοι της. Δηλαδή οι εντολές ήταν πηγαίνετε να σπάσετε με ρόπαλα, τον ανταγωνιστή. Αυτούς λοιπόν, ενώ τους γνωρίζει το υπουργείο Ανάπτυξης – η Επιτροπή Ανταγωνισμού ανήκει στο υπουργείο Ανάπτυξης – δεν τους έστειλαν στη δικαιοσύνη για να διωχτούν. Εγώ όμως πήγα, γιατί ελπίζω πάντα, ότι η δικαιοσύνη είναι η μόνη λύση για αυτά τα ζητήματα. Η αναφορά που έκανα είναι στα χέρια της κ. Ράϊκου και ελπίζω ειλικρινά, να προχωρήσει η έρευνα.

Τι πρέπει να γίνει κατά τη γνώμη σας για να αντιμετωπιστούν αυτά τα φαινόμενα, έγκαιρα και αποτελεσματικά;

Είναι πάρα πολύ εύκολο να γίνει, αν αλλάξει το νομικό πλαίσιο, το οποίο όμως δυστυχώς αλλάζει από το υπουργείο Ανάπτυξης που δεν προτίθεται να το κάνει, για λόγους που όλοι φανταζόμαστε. Αυτές οι εταιρείες είναι πάρα πολύ ισχυρές, ελέγχουν τη διαφήμιση και έχουν άφθονο χρήματα για να χρηματοδοτούν νόμιμες και άνομες ενέργειες.

Ότι η οικονομία σήμερα έχει ανάγκη από την ύπαρξη μεγάλων εταιρειών με σημαντικά κεφάλαια, παίζει κάποιο ρόλο; Ή στην ουσία, επικαλούμενοι τη διευκόλυνση των εταιρειών αυτών για να παραμείνουν στη χώρα πχ, στο τέλος την «πληρώνει» και η οικονομία και ο καταναλωτής και οι μικρές εταιρείες;

Θα συμφωνήσω ακριβώς με αυτό που λέτε. Και γνωρίζω και έναν έμπορο ναρκωτικών, που έχει δολοφονήσει και καμιά 30αριά ανθρώπους και θέλει να επενδύσει στην Ελλάδα, δέκα εκατομμύρια ευρώ. Θα τον υποδεχτούμε με χαρά; Όχι, είναι εγκληματίας. Τους εγκληματίες δεν τους θέλουμε. Τις επενδύσεις τις καθαρές που θα τραβήξουν μπροστά την οικονομία, τις θέλουμε.

Στις περιπτώσεις που προαναφέρατε, δεν έχει επέμβει αυτεπάγγελτα κάποιος εισαγγελέας;

Ούτε καν η ίδια η επιτροπή ανταγωνισμού. Ο προεδρεύων στη διαδικασία είναι ο κ. Κυριτσάκης ο οποίος είναι ανώτατος δικαστικός. Οφείλει όταν βλέπει ένα έγκλημα, να το καταγγείλει στη δικαιοσύνη.

Οπότε, είχαμε και έχουμε ακόμη καρτέλ;

Με το πλαίσιο που υπάρχει, δεν έχει κανέναν λόγο μια μεγάλη επιχείρηση, να μην παραβιάσει τον νόμο. Είναι σαν να λέγαμε ότι θα κόβεις επιταγές, δεν θα τις πληρώνεις και δεν θα τιμωρείσαι ποτέ. Τι θα γινόταν τότε; Όλοι θα εξαπατούσαν. Όπου δεν υπάρχει ανταγωνισμός, οι τιμές είναι ψηλά. Και δείτε το και ανάποδα. Όπου οι τιμές είναι ψηλά, δεν υπάρχει ανταγωνισμός. Άρα υπάρχουν καρτέλ.

Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που οι τιμές στην Ελλάδα δεν πέφτουν;

Αυτό είναι κανόνας. Πάρτε όποια αγορά θεωρεί κάποιος ότι είναι ακριβή, θα βρείτε από πίσω παράνομες συμφωνίες. Πριν από έναν μήνα δικάστηκε για κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης η Procter & Gamble. Έχει το 80% της αγοράς της πάνας, επί επτά χρόνια παρανομούσε, – είναι στο site της Επιτροπής Ανταγωνισμού – συζητήθηκε πριν από περίπου ενάμιση μήνα η υπόθεση της. Και ερωτώ, γιατί ένα Ελληνικό σούπερ μάρκετ δεν κάνει εισαγωγή πάνες από τη Βουλγαρία, 50% φθηνότερα; Ή γιατί τον εξεβίαζε η πολυεθνική – δεν τη γνωρίζω, δεν έχω δει τη δικογραφία – ή γιατί δεν έβρισκε οικονομικό λόγο, γιατί τα «έβρισκε» μαζί του η πολυεθνική.

Η υπόθεση της Colgate με τα απορρυπαντικά. Είναι δημοσιευμένη από την Επιτροπή Ανταγωνισμού, την έχουν πιάσει για παράνομα συμβόλαια από το 2004 και δικάστηκε το 2009. Σε συμβόλαια με σούπερ μάρκετ έγραφε «σας απαγορεύω να κάνετε παράλληλες εισαγωγές». Σταματάει η διαδικασία το 2009 γιατί λέει, «διαπιστώνουμε, ότι δεν το κάνει μόνο στα απορρυπαντικά, αλλά σε όλα τα προϊόντα και δίνουμε εντολή για περεταίρω έρευνα». Έχουμε 2013, ακούσατε τίποτα να τιμωρηθεί η Colgate;

Είχατε κάνει αγωγή γιατί δεν προχωρούσε η διερεύνηση υπόθεσης σας;

Μου την «θάψανε» τέσσερα χρόνια, έχω τελεσίδικη απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών. Αποζημίωση 500.000 ευρώ και η υπόθεση έχει πάει τώρα στο ΣτΕ. Είχα πάει στην Επιτροπή Ανταγωνισμού το 2001 και βγήκε η απόφαση το 2009. Φώναζα, με βρίζανε, με χλευάζανε… Και πήγα στα δικαστήρια. Πρωτόδικα έχασα, αλλά στο Εφετείο, ήρθε η Επιτροπή Ανταγωνισμού με τον πρόεδρο της, που είναι και πρόεδρος της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων, που ξέρει τη δικαιοσύνη «από έξω και ανακατωτά» και παρόλα αυτά, βγήκε απόφαση εις βάρος τους. Ο προηγούμενος πρόεδρος, από το 2003 έως το 2009, ο κ. Σπύρος Ζησιμόπουλος είχε διοριστεί από τον Άκη Τσοχατζόπουλο, ήταν προσωπική του επιλογή. Ο νυν πρόεδρος έχει διοριστεί προσωπικά από τον κ. Χατζηδάκη ο οποίος ανανέωσε πρόσφατα και τη θητεία του. Άνθρωπος 74 ετών, τον εμπιστεύεται έως τα 80 του να «τρέχει» την Επιτροπή για θέματα Ανταγωνισμού.

Οι θέσεις της Επιτροπής Ανταγωνισμού

Μιλώντας στην «Κ», εκπρόσωπος της Επιτροπής Ανταγωνισμού, δεν θέλησε να σχολιάσει τη συνέντευξη του Γ. Φλωρά, απάντησε όμως στις ερωτήσεις που θέσαμε. Συγκεκριμένα, ο κ. Γιώργος Μυλωνάκης, προϊστάμενος γραμματείας της Επιτροπής Ανταγωνισμού και εκπρόσωπος τύπου της αρχής, ανέφερε πως για τις επιβολές κυρώσεων και προστίμων στις εταιρείες, η Επιτροπή έχει αναρτήσει ανακοίνωση στην ιστοσελίδα της. Σε αυτήν περιγράφεται η διαδικασία που είναι απόλυτα συμβατή με το Ελληνικό αλλά και το Ευρωπαϊκό δίκαιο.

Απαντώντας σε άλλη ερώτηση, ο κ. Μυλωνάκης, διευκρίνισε πως όλες ανεξαιρέτως οι αποφάσεις της Επιτροπής Ανταγωνισμού, κοινοποιούνται αρμοδίως και διαβιβάζονται πάντοτε και στην Εισαγγελία Πρωτοδικών, η οποία και ερευνά αν συντρέχουν λόγοι άσκησης ποινικών διώξεων για αδικήματα, ανεξάρτητα από την έρευνα της επιτροπής.

Όσον αφορά στο χρονικό διάστημα, το οποίο χρειάζεται η Επιτροπή Ανταγωνισμού για να βγάλει τις αποφάσεις, ο προϊστάμενος της γραμματείας της επιτροπής, σημειώνει πως είναι στον μέσο όρο των αντίστοιχων ευρωπαϊκών αρχών.

Διευκρινίσεις από τη P&G

«H συμμόρφωση των εμπορικών πρακτικών μας με το γράμμα και το πνεύμα του νόμου αποτελεί θέμα αρχής για την Procter & Gamble και αντιμετωπίζουμε τα θέματα Ανταγωνισμού με ιδιαίτερη προσοχή σε όποια αγορά και αν λειτουργούμε» δηλώνει στην «Κ» η υπεύθυνη επικοινωνίας της εταιρείας Δέσποινα Πάσσαρη, σχολιάζοντας τη συνέντευξη του Γ. Φλωρά.

Όπως διευκρινίζει η κ. Πάσσαρη, στην P&G επιδόθηκε πριν από κάποιους μήνες η εισήγηση της Επιτροπής Ανταγωνισμού για μια αυτεπάγγελτη έρευνα που άρχισε το 2008 για τις βρεφικές πάνες. Στις 26 Σεπτεμβρίου, έγινε η ακροαματική διαδικασία, στη διάρκεια της οποίας η εταιρεία κλήθηκε να απαντήσει στα όσα της καταλόγιζε η Επιτροπή Ανταγωνισμού και μέχρι στιγμής δεν έχει εκδοθεί καμία απόφαση.

Η κ. Πάσσαρη τονίζει πως οι αγορές στις οποίες λειτουργεί η εταιρεία, είναι εξαιρετικά ανταγωνιστικές. «Ειδικά στη χώρα μας υπάρχουν πάρα πολλοί «παίχτες» και τοπικοί και παγκόσμιοι και δεν υπάρχει κανένας απολύτως φραγμός για έναν νέο παίχτη, η για κάποιο νέο προϊόν» επισημαίνει, ενώ υποστηρίζει ότι ο οποιοσδήποτε μπορεί να εισάγει από οπουδήποτε θέλει. Όσον αφορά την επισήμανση του κ. Φλωρά, για τα μερίδια αγοράς, απαντάει με την σχετική έρευνα της ανεξάρτητης εταιρείας Nielsen, από την οποία προκύπτει, όπως τονίζει, πως ο ισχυρισμός περί μεριδίου 80% είναι ανυπόστατος, αλλά και ότι τα τελευταία τέσσερα χρόνια ο ανταγωνισμός έχει διπλασιάσει τα μερίδια του, γεγονός που καταρρίπτει και τους ισχυρισμούς περί ύπαρξης αθέμιτων πρακτικών.

Tι απαντούν για τα καρτέλ

Η «Karfitsa» συνεχίζοντας την έρευνα για τα καρτέλ και τις υψηλές τι-μές στο γάλα, μετά και τις καταγγελίες των κτηνοτρόφων, α-πευθύνθηκε στις μεγάλες γαλακτοκομικές εταιρείες από τις οποίες ζήτησε τη θέση τους. Μεταξύ άλλων επικοινωνήσαμε και με τον Σύνδεσμο Ελληνικών Βιομηχανιών Γαλακτοκομικών Προϊόντων, ωστόσο, μέχρι τη στιγμή που γραφόταν το παρόν ρεπορτάζ, μόνο η γαλακτοβιομηχανία ΜΕΒΓΑΛ Α.Ε, ανταποκρίθηκε, τις απόψεις της οποίας παρουσιάζουμε.

Όπως επισημαίνει η εταιρεία, η τιμή του φρέσκου γάλακτος στη λιανική δεν μπορεί να αποκλιμακωθεί εύκολα, εξαιτίας του υψηλού κόστους των  ζωοτροφών, λόγω του ότι η  παραγωγή στην Ελλάδα είναι πολύ μικρότερη σε σχέση με τη ζήτηση, λόγω της συρρίκνωσης της κτηνοτροφίας, αλλά και λόγω του κόστους της καθημερινής διανομής σε πολλά σημεία.

Η ΜΕΒΓΑΛ, αρνείται κατηγορηματικά την ύπαρξη καρτέλ στο γάλα, αναφέροντας ότι αντίθετα, ο ανταγωνισμός στον κλάδο είναι πολύ ισχυρός και υφίσταται και στα ψυγεία.

Για τις κλήσεις σε απολογία, στελεχών εταιρειών που εμπλέκονται στην υπόθεση του καρτέλ γάλακτος, η ΜΕΒΓΑΛ αναφέρει ότι οι σχετικές καταγγελίες ελέγχονται για την ορθότητά τους από τη δικαιοσύνη. «Είμαστε βέβαιοι ότι η ΜΕΒΓΑΛ θα δικαιωθεί πλήρως καθώς πιστεύει και υπηρετεί καθαρούς κανόνες και έντιμο ανταγωνισμό» αναφέρει μεταξύ άλλων.

Για τις καθυστερήσεις στις πληρωμές των παραγωγών γάλακτος, τονίζει ότι μπορεί να υπήρξαν κάποιες παλαιότερα, όμως δεν ήταν μεγάλες, ενώ καταβάλλει διαρκώς προσπάθειες να μειωθεί κι άλλο ο χρόνος, ενώ αρνείται κατηγορηματικά ότι έγινε ποτέ κάποιο «κούρεμα» στις οφειλές της.

Τέλος, όσον αφορά την ποιότητα του εισαγόμενου γάλακτος, η ΜΕΒΓΑΛ αναφέρει ότι οι διαδικασίες διασφάλισης της ποιότητας και των ποιοτικών ελέγχων είναι πολύ αυστηρές για όλα τα προϊόντα της και για όλα τα στάδια επεξεργασίας, παραγωγής και διακίνησής.

http://www.karfitsa.gr/